ΑΘΗΝΑ
Την ανάγκη άμεσης σύστασης και λειτουργίας του δικτύου Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, ως βασικού πυλώνα ενός αναβαθμισμένου Δημόσιου Συστήματος Υγείας, επεσήμανε ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, στην ομιλία του στην διημερίδα «Μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας» που συνδιοργανώνουν το υπουργείο Υγείας και ο ΠΟΥ, στην Αθήνα.
Ο κ. Ξανθός χαρακτήρισε τo Εθνικό Σύστημα Υγείας τομή της μεταπολίτευσης στο κοινωνικό κράτος στην Ελλάδα αλλά ως «αχίλλειο πτέρνα» του το έλλειμμα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας με αποτέλεσμα να διαιωνιστούν και να γιγαντωθούν παθογένειες και στρεβλώσεις, όπως ο νοσοκομειοκεντρικός και ιατροκεντρικός του χαρακτήρας, η ανυπαρξία εθνικής στρατηγικής για την πρόληψη και την αγωγή υγείας, η υπερπροσφορά και ο υπερκορεσμός εξειδικευμένων γιατρών και ακριβού ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη διαγνωστικών κέντρων και ιδιωτικών μονάδων νοσηλείας και αποκατάστασης.
Σε έντονα επικριτικό ύφος ο υπουργός Υγείας ανέφερε ότι, οι παρεμβάσεις που προωθήθηκαν μετά την κρίση και τις μνημονιακές δεσμεύσεις, «εξαντλήθηκαν στη γνωστή συνταγή των περικοπών και της απαξίωσης των δημόσιων δομών και δεν αντιμετώπισαν τα δομικά προβλήματα του Συστήματος Υγείας».
Τόνισε μάλιστα ότι σε σε συνθήκες δημοσιονομικής πειθαρχίας και παρατεινόμενης λιτότητας, αποτελεί στοίχημα για την κυβέρνηση να διασφαλίσει ταυτόχρονα τη στήριξη του ΕΣΥ, και την «ηθικοποίηση» του, και την ριζική του ανασυγκρότηση σε νέες βάσεις, και την σταδιακή ανακούφιση των πολιτών από τις πολλαπλές επιβαρύνσεις της προηγούμενης περιόδου.
Αναφερόμενος στο έργο της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείο Υγείας, ο κ.Ξανθός υπενθύμισε ότι έχει διασφαλίσει
- αυξημένη χρηματοδότηση του ΕΣΥ το 2016 και ενίσχυση με προσλήψεις μόνιμου και επικουρικού προσωπικού,
- καθολική υγειονομική κάλυψη του πληθυσμού με δωρεάν πρόσβαση των ανασφάλιστων στις δημόσιες δομές χωρίς γραφειοκρατικά εμπόδια και διακρίσεις,
- παρεμβάσεις «ηθικοποίησης» του Συστήματος Υγείας (λίστα χειρουργείου, εξυγίανση στο ΚΕΕΛΠΝΟ, διαφάνεια στη διαπραγμάτευση των τιμών των φαρμάκων, αναδιοργάνωση του συστήματος προμηθειών)
- οργανωμένη υγειονομική φροντίδα των προσφύγων-μεταναστών, σε συνεργασία με τις ένοπλες δυνάμεις, τις ΜΚΟ, τους εθελοντές και αλληλέγγυους πολίτες, και
- ανασυγκρότηση-μεταρρύθμιση του ΕΣΥ με προτεραιότητα στην ΠΦΥ, στο Σύστημα Διοίκησης και Προμηθειών, στην Ψυχική υγεία και στη Δημόσια Υγεία.
«Για το Υπουργείο Υγείας, η στρατηγική απάντηση στην υγειονομική κρίση, στην καθολική κάλυψη και αξιόπιστη φροντίδα του πληθυσμού και στην επιστημονικά τεκμηριωμένη άσκηση της ιατρικής, είναι η ΠΦΥ ως πυλώνας ενός αναβαθμισμένου Δημόσιου Συστήματος Υγείας. Αυτή είναι η μεγάλη μεταρρύθμιση που εκκρεμεί στην Υγεία, την οποία οφείλουμε με όραμα, σοβαρό σχέδιο και μελετημένα βήματα να προωθήσουμε και να υλοποιήσουμε σταδιακά» υπογράμμισε ο κ. Ξανθός.
Πυρήνας του νέου μοντέλου Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας θα
είναι η αποκεντρωμένη δημόσια δομή ΠΦΥ (τοπική μονάδα υγείας ή ιατρείο γειτονιάς), ο οικογενειακός γιατρός και η διεπιστημονική ομάδα υγείας που έχουν στην ευθύνη τους συγκεκριμένο πληθυσμό αναφοράς, οι τομεοποιημένες υπηρεσίες και ο κοινοτικός προσανατολισμός τους, η ολιστική φροντίδα υγείας (από την πρόληψη και τους εμβολιασμούς μέχρι τους προσυμπτωματικούς ελέγχους, την κλινική και εργαστηριακή παρακολούθηση των χρονίων νοσημάτων, την παραπομπή στα άλλα επίπεδα του Συστήματος και την αποθεραπεία-αποκατάσταση).
«Είναι φανερό ότι αυτή η αλλαγή απαιτεί αλλαγή κουλτούρας, συνείδησης και συμπεριφοράς τόσο από τη πλευρά των γιατρών και των υπόλοιπων επαγγελματιών υγείας, όσο και από την πλευρά των ασθενών και των εκπροσωπήσεων τους» τόνισε.
