Σύμφωνα με τις προβλέψεις, η ανάπτυξη φέτος θα περιοριστεί στο 1,6% αλλά για το 2018 θα ανέβει στο 2,5%. Αντιστοίχως το πλεόνασμα του 2017 θα κλείσει στο 2,44% -παρά την διανομή μερίσματος ύψους 1,4 δισ. ευρώ ή 0,78% του ΑΕΠ την επιστροφή των κρατήσεων στους συνταξιούχους και την εξόφληση των ΥΚΩ στη ΔΕΗ -και για του χρόνου προβλέπεται να ανέλθει στο 3,82%.
Σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ «σημαντικός παράγοντας της υπέρβασης του 2017 ήταν το καλύτερο του αναμενόμενου αποτέλεσμα των ασφαλιστικών ταμείων, τόσο από την πλευρά των εσόδων όσο και από την πλευρά των δαπανών, καθώς και η χρηστή διαχείριση των δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού».
Για το έτος 2018 προβλέπεται ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης 2,5% και πρωτογενές πλεόνασμα 3,82% του ΑΕΠ. Το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι «αν και οριακά υψηλότερο από το αντίστοιχο εκτιμώμενο αποτέλεσμα του 2017, η δημοσιονομική προσπάθεια που έχει ήδη καταβληθεί, καθώς και η άρση της οικονομικής αβεβαιότητας και η σημαντική βελτίωση του οικονομικού κλίματος, είναι επαρκείς παράγοντες για την ασφαλή επίτευξή του».
Ο προϋπολογισμός του 2018 είναι ο τελευταίος που κατατίθεται στο πλαίσιο του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής και σηματοδοτεί την είσοδο της χώρας σε μία νέα περίοδο οικονομικής σταθερότητας. Όπως προβλέπει το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-21, στα έτη που ακολουθούν, έχει εξασφαλιστεί ο αναγκαίος δημοσιονομικός χώρος ώστε να διευρυνθούν οι παρεμβάσεις.
Η συζήτηση του προϋπολογισμού στην αρμόδια επιτροπή ξεκινά 23 Νοεμβρίου και θα ολοκληρωθεί σε τέσσερις συνεδριάσεις, στην ολομέλεια η συζήτηση θα ξεκινήσει στις 18 Δεκεμβρίου και θα ολοκληρωθεί στις 22 Δεκεμβρίου με ονομαστική ψηφοφορία.
ΟΠΩΣ ΕΛΕΓΕ ΚΙ Ο ΓΚΑΛΗΣ …
Ο πρόεδρος της Βουλής παραλαμβάνοντας το στικάκι του προϋπολογισμού από το Γιώργο Χουλιαράκη είπε «Εύχομαι ο επόμενος προϋπολογισμός να είναι καλύτερος». Για να προσθέσει με χιούμορ: «Αυτός είναι ο καλύτερος μέχρι τον επόμενο όπως έλεγε και ο Γκάλης συμφωνούμε».
Είναι η πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια που ο προϋπολογισμός ψηφίζεται όπως στο παρελθόν, πριν την ένταξη της χώρας τα μνημόνια ,στα μέσα Δεκεμβρίου και με την ψήφιση του η Βουλή κλεινει τις εργασίες της για τις γιορτές των Χριστουγέννων.
Τα προηγούμενα χρόνια οι Βρυξέλλες απαιτούσαν από την ελληνική κυβέρνηση ο προϋπολογισμός να έχει ψηφιστεί μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου προκειμένου στη συνέχεια να ελεγχθεί. Στο εισαγωγικό σημείωμα του Υπουργείου Οικονομικών προς τη Βουλή αναφέρεται ότι ο Κρατικός Προϋπολογισμός για το έτος 2018 «θα σηματοδοτήσει την έξοδο της χώρας από μια μακρά περίοδο προγραμμάτων μακροοικονομικής προσαρμογής».
