Η επιλογή παιδικού σταθμού και νηπιαγωγείου είναι μια διαδικασία την οποία οι νέοι γονείς και κυρίως οι μαμάδες, καλούνται να περάσουν στα πρώτα χρόνια ζωή των παιδιών. Και συνήθως είναι μια διαδικασία που επιφέρει έντονα συναισθήματα αλλά και ανησυχία.
Κείμενο: Χαρίκλεια Βλαχάκη
Το γεγονός ότι το παιδί- ιδιαίτερα αν πρόκειται για βρέφος- "φεύγει" από το σπίτι και η φροντίδα του ανατίθεται σε κάποιον ξένο, το ενδεχόμενο ότι μπορεί να στεναχωριέται ή να μην περνάει καλά, δημιουργούν ένα έντονο αίσθημα ανασφάλειας στους γονείς ενώ το και για τα παιδιά η ένταξη στο νέο σχολικό περιβάλλον, αποτελεί μια διαδικασία που απαιτεί ιδιαίτερο χειρισμό.
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ
Αυτή η αλλαγή, θα είναι ευχάριστη για το παιδί, αν αισθάνεται ότι είναι ευχάριστη και για εσάς. Το πιο σημαντικό είναι να συνειδητοποιήσετε ότι η είσοδος του παιδιού σας στον παιδικό σταθμό σηματοδοτεί την κοινωνική, νοητική και συναισθηματική ανάπτυξή του. Μέσα από αυτή τη διαδικασία θα καλλιεργήσει ικανότητες και δεξιότητες που θα το βοηθήσουν στη μετέπειτα ζωή του.
Η αγωνία των γονιών είναι κατανοητή, καθώς είναι η πρώτη φορά που το παιδί τους φεύγει από την οικογενειακή εστία. Όταν όμως μετά από ένα διάστημα το παιδί προσαρμοστεί ομαλά στον παιδικό, τότε οι γονείς μπορούν πιο ξεκάθαρα να δούνε τα οφέλη. Οπωσδήποτε, η επιτυχής προσαρμογή, προϋποθέτει τη σχέση συνεργασίας και εμπιστοσύνης μεταξύ γονέων και παιδαγωγών. Στον παιδικό σταθμό, το παιδί κοινωνικοποιείται και μαθαίνει από μικρή ηλικία να συνεργάζεται και να δημιουργεί ομάδες με τα άλλα παιδιά. Αρχίζει να αποκτά γνώσεις και να επεξεργάζεται πληροφορίες, μαθαίνοντας όλο και περισσότερα πράγματα για τον κόσμο.
Αν έχετε εγγράψει το παιδί σε κάποιον δημοτικό παιδικό σταθμό, ήδη διανύετε την πρώτη εβδομάδα προσαρμογής, που σε κάποιες περιπτώσεις- ανάλογα και με την ηλικία- μεταφράζεται σε κλάμα και άρνηση του παιδιού να σας αποχωριστεί. Μη φοβάστε το κλάμα του, καθώς είναι μια φυσική αντίδραση και δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι δυστυχισμένο. Μην εγκαταλείπετε λοιπόν την προσπάθεια καθώς το παιδί αντιλαμβάνεται τη δική σας ανασφάλεια, με ότι αυτό συνεπάγεται.
Αν πάλι επιλέξετε κάποιον ιδιωτικό παιδικό σταθμό ή νηπιαγωγείο όπου ακόμη οι εγγραφές συνεχίζονται ή δημόσιο νηπιαγωγείο όπου η σχολική χρονιά ξεκινά- εκτός απροόπτου- στις 11 Σεπτεμβρίου, τότε έχετε ακόμη λίγο καιρό, ώστε να προετοιμαστείτε μαζί με το παιδί.
ΠΩΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΟΥΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ
Μιλήστε με ήρεμη και θετική διάθεση για αυτή τη νέα εμπειρία και περιγράψτε τη με ρεαλιστικά στοιχεία. Εξηγήστε του ότι όπως εσείς πηγαίνετε κάθε πρωί στη δουλειά, έτσι κι αυτό θα πηγαίνει στο «σχολείο».
Εξηγήστε του ότι στον παιδικό σταθμό, παρόλο που δεν θα είσαστε εσείς μαζί του, θα είναι η δασκάλα του και τα άλλα παιδάκια, κι έτσι δε θα αισθάνεται μόνο του και ότι εσείς θα επιστρέψετε μετά από ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (π.χ. μετά το μεσημεριανό, μετά το απογευματινό γλυκό κλπ.), να το πάρετε.
