Ρεπορτάζ: Κώστας Γκιάστας
Φωτογραφίες: Λεωνίδας Τζέκας
«Η ώρα είναι 12.10 και τα σύνορα δεν έχουν ανοίξει ούτε για έναν άνθρωπο εδώ στην Ειδομένη». Ο απεσταλμένος ενός διεθνούς τηλεοπτικού δικτύου προσπαθεί με κόπο και ιδιαίτερη βρετανική προφορά να ακουστεί στο μικρόφωνο. Δεν είναι εύκολο όμως καθώς έχει να κερδίσει τον θόρυβο ενός στρατιωτικού ελικοπτέρου της ΠΓΔΜ που πετάει ασταμάτητα πάνω από το κεφάλι του και τα συνεχή συνθήματα από εκατοντάδες πρόσφυγες που φωνάζουν στη γλώσσα τους πως θέλουν να φτάσουν στη Γερμανία.
Χιλιάδες ψυχές παλεύουν σαν κόκκοι σε κλεψύδρα να γλιστρήσουν από τη μια στην άλλη πλευρά του φράχτη. Ο δρόμος για την Ευρώπη σταμάτησε στα σύνορα της Ειδομένης εκεί που ο καταυλισμός μυρίζει πλέον μπαρούτι. Η αγωνία σπρώχνεται από την αγανάκτηση, η υπομονή εξαντλείται και το ψωμί τους μουχλιάζει. Μα έλα που δεν θα σταματήσει. Τώρα φαίνεται πως αρχίζει αφού ο δρόμος είναι γεμάτος από ανθρώπους που περπατάνε σαν φαντάσματα. Μηχανικά και ασταμάτητα προς τα σύνορα. Όλοι για ένα καλύτερο μέλλον.
«Αυτή τη στιγμή περίπου 8.000 άνθρωποι βρίσκονται εδώ» μας διαβεβαιώνει η κ. Ειρήνη Κουροπαλάτη που είναι εθελόντρια και βρίσκεται εκεί περίπου 5 μήνες. Ως συντονίστρια της χθεσινής βάρδιας της ΜΚΟ που διανέμει φαγητό και είδη υγιεινής έχουν δει πολλά τα μάτια της. «Το πιο δύσκολο κομμάτι είναι τα παιδιά γιατί το «καμπ» δεν έχει προδιαγραφές για να μπορέσει να φιλοξενήσει τόσο κόσμο και μάλιστα οικογένειες. Αυτό ήταν ένα transit poll, δηλαδή σημείο για να περνάνε, να κάθονται λίγες ώρες και να φεύγουν. Τα σύνορα ανοίγουν για λίγο».
Πρωινό μοιράζεται στις 9.30 και το μεσημεριανό είχε ήδη ξεκινήσει. Κάποιοι ζητάνε πληροφορίες, άλλοι φαγητό, μερικοί μια πρίζα για το κινητό τους. Όλοι κάτι ζητάνε και κάτι ψάχνουν εκεί. «Είναι δύσκολο να διαχειριστούμε τον κόσμο όταν μαθαίνουν πως κλείνουν τα σύνορα. Οι περισσότεροι είναι Σύροι και Ιρακινοί με οικογένειες και παιδιά. Δεν μπορώ να το περιγράψω συνοπτικά. Έχω προλάβει και τα κλειστά σύνορα τον Νοέμβρη και γνωρίζω πόσο δύσκολα θα είναι όμως με τόσο κόσμο».
Παιδιά που περπατάνε μέσα στα χωράφια, με βρεγμένα ρούχα και με λασπωμένα χέρια τρώνε ό,τι μπορέσουν. Φόβος των εθελοντών οι αρρώστιες, φόβος των προσφύγων όμως ο εγκλωβισμός τους στην Ελλάδα.
