Το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας για την Κοινωνική Ένταξη και το οποίο έχει τεθεί σε διαβούλευση, ήταν το αντικείμενο συνάντησης μεταξύ του Δ.Σ. της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) με τον υφυπουργό κ. Βασίλη Κεγκέρογλου. Το σχέδιο αυτό, το οποίο έχει ήδη τεθεί σε διαβούλευση, θεσπίζει ένα κοινό πλαίσιο αρχών, προτεραιοτήτων και στόχων για τον συντονισμό, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση όλων των παρεμβάσεων καταπολέμησης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο και θέτει τις βασικές προτεραιότητες και τα πεδία αξιοποίησης του Σ.Ε.Σ. 2014 – 2020. Βάσει των προβλέψεων, τουλάχιστον 1,3 δισ. ευρώ θα διατεθούν για τη χρηματοδότηση δράσεων με στόχο «την προαγωγή της ένταξης και την καταπολέμηση της φτώχειας.
Στο πλαίσιο αυτό οι 13 Περιφέρειες καλούνται να εκπονήσουν Περιφερειακές Στρατηγικές Κοινωνικής Ένταξης, με βάση τις αρχές της Εθνικής Στρατηγικής και διεθνείς καλές πρακτικές. Θα υποστηριχθούν από την ανάπτυξη του δικτύου Περιφερειακών Παρατηρητηρίων (ένα Παρατηρητήριο ανά Περιφέρεια), με στόχο την παρακολούθηση των παρεμβάσεων της Εθνικής Στρατηγικής σε περιφερειακό/τοπικό επίπεδο, την ανάδειξη τοπικών αναγκών και προκλήσεων, την αποτύπωση των χωρικών διαστάσεων της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού και τη τροφοδότηση του Εθνικού Συντονιστικού Μηχανισμού με τοπικά δεδομένα.
Ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ και περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ. Κωνσταντίνος Αγοραστός δήλωσε: «Είχαμε μια πολύ εποικοδομητική συνεργασία με τον υφυπουργό κ. Κεγκέρογλου, στην οποία συζητήσαμε το ρόλο που θα έχουν οι Περιφέρειες στην καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, που πλήττει όλο και περισσότερες ομάδες του πληθυσμού της χώρας μας. Θέση μας είναι ότι οι πολιτικές αυτές δεν μπορούν να σχεδιάζονται και να υλοποιούνται από το κέντρο αλλά πρέπει να προσαρμόζονται στις ιδιαίτερες ανάγκες και συνθήκες κάθε περιφέρειας. Ζητάμε την ενδυνάμωση του ρόλου μας στην υλοποίηση των προγραμμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου. Μόνο έτσι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα που μαστίζουν τη χώρα».
Η Εθνική Στρατηγική θα στηριχθεί σε τρεις Πυλώνες, που οριοθετούν τις βασικές προτεραιότητες δράσης των πολιτικών κοινωνικής ένταξης την περίοδο 2015-2020.
Πυλώνας 1 «Καταπολέμηση της φτώχειας»
Πυλώνας 2 «Πρόσβαση σε υπηρεσίες»
Πυλώνας 3 «Αγορά εργασίας χωρίς αποκλεισμούς»
Από επιχειρησιακή άποψη, οι τρεις Πυλώνες της Στρατηγικής εξειδικεύονται με τα βασικά εργαλεία εξυπηρέτησης των Στόχων της, όπως προσδιορίζονται ως πακέτα παρεμβάσεων («Επιχειρησιακοί Άξονες»). Οι Επιχειρησιακοί Άξονες εξυπηρετούνται με συγκεκριμένες Προτεραιότητες Πολιτικής, οι οποίες προωθούνται με θεματικά Μέτρα:
(α) Καταπολέμηση της ακραίας φτώχειας (Πυλώνας 1 / Πυλώνας 2)
(β) Πρόληψη και καταπολέμηση του αποκλεισμού των παιδιών (Πυλώνας 1 / Πυλώνας 2)
(γ) Προώθηση της ένταξης των ευπαθών ομάδων (Πυλώνας 1 / Πυλώνας 2 / Πυλώνας3)
Οι παρεμβάσεις των Περιφερειών – Η ανάγκη εκπόνησης Περιφερειακών Στρατηγικών Κοινωνικής Ένταξης (ΠΕΣΚΕ)
Α. Η εκπόνηση των ΠΕΣΚΕ
Οι Περιφερειακές Στρατηγικές Κοινωνικής Ένταξης θα εκπονηθούν από τις Περιφέρειες, με βάση τις αρχές της Εθνικής Στρατηγικής και διεθνείς καλές πρακτικές. Θα υποστηριχθούν από την ανάπτυξη του δικτύου Περιφερειακών Παρατηρητηρίων (ένα Παρατηρητήριο ανά Περιφέρεια), με στόχο την παρακολούθηση των παρεμβάσεων της Εθνικής Στρατηγικής σε περιφερειακό/τοπικό επίπεδο, την ανάδειξη τοπικών αναγκών και προκλήσεων, την αποτύπωση των χωρικών διαστάσεων της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού και τη τροφοδότηση του Εθνικού Συντονιστικού Μηχανισμού με τοπικά δεδομένα.
