Υπογράμμισε ότι με την επίσκεψη του στη Βόρεια Μακεδονία, την πρώτη επίσκεψη Έλληνα πρωθυπουργού, με τις συμφωνίες που υπογράφηκαν, την εντατικοποίηση της επιχειρηματικής συνεργασίας και τις προοπτικές που ανοίγονται για τις δύο χώρες, τα Βαλκάνια, την Ευρώπη, από τα οφέλη και τα θετικά αποτελέσματα της εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών, «σήμερα ξεκινάμε να καλύπτουμε το χαμένο έδαφος και μια βαθιά φιλία όχι μόνο μεταξύ των κυβερνήσεων μας αλλά και μεταξύ των λαών μας».
«Έχουμε χάσει πολύ καιρό, καιρό τριών δεκαετιών, και πρέπει να καλύψουμε αυτό το κενό», σημείωσε, υπογραμμίζοντας -όπως και ο κ. Ζάεφ- ότι η Συμφωνία που έχει κυρωθεί στα κυρίαρχα Κοινοβούλια δεν θα αμφισβητηθεί από κανέναν, διότι είναι προς όφελος και των δύο χωρών και των λαών τους και αυτό θα γίνει αντιληπτό και θα πείσει και όσους καλοπροαίρετους πολίτες διατηρούν αμφιβολίες απέναντί της.
Μήνυμα έστειλε ο πρωθυπουργός και στη γειτονική χώρα, υπογραμμίζοντας ότι «εδώ οικοδομούμε μια πολυεπίπεδη στρατηγική σχέση με μεγάλες προοπτικές, ωστόσο, για να προχωρήσει αυτή η σχέση πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι θα εδράζεται σε σταθερά θεμέλια». Αυτά, είπε, περιέχουν το απαραίτητο υλικό: τον αμοιβαίο σεβασμό και τα κοινά συμφέροντα - το κοινό όραμα - για ειρήνη, σταθερότητα και συνεργασία. Για να γίνουν τα θεμέλια στέρεα και να αντέξουν στο χρόνο», υπογράμμισε, «πρέπει τώρα να δουλέψουμε εντατικά στην ορθή εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών».
Ο κ. Τσίπρας τόνισε ότι η επίσκεψη αποτελεί ιστορικό βήμα προς τα εμπρός, για τα Βαλκάνια συνολικά και την Ευρώπη.
ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ ΓΙΑ ΕΜΠΟΡΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ
Ο κ. Τσίπρας σημείωσε ότι η Συμφωνία προβλέπει τον τρόπο που θα τηρείται η εφαρμογή της και μέσα από τον οποίο θα επιλυθούν και ανοικτά ζητήματα, όπως για παράδειγμα το ζήτημα των εμπορικών σημάτων «που η μεγάλη υποκρισία είναι ότι ζητήματα δεκαετιών τώρα πάνε να λυθούν και ξαφνικά τώρα τα θυμήθηκαν».
Σημείωσε στο ίδιο πλαίσιο ότι και η επιτροπή που συζητά και κατέληξε σε ό,τι αφορά στα εκπαιδευτικά, πολιτιστικά και αρχαιολογικά θέματα είναι βήμα που οικοδομεί εμπιστοσύνη μεταξύ των χωρών και των λαών μας. Και σε ό,τι αφορά στην άρση, όπως η συμφωνία προβλέπει, οποιωνδήποτε εστιών αλυτρωτισμού, αυτή η επιτροπή και τα βήματα που θα γίνουν θα καταρρίψουν τις όποιες αμφιβολίες των καλοπροαίρετων πολιτών.
Προσέθεσε ότι υπάρχουν και κάποιοι που δεν θα πειστούν ποτέ από επιχειρήματα, ωστόσο θα επωφεληθούν κι εκείνοι. «Έχουμε κάποιους στην Ελλάδα που λένε ότι δεν θέλουν να στηρίξουν τη συμφωνία, αυτοί το παίζουν πολέμιοι της αλλά είχαν δουλειές εδώ στη Βόρεια Μακεδονία για πάρα πολλά χρόνια. Τέτοιους θα έχουμε πάντα, υποκριτές, αλλά εμείς θέλουμε να πείσουμε τους καλοπροαίρετους ανθρώπους και στις δύο πλευρές», σημείωσε.
ΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΣΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ
Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι σημαντικό βήμα σε αυτή την κατεύθυνση είναι κι αυτή που προβλέπει η συμφωνία αναφορικά με τα μνημεία που παραπέμπουν στην αρχαία Μακεδονία και προβλέπεται σε ό,τι αφορά στη διαχείριση τους, μεταξύ άλλων, η τοποθέτηση ειδικών σημάνσεων που θα αναφέρουν σαφώς ότι αποτελούν μέρος της αρχαίας ελληνικής ιστορίας, του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού.
Ο κ. Τσίπρας ερωτήθηκε σχετικά με τη στάση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ελλάδα και το ενδεχόμενο να καταργήσει ή να παγώσει τη συμφωνία εφόσον ανέλθει στην εξουσία.
«Αυτοί που μας αντιπολιτεύτηκαν είχαν τα ίδια επιχειρήματα. Εδώ εγώ βρίσκομαι ως πρωθυπουργός της Ελλάδας, εκπροσωπώντας το σύνολο των Ελλήνων και Ελληνίδων, και αυτούς που συμφωνούσαν και αυτούς που διαφωνούσαν με τη συμφωνία», είπε και επισήμανε ότι δύο κυρίαρχα Κοινοβούλια την επικύρωσαν. Σημείωσε ότι «ήδη και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης παρά τη διαφορετική του θέση και στάση, έχει διαβεβαιώσει σε όλους τους τόνους ότι δεν πρόκειται να αμφισβητήσει στο μέλλον αυτή τη συμφωνία από όποια θέση κι αν βρεθεί, και αυτό νομίζω μας αρκεί σε όλους». Σχολίασε πως φαντάζεται ότι το ίδιο θα συμβεί και για τη γειτονική χώρα.
Ο πρωθυπουργός είπε ότι στις δημοκρατίες, ο διάλογος οι αντιπαραθέσεις είναι κάτι που είναι όχι απλά κατανοητό αλλά απαραίτητο και αυτονόητο και πως επίσης οι δημοκρατίες έχουν κανόνες, τα κυρίαρχα Κοινοβούλια ψηφίζουν και οι συμφωνίες που κυρώνονται από αυτά δεσμεύονται με βάση το διεθνές δίκαιο.
«Επενδύουμε στο μέλλον, γράφουμε ιστορία δεν εγκλωβιζόμαστε από αυτή, αυτή η συμφωνία έχει πάρα πολύ γερά θεμέλια που είναι ήδη ορατά ακόμα και από αυτούς που πρόσφατα την αμφισβήτησαν», σημείωσε.
Ο κ. Τσίπρας ρωτήθηκε και για το ενδιαφέρον μεγάλων δυνάμεων για την περιοχή, για να πει πως πρέπει να αδράξουμε τις προοπτικές που διαμορφώνονται από αυτό το ενδιαφέρον και πως πρέπει όμως και όλες οι μεγάλες δυνάμεις που ενδιαφέρονται να συνειδητοποιήσουν ότι οι λαοί έχουν να παίξουν σημαντικό ρόλο αποφασίζοντας το μέλλον τους. «Άρα το ενδιαφέρον τους καλοδεχούμενο αλλά όχι με όρους παλιότερων εποχών»
Τόνισε ότι τα Βαλκάνια είναι περιοχή όπου τα κυρίαρχα κράτη μπορούν να χαράξουν τις δικές τους πορείες και οι λαοί να αποφασίζουν τα συμφέροντά τους: «Καλοδεχούμενο το ενδιαφέρον της ΕΕ γιατί εμείς πιστεύουμε ότι η ευρωπαϊκή προοπτική είναι η λύση για την εδραίωση της ειρήνης, της σταθερότητας και της ανάπτυξης, καλοδεχούμενο και το ενδιαφέρον κι άλλων δυνάμεων, όπως οι ΗΠΑ που θέλουν να έχουν επενδύσεις στον επιχειρηματικό και ενεργειακό τομέα, της Κίνας που έχει επενδύσει σε σημαντικά αναπτυξιακά πρότζεκτ στην περιοχή, καλοδεχούμενο και το ενδιαφέρον της Ρωσίας -εμείς είμαστε μια χώρα που έχουμε παραδοσιακή σχέση φιλίας και συνεργασίας μαζί της-, η οποία αναγνώρισε τη Βόρεια Μακεδονία με τη νέα συνταγματική της ονομασία».
ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΧΩΡΙΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΜΑΤΑ
Ο πρωθυπουργός ερωτήθηκε αν αυτή η συνεργασία θα είναι δωρεάν και τι θα μπορούσε να συμβεί εάν στις δυο χώρες αλλάξουν οι κυβερνήσεις μετά τις εκλογές.
«Δεν πρόκειται να έχει κάποιο αντάλλαγμα αυτή η υπηρεσία, και πόσο μάλλον δεν πρόκειται κανείς στο μέλλον να αμφισβητήσει αυτή τη συμφωνία γιατί είναι προς όφελος των χωρών και των λαών μας», απάντησε ο πρωθυπουργός. Σχολίασε δε ότι και ο ίδιος και ο κ. Ζάεφ φιλοδοξούν και σκοπεύουν να κερδίσουν τις εκλογές. Το «αντάλλαγμα», είπε, αυτής της συνεργασίας, «είναι η σταθερότητα στη γειτονιά μας», θέλουμε οι βόρειοι γείτονές μας να είναι χώρος σταθερός, γι΄ αυτό η στρατιωτική συνεργασία είναι κρίσιμος κρίκος. Τόνισε ότι αν η γειτονική χώρα έχει σταθερότητα, ασφάλεια, «τότε μπορούμε κι εμείς να αισθανόμαστε ασφαλείς και για τον λόγο αυτό είναι διατεθειμένη να αναλάβει καθήκοντα εναέριας αστυνόμευσης στην περιοχή Βόρειας Μακεδονίας, η Ελλάδα που είναι χώρα με πολύ ανεπτυγμένη αεροπορική τεχνογνωσία, ίσως από τις ισχυρότερες τής ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Ευρώπης σε αυτόν τον τομέα και έχουμε την ικανότητα να στηρίξουμε τη Βόρεια Μακεδονία στην προσπάθεια της να εξασφαλίσει σταθερότητα και ασφάλεια».
Ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι σημαντική είναι και η συμφωνία ανάμεσα στις Υπηρεσίες Πολιτικής Αεροπορίας για τη βοήθεια που θα δώσουμε και σε ό,τι αφορά στην εκπαίδευση στελεχών της Βόρειας Μακεδονίας, και την τεχνική βοήθεια μέσω του ραντάρ υψηλής τεχνολογίας που διαθέτουμε στο αεροδρόμιο της Μίκρας στη Θεσσαλονίκη.
ΑΛΛΗΛΟΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΑΝΑΠΤΥΞΗ
Αναλυτικά, πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, είπε ότι «προσπαθούμε να οικοδομήσουμε ένα αφήγημα συνεργασίας, αλληλοκατανόησης και συνανάπτυξης» και πως η επιτυχία της προσπάθειας αυτής δεν θα είναι μόνο επιτυχία ανάμεσα στις δύο χώρες, αλλά για τα Βαλκάνια και την Ευρώπη συνολικά.
Επισήμανε ότι πριν από λίγα χρόνια, η σύγκληση ενός Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών, φαινόταν αδύνατη και σήμερα γίνεται πραγματικότητα με το παραπάνω, με την υπογραφή σειράς σημαντικών μνημονίων συνεργασίας και συμφωνιών και ενός Σχεδίου Δράσης που καλύπτει σχεδόν το σύνολο των τομέων συνεργασίας των δύο χωρών.
ΙΔΡΥΟΝΤΑΙ ΠΡΕΣΒΕΙΕΣ
Ειδικότερα είπε ο κ. Τσίπρας ότι στον διπλωματικό τομέα, ιδρύονται πρεσβείες προς αντικατάσταση των Γραφείων Συνδέσμου.
Πριν λίγους μήνες η Ελλάδα ήταν η πρώτη χώρα που επικύρωσε το Πρωτόκολλο ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ και σήμερα υπογράφεται Μνημόνιο Συνεργασίας για την προώθηση της ενταξιακής πορείας της Βόρειας Μακεδονίας, επισήμανε. Ένα πλαίσιο, όπως είπε, που θα επιτρέψει τον εντατικό συντονισμό της γειτονικής χώρας σε κάθε βήμα αυτής της διαδικασίας, αλλά και μετά την ένταξη, καθώς και τη μεταφορά τεχνογνωσίας για τις ευρωπαϊκές πολιτικές.
