Ο κορυφαίος Έλληνας φιλόλογος Εμμανουήλ Κριαράς (1906-2014), με τη διαθήκη του που δημοσιεύθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2014 από το Ειρηνοδικείο Θεσσαλονίκης, καθιστά το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μ. Τριανταφυλλίδη) τον κύριο πνευματικό του κληρονόμο
Σύμφωνα με τη διαθήκη που συνέταξε στις 26 Σεπτεμβρίου 2011, ο Εμμ. Κριαράς παραχωρεί στο Ινστιτούτο την προσωπική του βιβλιοθήκη, με μερικές χιλιάδες επιστημονικά και άλλα βιβλία. Κληροδοτεί, επίσης, στο Ινστιτούτο φακέλους με τα χειρόγραφα τελειωμένων και ημιτελών μελετών του, καθώς και με δημοσιευμένες κρίσεις για το έργο του. Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ινστιτούτου, στη συνεδρίασή του της 24ης Σεπτεμβρίου 2014, αποδέχθηκε τη δωρεά, η οποία δείχνει τη βαθύτατη εκτίμηση του Εμμ. Κριαρά για το έργο του Ινστιτούτου.
Υπενθυμίζεται ότι ο Εμμ. Κριαράς διετέλεσε μέλος του πρώτου Διοικητικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου από το 1959 ως το 1969, επιλεγμένος για τη θέση αυτή από τον ίδιο τον Μανόλη Τριανταφυλλίδη. Την τελευταία δεκαετία το Ινστιτούτο εξέδωσε σημαντικά έργα του: Ανιχνεύσεις (2004), Ερευνητικά (2005), Αλληλογραφία (2007), και – μόλις δύο χρόνια πριν, το 2012 – το Ανακάλημα της Κωνσταντινόπολης.
Με την ίδια διαθήκη ο Εμμ. Κριαράς κληροδοτεί, επίσης, στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας τα αδιάθετα αντίτυπα του Λεξικού της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας (1100-1669) καθώς και προσωπικών του δημοσιευμάτων, και στο Μουσείο Μπενάκη τους φακέλους της αλληλογραφίας του καθώς και πλακέτες, διακρίσεις κτλ. που του απονεμήθηκαν κατά καιρούς».
