που κλονίζουν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Από την πλευρά του ο κ. Ερντογάν έθεσε θέμα τουρκικής μειονότητας και των μουφτήδων στη Δ. Θράκη.
Ο διάλογος μπροστά στις κάμερες:
Σας καλωσορίζω στην Αθήνα, σε μια επίσκεψη 65 χρόνια μετά την επίσκεψη Τούρκου προέδρου, και η οποία μπορεί και πρέπει να παραμείνει ιστορική και για τις σχέσεις των δύο λαών μας, και για την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας, που εμείς οι Έλληνες ευνοούμε, είπε ο κ. Παυλόπουλος και συνέχισε: «Είμαστε εδώ εμείς οι Έλληνες για να σφίξουμε το χέρι και να δημιουργήσουμε γέφυρες φιλίας και όχι διχασμό και να γίνουμε η πόρτα για την είσοδο της Τουρκίας στην ΕΕ». Και συνέχισε: «Λόγω της ιστορίας της Ελλάδας, αυτό προϋποθέτει τον πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου» συνέχισε. «Η βάση που θεμελίωσε τη φιλία μας ήταν η Συνθήκη της Λωζάνης. Για μας αυτή η συνθήκη είναι αδιαπραγμάτευτη, δεν χρειάζεται ούτε αναθεώρηση, ούτε επικαιροποίηση, καλύπτει πλήρως τα ζητήματα».
«Τα ίδια που είπα για τον μέλλον της Τουρκίας στην Ε.Ε. ισχύουν και για τις υπόλοιπες χώρες. Ευνοούμε την ευρωπαϊκή προοπτική και της Αλβανίας και της ΠΓΔΜ, όμως υπάρχουν προϋποθέσεις που αφορούν στον σεβασμό του διεθνούς δικαίου και του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Θέλουμε μια δίκαιη και βιώσιμη λύση στο Κυπριακό, που οφείλει να σέβεται την κυριαρχία ενός κράτους-μέλους της Ε.Ε. Τέλος, είναι ανάγκη και για τις σχέσεις μας και για τον πολιτισμό μας να υπάρξει ειλικρινής εφαρμογή της συνθήκης μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας για το θέμα των προσφύγων. Σας διαβεβαιώ ότι θέλουμε όλοι να μείνει ιστορική η επίσκεψή σας. Προσυπογράφω αυτό που τονίζετε, ότι όποια διαφορά έχουμε, δεν μπορεί παρά να λυθεί με το διεθνές δίκαιο, με τρόπο ειρηνικό. Πρώτο χαρακτηριστικό κάθε φιλίας είναι η ειλικρίνεια και ήμουν ειλικρινής σε ό,τι σας είπα. Και στις δύο χώρες υπάρχει ένα κοινό λαϊκό ρητό: Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους».
ΑΝΤΙΦΩΝΗΣΗ ΕΡΝΤΟΓΑΝ
Στην αντιφώνησή του ο κ. Ερντογάν τόνισε: «Είναι μεγάλη ευχαρίστηση που πραγματοποιώ την πρώτη επίσκεψη σε επίπεδο προέδρου μετά από 65 χρόνια. Επιθυμώ να αποτελέσει η επίσκεψη ένα νέο σημείο καμπής στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.
Διατυπώσατε αλήθειες και πραγματικότητες ανοιχτά και ξεκάθαρα, θα κάνω το ίδιο κι εγώ. Κυρίως στο θέμα της Συνθήκης της Λωζάνης νομίζω ότι υπάρχουν ακόμη κάποιες εκκρεμότητες και κάποια θέματα που δεν κατανοούνται σωστά. Η συνθήκη δεν υπεγράφη μόνο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Μέσα στο διάστημα αυτό των 94 χρόνων ξαναοικοδομείται ο πλανήτης μας. Αλλαξαν πολλά πράγματα ανάμεσα σε Τουρκία και Ελλάδα στο διάστημα αυτό. Είπατε ότι στη Συνθήκη της Λωζάνης χαρακτηρίζεται μουσουλμανική η μειονότητα στην Ελλάδα, αλλά ταυτόχρονα στο ευρωπαϊκό δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων υπάρχει αναφορά στη λέξη τουρκική. Πρέπει να αξιολογήσουμε τις συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων εκεί. Μπορούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα αν μπορούν να ασκήσουν τη θρησκεία τους βάσει της Συνθήκης της Λωζάνης; Στην Τουρκία ο Πατριάρχης δεν είναι διορισμένος. Στη δυτική Θράκη οι ιμάμηδες δεν μπορούν να εκλέγουν τον αρχιμουφτή τους, άρα δεν εφαρμόζεται η Συνθήκη της Λωζάνης. Όταν μιλάω για επικαιροποίηση, εννοώ αυτά ακριβώς τα θέματα, βέβαια υπάρχουν και ορισμένα προβλήματα σε στρατιωτικά θέματα. Όταν αποχωρήσατε από το ΝΑΤΟ εμείς σας στηρίξαμε για να γίνεται μέλος του ΝΑΤΟ.
