Κοινωνικό φαινόμενο, που προφανώς συμβαίνει σε όλη τη χώρα, με αυξητικές τάσεις, είναι οι αποποιήσεις κληρονομίας στη Λάρισα. Οι αιτήσεις για αποποίηση κληρονομιάς σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της αρμόδιας υπηρεσίας του Ειρηνοδικείου Λάρισας, τείνουν να φτάσουν τις αποδοχές κληρονομιάς, το ίδιο χρονικό διάστημα!
Συγκεκριμένα, από την 1η Μαρτίου φέτος οπότε τη συγκεκριμένη αρμοδιότητα ανέλαβαν τα Ειρηνοδικεία, αντί των Πρωτοδικείων, στο αρμόδιο τμήμα του Ειρηνοδικείου Λάρισας (Εκουσία Δικαιοδοσία Β΄- κληρονομιές), μέχρι και τα τέλη του Νοεμβρίου υποβλήθηκαν 470 αιτήσεις αποποίησης κληρονομιάς, αριθμός που προσεγγίζει τις αποδοχές κληρονομιάς στο ν. Λάρισας! Το αρμόδιο τμήμα του Ειρηνοδικείου, δεν παίρνει ανάσα, από τη δουλειά, που προέκυψε, ενδεικτικό μιας άλλης κατάστασης, που διαμορφώνεται στην κοινωνία, λόγω της οικονομικής κρίσης. Μάλιστα, οι προνοητικοί, με τις συμβουλές των νομικών βεβαίως, φροντίζουν να αποποιηθούν κληρονομιές και οι ακολουθούντες συγγενείς, ώστε να μην καθίσει σε κανένα το «μπαλάκι»!
Σύμφωνα με υπαλλήλους, αυτό γίνεται, επειδή, οι τεθνεώτες χρωστούν χρήματα στο δημόσιο και η όποια αξία της κληρονομιάς, δεν μπορεί να ισοσκελιστεί με τα χρέη και να αξίζει η όλη διαδικασία, ώστε να μείνει και κάτι στον κληρονόμο. Προηγούμενα χρέη στο δημόσιο, αλλά και ο φόρος κληρονομάς που προστίθεται αποτρέπουν τους συγγενείς από κάθε σκέψη κληρονομιάς.
Ακόμα και αν υπάρχει ρευστό στην κληρονομιά, σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι αρκετό, για να ξεχρεωθεί ο μακαρίτης και η αποποίηση είναι το αμέσως επόμενο βήμα. Πέραν αυτών των αιτίων, η ακίνητη περιουσία, που συνήθως περιλαμβάνουν οι πλείστες των κληρονομιών κι αν ακόμα ξεπληρωθούν όλοι οι φόροι και τα χρεωστικά, δεν αποτελεί πια δέλεαρ και σημαντικό στοιχείο απόδοσης εσόδων για τον κληρονόμο. Η βαριά φορολογία που επιβλήθηκε στα ακίνητα στην Ελλάδα, κάνει τους κληρονόμους, να ζητούν να «ξεφορτωθούν» τα ακίνητα, ειδικά όταν έχουν ήδη δικό τους ακίνητο, να κατοικούν. Δεν μπορούν να προσβλέπουν, ούτε σε ενοίκια, ούτε σε ικανοποιητική τιμή πώλησης.
Δημιουργήθηκε λοιπόν το κοινωνικό φαινόμενο των αποποιήσεων κληρονομιών, που τείνει να γίνει κανόνας και όχι σπανιότητα.
Τι είναι αποποίηση: Με απλά λόγια, είναι μια δήλωση του κληρονόμου ή των κληρονόμων, ότι δεν δέχονται την κληρονομιά, ότι δηλαδή δεν θέλουν να γίνουν οριστικοί κληρονόμοι. Η αποποίηση γίνεται με δήλωση στη γραμματεία του δικαστηρίου της κληρονομιάς (Ειρηνοδικείο- Εκουσία). Το δικαίωμα να αποποιηθούν την κληρονομιά έχουν όλοι οι κληρονόμοι εκτός από το δημόσιο, όταν καλείται ως κληρονόμος εξ αδιαθέτου.
Κάθε κληρονόμος έχει δικαίωμα να μην δεχθεί τη μεταβίβαση σ' αυτόν της περιουσίας του κληρονομουμένου, κάτι που είναι εύλογο, ιδίως όταν το παθητικό της είναι δυσανάλογα μεγαλύτερο από το ενεργητικό της. Αυτό το δικαίωμα έχει κάθε κληρονόμος, ανεξάρτητα από το χαρακτήρα της κληρονομικής διαδοχής ως εκ διαθήκης, εξ αδιαθέτου ή κατά τους κανόνες της νόμιμης μοίρας. Ακόμη και το ελληνικό δημόσιο, όταν κληρονομεί με διαθήκη, έχει δικαίωμα να αποποιηθεί την κληρονομία, υπό προϋποθέσεις...
Αλλά, το ελληνικό δημόσιο, μέσω του Υπουργείου Οικονομικών, το τελευταίο διάστημα, διακαώς προσπαθεί να αξιοποιήσει κληροδοτήματα, σχολάζουσες κληρονομιές και αδρανείς καταθέσεις. Αυτή είναι μια άλλη κατηγορία κληρονομιών, που υπολογίζονται σε 3.000. Αλλά και οι αδρανείς καταθέσεις, σύμφωνα με παλιά νομοθεσία, αν είναι σε ακινησία για διάστημα μεγαλύτερο των 20 ετών, πάνε υπέρ του Δημοσίου.
Ε. ΡΗΓΟΠΟΥΛΟΣ