ΑΘΗΝΑ
Μετά τη διάβαση του Ερμή μπροστά από τον Ήλιο, προ ημερών, έρχεται η σειρά του 'Αρη να δώσει τη δική του «παράσταση». Μεθαύριο Δευτέρα 30 Μαΐου, καθώς ο 'Αρης πλησιάζει συνεχώς τον πλανήτη μας, θα βρεθεί στο κοντινότερο σημείο του από τη Γη εδώ και περίπου 11 χρόνια, σε απόσταση 75,3 εκατ. χιλιομέτρων. Αυτό θα τον κάνει να φαίνεται μεγαλύτερος και φωτεινότερος από ό,τι συνήθως, καθώς ο Ήλιος θα τον φωτίζει «καταπρόσωπο».
Ο πλανήτης θα είναι εύκολα ορατός όλη τη νύχτα στον ουρανό, σε κατεύθυνση νοτιοανατολική, ακόμη και με γυμνά μάτια, αρκεί να το επιτρέπουν οι κατά τόπους καιρικές συνθήκες.
Η τροχιά του 'Αρη είναι πιο ελλειπτική σε σχέση με της Γης, γι' αυτό χρειάζεται 687 γήινες μέρες (το έτος του) για να κάνει μια περιστροφή γύρω από τον Ήλιο, έναντι 365 ημερών της Γης. Έτσι, ο πλανήτης μας προλαβαίνει να διαγράψει σχεδόν δύο περιστροφές, μέχρι ο 'Αρης να κάνει το δικό του ταξίδι γύρω από το άστρο μας.
To 2018, o «κόκκινος πλανήτης» θα πλησιάσει ακόμη περισσότερο τη Γη. Το ρεκόρ μικρότερης απόστασης Γης-'Αρη (55,76 εκατ. χλμ.) σημειώθηκε τον Αύγουστο 2003 και δεν θα ξεπερασθεί πριν από το έτος 2287, σύμφωνα με τους επιστήμονες της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA).
Η τελευταία, με αφορμή το πλησίασμα του 'Αρη, έδωσε στη δημοσιότητα μια εντυπωσιακή φωτογραφία του, την οποία τράβηξε το διαστημικό τηλεσκόπιο «Χαμπλ» στις 19 Μαΐου, όταν ο πλανήτης βρισκόταν σε απόσταση περίπου 80 εκατ. χλμ. από τη Γη.
Σημειωτέον ότι στον ουρανό κοντά στον φωτεινό 'Αρη θα φαίνονται επίσης ο Κρόνος και ο «Αντι-'Αρης», ο γιγάντιος ερυθρός αστέρας Αντάρης, το φωτεινότερο άστρο στον αστερισμό του Σκορπιού.
Παρόλη πάντως την αυξημένη φωτεινότητά του, ο 'Αρης δεν θα είναι αυτές τις μέρες ο φωτεινότερος πλανήτης στον νυχτερινό ουρανό. Αυτός είναι ο Δίας, ορατός σε νοτιοδυτική κατεύθυνση, παρόλο που απέχει από τη Γη δεκαπλάσια απόσταση σε σχέση με τον 'Αρη. Όμως η μεγαλύτερη απόσταση υπεραντισταθμίζεται από το ότι η διάμετρός του είναι 20πλάσια από την αρειανή.
ΟΤΑΝ Ο ΑΡΗΣ ΗΤΑΝ ΠΑΓΩΜΕΝΟΣ
Στο μεταξύ, Αμερικανοί επιστήμονες επιβεβαίωσαν ότι ο Άρης είχε κάποτε τις δικές του εποχές των πάγων, παρόμοιες με αυτές που υπήρξαν στη Γη. Η τελευταία αρειανή εποχή των πάγων εκτιμάται ότι έληξε πριν από 370.000 έως 400.000 χρόνια περίπου.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον 'Αϊζαακ Σμιθ του νοτιοδυτικού Ινστιτούτου Ερευνών στο Κολοράντο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Science", βάσισαν την εκτίμησή τους στην ανάλυση στοιχείων που συνέλλεξαν τα ραντάρ του δορυφόρου Mars Reconnaissance Orbiter, που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον 'Αρη.
Οι κυκλικές μεταβολές στην τροχιά και στην κλίση του 'Αρη, οι οποίες επηρεάζουν την ποσότητα της ηλιακής ακτινοβολίας που πέφτει στον πλανήτη, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο για την επέκταση και μετά για τη συρρίκνωση των πάγων στον 'Αρη, όπως έχει συμβεί και στη Γη.
Στον 'Αρη το φαινόμενο είναι πιο έντονο, επειδή ο άξονας περιστροφής του μεταβάλλεται έως 60 μοίρες σε βάθος εκατοντάδων χιλιάδων έως εκατομμυρίων ετών, ενώ στη Γη η αλλαγή στην κλίση της δεν ξεπερνά τις δύο μοίρες. Αυτό έχει ως συνέπεια το αρειανό κλίμα να σημειώνει πολύ μεγαλύτερες διακυμάνσεις σε σχέση με το γήινο (στον πλανήτη μας αυτές οι περιοδικές μεταβολές λέγονται «κύκλοι Μιλάνκοβιτς»).
Οι μετρήσεις δείχνουν ότι, μετά το τέλος της εποχής των πάγων, περίπου 87.000 κυβικά χιλιόμετρα έχουν σιγά-σιγά συσσωρευθεί ξανά στους πόλους του 'Αρη, κυρίως στον βόρειο. Αν ο πάγος αυτός ήταν απλωμένος σε όλη την επιφάνεια του πλανήτη, θα είχε πάχος 60 εκατοστών. Σημειωτέον ότι οι πάγοι του 'Αρη αποτελούνται τόσο από νερό, όσο και από διοξείδιο του άνθρακα.
Οι πάγοι του 'Αρη παρατηρήθηκαν για πρώτη φορά το 1666, αλλά μόνο 200 χρόνια μετά ο αστρονόμος Ουίλιαμ Χέρσελ συνειδητοποίησε ότι είναι κάτι ανάλογο με τους πολικούς πάγους της Γης. Οι τωρινές θερμοκρασίες στον 'Αρη κυμαίνονται από 20 βαθμούς Κελσίου στον Ισημερινό του τα μεσημέρια, έως μείον 153 βαθμούς Κελσίου στους πόλους του.
