ΑΘΗΝΑ
Με την ελληνική κρίση χρέους παλεύουν η ευρωζώνη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) – αυτή τη φορά όμως δεν αντιμετωπίζουν την Αθήνα, αλλά οι μεν τους δε, για το πότε θα πρέπει να δοθεί στην Ελλάδα ελάφρυνση των μελλοντικών πληρωμών του χρέους της.
Η ευρωζώνη έχει ήδη ξεκινήσει τις συνομιλίες για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, αλλά θέλει να αναβάλει την τελική απόφαση έως το 2018. Το ΔΝΤ επιμένει ότι η αποπληρωμή του ελληνικού χρέους είναι μη βιώσιμη και οι επενδυτές χρειάζονται τώρα μια ξεκάθαρη εικόνα.
Οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης είναι πιθανόν να καταλήξουν σε ένα προσωρινό σχέδιο κατά τη συνάντησή τους την επόμενη Τρίτη – κάτι που στη γλώσσα των Βρυξελλών είναι γνωστό ως πολιτική συμφωνία.
Ωστόσο, η προσφορά τους αναμένεται ότι θα περιλαμβάνει πολλές προϋποθέσεις, είπαν αξιωματούχοι της ευρωζώνης που προετοιμάζουν τις συνομιλίες.
Η ουσία είναι να βρεθεί ένας τρόπος για να ελαφρυνθεί το βάρος της αποπληρωμής του ελληνικού χρέους χωρίς ουσιαστικά να μειωθεί το ίδιο το χρέος, μέσω του λεγόμενου «κουρέματος».
Αντ’ αυτού, θα μπορούσε να υπάρξει μια «αναδιαμόρφωση» του ελληνικού χρέους – χαμηλότεροι τόκοι, μεγαλύτερες ωριμάνσεις, όρια βάσει του ρυθμού ανάπτυξης κ.α.
Στις 9 Μαΐου, οι υπουργοί ζήτησαν από τους υφισταμένους τους να διερευνήσουν τέτοιου είδους συγκεκριμένα μέτρα που θα μπορούσαν να προσφερθούν στην Ελλάδα «εάν είναι απαραίτητο» στα τέλη του προγράμματος το 2018 εάν η Ελλάδα εφαρμόσει όλες τις συμφωνηθείσες μεταρρυθμίσεις.
Η επισήμανση «εάν είναι απαραίτητο» έχει εμφανιστεί σε όλες τις δηλώσεις της ευρωζώνης για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους από τον Νοέμβριο του 2012, κυρίως λόγω της επιμονής χωρών με προεξάρχουσα τη Γερμανία, η οποία πιστεύει ότι δεν χρειάζεται ελάφρυνση.
Το ΔΝΤ από την πλευρά του δεν έχει τέτοιους ενδοιασμούς. Όπως έχει πει το Ταμείο "προκειμένου να αποκατασταθεί η βιωσιμότητα του χρέους... θα απαιτηθεί από τους Ευρωπαίους εταίρους μας αποφασιστική δράση για να δοθεί περαιτέρω ελάφρυνση τους επίσημου χρέους".
Η ευρωζώνη πάντως, έχει να αντιμετωπίσει αντικρουόμενες απόψεις στους κόλπους της, τις οποίες τα μέλη της θα προσπαθήσουν να συγκεράσουν την επόμενη εβδομάδα.
Ακόμα κι αν χρησιμοποιηθεί η φράση «εάν είναι απαραίτητο», τόσο η Ελλάδα όσο και οι πιστωτές της ευρωζώνης, σύμφωνα με αξιωματούχους, θα μπορούν να μιλήσουν για μια νίκη.
«Η Ελλάδα μπορεί να πει ότι το Eurogroup αποφάσισε ‘επί της αρχής’ να παράσχει ελάφρυνση χρέους μετά το 2018» δήλωσε αξιωματούχος, ενώ ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε μπορεί να πει στους Γερμανούς ότι αυτό που θα έχει σημασία είναι η κατάσταση των οικονομικών της Αθήνα μόνο το 2018 και έπειτα.
Ωστόσο, το πρόβλημα σε ό,τι αφορά την επισήμανση «εάν είναι απαραίτητο», βρίσκεται στο ΔΝΤ.
«Το ΔΝΤ είναι απίθανο να αποδεχθεί μια ασαφή υπόσχεση ελάφρυνσης χρέους ‘εάν είναι απαραίτητο’» δήλωσε αξιωματούχος με γνώση των απόψεων του ΔΝΤ.
«Η στάση του ΔΝΤ είναι ότι ο μηχανισμός και το μέγεθος της ελάφρυνσης χρέους χρειάζεται να συμφωνηθούν εκ των προτέρων, πριν το ΔΝΤ ενταχθεί στο πρόγραμμα».
«Η ουσιαστική ελάφρυνση χρέους θα μπορούσε να γίνει σταδιακά σε βάθος χρόνου. Αλλά έως το τέλος του όποιου νέου προγράμματος (διάσωσης), για παράδειγμα το 2018, το ελληνικό χρέος θα πρέπει να έχει κριθεί βιώσιμο, πράγμα που σημαίνει ότι η όποια ελάφρυνση δοθεί στη συνέχεια θα πρέπει να έχει ‘κλειδώσει’» είπε ο αξιωματούχος.