«Έχουμε πολλές περιπτώσεις από κρυολογήματα λόγω της ταλαιπωρίας από το ταξίδι. Δερματικές παθήσεις, γαστρεντερολογικά, λοιμώξεις του αναπνευστικού και βήχας που επιβαρύνεται από τη σκόνη και την υγρασία, ειδικά στα μικρά παιδιά. Έχουμε ευάλωτες περιπτώσεις με έγκυες, ανάπηρους και άτομα με κινητικές δυσκολίες» μας εξηγούν οι ειδικοί.
Συνολικά 180 άτομα (την ίδια εποχή πέρυσι ήταν μόλις 7) αποτελούν την αποστολή των «Γιατρών Χωρίς Σύνορα» με τους γιατρούς να παρέχουν πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας σε συνεργασία με τις τοπικές δομές. Αν υπάρχει κάποια σοβαρή κατάσταση είναι σε επικοινωνία με το τοπικό νοσοκομείο ή το πολυιατρείο που παρά τις ελλείψεις τους στηρίζουν.
Ελλείψεις υπάρχουν σοβαρές. Σε φαγητό, νερό, ρουχισμό, κουβέρτες γιατί ο κόσμος ολοένα και αυξάνει σε αριθμό. Οι σκηνές στήνονται όλο και πιο έξω από τον καταυλισμό. Κοντεύουν να αγγίξουν τα πρώτα σπίτια του χωριού και σε όλες είναι γραμμένο με σπρέι το ίδιο σύνθημα «Help Us – Open the borders».
Οι κάμεραμεν που βρίσκονται από τη μεριά της Ελλάδας αλλάζουν φωτιά με τους συναδέλφους που βρίσκονται από αυτή των Σκοπίων. Ένα ακόμα τσιγάρο μέχρι να πάρουν πλάνα την ώρα που θα ανοίξουν τα σύνορα. Θα ανοίξουν όμως;
Η ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΤΩΝ «ΙΑΤΡΩΝ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΟΡΑ» ΣΤΗΝ «Ε»:
«Έχουμε αυτοκτονικές τάσεις πλέον»
Η πλειοψηφία των ανθρώπων εκεί είναι γυναίκες και παιδιά ενώ εκατοντάδες και οι περιπτώσεις που ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες. Έγκυες, ανάπηροι και μωρά. Συναντάμε την υπεύθυνη επικοινωνίας της αποστολής των «Γιατρών Χωρίς Σύνορα», κ. Βίκυ Μαρκολέφα, την ώρα που ένα κοριτσάκι μπροστά μας κλαίει καθώς έχει χάσει τους γονείς του. Της ζητάμε να μας περιγράψει την κατάσταση και κουνάει το κεφάλι απογοητευμένη. «Δεν είναι ανθρώπινες συνθήκες εδώ. Οι συνθήκες υγιεινής είναι απαράδεκτες. Παιδιά και έγκυες κοιμούνται μέσα στις λάσπες και δίπλα στις χημικές τουαλέτες. Δεν είναι όμως μόνο αυτά καθώς είναι και τα ψυχολογικά. Έχουμε πολλές αυτοκτονικές τάσεις. Ανθρώπους με κατάθλιψη. Είναι πολύ απελπισμένοι. Αυτό ας μην το παραβλέψουμε. Χθες με τα δακρυγόνα είχαμε περιστατικά με σοκ. Έφυγαν από την βία αλλά συνάντησαν ξανά τη βία».
Διαβάστε αύριο στην «Ε»
* Τι είδε ο Ιάπωνας;
Ο απεσταλμένος δημοσιογράφος Fukushima Yoshinori παρά τη μεγάλη του πείρα έμεινε έκπληκτος με όσα είδε χθες στην Ειδομένη και μιλάει στην «Ε» για όσα θα μεταφέρει στην πατρίδα του την Ιαπωνία.
* Οι μάγειρες των 8.000 στομάτων
Οι άνθρωποι που μαγειρεύουν με ό,τι υλικά τους φέρνουν, περιγράφουν την κατάσταση που βιώνουν όλες αυτές τις ημέρες. «Ζητάνε αλάτι για να μην πάθουν αφυδάτωση» τονίζουν.
