Η εξέλιξη - εν πολλοίς αναμενόμενη - είχε προσυμφωνηθεί στη συνάντηση που είχε ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Άντονι Μπλίνκεν στο σπίτι του Έλληνα πρωθυπουργού στα Χανιά, μια συνάντηση που είχε συμφωνηθεί από τα Χριστούγεννα και διεξήχθη στις αρχές Ιανουαρίου. Τότε μάλιστα, κυβερνητικές πηγές προεξοφλούσαν σε σχέση με τα F-35: ««Η Ελλάδα ως συνεπής και αξιόπιστος εταίρος και συμμαχος, θα λάβει αυτά που έχουν συμφωνηθεί».
Έτσι, μετά την έγκριση της Τουρκίας στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, οι εξελίξεις ήταν ραγδαίες. Χθες, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ενέκρινε την πώληση στην Ελλάδα ως 40 αεροσκαφών 5ης γενιάς F-35.
Σχεδόν ταυτόχρονα, ο αμερικανός ΥΠΕΞ Άντονι Μπλίνκεν, με επιστολή του προς τον Έλληνα πρωθυπουργό , απέστειλε επιστολή προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην οποία αναφέρει τι ακριβώς περιέχεται στην συμφωνία.
Λίγο αργότερα, ο Έλληνας πρωθυπουργός σε δήλωσή του έκανε λόγο για σημαντική ημέρα για την άμυνα της χώρας καθώς η Ελλάδα θωρακίζεται διπλά καθώς εκτός από την απόκτηση έως και 40 μαχητικών αεροσκαφών τελευταίας γενιάς F-35, ταυτόχρονα, αποκτά και εντελώς δωρεάν ένα πολύ μεγάλο πακέτο εξοπλισμών που ενισχύουν καθοριστικά και τους τρεις κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά και το Ελληνικό Λιμενικό».ΠΑΝΙΣΧΥΡΗ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ
ΔΥΝΑΜΗ Η ΕΛΛΑΔΑ
Η Ελλάδα πλέον μετατρέπεται σε πανίσχυρη δύναμη στην ευρύτερη περιοχή καθώς:
Διαθέτει ήδη 18 Rafale ενώ μέσα στο 2024 αναμένονται άλλα 6.
Επίσης μέχρι τον Μάρτιο του 2024 θα έχουν παραληφθεί τρία από τα συνολικά επτά ελικόπτερα τύπου Romeo για το Πολεμικό Ναυτικό.
Έως το 2027 θα έχουν παραληφθεί τα αναβαθμισμένα F-16 Viper.
Σημειώνεται ότι η προσθήκη των F-35 προσδίδει ακόμη μεγαλύτερη δύναμη στην Ελληνική Πολεμική Αεροπορία καθώς πρόκειται περί υπερσύχρονου στρατηγικού όπλου με δυνατότητες Stealth, που θα καθιστά «αόρατα» για τον δυνητικό εχθρό.
Πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, μαζί με Ισραήλ και Ιταλία που θα διαθέτει πλέον τα υπερσύγχρονα F-35.
Ως εκ τούτου, η ισορροπία στο Αιγαίο δεν ανατρέπεται ούτε με την έγκριση του Κογκρέσου για πώληση 40 και αναβάθμιση 80 F-16 στην Τουρκία.
Εξάλλου, οι ΗΠΑ παραχωρούν επίσης στην Ελλάδα δωρεάν στρατιωτικό εξοπλισμό από το αμερικανικό απόθεμα, που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τέσσερις φρεγάτες LCS, δύο μεταγωγικά C-130, 60 θωρακισμένα οχήματα μάχης, περιπολικά πλοία.
ΤΙ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ
Στην επιστολή του προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο Άντονι Μπλίνκεν αναφέρει τι περιέχει η συμφωνία:
Εκτός από την επιχορηγούμενη βοήθεια ύψους 30 εκατομμυρίων δολαρίων για την ξένη στρατιωτική χρηματοδότηση (FMF) για τις αμυντικές αγορές της Ελλάδας, προκειμένου να ενθαρρυνθεί η κρίσιμη υποστήριξη της Ουκρανίας, ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρμεντ τονίζει ότι:
Έχει ήδη ενημερώσει το Κογκρέσο για μεταφορές επιχορηγήσεων υπέρβασης αμυντικών ειδών (EDA) προς την Ελλάδα για:
Δύο αεροσκάφη EDA C-130H,
Δέκα κινητήρες EDA για αεροσκάφη P-3 και
60 οχήματα μάχης πεζικού Bradley ως EDA.
Επίσης θα υποβάλει προς κοινοποίηση στο Κογκρέσο τα ακόλουθα προς μεταφορά στην Ελλάδα:
Μέχρι 40 νέα αεροσκάφη F-35 μέσω Στρατιωτικών Πωλήσεων Εξωτερικού,
Τρία πλοία κλάσης Protector ως EDA- και
Διάφορα φορτηγά και ρυμουλκούμενα ως EDA.
Εξάλλου, θα υποβάλει στο Κογκρέσο πρόταση νόμου για τη μεταφορά πλοίων με αίτημα να παράσχει την απαραίτητη νομοθετική εξουσιοδότηση για τη μεταφορά στην Ελλάδα έως και τεσσάρων πλοίων παράκτιας μάχης ως EDA (σ.σ. από το απόθεμα άμυνας).