Απαντώντας τα σχόλια ότι το σχέδιο αυτό είναι καλό, αλλά ουτοπικό και ανεφάρμοστο, ο υπουργός Υγείας υπογράμμισε ότι «αυτή η κυβέρνηση έχει δώσει δείγματα γραφής για την πολιτική προτεραιότητα που δίνει στη δημόσια περίθαλψη και στο Κοινωνικό Κράτος και σχεδιάζει χρόνο με το χρόνο να δημιουργεί –παράλληλα με την ανάπτυξη της οικονομίας- 'δημοσιονομικό χώρο' για Κοινωνικό Κράτος και Δημόσια Υγεία, συγκλίνοντας σταδιακά με τους μέσους όρους της ΕΕ στον κοινωνικό προϋπολογισμό και στις δημόσιες δαπάνες υγείας που στην ΕΕ είναι στο 6,5-7,0% του ΑΕΠ αντί του 5-5,5% στην Ελλάδα)».
Τέλος, επεσήμανε ότι το υπουργείο Υγείας δεν έχει σκοπό να αιφνιδιάσει κανέναν εμπλεκόμενο με τις παραπάνω αλλαγές και ότι θα καταβάλλει τη μέγιστη δυνατή προσπάθεια για να υπάρξουν κοινωνικές συναινέσεις.
«Εμείς θα συνεχίσουμε να επιχειρηματολογούμε για την ανάγκη μιας σοβαρής μεταρρύθμισης στην ΠΦΥ, θα κάνουμε εξαντλητικό διάλογο και θα ακούσουμε με προσοχή τις τεκμηριωμένες αντιρρήσεις και τις βελτιωτικές προτάσεις. Θεωρούμε ότι πλέον υπάρχουν οι όροι και οι προϋποθέσεις για μια επανεκκίνηση της ΠΦΥ μέσα στο 2016, αισθητή στην καθημερινότητα των πολιτών, καθώς και για τα πρώτα βήματα ενός νέου μοντέλου που θα έχει μεν μακρύ χρονικό ορίζοντα πλήρους εφαρμογής αλλά θα λειτουργήσει πολύ γρήγορα ως πετυχημένο παράδειγμα, το οποίο η κοινωνία - και ελπίζουμε και οι άνθρωποι του συστήματος Υγείας - θα διεκδικήσουν τη γενίκευση του» κατέληξε.
ΠΕΡΙΠΛΟΚΗ ΚΑΙ ΑΠΑΙΤΗΤΙΚΗ
Στο βαθμό δυσκολίας που έχει η προσπάθεια μεταρρύθμισης στην Δημόσια υγεία σε συνθήκες δημοσιονομικών περιορισμών αναφέρθηκε ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, Γιάννης Μπασκόζος σε στρογγυλό τραπέζι που συμμετείχε στη διημερίδα για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας.
«Κάθε μεταρρύθμιση στην υγεία είναι μια περίπλοκη, σύνθετη και απαιτητική προσπάθεια. Η δυσκολία και η απαιτητικότητα αυξάνονται όταν η αλλαγή αυτή γίνεται υπό τις συνθήκες δημοσιονομικών περιορισμών που επιβάλλουν τα μνημόνια, αλλά και από την ιδιαιτερότητα της χώρας μας, στην οποία, παρά τις στρεβλώσεις, λειτουργούσε και ακόμα λειτουργεί βαθιά τραυματισμένο, ένα σύστημα πρωτοβάθμιων υπηρεσιών υγείας, που έχει διαμορφώσει τις συνήθειες και τις προσδοκίες των ανθρώπων» σημείωσε ο κ. Μπασκόζος.
Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα Δημόσιας Υγείας για την κυβέρνηση αποτελεί μεγάλο στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί, η καθολική κάλυψη με έμφαση στην ΠΦΥ και η διασφάλιση της κατανομής των περιορισμένων οικονομικών πόρων με βάση το κοινωνικό συμφέρον.
Ο κ. Μπασκόζος εξήγησε ότι για την λειτουργία της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας είναι αναγκαία μια διαλεκτική σύνθεση ανάμεσα στις μονάδες υγείας γειτονιάς και στις υπάρχουσες δομές ΠΕΔΥ, στους οικογενειακούς-γενικούς γιατρούς και τους γιατρούς ειδικοτήτων, ώστε να παρέχεται ποιοτική φροντίδα και να αποφεύγονται οι άσκοπες επισκέψεις σε ειδικούς.
Επίσης, σημείωσε ότι πρέπει να βρεθεί η ισορροπία ανάμεσα στο δημόσιο-κρατικό τομέα και τον ιδιωτικό τομέα, στην κρατική χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό και την χρηματοδότηση από τον ΕΟΠΥΥ μέσω των ασφαλιστικών εισφορών, στο δημόσιο συμφέρον και τα καλώς εννοούμενα συμφέροντα των επαγγελματιών υγείας, ωστε να υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης για όλους στην ιατρική τεχνολογία και στα ιατρεία γειτονιάς με έμφαση στην πρόληψη και την αγωγή υγείας.
«Όλα αυτά με στόχευση την ενίσχυση του δημόσιου τομέα και την καθολική δωρεάν ισότιμη πρόσβαση για όλους» υπογράμμισε ο κ. Μπασκόζος.
Και κατέληξε λέγοντας ότι «τίποτα δεν ξεκινά από το μηδέν, ιδιαίτερα σε αναπτυγμένες χώρες όπως οι δικές μας, ο δρόμος όμως προς τις απαραίτητες αλλαγές δεν είναι πάντα στρωμένος με άνθη και η κατάκτηση της συναίνεσης και της ενεργητικής στήριξης της κοινωνίας και των λειτουργών της υγείας αποτελεί αναγκαίο όρο».
