Χρειάστηκε η παρέμβαση του Συνήγορου του Πολίτη για να αποδοθούν τα επιδόματα αναπηρίας από τις αρμόδιες υπηρεσίες σε δύο περιπτώσεις, ενός παιδιού με βαριά νοητική υστέρηση (σύνδρομο Down) και ενός βρέφους με εγκεφαλική παράλυση, όπως ανακοίνωσε η ανεξάρτητη Αρχή.
Στην πρώτη περίπτωση, μητέρα προσέφυγε στον Συνήγορο του Πολίτη, λόγω υπερβολικής καθυστέρησης στην επαναχορήγηση επιδόματος αναπηρίας του παιδιού της. Συγκεκριμένα, η πρωτοβάθμια επιτροπή του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ) διέγνωσε σύνδρομο Down και νοητική υστέρηση, αποδίδοντας ισόβιο ποσοστό αναπηρίας 82%. Ωστόσο, ο δήμος δεν προχώρησε στη χορήγηση του επιδόματος, επειδή στη γνωμάτευση δεν αναγραφόταν ότι η νοητική υστέρηση του παιδιού ήταν «βαριά». Η μητέρα ζήτησε επαναξιολόγηση από τα ΚΕΠΑ, η οποία ωστόσο αναβλήθηκε, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να χάσει το επίδομα του παιδιού, για τον χρόνο έως την ανανέωση της γνωμάτευσης.
Ο Συνήγορος του Πολίτη επισήμανε προς τον δήμο και τη διοίκηση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (στο οποίο υπάγεται το ΚΕΠΑ) ότι από το ποσοστό αναπηρίας (που είχε αναγνωριστεί και προέκυπτε συνδυαστικά από τις παθήσεις του παιδιού) και τον αναγραφόμενο στη γνωμάτευση δείκτη νοημοσύνης, καταδεικνυόταν η βαριά νοητική υστέρηση, ενώ ο όρος «βαριά» εκ παραδρομής είχε παραλειφθεί από τη γνωμάτευση. Εξάλλου, το παιδί διέθετε και σχετική βεβαίωση παιδοψυχιατρικού τμήματος δημόσιου φορέα. Επίσης, τόνισε ότι το επίδομα πρέπει να χορηγηθεί αναδρομικά από την ημερομηνία έκδοσης της αρχικής απόφασης της επιτροπής ΚΕΠΑ, καθώς η καθυστέρηση δεν οφειλόταν σε υπαιτιότητα του γονέα. Τελικά, η επιτροπή ΚΕΠΑ επιβεβαίωσε τη βαριά νοητική υστέρηση και το επίδομα χορηγήθηκε στο παιδί αναδρομικά.
Στη δεύτερη περίπτωση, η πρωτοβάθμια επιτροπή ΚΕΠΑ δεν απέδωσε ποσοστό αναπηρίας σε βρέφος 18 μηνών -παρά την ιατρική γνωμάτευση από δημόσιο νοσοκομείο για εγκεφαλική παράλυση λόγω προωρότητας και επιπλεγμένης περιγεννητικής περιόδου- με την αιτιολογία ότι η νευρολογική εκτίμηση είναι επισφαλής βάσει των ισχυόντων ιατρικών κανόνων, λόγω της μικρής ηλικίας. Ο Συνήγορος του Πολίτη τόνισε πως δεν συνάδει με τον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας το επιχείρημα του ΙΚΑ ότι δεν υπάρχει υποχρέωση ιατρικής κρίσης σε περιστατικά βρεφών, ενώ ανέδειξε το ζήτημα της συμμετοχής παιδονευρολόγων στις επιτροπές του ΚΕΠΑ.
Επιπλέον, εντόπισε ότι στην απόφαση δεν φαινόταν αν είχαν εξετάσει το παιδί γιατροί της κατάλληλης ειδικότητας και επισήμανε ότι ο ισχύων κατά τον χρόνο εξέτασης Ενιαίος Πίνακας Προσδιορισμού Ποσοστού Αναπηρίας δεν προέβλεπε εξαιρέσεις λόγω ηλικίας, ενώ πλέον προβλέπει και ρητά τη «βρεφική εγκεφαλική παράλυση» ως αιτία απόδοσης ποσοστού αναπηρίας. Μάλιστα, η δευτεροβάθμια υγειονομική επιτροπή απέδωσε στο παιδί ποσοστό αναπηρίας 80%, αλλά για το προγενέστερο χρονικό διάστημα έκρινε ισχύουσα την απόφαση της πρωτοβάθμιας επιτροπής (0% αναπηρία). Η Αρχή αντέτεινε ότι η κατάσταση υγείας του βρέφους υφίστατο εξαρχής, καθώς οφειλόταν σε προωρότητα. Τελικά, το ΙΚΑ γνωστοποίησε τα ονόματα και τις ειδικότητες των ιατρών των δύο επιτροπών ΚΕΠΑ, μεταξύ των οποίων δεν περιλαμβάνονταν παιδονευρολόγοι. Το βρέφος επανεξετάστηκε από δευτεροβάθμια υγειονομική επιτροπή νευρολόγων, η οποία απέδωσε αναδρομικά συνολικό ποσοστό αναπηρίας 82%.
