Κατά τη διάρκεια της συνάντησης συζητήθηκαν οι νεότερες εξελίξεις στο Κυπριακό, ενόψει της συμπλήρωσης 50 ετών από την τουρκική εισβολή, οι πρωτοβουλίες που αναμένεται να αναλάβει προσεχώς η προσωπική απεσταλμένη του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Μαρία Ανχελα Ολγκίν Κουεγιάρ, και οι εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση με αφορμή την έναρξη του νέου ευρωπαϊκού κύκλου.
Στη συνάντηση έλαβαν επίσης μέρος ο βουλευτής Σερρών και γραμματέας Διεθνών Σχέσεων της Νέας Δημοκρατίας Τάσος Χατζηβασιλείου, η διευθύντρια του Διπλωματικού Γραφείου του πρωθυπουργού Άννα-Μαρία Μπούρα και ο βουλευτής και πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Κυπριακής Βουλής των Αντιπροσώπων, Χάρης Γεωργιάδης. Τις προηγούμενες ημέρες, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε συνάντηση με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, στη Νέα Υόρκη, με τον οποίο συζήτησε για το Κυπριακό και την έντονη διπλωματική δραστηριότητα που βρίσκεται σε εξέλιξη με στόχο την επανέναρξη του διαλόγου. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο πρωθυπουργός εξέφρασε την εκτίμησή του για τις προσπάθειες του γενικού γραμματέα και της προσωπικής του απεσταλμένης, Μαρία Άνχελα Ολγκίν, για την επανεκκίνηση των συνομιλιών για το Κυπριακό. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε πως το γεγονός ότι η Κύπρος, 50 χρόνια μετά την τραγωδία του ’74, παραμένει διαιρεμένη είναι μια μη αποδεκτή κατάσταση και τόνισε ότι πρέπει να αξιοποιηθεί κάθε δυνατότητα για λύση του Κυπριακού, στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ
Η Αθήνα βρίσκεται σε τακτική επικοινωνία τόσο με την ηγεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας όσο και με την Προσωπική Απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για την Κύπρο, María Αngela Holguín Cuéllar, η έκθεση της οποίας κατατέθηκε πρόσφατα, χωρίς ωστόσο το περιεχόμενο της να έχει γίνει γνωστό καθ’ ολοκληρίαν και χωρίς να καταγράφει προτάσεις για τα επόμενα βήματα. Παρότι η εντολή της κα Holguín Cuéllar έληξε την προηγούμενη εβδομάδα, υπάρχει η εκτίμηση, όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές, ότι θα δοθεί συνέχεια, έστω και ατύπως για την καταγραφή των επόμενων βημάτων στη διαδικασία. «Η Ελλάδα», τονίζουν οι ίδιες πηγές, «καταδικάζει σθεναρά την τουρκική εισβολή και παράνομη συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή επί 50 χρόνια της Κύπρου, ενώ είναι αυτονόητο ότι η ελληνική θέση παραμένει αταλάντευτα σταθερή για λύση του Κυπριακού στο πλαίσιο των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών». Όπως επισημαίνεται, το Κυπριακό αποτελεί μείζονα προτεραιότητα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, ενώ στην παρούσα φάση ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας για την επανεκκίνηση του διαλόγου.
Διάλογος με την Τουρκία
Μέχρι σήμερα, ο διάλογος με την Τουρκία έχει στηριχθεί στη θετική ατζέντα και στα Μέσα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. «Σε καμία περίπτωση δεν έχουν συζητηθεί θέματα οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών», τονίζεται, «ενώ σαφώς θέματα κυριαρχίας εκφεύγουν των συζητήσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας». Μια μακρά περίοδος ειρήνης και ηρεμίας είναι ευκταία, ωστόσο η εδραίωσή της θα επιτευχθεί μόνο όταν υπάρξει πρόοδος στην οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, όπως επισημαίνουν διπλωματικές πηγές. Εκτίμηση, ωστόσο, είναι ότι δεν θα υπάρξει πολύ σύντομα πρόοδος στην οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών. Οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών βρίσκονται σε τακτική επικοινωνία, για να αποφεύγονται οι εντάσεις, αλλά δεν έχει γίνει καμία προεργασία για το θέμα της οριοθέτησης. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο εάν δοθεί εντολή από τους ηγέτες των δύο χωρών, όπως σημειώνεται σχετικά.
ΓΙΑ ΒΟΡΕΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
«Η Βόρεια Μακεδονία παραβιάζει ξεκάθαρα τον πυρήνα της Συμφωνίας των Πρεσπών. Το άρθρο 2 της Συμφωνίας προβλέπει -τονίζουν οι διπλωματικές πηγές- ότι πρέπει να υπάρχει ενιαία ονομασία έναντι πάντων («erga omnes»).
Οι τοποθετήσεις, τόσο της Προέδρου όσο και του Πρωθυπουργού της Βόρειας Μακεδονίας, είναι δημόσιες και δεν αποτελούν ιδιωτικές απόψεις. Η παράλειψη του επιθετικού προσδιορισμού «Βόρεια» συνιστά παραβίαση του πυρήνα της Συμφωνίας των Πρεσπών, καθώς το «erga omnes» ήταν το επίδικο, όταν υπεγράφη η Συμφωνία των Πρεσπών.
«Η ονομασία «Βόρεια Μακεδονία» δεν τροποποιείται και δεν αναθεωρείται», προσθέτουν. «Τα μνημόνια θα ψηφιστούν όταν υπάρξει διάθεση πλήρους συμμόρφωσης της Βόρειας Μακεδονίας σε ζητήματα που αφορούν τον πυρήνα της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Ωστόσο, η κύρωσή τους δεν συνιστά υποχρέωση που απορρέει από τη Συμφωνία των Πρεσπών, καθώς δεν υπάρχει τέτοια πρόβλεψη», καταλήγουν οι ίδιες πηγές.
