»Αν αυτή η ενέργεια, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, διώκεται ποινικά, του δηλώνω ότι παραιτούμαι της βουλευτικής μου ασυλίας και τον καλώ να προβεί στα νόμιμα σε βάρος μου.
»Κύριε εισαγγελέα, Πλατεία Ελευθερίας 1, είναι το γραφείο μου. Σας περιμένω να με συλλάβετε», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Τσίπρας.
Αναλυτικά η δήλωση του Αλέξη Τσίπρα έχει ως εξής:
«Στις 5 Δεκέμβρη του 2022 επισκέφτηκα τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, με αφορμή τα δημοσιεύματα για τη παρακολούθηση των Αρχηγών των ενόπλων δυνάμεων, αλλά και σειράς πολιτικών προσώπων από την ΕΥΠ.
»Του εξέθεσα τη βαθιά μου ανησυχία για την επιχειρούμενη δημοκρατική εκτροπή και του επισήμανα ότι τα αποδεικτικά στοιχεία υπάρχουν στους παρόχους. Του ζήτησα δε, να αναλάβει την ευθύνη που του αναλογεί και να αναζητήσει την αλήθεια απευθυνόμενος ο ίδιος στους παρόχους, ώστε να μη μείνει καμία βαριά σκιά στη δημοκρατική λειτουργία του πολιτεύματος.
»Έναν μήνα μετά, όχι μόνο δεν ανταποκρίθηκε στο αίτημά μου, αλλά με έκπληξη παρακολουθώ ότι σήμερα επιχειρεί με τρόπο πρωτόγνωρο να εμποδίσει την κατά το Σύνταγμα αρμόδια ανεξάρτητη Αρχή να ασκήσει τα καθήκοντά της και να αναζητήσει την αλήθεια. Η γνωμοδότηση του κου Ντογιάκου αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του Συντάγματος.
»Κανένας νόμος και καμία γνωμοδότηση δε μπορεί να ακυρώσει το Σύνταγμα και την εκεί οριζόμενη αποστολή της ΑΔΑΕ να ελέγχει και να διασφαλίζει το απόρρητο των επικοινωνιών. Το χειρότερο, όμως, όλων είναι ότι ο κος Εισαγγελέας δε στέκεται μόνο στη γνωμοδότηση, αλλά επιχειρεί και να εκφοβίσει τους λειτουργούς της Ανεξάρτητης Αρχής, διατυπώνοντας απειλές περί κάθειρξης όσων τολμήσουν να πράξουν το καθήκον τους και αντισταθούν στην εκτροπή αναζητώντας την αλήθεια.
»Οι απειλές αυτές είναι γνωστές και διατυπωμένες από τους ενόχους και όσους τρέμουν την αποκάλυψη των παρανομιών που διέπραξαν, εδώ και μήνες. Ωστόσο μιας και τις επαναλαμβάνει ο κος εισαγγελέας, επισημαίνοντας μάλιστα ότι ουδείς άλλος πέραν του θιγόμενου έχει δικαίωμα να αναζητήσει στοιχεία, είναι προφανές ότι οι απειλές αυτές δεν αφορούν μόνο τα στελέχη της ΑΔΑΕ αλλά και εμένα προσωπικά.
»Αφού ως γνωστόν, έχω καταθέσει από τις 7 Δεκεμβρίου 2022, αίτημα ενώπιον της ΑΔΑΕ προκειμένου να αναζητηθούν στοιχεία σχετικά με την άρση του απορρήτου συγκεκριμένων προσώπων με κρίσιμο ρόλο στον δημόσιο βίο.
»Αν αυτή η ενέργεια, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, διώκεται ποινικά, του δηλώνω ότι παραιτούμαι της βουλευτικής μου ασυλίας και τον καλώ να προβεί στα νόμιμα σε βάρος μου.
»Κύριε εισαγγελέα, Πλατεία Ελευθερίας 1, είναι το γραφείο μου. Σας περιμένω να με συλλάβετε.