Ο κ. Τσίπρας διαβεβαίωσε τον Ζόραν Ζάεφ ότι η Ελλάδα θα σταθεί αρωγός και σύμμαχος της Βόρειας Μακεδονίας στην προσπάθεια της να προχωρήσεις στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις και να ενταχθεί στην ΕΕ. «Πιστεύω ότι αξίζει τον κόπο αυτή η προσπάθεια και πιστεύω ότι θα τα καταφέρετε. Εμείς θα στηρίξουμε την ενταξιακή σας πορεία», είπε.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Το κύριο "πιάτο" στη χθεσινή πρώτη συνάντηση τους, είπε ο κ. Τσίπρας, είναι η οικονομία. Επισήμανε ότι η κυβερνητική αποστολή συνοδεύεται από επιχειρηματική αποστολή σχεδόν πάνω από 140 επιχειρηματιών που θα συμμετέχουν στο επιχειρηματικό φόρουμ. Συστήνεται η Συντονιστική Επιτροπή για την Οικονομική Συνεργασία και προχωρούν στην υιοθέτηση ενός συμβατικού πλαισίου οικονομικών σχέσεων -π.χ. για την προστασία επενδύσεων ή την αποφυγή διπλής φορολογίας- που ήταν σημαντικό εμπόδιο στο παρελθόν. Συζήτησαν επίσης για την αξιοποίηση ενός νέου χρηματοδοτικού εργαλείου, ύψους σχεδόν 200 εκατομμυρίων, για την επέκταση της ελληνικής επιχειρηματικότητας στη Βόρεια Μακεδονία και τα Δυτικά Βαλκάνια γενικότερα.
Παράλληλα, υπεγράφη Μνημόνιο Συνεργασίας για τη διάνοιξη της δεύτερης, μέσα σε λίγους μήνες συνοριακής διόδου (μετά από αυτή στις Πρέσπες) η οποία θα ενισχύσει το εμπόριο, τις τουριστικές ροές στην Ελλάδα και κυρίως τις επαφές ανάμεσα στους δύο λαούς.
Xαρακτήρισε εξαιρετικά σημαντικά ότι πέρα από το ΑΣΣ υπάρχει και έναν συμβούλιο που θα παρακολουθεί τις οικονομικές εξελίξεις σε επίπεδο ΥΠΕΞ και μια ειδικότερη επιτροπή μεταξύ των Υπουργείων Οικονομίας που θα συντρέχει τις επιχειρηματικές προσπάθειες.
ΑΜΥΝΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
Στον αμυντικό τομέα, η υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ των δύο υπουργών Άμυνας «αποτελεί μια έμπρακτη απόδειξη της βούλησης της χώρας μας να συμβάλει στην οικοδόμηση των αμυντικών δυνατοτήτων της Βόρειας Μακεδονίας, στη μεταφορά τεχνογνωσίας και στην ενίσχυση της διαλειτουργικότητας με τις δομές και διαδικασίες του ΝΑΤΟ». Ο κ. Τσίπρας σημείωσε ότι η συνεργασία αυτή περιλαμβάνει σημαντικούς και κρίσιμους τομείς, μεταξύ των οποίων, εκπαίδευση, αμυντική βιομηχανία και τεχνολογία, κυβερνο-άμυνα, στρατιωτικές πληροφορίες καθώς και το air policing, την επιτήρηση του εναέριου χώρου της Βόρειας Μακεδονίας από την ελληνική Πολεμική Αεροπορία.
ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ-ΥΠΟΔΟΜΕΣ-ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ
Στον τομέα μεταφορών και υποδομών, οι δύο πλευρές αποφάσισαν την αναβάθμιση των οδικών και σιδηροδρομικών διασυνδέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Οι δύο ηγέτες, συζήτησαν ασφαλώς για τις σημαντικές εξελίξεις στον ενεργειακό χάρτη της περιοχής και τις προοπτικές που ανοίγουν για τα Βαλκάνια. «Τονίσαμε το θέμα των ενεργειακών διασυνδέσεων, πετρελαϊκών, φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού και ψηφιακής τεχνολογίας, μεταξύ των χωρών μας», είπε.
