ΑΘΗΝΑ
Τον άδικο διαχωρισμό των προσφύγων βάσει της εθνικότητας, καθώς και την απάνθρωπη μεταχείρισή τους από συνοριοφύλακες της ΠΓΔΜ καταγγέλλει η οργάνωση Human Rights Watch, μέλη της οποίας επισκέφθηκαν στα τέλη Ιανουαρίου τον συνοριακό σταθμό της Ειδομένης.
«Απελπισμένοι άνθρωποι που είναι λάθος εθνικότητας στερούνται το δικαίωμα να προχωρήσουν, ξυλοκοπούνται από τους συνοριοφύλακες και πέφτουν θύματα διακινητών», αναφέρει ο Πέτερ Μπούκερτ, διευθυντής περιστατικών έκτακτης ανάγκης της Human Rights Watch σε ανακοίνωση που εξέδωσε η οργάνωση.
Τα μέλη της Human Rights Watch έγιναν, στη διάρκεια της τριήμερης επίσκεψής τους στην Ειδομένη, μάρτυρες δεκάδων περιστατικών όπου οι άνθρωποι επιστρέφονταν από την ΠΓΔΜ στην Ελλάδα γιατί δεν ήταν από τη Συρία, το Ιράκ ή το Αφγανιστάν.
Ανάμεσά στους ανθρώπους που μίλησε η Human Rights Watch ήταν πολίτες του Ιράν, της Λιβύης, της Σρι Λάνκα, του Πακιστάν, του Μαρόκου, της Αλγερίας, του Μπαγκλαντές, της Παλαιστίνης, της Σομαλίας και της Ερυθραίας που είχαν ταξιδέψει στην Ελλάδα μέσω Τουρκίας, αναφέρει η οργάνωση.
Ενώ μερικοί από αυτούς μπορεί να είναι μετανάστες με μικρή πιθανότητα απόκτησης ασύλου, άλλοι φαίνεται να έχουν ισχυρές υποθέσεις ασύλου, προσθέτει η οργάνωση.
Κάποιες από τις εθνικότητες που έχουν αποκλειστεί, έχουν υψηλό μέσο όρο στα ποσοστά αναγνώρισης προστασίας σε ολόκληρη την ΕΕ. Περιλαμβάνουν Ιρανούς, στο 65% των οποίων χορηγήθηκαν προστασία κατά το τρίτο τρίμηνο του 2015, Σομαλούς (59% κατά την ίδια περίοδο) και Λίβυους (57%).
Το να μην επιτρέπεται σε κάποιον να υποβάλει αίτηση ασύλου εξαιτίας της εθνικότητάς του έρχεται σε αντίθεση με το δικαίωμα στο άσυλο που ορίζεται ρητά στην Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπογραμμίζει η οργάνωση.
Ο Χοσεΐν Φατεμιζαντέ, ένας πολιτικός ακτιβιστής από το Ιράν (του οποίου το όνομα έχει αλλάξει, όπως και εκείνα των άλλων συνέντευξη για λόγους ασφαλείας), είπε στη Human Rights Watch ότι φυλακίστηκε για πέντε χρόνια στη διαβόητη φυλακή Εβίν του Ιράν για τη συμμετοχή του το 2009 στις διαδηλώσεις υπέρ της δημοκρατίας στην Τεχεράνη, και διέφυγε από το Ιράν για να αποφύγει άλλα τρία χρόνια φυλάκισης. Οι ελληνικές αρχές στα σύνορα της Ειδομένης αρνήθηκαν να του επιτρέψουν να προχωρήσει γιατί ήταν Ιρανός.
Ο Σαμάντ Αχαντί, 38 ετών, Αφγανός, περιέγραψε ότι διέφυγε στο Ιράν με την 27χρονη Ιρανή σύζυγό του, Αμινέ, αφού η οικογένειά της απείλησε να σκοτώσει το ζευγάρι επειδή δεν αποδέχεται το γάμο τους. Στα σύνορα με την ΠΓΔΜ, αξιωματούχοι είπαν στο Σαμάντ ότι θα μπορούσε να προχωρήσει εκείνος, όντας Αφγανός, αλλά ότι η Ιρανή σύζυγός του όχι.
Οι άνθρωποι επιστρέφουν στην Ελλάδα σε μια παραμεθόρια περιοχή με κακές συνθήκες, αντί για ένα άρτια εξοπλισμένο στρατόπεδο διέλευσης που έχει συσταθεί από οργανισμούς βοήθειας, υποστηρίζει η οργάνωση. Ανίκανοι να προχωρήσουν νόμιμα, οι άνθρωποι όλο και περισσότερο προσπαθούν να διασχίσουν τα σύνορα ανεπίσημα, όπου αντιμετωπίζουν τη βία από τους φρουρούς της ΠΓΔΜ.
Στην ανακοίνωσή της η οργάνωση κάνει επίσης λόγο για «ατελές σύστημα ασύλου στην Ελλάδα».
Η Ελληνική Υπηρεσία Ασύλου έχει δημιουργήσει ένα σύστημα για ραντεβού σχεδόν αποκλειστικά μέσω Skype, ενώ η έλλειψη προσωπικού και των διερμηνέων και των τεχνικών δυσκολιών σημαίνει ότι οι άνθρωποι συχνά πρέπει να προσπαθούν για εβδομάδες για μια συνέντευξη. Χωρίς επαρκή πρόσβαση στην εγγραφή για καταχώρηση ασύλου, οι άνθρωποι εξακολουθούν να διατρέχουν κίνδυνο κράτησης και απέλασης ως παράνομοι μετανάστες.
Όσοι υποβάλλουν αίτηση για άσυλο, μπορεί να κρατηθούν έως και για διάστημα έξι μηνών μέχρι το αίτημά τους να εξεταστεί, χωρίς διερεύνηση εναλλακτικών λύσεων ή για το αν είναι αναγκαία ή αναλογική κράτησή τους. Πολλοί αιτούμενοι άσυλο και πρόσφυγες, συμπεριλαμβανομένων παιδιών, έχουν αφεθεί χωρίς βοήθεια από την κυβέρνηση και είναι άποροι, άστεγοι, ή ζουν σε ακατάλληλες συνθήκες, σύμφωνα με την οργάνωση.