Β. Η χρηματοδότηση των ΠΕΣΚΕ
Το εγκεκριμένο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ελληνικό Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης (νέο ΕΣΠΑ) για την περίοδο 2014-2020 προβλέπει για την προώθηση του Θεματικού Στόχου 9 «Προώθηση της κοινωνικής ένταξης και της καταπολέμησης της φτώχειας και κάθε διάκρισης» δαπάνες ύψους 1.303.336.729,60 ευρώ (6,5% της συνολικής Ενωσιακής Συνδρομής), μέσω των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ΕΔΕΤ), που κατανέμεται σε εθνικό επίπεδο για κάθε ΕΔΕΤ ως εξής:
ΕΔΕΤ Σύνολο χρηματοδότησης
ΕΚΤ 789.185.725,44
ΕΤΠΑ 213.433.748,16
ΕΓΤΑΑ 300.717.256,00
Ο Θεματικός Στόχος 9 «Προώθηση της κοινωνικής ένταξης και της καταπολέμησης της φτώχειας και κάθε διάκρισης», ενσωματώνει δράσεις που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο των 13 Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΣΕΣ 2014-2020. Οι ανάγκες στο πεδίο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού θα αντιμετωπισθούν με τις ακόλουθες επενδυτικές προτεραιότητες, οι οποίες θα ιεραρχηθούν από τις Περιφέρειες στη βάση των τοπικών ιδιαιτεροτήτων και αναπτυξιακών αναγκών και σύμφωνα με το πλαίσιο και τις κατευθύνσεις των αντίστοιχων εθνικών και περιφερειακών στρατηγικών:
--Ενεργές πολιτικές ένταξης με στόχο τη βελτίωση των ευκαιριών απασχόλησης
-- Ενσωμάτωση περιθωριοποιημένων κοινοτήτων (όπως οι Ρομά, οι άστεγοι, οι μετανάστες, οι αιτούντες άσυλο, οι πρόσφυγες, κλπ.)
-- Καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού
-- Βελτίωση της πρόσβασης σε οικονομικά προσιτές, βιώσιμες και υψηλής ποιότητας υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης και των κοινωνικών υπηρεσιών κοινής ωφέλειας
-- Προώθηση της κοινωνικής οικονομίας και των κοινωνικών επιχειρήσεων
-- Στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων.
Επομένως, η εξειδίκευση των συναφών Πράξεων που θα ενταχθούν στα ΠΕΠ, πρέπει να εξασφαλίζει υψηλή συμβατότητα με τις αρχές και το περιεχόμενο:
α) της Εθνικής Στρατηγικής Κοινωνικής Ένταξης (πρωτογενής συμβατότητα)
β) άλλων Εθνικών Στρατηγικών ή Σχεδίων Δράσης της Ελληνικής Πολιτείας που εξυπηρετούν το Θ.Σ. 9 (δευτερογενής συμβατότητα), όπως το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, το Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, το Εθνικό Πρόγραμμα για την Ουσιαστική Ισότητα των Φύλων, το Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά των Ναρκωτικών, το Πλαίσιο της Εθνικής Στρατηγικής για τους Ρομά, η Εθνική Στρατηγική για την Ένταξη των πολιτών τρίτων χωρών.
