Όταν ο αντισυνταγματάρχης Ηλίας Ευθυμιόπουλος, έχανε τη ζωή του τον Δεκέμβριο του ’46 στον ελληνικό εμφύλιο, κανείς δεν θα μπορούσε να φαντασθεί πως, 70 χρόνια αργότερα, θα ερχόταν η ώρα που το στρατόπεδο που έλαβε το όνομά του, θα φιλοξενούσε ανθρώπους που εγκατέλειψαν τη χώρα τους λόγω πολέμων και εμφύλιων συρράξεων.
Το πρώην στρατόπεδο «Ευθυμιόπουλου» στο Κουτσόχερο, τα τελευταία χρόνια μισθωνόταν ως βοσκότοπος σε κτηνοτρόφους της περιοχής αλλά, εδώ και δύο μήνες περίπου με αφορμή και την «έκρηξη» των προσφυγικών ροών, μετατράπηκε σε ανοιχτό κέντρο φιλοξενίας προσφύγων.
Δομή που σήμερα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του διυπουργικού Συντονιστικού, φιλοξενεί 842 πρόσφυγες, αριθμός κατά πολύ μικρότερος από τις «προβλεπόμενες» θέσεις του αρχικού σχεδιασμού. Οι 842 πρόσφυγες στο Κουτσόχερο, είναι μεταξύ των 53.000 που έχουν «εγκλωβισθεί» στη χώρα μας μετά το κλείσιμο των συνόρων ενώ η τελευταία απόφαση της Συνόδου της Ε.Ε. με τη σχετική συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, μπορεί να μετατρέψει μια παλιά στρατιωτική μονάδα Αποθήκης Καυσίμων, το πρώην στρατόπεδο «Ευθυμιόπουλου» δηλαδή, σε… «αποθήκη ψυχών».
Είναι γνωστό πως ακόμη δεν έχουν κινηθεί οι διαδικασίες χορήγησης ασύλου ενώ ο αναπλ. υπουργός Αμυνας Δημ. Βίτσας, κατά την επίσκεψη του στη δομή του Κουτσοχέρου, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αντικατάστασης των σημερινών σκηνών με προκάτ κατασκευές. Ενδεχόμενο που στην πραγματικότητα, δεν είναι ορατό τουλάχιστον για το άμεσο μέλλον αλλά… προϊδεάζει για το μέλλον των προσφύγων στην Ελλάδα. Σήμερα κανείς δεν μπορεί να διαβεβαιώσει, για πόσο καιρό και πόσοι πρόσφυγες, θα μείνουν στην περιοχή…
ΒΟΣΚΟΤΟΠΟΣ
Με εξαίρεση τους κτηνοτρόφους της περιοχής, ελάχιστοι από τους αμέτρητους καθημερινά, διερχόμενους στην εθνική οδό Λάρισας – Τρικάλων γνώριζαν πως η έκταση 193 στρεμμάτων, που βρίσκεται στα μισά του δρόμου μεταξύ των κοινοτήτων Μάνδρας και Κουτσοχέρου, δίπλα από τα λατομεία της περιοχής, αποτελούσε στρατιωτική έκταση.
Ακόμη λιγότεροι γνώριζαν πως πρόκειται για το στρατόπεδο του «Αντισυνταγματάρχη Πεζικού Ευθυμιόπουλου Ηλία». Η ερειπωμένη πύλη, τα γκρεμισμένα, αραιά, κτίσματα δεν «δήλωναν» την ταυτότητα της έκτασης που πλέον έχει αποκτήσει άλλη μορφή, μετά την εγκατάσταση εκατοντάδων σκηνών, τον ηλεκτροφωτισμό, την υδροδότηση και τις μεγάλες σκηνές της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ.
Το στρατόπεδο περιήλθε στην κατοχή του Ταμείου Εθνικής Άμυνας (ΤΕΘΑ) το 1952 και χρησιμοποιήθηκε ως έδρα της Στρατιωτικής Μονάδας «856 Αποθήκες Καυσίμων» του Σώματος Εφοδιασμού Μεταφορών. Εκείνη την περίοδο βεβαίως, η αποθήκευση καυσίμων σε τέτοιες μονάδες, γινόταν σε βαρέλια γι’ αυτό και δεν υπάρχουν εγκαταστάσεις (σ.σ. με τη σημερινή μορφή των στρατοπέδων) με εξαίρεση τη διαμόρφωση του εδάφους.