»Ας γνωρίζετε, όμως, τόσο εσείς όσο και όσοι απεργάζονται αυτές τις πρωτοφανείς και κατάφωρα αντισυνταγματικές ενέργειες πως ό,τι και να κάνετε, δεν θα εμποδίσετε την αλήθεια να λάμψει, ούτε θα καταφέρετε να φιμώσετε τη δημοκρατία. Έχει βαθιές ρίζες σε αυτόν το τόπο».
ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: ΘΕΑΤΡΙΝΙΣΜΟΙ ΤΣΙΠΡΑ
Θεατρινισμό χαρακτηρίζει ο Γιάννης Οικονόμου την αντίδραση του Αλέξη Τσίπρα στην γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου για την παρεμπόδιση της έρευνας της ΑΔΑΕ αναφορικά με τις υποκλοπές. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος εγκαλεί τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ για τοξικότητα και α λα καρτ σεβασμό στις αποφάσεις της Δικαιοσύνης συγκρίνοντας τον Αλέξη Τσίπρα με τον Γιάνη Βαρουφάκη.
Η δήλωση του Γιάννη Οικονόμου αναφέρει:
«Ο κ. Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ συνηθίζουν να τιμούν τη Δικαιοσύνη μόνο όταν οι αποφάσεις της είναι σύμφωνες με τις επιδιώξεις τους. Αντίθετα, η Κυβέρνηση σέβεται και τιμά σταθερά τη Δικαιοσύνη και τη Δημοκρατία: χωρίς ιδιοτελείς προϋποθέσεις, υποσημειώσεις και αστερίσκους. Εμείς σταθερά με τους κανόνες και τους θεσμούς της Δημοκρατίας, ο κ. Τσίπρας συνεχίζει σταθερά να αναζητά ταυτότητα μέσα στην τοξικότητα.
»ΥΓ: Θα περιμέναμε από τον κ. Τσίπρα, έναν πρώην Πρωθυπουργό, να αντιλαμβάνεται ότι τέτοιους είδους θεατρινισμοί ταιριάζουν περισσότερο σε κάποιον σαν τον κ. Βαρουφάκη. Τελικά, φαίνεται ότι οι δύο τους εξακολουθούν να μοιάζουν σε πολλά».
ΡΑΜΜΟΣ: ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ Η ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΑΠ
Απαντά με σαφή τρόπο ο πρόεδρος της ΑΔΑΕ, Χρήστος Ράμμος, στη γνωμοδότηση του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ισίδωρου Ντογιάκου σχετικά με την αρμοδιότητα διαχείρισης αιτημάτων πολιτών που ζητούν να πληροφορηθούν, μέσω της Ανεξάρτητης Αρχής, αν έχουν τεθεί υπό παρακολούθηση.
Ο κ. Ράμμος σε πολύ αιχμηρή ανακοίνωση μιλά για εξόφθαλμη παραβίαση της ευθέως εκ του Συντάγματος εκπορευόμενης ανεξαρτησίας της ΑΔΑΕ, η οποία μέχρι σήμερα είχε πάντοτε γίνει σεβαστή. Απευθυνόμενος σε προσωπικό τόνο στον Ισίδωρο Ντογιάκο ο κ. Ράμμος, που αρκετές φορές έχει διαφωνήσει με τους κυβερνητικούς χειρισμούς στο ζήτημα των υποκλοπών, μιλά και για πρωτοφανείς απειλές στα μέλη της ΑΔΑΕ.
«Με δεδομένο ότι το Σύνταγμα φωτίζει την ερμηνεία των νόμων και όχι το αντίστροφο […] ο Εισαγγελεύς του Αρείου Πάγου δεν δύναται, επικαλούμενος τη γενική αρμοδιότητά του να γνωμοδοτεί επί «νομικών ζητημάτων γενικού ενδιαφέροντος», να διατυπώνει γνώμη επί της ερμηνείας και εφαρμογής διατάξεων που αφορούν τις συνταγματικές αρμοδιότητες της ΑΔΑΕ, απευθύνοντας σε αυτήν κατευθυντήριες οδηγίες και απειλώντας μάλιστα με πρωτοφανή τρόπο τα μέλη της με βαρύτατες ποινικές κυρώσεις, αν ασκήσουν τις αρμοδιότητες τους με τρόπο διαφορετικό από τον από αυτόν υιοθετούμενο».
Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΑΔΑΕ
Σύμφωνα με το Ελληνικό Σύνταγμα, όπως αναθεωρήθηκε το 2001, αλλά σύμφωνα και με τα ισχύοντα ευρύτερα στα κράτη του ευρωπαϊκού νομικού πολιτισμού, στα οποία ανήκει η χώρα μας, ο θεσμός των ανεξαρτήτων αρχών προϋποθέτει την πραγματική και όχι απλώς στα χαρτιά ανεξαρτησία της λειτουργίας τους και δεν είναι συμβατός με την άσκηση των αρμοδιοτήτων αυτών υπό κηδεμόνευση ή καθ’ υπαγόρευση.
Ειδικότερα, η ρητή, κατά το άρθρο 19, παρ. 2, του Συντάγματος, συνταγματική κατοχύρωση της ΑΔΑΕ ως ανεξάρτητης αρχής, διασφαλίζουσας μάλιστα το απολύτως απαραβίαστο δικαίωμα στο απόρρητο των επικοινωνιών, έχει την έννοια ότι κανένα κρατικό όργανο δεν μπορεί να ασκήσει επί της εν λόγω Αρχής οιαδήποτε μορφή προληπτικού ελέγχου ή προληπτικής εποπτείας (εντολή, κατευθυντήρια ερμηνευτική οδηγία κ.λ.π.).
Συνεπώς, και με δεδομένο ότι το Σύνταγμα φωτίζει την ερμηνεία των νόμων και όχι το αντίστροφο, το άρθρο 29 παρ. 2 του Ν.4938/2022, ερμηνευόμενο σύμφωνα με το άρθρο 19, παρ. 2, του Συντάγματος, έχει την έννοια ότι ο Εισαγγελεύς του Αρείου Πάγου δεν δύναται, επικαλούμενος τη γενική αρμοδιότητά του να γνωμοδοτεί επί «νομικών ζητημάτων γενικού ενδιαφέροντος», να διατυπώνει γνώμη επί της ερμηνείας και εφαρμογής διατάξεων που αφορούν τις συνταγματικές αρμοδιότητες της ΑΔΑΕ, απευθύνοντας σε αυτήν κατευθυντήριες οδηγίες και απειλώντας μάλιστα με πρωτοφανή τρόπο τα μέλη της με βαρύτατες ποινικές κυρώσεις, αν ασκήσουν τις αρμοδιότητες τους με τρόπο διαφορετικό από τον υιοθετούμενο.
ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΕΚΔΟΣΗΣ ΤΕΤΟΙΑΣ ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ
Η δε απαγόρευση έκδοσης τέτοιας αντισυνταγματικής γνωμοδότησης του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου ισχύει a fortiori, εάν, όπως συμβαίνει εν προκειμένω, η ΑΔΑΕ έχει ήδη επιληφθεί αρμοδίως συναφών υποθέσεων και διενεργεί ήδη σχετικούς ελέγχους.
Επομένως, η επίμαχη γνωμοδότηση του κ. Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, πέρα από το γεγονός ότι νομικά δεν έχει παράγει καμία απολύτως δέσμευση (ως γνωστόν δέσμευση στην ελληνική έννομη τάξη παράγουν μόνο οι δικαιοδοτικές αποφάσεις των δικαστηρίων), παραβιάζει εξόφθαλμα την ευθέως εκ του Συντάγματος εκπορευόμενη ανεξαρτησία της ΑΔΑΕ, η οποία μέχρι σήμερα είχε πάντοτε γίνει σεβαστή.
Περαιτέρω, η -ούτως ή άλλως προβληματική ως προς τη συμβατότητά της με την ΕΣΔΑ και το εθνικό Σύνταγμα- ρύθμιση της παρ. 7 του άρθρου 4 του Ν. 5002/2022 σχετικά με το ειδικό ζήτημα της ενημέρωσης του παρακολουθούμενου για λόγους εθνικής ασφάλειας ουδόλως περιορίζει τις γενικές αρμοδιότητες της ΑΔΑΕ που κατοχυρώνονται στο άρθρο 6 §1 του ειδικότερου, εκτελεστικού του άρθρου 19 §2 του Συντάγματος, νόμου 3115/2003. Πρόκειται για δύο νόμους με μη διασταυρούμενα κανονιστικά πεδία.