«Η ελάφρυνση χρέους στα επόμενα έτη, μετά το 2018, θα μπορούσε να εξαρτηθεί από την αύξηση του ΑΕΠ, για παράδειγμα, αλλά δεν θα μπορούσε να εξαρτάται από μέτρα πολιτικής, καθώς αυτό υπονοεί ένα ακόμα μελλοντικό πρόγραμμα και ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο μόνο με αυτό το πρόγραμμα», πρόσθεσε.
Αλλά οι υπουργοί της ευρωζώνης δεν θέλουν να "κλειδώσουν" τίποτα τώρα, καθώς φοβούνται ότι εάν το κάνουν αυτό θα χάσουν τον όποιο μοχλό πίεσης προς την Αθήνα.
«Πολλές ευρωπαϊκές χώρες είναι απρόθυμες να ρυθμίσουν την ελάφρυνση χρέους με τέτοιο τρόπο ώστε η ελληνική κυβέρνηση να μην έχει κανένα κίνητρο να συνεχίσει την αυστηρή εφαρμογή του προγράμματος», δήλωσε άλλος αξιωματούχος.
ΤΟ ΔΝΤ
Επιμένει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην ανάγκη για γενναία ελάφρυνση του δημοσίου χρέους, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μόνο με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους αποπληρωμής των υφιστάμενων δανείων, εφόσον έχει αποκλειστεί το ενδεχόμενο κουρέματος.
Η αντικατάσταση δανείων με υψηλό επιτόκιο με νέα χαμηλότερου επιτοκίου θα αποτελούσε ενδιαφέρουσα λύση, είπε ο εκπρόσωπός του, προσθέτοντας ότι η σχέση με τους Ευρωπαίους είναι πολύ καλή. Επανάλαβε πάντως ότι ο στόχος για πλεόνασμα 3,5% επί σειρά ετών είναι μη ρεαλιστικός τονίζοντας ότι το ΔΝΤ «δεν θέλει περισσότερη λιτότητα».
Μιλώντας, το απόγευμα στην Ουάσινγκτον, ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Τζέρι Ράις, υπογράμμισε ότι η βιωσιμότητα του ελληνικού Δημόσιου Χρέους μπορεί να επιτευχθεί χωρίς κούρεμα των δανείων, αλλά με την παραχώρηση μίας μακράς περιόδου χάριτος των υφισταμένων ομολόγων και μείωση των επιτοκίων τους. Το ελληνικό χρέος μπορεί να αναδιαρθρωθεί με μεγάλες περιόδους χάριτος, χαμηλά επιτόκια και επέκταση λήξεων επανέλαβε.
Στο πλαίσιο αυτό, επισήμανε ότι η αντικατάσταση των δανείων που έχει ήδη λάβει η Ελλάδα με υψηλό επιτόκιο με νέα χαμηλότερου επιτοκίου θα αποτελούσε μία ενδιαφέρουσα λύση προς αυτή την αντικατάσταση.
Ο ίδιος ανέφερε ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει ήδη προχωρήσει σε μία πρώτη αξιολόγηση της βιωσιμότητας του Δημοσίου Χρέους, χωρίς, όμως, να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες.
Συμπλήρωσε δε ότι για το ζήτημα αυτό έχουν γίνει προκαταρκτικές συζητήσεις με τους Ευρωπαίους δανειστές.
«Έχουμε πολύ καλή σχέση με τους Ευρωπαίους. Οι συζητήσεις είναι πολύ ενεργές. Είμαστε πλήρως δεσμευμένοι να λειτουργήσουμε για το καλό της Ελλάδος, ανέφερε», ωστόσο αρνήθηκε να αναφερθεί σε νούμερα.
Σε κάθε περίπτωση, επανέλαβε ότι το ΔΝΤ μελετά τρόπους, προκειμένου να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα, εφόσον αυτό, όμως, στηρίζεται σε δύο πυλώνες. Συγκεκριμένα, στη σημαντική μείωση του Δημοσίου Χρέους και σε αξιόπιστες πολιτικές για την επίτευξη ρεαλιστικών στόχων.
Επανέλαβε δε πως δεν είναι ρεαλιστικό να θεωρεί κανείς πως ο στόχος για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ θα διατηρηθεί επί σειρά ετών.
«Αυτό θα σημαίνει πολύ λιτότητα. Δεν θέλουμε περισσότερη λιτότητα για την Ελλάδα. Δεν θέλουμε το μεγαλύτερο βάρος να πέσει στους φτωχούς και τους πιο αδύναμους. Θέλουμε οι φιλόδοξοι δημοσιονομικοί στόχοι του ΕSM να είναι ρεαλιστικοί», είπε και προσέθεσε πως το Ταμείο ακόμη αξιολογεί τις μεταρρυθμίσεις που έχει λάβει η Ελλάδα.
Προανήγγειλε, τέλος, ότι στο προσεχές Εurogroup το ΔΝΤ θα καταθέσει τις προτάσεις του για τις μεταρρυθμίσεις και το χρέος.