Επιπλέον, αναφέρει ότι «θα δώσω προτεραιότητα στην Ελλάδα για να λάβει τα πλεονάζοντα με προστασία από ενέδρες ανθεκτικά σε νάρκες, καθώς θα καταστούν διαθέσιμα κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους, και θα εξετάσω τις ελληνικές απαιτήσεις σε περίπτωση που καταστούν διαθέσιμα τάνκερ KC-135». Μάλιστα, εκτός από τα αεροσκάφη C-130H, το Υπουργείο Άμυνας εργάζεται για να παράσχει στοιχεία τιμολόγησης και διαθεσιμότητας για μια ελληνική αγορά νέων C-130J.
Επίσης ο Μπλίνκεν επισημαίνει ότι «συνεχίζουμε να ενδιαφερόμαστε για τις αμυντικές δυνατότητες που θα μπορούσε η Ελλάδα να μεταφέρει ή να πωλήσει στην Ουκρανία. Εάν αυτές οι δυνατότητες ενδιαφέρουν την Ουκρανία και εν αναμονή της επανεξέτασης της κατάστασης και της σχετικής αξίας τους από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, μπορούμε να διερευνήσουμε ευκαιρίες για πιθανές πρόσθετες FMF έως 200 εκατομμύρια δολάρια για την Ελλάδα».
Τι σηματοδοτεί
η συμφωνία με ΗΠΑ
Τα οφέλη της συμφωνίας είναι πολλαπλά τόσο σε επίπεδο θωράκισης των Ενόπλων Δυνάμεων της Ελλάδας, αλλά και σε επίπεδο γεωπολιτικής αναβάθμισης στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείο.
Ειδικότερα: Mε την επιστολή του υπουργού Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Antony Blinken προς τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και την επιστολή του Στέιτ Ντιπάρτμεντ προς το Κογκρέσο (notification) ανοίγει και τυπικά ο δρόμος για την απόκτηση έως και σαράντα F-35 από την Ελλάδα, καθώς το σχετικό αίτημα έχει ήδη εγκριθεί από το Κογκρέσο (και μάλιστα λίγο πριν από τον δεύτερο γύρο των εθνικών εκλογών τον Ιούνιο του 2023).
Η επίσημη αποδοχή του ελληνικού αιτήματος για την προμήθεια των F-35, μαζί με την ταυτόχρονη παραχώρηση ενός πολύ σημαντικού πακέτου δωρεάν στρατιωτικού υλικού από το αμερικανικό απόθεμα – που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τέσσερις φρεγάτες LCS, δύο μεταγωγικά C-130, 60 θωρακισμένα οχήματα μάχης, περιπολικά πλοία - προς την Ελλάδα αποτελεί “ψήφο εμπιστοσύνης’’ προς την Ελλάδα και την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Αποτελεί έμπρακτη αναγνώριση του ηγετικού ρόλου της Ελλάδας στην περιοχή, του ρόλου της ως πυλώνα σταθερότητας, ειρήνης και ασφάλειας, καθώς και ενός απαραίτητου και αξιόπιστου εταίρου και συμμάχου που επέδειξε σοβαρότητα, συνέπεια και συμμαχικό πνεύμα στην αντιμετώπιση όλων των μεγάλων κρίσεων των τελευταίων ετών.
Η επιστολή Blinken δικαιώνει το διπλωματικό κεφάλαιο που έχτισε η κυβέρνηση και την πολιτική που ακολούθησε στις γεωπολιτικές κρίσεις στην περιοχή, από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την επίτευξη ενεργειακής ασφάλειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, μέχρι την κρίση στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή.
Η εξέλιξη επισφραγίζει και εδραιώνει το ιστορικά υψηλό των ελληνοαμερικανικών σχέσεων και αποδεικνύει στην πράξη ότι η ελληνοαμερικανική στρατηγική σχέση και αμυντική συνεργασία είναι αυτόνομη και δεν ετεροπροσδιορίζεται. Η σχέση με τις ΗΠΑ είναι αυτοτελής και ανεξάρτητη από σχέσεις με άλλες χώρες και το πέρασμα στα μαχητικά αεροσκάφη πέμπτης γενιάς αποτελεί την καλύτερη απόδειξη για την πορεία των ελληνοαμερικανικών σχέσεων.
Σχετικά με τα F-16: Η Ελλάδα ασχολείται με τη θωράκιση και ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεών της. Δεν μπορεί να υπαγορεύσει την πολιτική των ΗΠΑ σε αμυντικά προγράμματα προς τρίτες χώρες. Ούτε μπορεί να συνδέονται αμυντικές προμήθειες προς την Ελλάδα, ενός αξιόπιστου εταίρου και συμμάχου, με εξοπλιστικά προγράμματα άλλων χωρών.
Η σταθερή ελληνική θέση, ιδιαίτερα στο πλαίσιο συμμετοχής στο ΝΑΤΟ, είναι ότι κανένας εξοπλισμός που αποδίδεται σε μια χώρα δεν μπορεί να χρησιμοποιείται σε βάρος συμμάχου χώρας. Αυτό άλλωστε εξυπηρετεί την περιφερειακή σταθερότητα και τα συμφέροντα της Συμμαχίας στην περιοχή.
