Αίσθηση προκάλεσε την περασμένη Τρίτη η υπερψήφιση στη Βουλή με ευρεία συναίνεση από τους περισσότερους κομματικούς σχηματισμούς και συγκεκριμένα από ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, Νέα Δημοκρατία, ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ (ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ) και Ποτάμι, του Κώδικα Δεοντολογίας Βουλευτών, νυν και προηγούμενων.
Στη συγκεκριμένη ψηφοφορία, το ΚΚΕ ψήφισε «παρών», ενώ καταψήφισαν η Χρυσή Αυγή και η Ένωση Κεντρώων.
Αξίζει να τονιστεί ότι ο Κώδικας Δεοντολογίας θεσμοθετείται για πρώτη φορά στη χώρα μας και περιλαμβάνει 11 άρθρα, στα οποία ορίζεται τι συνιστά «σύγκρουση συμφερόντων», ποια από τα δώρα που δέχονται βουλευτές είναι "παροχές και ωφελήματα», ενώ θέτει περιορισμούς στην «χρήση εμπιστευτικών πληροφοριών και εγγράφων προς ίδιον όφελος» και προβλέπει επίσης, πειθαρχικά μέτρα για τους παραβάτες βουλευτές. Με άλλα λόγια, το νομοσχέδιο επιχειρεί να παρέμβει σε πολλά από τα ζητήματα που και στο πρόσφατο παρελθόν προκάλεσαν πολλά αρνητικά σχόλια από τους πολίτες.
Στο σημερινό αφιέρωμα της «Ε», οι Λαρισαίοι βουλευτές παραθέτουν τις απόψεις τους για τον Κώδικα Δεοντολογίας, καταγράφουν τις αντιρρήσεις και τις διαφωνίες τους και επισημαίνουν τι πρέπει να γίνει ώστε ο νόμος να εφαρμοστεί όπως πρέπει.
ΑΝΝΑ ΒΑΓΕΝΑ (Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ)
Σύμφωνα με τον ΟΑΣΕ η καθιέρωση δεοντολογικών κριτηρίων στην άσκηση του κοινοβουλευτικού έργου αποβλέπει στη διασφάλιση της επίδειξης απ’ τους βουλευτές συμπεριφοράς που να συμφωνεί με τις προσδοκίες του λαού για τον τρόπο που πρέπει να πολιτεύονται τόσο στο κοινοβούλιο όσο και στην κοινωνία. Και ο λαός προσδοκά να μην αξιοποιεί ο πολιτευτής για ίδιον όφελος την εντολή του. Γι’ αυτό θα σταθώ ιδιαίτερα στο άρθρο 5 του Κώδικα Δεοντολογίας Βουλευτών και την απαγόρευση αξιοποίησης εμπιστευτικών πληροφοριών για προσωπικό οικονομικό όφελος. Από το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου και τα δομημένα ομόλογα έως σήμερα είδαμε πολιτικούς να επωφελούνται απ’ την προνομιακή πληροφόρηση που είχαν για να κερδοσκοπήσουν εις βάρος του λαού. Η νεοφιλελεύθερη πρακτική της «άγρας πληροφοριών» για χάρη των ισχυρών lobbies, που τόσο κόστισε στην πατρίδα μας, παραμένει βέβαια ηχηρή απόδειξη του τι είδους «ηθικό πλεονέκτημα» διατηρεί η αντιπολίτευση. Βέβαια, αν ο καθένας δεν έχει ηθικές αρχές, όσοι κώδικες και να ψηφιστούν, θα βρει τρόπο να παρανομήσει…
ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ (Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ)
Το πολιτικό σύστημα μέχρι σήμερα λειτουργούσε βάσει ενός 40ετούς κατεστημένου το οποίο βρισκόταν σε ασυμφωνία με τον δημοκρατικό χαρακτήρα του πολιτεύματος μας. Πρώην βουλευτές, πρωθυπουργοί ή πρόεδροι απολάμβαναν ενός συνόλου πλεονεκτημάτων χωρίς αυτά να συμβάλλουν στην αποστολή τους πλέον. Η κυβέρνηση αυτή πιστή στη δεοντολογία της και θεωρώντας τον εαυτό της στην υπηρεσία του λαού για όσο καιρό έχει την εντολή διακυβέρνησης, θέτει πλέον κανόνες και βάζει τέλος στις συμπεριφορές που προσβάλλουν τα κοινοβουλευτικά ήθη.
Στόχος μας είναι η αναδιάρθρωση του δημόσιου κλάδου και του κρατικού σκελετού. Ο κώδικας δεοντολογίας που αφορά στη λειτουργία του κοινοβουλίου και τα προνόμια των μελών του κοινοβουλίου δεν αποτελούν εξαίρεση.