Τονίζεται ακόμη ότι «η σημαντική υπέρβαση των στόχων που επιτεύχθηκε τα δύο προηγούμενα έτη αλλά και εκείνη που αναμένεται για το τρέχον έτος (πλεόνασμα 2,4% έναντι στόχου 1,75% του ΑΕΠ) έχουν συμβάλει στην αποκατάσταση της διεθνούς αξιοπιστίας στα ελληνικά δημόσια οικονομικά και έχουν δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την επιστροφή της χώρας στις διεθνείς αγορές κεφαλαίων με τρόπο διατηρήσιμο».
Σύμφωνα με την εκτίμηση του ΥΠΟΙΚ για το 2018, το πρωτογενές πλεόνασμα προβλέπεται να διαμορφωθεί στο 3,8% του ΑΕΠ, «ποσοστό που είναι συμβατό με τους στόχους του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής και παρέχει ένα σημαντικό περιθώριο ασφαλείας».
Σημειώνει ακόμη ότι «η αναγκαία δημοσιονομική προσαρμογή των ετών 2015-18 συνοδεύτηκε από τη σταδιακή ενίσχυση της προστασίας των πιο ευάλωτων στρωμάτων με την πλήρη ανάπτυξη εργαλείων όπως το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης αλλά και παρεμβάσεων κοινωνικής πολιτικής στον κρίσιμο τομέα αντιμετώπισης της παιδικής φτώχειας».Μάλιστα, υπόσχεται ότι ειδικά για το έτος 2018, οι εξοικονομήσεις που προκύπτουν από την επιτυχημένη επισκόπηση των πρωτογενών λειτουργικών δαπανών, θα χρηματοδοτήσουν μια σειρά πρόσθετων δράσεων κοινωνικής προστασίας.
«Στα έτη που ακολουθούν, οι ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης που προβλέπει το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-21 είναι επαρκείς για να εξασφαλίζουν τον δημοσιονομικό χώρο ώστε να διευρυνθούν οι παρεμβάσεις ενίσχυσης της κοινωνικής προστασίας αλλά και να εφαρμοστούν μειώσεις φορολογικών συντελεστών νοικοκυριών και επιχειρήσεων» τονίζει το ΥΠΟΙΚ και καταλήγει: «Η κυβέρνηση, συνεπής στις δεσμεύσεις της τόσο απέναντι στους Έλληνες πολίτες όσο και απέναντι στους εταίρους της, συνεχίζει στο δρόμο της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης με κοινωνική δικαιοσύνη».
ΜΕ ΝΕΑ ΜΕΤΡΑ
Ωστόσο, όλα αυτά συνοδεύονται από εισπρακτικά μέτρα και φόρους.
Από τα μέτρα του 2018 ξεχωρίζουν:
1. Οι δικαιούχοι ΕΚΑΣ θα δούνε πρώτοι τις αλλαγές στα κριτήρια χορήγησης του επιδόματος. Έτσι από 1.1.2018 χιλιάδες χαμηλοσυνταξιούχοι θα χάσουν έως και 1.400 ευρώ τον χρόνο. Στους δικαιούχους ΕΚΑΣ θα διατεθούν μόλις 80 εκατ. ευρώ, από 900 εκατ. ευρώ που δίδονταν πριν από το 3ο μνημόνιο και 320 εκατ. ευρώ που δόθηκαν φέτος.
2. Κατάργηση της έκπτωσης των ιατρικών δαπανών, η οποία θα φορτώσει συνταξιούχους και φορολογούμενους που αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας με πρόσθετους φόρους 121 εκατ. ευρώ.
3. Αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών για ελεύθερους επαγγελματίες και επιτηδευματίες κατά 661 εκατομμύρια ευρώ! Από 1/1/2018 οι εισφορές θα υπολογίζονται επί των καθαρών κερδών του επαγγελματία ή της επιχείρησης, προσαυξημένων με τις ασφαλιστικές εισφορές που έχουν καταβληθεί κατά τη διάρκεια του 2017.