Η Μονάδα διαλύθηκε το 1978 και ο χώρος του πρώην στρατοπέδου εκμισθωνόταν ως βοσκότοπος. Κατά καιρούς έχουν εξετασθεί διάφορες προτάσεις από το ΤΕΘΑ για την αξιοποίηση της έκτασης και μία εξ αυτών αφορούσε στη δημιουργία χώρου υγειονομικής ταφής απορριμμάτων. Ενεχόμενα αξιοποίησης του στρατοπέδου που ακυρώθηκαν όταν έπαψε η λειτουργία της Υπηρεσίας Αξιοποίησης Μετεγκαταστάσεων Στρατοπέδων του ΤΕΘΑ.
ΕΥΘΥΜΙΟΠΟΥΛΟΣ
Σύμφωνα με τη Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού του ΓΕΣ, ο αντισυνταγματάρχης (ΠΖ) Ηλίας Ευθυμιόπουλος, γεννήθηκε την 1η Ιανουαρίου 1913. Καταγόταν από την Υπάτη Φθιώτιδας και αποφοίτησε από τη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων το 1937, ως ανθυπολοχαγός Πεζικού. Μετείχε στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο 1940 – 41 και στη Μάχη της Κρήτης, όπου διακρίθηκε για την ανδρεία και τις ηγετικές του ικανότητες.
Στα 33 του χρόνια ωστόσο, έμελε να χάσει τη ζωή του στον εμφύλιο, στις 9 Δεκεμβρίου 1946 στο Τριφύλλι Αντιχασίων κοντά στα όρια Τρικάλων και Γρεβενών, προς τη Δεσκάτη. Ετσι στο πρώην στρατόπεδο που σήμερα φιλοξενούνται κατατρεγμένοι πολέμων και εμφύλιων συρράξεων στις πατρίδες τους, έχει δοθεί το όνομα ενός νεαρού αντισυνταγματάρχη που έχασε τη ζωή του σε επιχείρηση του στρατού κατά τον ελληνικό εμφύλιο.
Ένα ακόμη «σύμπτωση» της ιστορίας. Στα βουνά της περιοχής, στα όρια Θεσσαλίας και Δυτ. Μακεδονίας, όπου έχασε τη ζωή του ο Ηλ. Ευθυμιόπουλος, βρίσκονται το Τριφύλλι και η άνοιξη, δύο οικισμοί της κοινότητας Τρικοκκιάς. Σύμφωνα με παλαιότερη (2002) έκδοση της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Γρεβενών, στην άνοιξη κατοικούν αρκετοί Πόντιοι, μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών.
Σύμφωνα επίσης με την ίδια έκδοση «η παράδοση αναφέρει πως πριν το 1922, 3 χιλιόμετρα δυτικά υπήρχε ο οικισμός «Καλύβια», όπου ζούσαν οι κολίγοι που δουλεύανε στο τσιφλίκι του Αγά της περιοχής και οι οποίοι μετοίκησαν στη θέση «Αϊ-Λιας», όταν ήρθαν οι Πόντιοι.
Ο οικισμός εκείνος κάηκε από τους Ιταλούς και οι κάτοικοί του μετακινήθηκαν τότε στη θέση «Άγιος Δημήτριος» δημιουργώντας ένα νέο οικισμό, που κάηκε από τους Γερμανούς. Μετά από το γεγονός αυτό μετακινήθηκαν στη σημερινή θέση και το 1964 ο οικισμός ονομάστηκε “Άνοιξη”».
ΥΠΟΔΟΜΕΣ
Να σημειωθεί ότι προ εβδομάδων, στο Κουτσόχερο φιλοξενούνταν περί τους 1.500 πρόσφυγες αλλά σταδιακά, αρκετοί ήταν αυτοί που εγκατέλειψαν τον χώρο οικειοθελώς, καθώς το κύριο αίτημα των προσφύγων αφορά στο να ανοίξουν τα σύνορα και οι ίδιοι να φθάσουν στον τελικό τους προορισμό κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα αφού δεν επιθυμούν να παραμείνουν στην Ελλάδα.
Στη δομή έχουν δημιουργηθεί καλύτερες υποδομές φιλοξενίας προσφύγων, σε σύγκριση με πρόχειρες δομές όπως για παράδειγμα αυτή στην πρώην κλωστοϋφαντουργία «ΡΟΚΑ», ωστόσο η περιοχή αλλά και ο χώρος δεν μπορεί να θεωρηθούν από τις καλύτερες για φιλοξενία ανθρώπων.
Ετσι αρκετοί πρόσφυγες εγκαταλείπουν το κέντρο φιλοξενίας για άλλες περιοχές της χώρας ενώ η παραπληροφόρηση για το θέμα των συνόρων, σε συνδυασμό με την απουσία επίσημης πληροφόρησης ευνοεί τις μετακινήσεις των προσφύγων.
Β. ΚΑΚΑΡΑΣ