ΜΑΞΙΜΟΣ ΧΑΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ (Βουλευτής Νέας Δημοκρατίας)
Τα τελευταία χρόνια η εμπιστοσύνη της κοινωνίας προς το πολιτικό σύστημα έχει υποστεί σοβαρή φθορά. Κύρια αιτία αποτέλεσαν οι αποκαλύψεις ή οι δικαστικές έρευνες εναντίον πολιτικών προσώπων είτε για υπεξαίρεση δημοσίου χρήματος είτε για υπόγειες συναλλαγές με διάφορα συμφέροντα. Σημαντικό ρόλο στη δυσπιστία των πολιτών προς τους πολιτικούς έχουν παίξει και απαράδεκτες συμπεριφορές εκ μέρους βουλευτών, όπως λεκτικές επιθέσεις ή και απειλή βίας. Ως εκ τούτου η ψήφιση του Κώδικα Δεοντολογίας Βουλευτών είναι μια απόφαση προς την ορθή κατεύθυνση. Ωστόσο, θα πρέπει να γίνει σαφές ότι οι κώδικες από μόνοι τους δεν μπορούν να ανατρέψουν την υφιστάμενη εικόνα. Απαιτείται από τους ίδιους τους βουλευτές να δείξουν ότι σέβονται το λειτούργημα που επιτελούν, και να έχουν πάντοτε στο μυαλό τους ότι εκεί βρίσκονται ως εκπρόσωποι του ελληνικού λαού. Αλλά και οι ίδιοι οι πολίτες, συχνά οι ίδιοι οι οποίοι απαξιώνουν συλλήβδην το πολιτικό σύστημα, κάνουν επιλογές οι οποίες καταφανώς δεν ανταποκρίνονται στα κριτήρια ενός μέλους του κοινοβουλίου. Θεωρώ ότι η εμπειρία φέρνει και την ωριμότητα και το ελληνικό κοινοβούλιο θα ζήσει πιο ανθηρές ημέρες".
ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΑΜΠΡΟΥΛΗΣ (Βουλευτής ΚΚΕ)
Δεν είναι τυχαίο, πως η ψήφιση του Κώδικα Δεοντολογίας έρχεται σε μια περίοδο που ξεδιπλώνεται μια βάρβαρη αντιλαϊκή πολιτική σε βάρος του λαού μας, και πιο συγκεκριμένα σε εφαρμογή συμφωνίας με την task force στο πλαίσιο του «οδικού χάρτη για την καταπολέμηση της διαφθοράς» που υπογράφτηκε το 2012. Και είναι γνωστό ότι η Ε.Ε. έχει ως κατεύθυνση την ψήφιση τέτοιων κωδίκων, σε μια προσπάθεια να ωραιοποιήσει την κατάσταση και να καλύψει τις συνέπειες που προκαλούν οι βάρβαρες πολιτικές της. Κανένας κώδικας δεν απέτρεψε, μονοπωλιακούς κολοσσούς να χρηματίζουν, να δωροδοκούν κυβερνήσεις και κυβερνητικούς παράγοντες, σε όλο τον κόσμο. Να γιατί οι όποιες οδηγίες και κώδικες δεοντολογίας της Ε.Ε. και των κυβερνήσεων είναι υποκριτικές και τίποτα περισσότερο. Έτσι επιχειρείται από τα αστικά κόμματα η δημιουργία ψευδαισθήσεων περί αυτοκάθαρσης του σάπιου συστήματος που υπηρετούν, και ότι η διαφθορά, η διαπλοκή του κεφαλαίου με τα κόμματα του δεν είναι σύμφυτες με τον καπιταλισμό αλλά μια παθογένεια του συστήματος, η οποία με την απαραίτητη πολιτική βούληση μπορεί δήθεν να εξαλειφθεί. Να γιατί ο λαός μας έχει κάθε δικαίωμα να αγωνιστεί για την ανατροπή αυτής της αντιλαϊκής πολιτικής και των νόμων που φέρνουν τη φτώχεια και τη δυστυχία, που ποδοπατούν κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα για να θωρακίσουν την εξουσία του κεφαλαίου.
ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΓΙΩΤΑΣ (Βουλευτής Το Ποτάμι)
Οι διατάξεις του Κώδικα Δεοντολογίας επιχειρούν να θέσουν ένα τέλος σε συμπεριφορές που προσβάλλουν τα κοινοβουλευτικά ήθη. Πρόκειται για ένα είδος «savoir faire» των βουλευτών. Θεωρητικά ποιος θα μπορούσε να είναι αντίθετος στη θεσμοθέτηση κανόνων δεοντολογίας των βουλευτών; Νομίζω, ουδείς. Ποιος θα είχε αντιρρήσεις, εάν οι κανόνες μπορούσαν αυτομάτως να αποκαθιστούν την ηθική και δημοκρατική σχέση της πολιτικής με την κοινωνία; Ουδείς. Είμαστε αυτονόητα υπέρ οι βουλευτές «να ασκούν τα καθήκοντά τους υπεύθυνα, με ακεραιότητα, ανιδιοτέλεια, αντικειμενικότητα και ειλικρίνεια» και «να μην αποδέχονται πάσης φύσεως δώρα, παροχές ή άλλα ωφελήματα…» κ.λπ. Ωστόσο, η θεσμοθέτηση κανόνων δεοντολογίας δεν αποτελεί πανάκεια για τη σημερινή απαξίωση του ελληνικού κοινοβουλίου. Είναι συνθήκη αναγκαία, αλλά όχι ικανή να αναστρέψει το κλίμα και να οδηγήσει σε επίρρωση του αισθήματος εμπιστοσύνης της κοινής γνώμης στο κοινοβούλιο. Περίτρανη απόδειξη αποτελεί ο ελληνικός νομοθετικός πληθωρισμός. Οι 4379 νόμοι, τα χιλιάδες Προεδρικά Διατάγματα, οι αναρίθμητες Υπουργικές Αποφάσεις και οι άπειρες –αντιφατικές πολλές φορές- εγκύκλιοι δεν οδήγησαν σε ευνομία, αλλά σε κακονομία και τελικά ανομία, με αλυσιδωτές αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη, την απονομή της δικαιοσύνης, την πάταξη της διαφθοράς. Αντίστοιχο παράδειγμα αποτελεί η παραβίαση των διατάξεων του Κανονισμού της Βουλής. Η ψήφιση νόμων με τη διαδικασία του «επείγοντος» και του «κατ’ επείγοντος» από εξαίρεση τείνει να γίνει ο κανόνας. Η ουσιώδης αναβάθμιση του κοινοβουλίου απαιτεί συνδυασμό θεσμικών παρεμβάσεων -που υπερβαίνουν τον ρόλο εκάστου βουλευτή- ειδικά στο πλαίσιο ενός πολιτικού συστήματος πρωθυπουργοκεντρικού.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΤΣΙΑΝΤΩΝΗΣ (Βουλευτής Ένωσης Κεντρώων)
«Η Ένωση Κεντρώων ήταν στη Βουλή κατηγορηματικά αντίθετη με τη θέσπιση ενός Κώδικα Δεοντολογίας Βουλευτών. Συμφωνώ απόλυτα με την τοποθέτηση του προέδρου, κ. Βασίλη Λεβέντη, ότι δηλαδή δεν μπορεί να διακρίνει τους λόγους για τους οποίους υπάρχει η αναγκαιότητα να θεσπισθεί τέτοιος κώδικας, τη στιγμή που υπάρχει η νομοθεσία και ο Κανονισμός της Βουλής. Δεν είναι δυνατόν χέρι κεντρώου βουλευτή να ψηφίσει τον περιορισμό των δικαιωμάτων των βουλευτών. Δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα αύριο, και τι θα πράξουν τέτοιες επιτροπές με περιστασιακές πλειοψηφίες».
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΟΚΚΑΛΗΣ (Βουλευτής ΑΝΕΛ)
Με πλειοψηφικές συναινέσεις ψηφίστηκε από την Ολομέλεια της Βουλής ο Κώδικας Δεοντολογίας των Βουλευτών. Ο σκοπός αλλά και ο στόχος του εν λόγω κειμένου είναι σαφώς η δημιουργία ενός κανονιστικού πλαισίου αυτοδέσμευσης όλων των μελών του Ελληνικού Κοινοβουλίου στους τιθέμενους κανόνες. Πρόκειται για κείμενο εσωτερικό, το οποίο δεσμεύει τους βουλευτές πρωτίστως ηθικά αλλά και εκ του αποτελέσματος πειθαρχικά. Ο Κώδικας αυτός απαρτίζεται από συνολικά 11 άρθρα και εκτός από τις γενικές αρχές, έχει άρθρα για τι συνιστά «σύγκρουση συμφερόντων», ποια «δώρα, σχετικές παροχές και ωφελήματα» μπορεί να δέχονται, περιορισμούς στη «χρήση εμπιστευτικών πληροφοριών και εγγράφων προς ίδιον όφελος», το πώς θα γίνεται η κατάθεση αναφορών για παραβιάσεις των διατάξεων του Κώδικα στις αρμόδιες ελεγκτικές κοινοβουλευτικές επιτροπές, τα «πειθαρχικά μέτρα» και πως αυτά θα ασκούνται στους παραβάτες βουλευτές.
Μενέλαος Κατσαμπέλας