Εκτός, δε του γεγονότος ότι ουδόλως προκύπτει πως ο νομοθέτης θέλησε έναν τέτοιο περιορισμό, δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής ότι η αποτελεσματική άσκηση αυτών των γενικών αρμοδιοτήτων συνδέεται από την ημέρα που ιδρύθηκε η ΑΔΑΕ, κατά τρόπο άρρηκτο και πολυποίκιλο, με τον συστηματικό έλεγχο των παρόχων και όλων των δημοσίων φορέων, στον τομέα της διασφάλισης του απορρήτου των επικοινωνιών · έλεγχο, ο οποίος δεν έχει ως μόνο σκοπό την ενημέρωση που προβλέπεται στην παρ. 7 του άρθρου 4 του Ν. 5002/2022. Κάτι που επιμένει να παραγνωρίζει ο κ. Εισαγγελεύς στη γνωμοδότησή του.
Θα ακολουθήσει εντός των αμέσως προσεχών ημερών εκτενής ανακοίνωση της Ολομέλειας της ΑΔΑΕ επί των εν λόγω θεμάτων.
ΟΡΓΗ ΣΤΟΝ ΝΟΜΙΚΟ ΚΟΣΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΔΑΕ
Οργή και θύελλα αντιδράσεων έχει προκαλέσει η αντισυνταγματική παρέμβαση μέσω γνωμοδότησης του Ισίδωρου Ντογιάκου στην ΑΔΑΕ, καθώς ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου ζητά να μην ελεγχθούν τα αιτήματα που έχουν καταθέσει πολίτες, προκειμένου να διακριβώσουν εάν είχαν τεθεί υπό παρακολούθηση της ΕΥΠ.
Την αρχή έκανε ο Ξενοφών Κοντιάδης, ο οποίος επισημαίνει ότι είναι νομικά αστήρικτη η γνωμοδότηση του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, η οποία «είναι προφανές ότι αποσκοπεί στον ευνουχισμό της Αρχής».
* Η παρέμβαση του Ντογιάκου συνιστά «απροκάλυπτη παρέμβαση στη λειτουργία συνταγματικά κατοχυρωμένης Ανεξάρτητης Αρχής» τονίζει ο αναπληρωτής καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου ΑΠΘ Ακρίτας Καϊδατζής. Με δήλωσή του στο documentonews υπογραμμίζει ότι η ενέργεια του Ισίδωρου Ντογιάκου «δεν είναι απλώς άκομψη, είναι θεσμικά σοκαριστική».
Η ανακοίνωση του κ. Καϊδατζή αναφέρει:
«Η γνωμοδότηση 1/2023 του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου συνιστά απροκάλυπτη παρέμβαση στη λειτουργία συνταγματικά κατοχυρωμένης ανεξάρτητης αρχής. Ο εισαγγελέας μπορεί να γνωμοδοτεί για ζητήματα γενικότερου ενδιαφέροντος, όχι όμως σε υποθέσεις για τις οποίες διενεργείται αρμοδίως έρευνα από δικαστήριο ή ανεξάρτητη αρχή. Η παρέμβαση σε εν εξελίξει έρευνα δεν είναι απλώς άκομψη, είναι θεσμικά σοκαριστική.