Τόνισε ότι η προσθήκη στο Μνημόνιο κατανόησης μεταξύ της ΔΕΣΦΑ και MER, οι κρίσιμες συνομιλίες των ΕΛΠΕ για τη διευθέτηση εκκρεμοτήτων, αλλά και τη μελλοντική συνεργασία, καθώς και οι συνομιλίες ΑΔΜΙΕ-MEPSO για την ηλεκτρική διασύνδεση, «αναδεικνύουν τα πολλά επίπεδα που ανοίγονται για την ενίσχυση της συνεργασίας μας».
Τέλος, συμφώνησαν να συνεργαστούν πιο στενά στον τομέα των νέων τεχνολογιών και της ψηφιακής πολιτικής, με μεταφορά τεχνογνωσίας από την Ελλάδα στην κυβερνο-ασφάλεια και την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, καθώς και στην μεταφορά τεχνογνωσίας σε κρίσιμους τομείς υγείας όπως η πρωτοβάθμια φροντίδα.
ΣΤΑΘΕΡΑ ΘΕΜΕΛΙΑ
Ο Αλ. Τσίπρας είπε ότι «εδώ οικοδομούμε μια πολυεπίπεδη στρατηγική σχέση με μεγάλες προοπτικές, ωστόσο, για να προχωρήσει αυτή η σχέση πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι θα εδράζεται σε σταθερά θεμέλια». Αυτά, είπε, περιέχουν το απαραίτητο υλικό: τον αμοιβαίο σεβασμό και τα κοινά συμφέροντα -το κοινό όραμα- για ειρήνη, σταθερότητα και συνεργασία. «Για να γίνουν τα θεμέλια στέρεα και να αντέξουν στο χρόνο», υπογράμμισε, «πρέπει τώρα να δουλέψουμε εντατικά στην ορθή εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών».
Επισήμανε ότι στο πλαίσιο αυτό έχουν γίνει σε σύντομο χρονικό διάστημα σημαντικά βήματα και έτσι πρέπει να συνεχίσουμε, για να υπογραμμίσει:
«Σήμερα κλείνουν με θετικό τρόπο οι διαβουλεύσεις της Μεικτής Διεπιστημονικής Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για ιστορικά, αρχαιολογικά και εκπαιδευτικά θέματα, όσον αφορά τα σχολικά εγχειρίδια, ένα πολύ κρίσιμο θέμα για την οικοδόμηση αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των λαών μας γιατί επηρεάζει τον τρόπο που βλέπει ο ένας λαός των άλλον». Επίσης, συνέχισε, «αποφασίζουμε τη σύσταση -ως τα μέσα Μαΐου- της διεθνούς ομάδας ειδικών, με εκπροσώπους από τα δύο κράτη, η οποία προβλέπεται στη συμφωνία των Πρεσπών, προκειμένου να διευθετηθούν, με βάση τους διεθνείς και ενωσιακούς κανόνες, τα ζητήματα εμπορικών ονομασιών, σημάτων και επωνυμιών.
ΣΧΟΛΙΟ ΝΔ
Για επικοινωνιακή απόπειρα εξωραϊσμού της επιζήμιας Συμφωνίας των Πρεσπών κάνει λόγο η ΝΔ σε ανακοίνωση με την οποία σχολιάζει τις δηλώσεις του πρωθυπουργού κατά την διάρκεια της επίσκεψής του στα Σκόπια.
Συγκεκριμένα η ΝΔ αναφέρει: «Η επιζήμια Συμφωνία των Πρεσπών έχει ήδη κριθεί στη συνείδηση των Ελλήνων. Αυτό δεν μπορεί να το αλλάξει οποιαδήποτε επικοινωνιακή απόπειρα εξωραϊσμού της από τον κ. Τσίπρα. Θα το συνειδητοποιήσει, άλλωστε, σε μόλις 54 μέρες από σήμερα, στις κάλπες της 26ης Μαΐου ή και νωρίτερα, αν προκαλέσει εθνικές εκλογές».