ΑΘΗΝΑ
Τη νέα κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στη χώρα λόγω των κλειστών συνόρων, και με τις ροές προσφύγων να είναι αμείωτες, επιβεβαίωσαν με τον πλέον επίσημο τρόπο οι δηλώσεις του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μετά τη συνάντησή του με τον Αλ.Τσίπρα στο Μέγαρο Μαξίμου.
Ο Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε πως η Ελλάδα δεν είναι πλέον χώρα τράνζιτ και απευθυνόμενος προς μετανάστες είπε: «Μην έρχεστε στην Ελλάδα, μην έρχεστε στην Ευρώπη, μην πιστεύετε τους διακινητές».
Ανέφερε, επίσης, ότι απαιτείται ευρωπαϊκή συναίνεση για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, πως οι μονομερείς ενέργειες βλάπτουν το ευρωπαϊκό πνεύμα της αλληλεγγύης, ενώ απέρριψε εκ νέου το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από τη Συνθήκη Σένγκεν.
«Η ΕΕ δεν θα εγκαταλείψει την Ελλάδα, δεν θα την αφήσει μόνη της» τόνισε ο κ. Τουσκ, σημειώνοντας ότι προτεραιότητα παραμένει η υλοποίηση του σχεδίου δράσης της ΕΕ με την Τουρκία. Χαρακτήρισε, επίσης, δραματική την κατάσταση στη δυτική διαδρομή των Βαλκανίων, υπογραμμίζοντας πως η ΕΕ να ενεργήσει αποφασιστικά.
Η συνάντηση του Ντόναλντ Τουσκ με τον έλληνα πρωθυπουργό, η δεύτερη στην Αθήνα σε διάστημα μικρότερο του ενός μήνα, πραγματοποιήθηκε εν όψει της Συνόδου ΕΕ-Τουρκίας τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες. Στις δηλώσεις του ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε πως η Σύνοδος αποτελεί ευκαιρία για να συζητηθούν και να αναδειχθούν τα μέτρα που πρέπει να λάβει η Τουρκία για τον περιορισμό των προσφυγικών ροών.
Ο πρωθυπουργός επανέλαβε πως η προσφυγική κρίση δοκιμάζει τη συνοχή της ΕΕ και γι' αυτό απαιτείται σεβασμός των αποφάσεων και των συμφωνηθέντων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Κατήγγειλε, επίσης, την «άρνηση, προκλητική και επιδεικτική πολλές φορές, πολλών κράτών-μελών της ΕΕ να συμμορφωθούν στη διαδικασία της μετεγκατάστασης προσφύγων από εμπόλεμες περιοχές προς τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
«Η Ελλάδα έχει αναλάβει δυσανάλογο βάρος, αλλά η ανταπόκριση ήταν άμεση και απέναντι στην ΕΕ και απέναντι στις αξίες και τον πολιτισμό μας. Ο πολιτισμός όμως κάποιων άλλων εταίρων στην Ένωση είναι διαφορετικός» υπογράμμισε ο Αλ.Τσίπρας, καλώντας την ΕΕ να αναγνωρίσει ρητά πως η Ελλάδα δεν μπορεί να σηκώσει μόνη της το βάρος της προσφυγικής κρίσης.
«Χρειάζεται δίκαιη κατανομή βαρών και ευθυνών, αλλά και κυρώσεις προς όσους δεν τηρούν τα συμφωνηθέντα» είπε, ζητώντας την εφαρμογή συγκροτημένου σχεδίου για την επαναπροώθηση των παράνομων μεταναστών στις χώρες προέλευσής και διαμηνύοντας πως η Ελλάδα δεν θα δεχθεί ούτε λιγότερους ούτε περισσότερους πρόσφυγες απ' όσους της αναλογούν στην ΕΕ των «28».
Τόνισε, επίσης, ότι «η Ελλάδα δεν θα αφήσει κανέναν αβοήθητο», αλλά και «δεν θα επιτρέψει να μετατραπεί η χώρα σε αποθήκη ψυχών». Ο πρωθυπουργός επανέλαβε πως διανύουμε μία εξαιρετική κρίση στιγμή και για την Ελλάδα και για την ΕΕ και γι' αυτό απαιτούνται γενναίες αποφάσεις και ομοψυχία. «Ζητάμε να σταματήσουν οι μονομερείς ενέργειες και οι αποκλεισμοί χωρών από συζητήσεις που τις αφορούν. Αυτές οι ενέργειες είναι απαράδεκτες και πρέπει να αποδοκιμαστούν» υπογράμμισε.
* Όπως έγινε γνωστό από το γραφείο Τύπου του πρωθυπουργού, την Τετάρτη ο Αλέξης Τσίπρας συνομίλησε τηλεφωνικά με τον τούρκο ομόλογό του, Αχμέτ Νταβούτογλου. Η συζήτησή τους επικεντρώθηκε στο προσφυγικό, στη Σύνοδο ΕΕ-Τουρκίας καθώς και στην 4η Σύνοδο του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας που θα πραγματοποιηθεί στις 8 Μαρτίου στη Σμύρνη.
ΥΠΟΥΡΓΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
Απαράδεκτο και μη ανεκτό από την Ελλάδα, χαρακτήρισε ο Αλέξης Τσίπρας το γεγονός ότι δεν τηρήθηκε η απόφαση της προηγούμενης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ και ότι κράτη-μέλη επί της βαλκανικής οδού ενήργησαν μονομερώς σε συντονισμό με χώρες εκτός της Ε.Ε.
Κατά το υπουργικό συμβούλιο -που συνεδρίασε για το προσφυγικό, προκειμένου να διαμορφώσει τη θέση με την οποία θα προσέλθει η κυβέρνηση στη Σύνοδο ΕΕ-Τουρκίας- ο πρωθυπουργός αναφερόμενος στο εσωτερικό είπε ότι η κατάσταση είναι δύσκολη, αλλά σε κάθε περίπτωση διαχειρίσιμη. Πρόσθεσε όμως ότι χρειάζονται άμεσες πρωτοβουλίες προκειμένου αυτή να μην επιδεινωθεί. Ο κ. Τσίπρας παρουσίασε τον κορμό των ελληνικών θέσεων, ενώ για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας που θα γίνει στη Σμύρνη, είπε ότι στόχος της χώρας είναι η ενεργητική παρέμβαση, καθώς η Ελλάδα έχει κομβικό ρόλο για τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρώπη.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο Αλέξης Τσίπρας σημείωσε ακόμη ότι τα βασικά προβλήματα είναι ο περιορισμός της ροής στα Βόρεια Σύνορα και η μέχρι στιγμής απουσία ανάσχεσης των ροών από Τουρκία. Σε ότι αφορά το εσωτερικό, η κατάσταση είναι προφανώς δύσκολη αλλά σε κάθε περίπτωση διαχειρίσιμη, είπε ο πρωθυπουργός, καθώς οι αρμόδιες υπηρεσίες ανοίγουν με σταθερούς ρυθμούς τις απαιτούμενες θέσεις φιλοξενίας. Τόνισε ωστόσο ότι χρειάζονται άμεσες πολιτικές πρωτοβουλίες για να μην επιδεινωθεί η κατάσταση. Αυτές αφορούν το εσωτερικό μας, την Ευρώπη και την Τουρκία.
Κορμός των ελληνικών θέσεων με τις οποίες προσέρχεται η Ελλάδα στην Σύνοδο Κορυφής, είναι οι θέσεις που διατυπώθηκαν δημόσια και στις κοινές δηλώσεις με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ και βασίζονται στους παρακάτω άξονες:
1) Αναφορικά με τη διαχείριση του Προσφυγικού, τόνισε ότι:
-Η Ελλάδα υλοποιεί τις υποχρεώσεις της, όχι απλώς απέναντι στην Ε.Ε. αλλά κυρίως απέναντι στους ίδιους τους πρόσφυγες και με βάση τις ανθρωπιστικές ανάγκες.
-Η Ελλάδα θα μεγιστοποιήσει τις θέσεις προσωρινής διαμονής αλλά δεν μπορεί, ούτε πρόκειται να γίνει αποθήκη ανθρώπων.
-Θα επικαλεστούμε τις ιδρυτικές συνθήκες και το δίκαιο της Ένωσης που επιτάσσει αναλογική κατανομή των βαρών και της ευθύνης.
-Οι μόνιμες θέσεις δεν θα υπερβούν σε καμία περίπτωση το 1/50 των συνολικών ροών. Αυτό αναλογεί στην Ελλάδα με βάση τον πληθυσμό και τις οικονομικές της δυνατότητες
2) Ως προς το ζήτημα της μετεγκατάστασης, επισήμανε:
-'Αμεση απαίτηση της Ελλάδας είναι να ενισχυθεί και να επιταχυνθεί η διαδικασία μετεγκατάστασης προσφύγων από Ελλάδα και επανεγκατάστασης από Τουρκία. Για το ζήτημα αυτό, θα πρέπει να υπάρξει συγκεκριμένη αναφορά στο κείμενο συμπερασμάτων στη Συνόδου, που θα περιγράφει με σαφήνεια τις σχετικές διαδικασίες.
3) Οικονομική βοήθεια:
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι χρειάζεται επιτάχυνση των διαδικασιών χορήγησης όλων των μορφών οικονομικής βοήθειας.
4) Τουρκία
Αναφερόμενος στον ρόλο της Τουρκίας, τόνισε ότι πρέπει να εφαρμοστεί αποτελεσματικά και υπεύθυνα η συμφωνία ΕΕ - Τουρκίας ώστε να ανασταλούν οι ροές και η παράνομη διακίνηση. Επανέλαβε επίσης ότι άμεσος στόχος είναι επίσης να ενισχυθεί και να καταστεί σαφέστερη η διαδικασία για την επανεισδοχή μεταναστών που δεν δικαιούνται άσυλο.
ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ
Για την κατάσταση στο εσωτερικό της χώρα είπε ότι υπάρχουν άμεσα επιχειρησιακά και οργανωτικά αποτελέσματα και τόνισε ότι ο διυπουργικός συντονισμός αποδίδει ικανοποιητικά. Συντονιστής της ομάδας διαχείρισης είναι ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής 'Αμυνας, Δημ. Βίτσας.
Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι «είναι κρίσιμο να έχουμε μαζί μας τις τοπικές κοινωνίες, και, εξίσου κρίσιμο, να διατηρηθεί η διάθεση συμπαράστασης της ελληνικής κοινωνίας στους πρόσφυγες. Ή θα κερδίσει ο ανθρωπισμός ή η ακροδεξιά». Ανέφερε επίσης την ανάγκη να δημιουργηθεί διεθνές κίνημα στήριξης των προσφύγων με την συμβολή όσων προσφέρουν την στήριξή τους και επισημάνθηκε ότι είναι εξαιρετικά βοηθητικές για την Ελλάδα οι παρεμβάσεις του Πάπα, του Γ.Γ. του ΟΗΕ, προσωπικοτήτων διεθνούς εμβέλειας, αλλά και διανοουμένων, καλλιτεχνών και ολόκληρης της κοινωνίας των πολιτών στην χώρα μας.
Ο ΤΟΥΣΚ ΣΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑ
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος στη συνέχεια μετέβη στην Άγκυρα, εξέφρασε την ανάγκη εφαρμογής του σχεδίου δράσης που συμφώνησε η ΕΕ με την Άγκυρα.
Σημείωσε ότι η ΕΕ τάσσεται υπέρ μίας fast track διαδικασίας επαναπροώθησης προσφύγων στην Τουρκία, αλλά τόνισε ότι επαφίεται στην Άγκυρα να αποφασίσει ποια θα είναι τα περαιτέρω μέτρα για τον περιορισμό των προσφυγικών ροών.
Καλωσόρισε μία σειρά προσπαθειών από την Τουρκία για τον περιορισμό των προσφυγικών ροών, αλλά σημείωσε ότι ο αριθμός των προσφύγων που φτάνει στην Ελλάδα παραμένει υψηλός.
Είπε ότι δεν συμφωνήθηκαν με την Άγκυρα αριθμοί επαναπροώθησης προσφύγων, αλλά σημείωσε ότι τελικός στόχος είναι η ολοκληρωτική εξάλειψη του φαινομένου.
«(Το ζήτημα) δεν είναι οι αριθμοί, είναι η συνεχής και μόνιμη διαδικασία. Που για εμένα σημαίνει την ολοκληρωτική μείωση και ολοκληρωτική εξάλειψη αυτού του θλιβερού φαινομένου» είπε ο Τουσκ μιλώντας από την Άγκυρα, μετά από συνάντηση που είχε με τον τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου.
Ο Τουσκ είπε ότι το να σταλούν πίσω οι παράνομοι μετανάστες θα οδηγήσει στη διακοπή του επιχειρηματικού μοντέλου των διακινητών προσφύγων.
Είπε, επίσης, ότι εξαρτάται από την Τουρκία πώς θα διαχειριστεί τη μείωση της ροής των προσφύγων.
Καλωσόρισε, επίσης, το άνοιγμα της εργασιακής αγοράς για τους πρόσφυγες. Ο Τουσκ σημείωσε ότι πρέπει να συνεχιστεί η προσπάθεια διαμόρφωσης κοινής συναίνεσης στα κράτη-μέλη της ΕΕ και τους εταίρους όπως η Τουρκία.
Πρόσθεσε ότι ορισμένες δυνάμεις ενδιαφέρονται να χρησιμοποιήσουν την προσφυγική κρίση ως πολιτικό εργαλείο.
Από την πλευρά του, ο Νταβούτογλου είπε ότι Ελλάδα και Τουρκία δεν μπορούν να σηκώσουν μόνες τους το βάρος της άφιξης προσφύγων.
Ο τούρκος πρωθυπουργός εξέφρασε την εκτίμηση ότι οι σύροι πρόσφυγες που φτάνουν στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας θα μειωθούν εάν κρατήσει η εκεχειρία, αλλά έσπευσε να καταγγείλει αραβιάσεις από ρωσικές και συριακές δυνάμεις που έχουν κάνει εύθραυστη την εκεχειρία.
Ο Τουσκ θα συναντηθεί την Παρασκευή με τον τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ με την Τουρκία θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα. Ωστόσο, την Παρασκευή τούρκοι αξιωματούχοι άφηναν να διαρρεύσει ότι η Άγκυρα πιστεύει πως η συνάντηση «δεν πρέπει να είναι αφιερωμένη αποκλειστικά» στο ζήτημα.