Επί της ουσίας, η γνωμοδότηση συγχέει ανεπίτρεπτα δύο διαφορετικά πράγματα. Από τη μια, ο ν. 2225/1994 ορίζει τους όρους και τη διαδικασία άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών. Ο νόμος αυτός τροποποιήθηκε προσφάτως με το ν. 5002/2002, που προέβλεψε ότι ο θιγόμενος από άρση του απορρήτου για λόγους εθνικής ασφάλειας δεν μπορεί να ενημερωθεί γι’ αυτήν πριν την πάροδο τριετίας από το πέρας της. Από την άλλη, ο ν. 3115/2003 ορίζει τις ελεγκτικές αρμοδιότητες της ΑΔΑΕ, η οποία έχει την εξουσία να διενεργεί οποτεδήποτε, αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν καταγγελίας, ελέγχους στην ΕΥΠ ή σε τηλεπικοινωνιακούς παρόχους, προκειμένου να διαπιστώσει αν τηρούν τη νομιμότητα. Ο νόμος αυτός σε τίποτε δεν τροποποιήθηκε από τον ν. 5002/2002. Παρόλα αυτά, κατά την εξωφρενική άποψη που διατυπώνεται στη γνωμοδότηση, ο νέος νόμος δεν απαγορεύει μόνο την ενημέρωση των θιγόμενων, αλλά κατ’ αποτέλεσμα απαγορεύει και στην ΑΔΑΕ να ασκεί τις ελεγκτικές της αρμοδιότητες.
Και κάτι τελευταίο: Η γνωμοδότηση δόθηκε μετά από ερώτημα όχι κάποιας δικαστικής ή διοικητικής αρχής, αλλά μεγάλης ιδιωτικής τηλεπικοινωνιακής επιχείρησης. Δηλαδή φορέα με επαρκέστατη νομική υπηρεσία, που δεν αναζητά νομική πληροφόρηση αλλά μια γνώμη με το κύρος του ανώτατου εισαγγελικού λειτουργού. Αυτή η ιδιότυπη ιδιωτικοποίηση της δικαστικής λειτουργίας μπορεί τυπικά να μην απαγορεύεται, είναι όμως σίγουρα θεσμικά άκομψη».
* Ο δικηγόρος Βαγγέλης Γεωργακόπουλος αναφέρει: «Κατ’ αρχάς, η παρεμπόδιση του ελέγχου των τρόπων, που έχει παραβιασθεί το απόρρητο των επικοινωνιών είναι αφ΄ εαυτή προβληματική. Πολύ δε περισσότερο όταν αυτή επιχειρείται με αμφίβολης συνταγματικότητας επιχειρηματολογία που στην πραγματικότητα οδηγεί στην φαλκίδευση της λειτουργίας μιας ανεξάρτητης συνταγματικά προβλεπόμενης Αρχής».
*Παρέμβαση έκανε και ο δικηγόρος Βασίλης Χειρδάρης, τονίζοντας ότι η γνωμάτευση του Ισίδωρου Ντογιάκου «ακυρώνει τον έλεγχο της ανεξαρτησίας της ΑΔΑΕ και υποσκάπτει, ίσως άθελα, τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών».
Ειδικότερα, αναφέρει: «Η παρακολούθηση των τηλεπικοινωνιών των πολιτών είναι μια κατάσταση που αποδυναμώνει τα θεμέλια της Δημοκρατίας, βασικό στοιχείο της οποίας είναι η δυνατότητα της ελεύθερης και απρόσκοπτης ανάπτυξης της ιδιωτικής ζωής. Η οποιαδήποτε παρακολούθηση πρέπει να είναι απολύτως αναγκαία και να συνοδεύεται από αυστηρό και προβλέψιμο νομοθετικό πλαίσιο. Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια και το κράτος δικαίου απαιτούν την δυνατότητα αυστηρού ελέγχου της οποιασδήποτε παρέμβασης στην ιδιωτική ζωή του ατόμου απ’ όπου κι αν προέρχεται».
Παράλληλα σημειώνει ότι «η δυνατότητα της ΑΔΑΕ να ελέγχει αποτελεί καθήκον της πολιτείας και θεμελιώδες δικαίωμα των πολιτών».
Καταλήγοντας στη δήλωσή του, ο δικηγόρος κάνει αναφορά στον Ισίδωρο Ντογιάκο, τονίζοντας χαρακτηριστικά: «Η γνωμάτευση του ανώτατου Εισαγγελέως της χώρας εκτιμώ ότι ακυρώνει τον έλεγχο της ανεξαρτησίας της ΑΔΑΕ και υποσκάπτει, ίσως άθελα, τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών».