4. «Ξαφνικός θάνατος» προβλέπεται για όσους κάνουν χρήση της ρύθμισης των 100 δόσεων. Από την 1η-1-2018 η ρύθμιση των 100 δόσεων θα χάνεται, αν ο οφειλέτης δεν εξοφλεί στην ώρα τους όλες τις νέες οφειλές του(πέραν των δόσεων που πληρώνει). Δηλαδή έστω και για μια ημέρα καθυστέρησης, θα χάνει τη ρύθμιση, χωρίς περιθώριο μισού ή ενός μήνα που ίσχυε για να προλάβει να πληρώσει.
5. Εφαρμογή αντικίνητρων για πρόωρη συνταξιοδότηση και η σταδιακή αύξηση ορίων ηλικίας για εξοικονόμηση 123 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως.
6. Περικόπτεται κατά 30 εκατομμύρια το επίδομα πετρελαίου θέρμανσης που θα δοθεί τον Γενάρη. Οι εναπομείναντες δικαιούχοι θα μειωθούν, καθώς το Υπουργείο Οικονομικών αναμένεται να εκδώσει νέα απόφαση αυστηροποίησης των κριτηρίων χορήγησης του επιδόματος θέρμανσης.
7. Κατάργηση της έκπτωσης στην παρακράτηση φόρου που οδηγεί σε περαιτέρω μείωση των καθαρών αποδοχών για μισθωτούς και συνταξιούχους από την 1/1/2018. Μισθωτοί και συνταξιούχοι με ετήσιες αποδοχές 9000 ευρώ και άνω, θα χάσουν από τουλάχιστον 5 ευρώ ο καθένας ή 68 εκατ. ευρώ όλοι μαζί συνολικά μέσα στο 2018.
8. Ειδικό τέλος διανυκτερεύσεων: Θα ισχύσει για τις διανυκτερεύσεις σε ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια από το 2018. Το τέλος θα κυμαίνεται ανάλογα με τα «αστέρια» του καταλύματος.
9. Φόρος επί των μισθώσεων Airbnb: Θα ενεργοποιηθεί ο καινούργιος φόρος ο οποίος θα υπολογιστεί με συντελεστή έως και 45% επί των εισοδημάτων που αποκτήθηκαν ή θα αποκτηθούν μέσα στο 2017. Στόχος είναι να εισπραχθούν περίπου 122 εκατ. ευρώ επιπλέον φόροι.
10. Κατάργηση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στα υπόλοιπα 32 νησιά του Αιγαίου. Ο ΦΠΑ θα αυξηθεί κατά 50% στα μικρά νησιά και στα νησιά των νομών Έβρου, Λέσβου, Χίου, Σάμου και Δωδεκανήσου (πλην Ρόδου και Καρπάθου) που έχουν πληγεί από την μεταναστευτική κρίση. Αυτό σημαίνει αύξηση του κανονικού συντελεστή από το 17% στο 24% και του χαμηλού από το 9% στο 13%.
11. Κατάργηση φοροαπαλλαγής δικαστικών λειτουργών-βουλευτών. Το κόστος υπολογίζεται σε 44 εκατ. ευρώ και θα το επωμιστούν χιλιάδες δικαστικοί, αλλά και οι βουλευτές, που θα χάσουν τις ειδικές φοροαπαλλαγές που είχαν.
12. Αλλάζει ο ΕΝΦΙΑ. Επειδή από 1.1.2018 θα ισχύσουν μειωμένες αντικειμενικές αξίες, η κυβέρνηση θα αλλάξει το σύστημα υπολογισμού του φόρου ώστε το 2018 να επιβάλει φόρους τουλάχιστον 3,3 δισ. ευρώ στους ιδιοκτήτες ακινήτων.
Με βάση τις προβλέψεις του Προϋπολογισμού, στη διάρκεια του 2018 το Υπουργείο Οικονομικών περιμένει συνολικά 21,4 δισ. ευρώ από άμεσους φόρους και άλλα 27,5 δισ. ευρώ από τους φόρους στην κατανάλωση.