Στόχος μας είναι να βρεθεί δίκαιη και βιώσιμη λύση στην Κύπρο, το ίδιο να πράξουμε και στο Αιγαίο. Υπάρχουν διάφορα θέματα που αναφέρονται στη Συνθήκη της Λωζάνης, εμείς όμως τώρα πρέπει να κάνουμε τα βήματα που χρειάζονται άμεσα. Έχουν περάσει 94 χρόνια, έχουν αλλάξει πολλά πράγματα στο διάστημα αυτό. Πρέπει να κοιτάξουμε στο μισογεμάτο μέρος του ποτηριού και να ενισχύσουμε τις διμερείς μας σχέσεις».
Τον λόγο πήρε ξανά ο Προκόπης Παυλόπουλος ο οποίος τόνισε: «Δεν είναι ότι δεν μπορώ να σας δώσω μια απάντηση στα θέματα στα οποία αναφερθήκατε, αλλά η απάντηση θα δοθεί από την κυβέρνηση, διότι δεν είμαι εκτελεστικός πρόεδρος. Τις σχέσεις μας πρέπει να τις στηρίζουμε στην ειλικρινή φιλία και η επίλυση του όποιου ζητήματος πρέπει να γίνει με ειρηνικά μέσα. Οι Συνθήκες δεν χρειάζονται ούτε αναθεώρηση, ούτε επικαιροποίηση. Υπάρχουν μέθοδοι ερμηνείας του Δικαίου ώστε να προσαρμόζεται ο κανόνας Δικαίου που περιέχει η Συνθήκη στα υπάρχοντα δεδομένα. Αν αποφεύγαμε ορισμένους όρους που δεν ταιριάζουν και νομικά, ορισμένες παρεξηγήσεις θα είχαν λήξει την ώρα που έπρεπε».
Στην απάντησή του ο Ταγίπ Ερντογάν είπε: «Ωραία όσα είπατε, αλλά πρέπει να δώσω απάντηση γιατί αλλιώς θα ήταν ασέβεια απέναντι στον εαυτό μου. Δεν είμαι καθηγητής νομικής αλλά ξέρω καλά το πολιτικό δίκαιο. Εκεί υπάρχει αναφορά σε επικαιροποίηση, αρκεί να υπάρχει συμφωνία μεταξύ των χωρών στο θέμα αυτό. Εγώ βέβαια αναφέρθηκα στα θέματα αυτά επειδή εσείς αναφερθήκατε σε αυτά. Αλλιώς θα τα συζητούσα αυτά τα ζητήματα με τον κ. Τσίπρα».
«Ο ΠτΔ επανέλαβε τις ελληνικές θέσεις»
ΑΘΗΝΑ
Αμέσως μετά τη συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας με τον Τούρκο Πρόεδρο κυβερνητικός αξιωματούχος τόνισε πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επανέλαβε τις ελληνικές θέσεις. «Είναι προφανές ότι δεν περιμέναμε η Τουρκία να αλλάξει τις δικές της», είπε και συνέχισε: «Από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης έχουμε καθήκον και υποχρέωση με δεδομένη την αποσταθεροποιημένη περιοχή και την κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι ευρωτουρκικές σχέσεις να είμαστε ο σταθεροποιητικός παράγοντας και να παίρνουμε γενναίες πρωτοβουλίες. Στο πλαίσιο αυτό τείνουμε ακριβώς χείρα φιλίας στην Τουρκία και είναι στο χέρι της εάν θα αξιοποιήσει την πρωτοβουλία μας. Το τανγκό θέλει πάντα δύο». Ερωτηθείς για τον χρόνο της επίσκεψης τόνισε: «Οι σημαντικές επισκέψεις δεν γίνονται όταν όλα τα ζητήματα έχουν λυθεί για να ανταλλάσσουν φιλοφρονήσεις οι πολιτικές ηγεσίες, αλλά όταν είναι αναγκαίο για την επίλυση ζητημάτων, την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και την αναβάθμιση των σχέσεων».