Μιλήστε του για τη δασκάλα. Σίγουρα, δεν είναι εύκολο για το παιδί σας να εμπιστευτεί ένα νέο πρόσωπο και να νιώσει αμέσως ασφάλεια κοντά του. Γι’ αυτό παρουσιάστε τη δασκάλα ως ένα πρόσωπο που θα το αγαπάει, θα το φροντίζει, θα το βοηθάει σε ό,τι χρειάζεται και θα του μαθαίνει ενδιαφέροντα πράγματα.
Διαβάστε του σχετικά βιβλία ή παίξτε μαζί του «το σχολείο». Για να μπορέσει να εξοικειωθεί το παιδί με τον παιδικό σταθμό, είναι πολύ βοηθητικό να έχει προηγηθεί μια επίσκεψή του στο χώρο, ώστε να δει πού θα περνάει τις ώρες της μέρας που δε θα είναι μαζί σας.
ΤΑ «ΜΥΣΤΙΚΑ» ΤΗΣ ΣΩΣΤΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ
Αν και δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη συνταγή, σε ότι αφορά στην επιλογή του παιδικού σταθμού ή του νηπιαγωγείου, όπου θα στείλετε το παιδί, γεγονός είναι ότι καλό "σχολείο" είναι αυτό που εξυπηρετεί τις ανάγκες σας, περιβάλει τους μαθητές με αγάπη, φροντίζει και διαπαιδαγωγεί το παιδί σύμφωνα με τα πρότυπα της οικογένειά σας και παρέχει ένας ασφαλές περιβάλλον.
Είναι σημαντικό λοιπόν να γνωρίζετε εξ αρχής ποιά είναι η φιλοσοφία και ο στόχος του παιδαγωγικού προγράμματος που εφαρμόζεται στο συγκεκριμένο παιδικό σταθμό. Ποιές παιδαγωγικές θεωρίες ακολουθούνται; Σε ποιά βάση διαμορφώνεται το πρόγραμμα; Ποιές παιδαγωγικές αντιλήψεις πρεσβεύονται; Επίσης, είναι σημαντικό να μάθετε ποιό πρόγραμμα ακολουθείται στον παιδικό σταθμό καθημερινά, με ποιό εποπτικό υλικό πραγματοποιείται και τι ακριβώς διδάσκονται τα παιδιά στη διάρκεια του σχολικού έτους. Καλό θα ήταν επίσης να επισκεφθείτε τις εγκαταστάσεις και να δείτε διεξοδικά τους χώρους σίτισης, διδασκαλίας, την αυλή με τα παιχνίδια και κυρίως να συνομιλήσετε με τους υπεύθυνους προκειμένου να αναπτύξετε τους απαραίτητους διαύλους επικοινωνίας.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΥ
Με την είσοδο του παιδιού στο νηπιαγωγείο, οι περισσότεροι γονείς προβληματίζονται, θεωρώντας ότι τα παιδιά θα πρέπει να αντιμετωπίσουν ένα δύσκολο εκπαιδευτικό περιβάλλον, να προετοιμαστούν για τα πρώτα στάδια της γνώσης, να μάθουν να γράφουν και να διαβάζουν, να μετρούν μέχρι το είκοσι ή το εκατό ή ακόμα να κάνουν και κάποιες απλές μαθηματικές πράξεις. Είναι όμως τα πράγματα έτσι; Οι ειδικοί τονίζουν πως όχι. Το νηπιαγωγείο δεν είναι "σχολείο" αλλά ο συνδετικός κρίκος με το δημοτικό στο οποίο τα παιδιά θα φτάσουν μέσα από μια μικρή και αβίαστη προετοιμασία. Ο βασικός στόχος του νηπιαγωγείου είναι η κοινωνικοποίηση, έτσι ώστε στο τέλος της φοίτησης να έχουμε νήπια που θα είναι πιο ώριμα να αντιμετωπίσουν το σχολείο. Η μύηση των παιδιών στον κόσμο της μαθηματικής σκέψης και στον κόσμο της γραφής και της ανάγνωσης επιτυγχάνεται μέσα από βιωματικές εμπειρίες που αφορούν την καθημερινότητα με στόχο την επικοινωνία. Το βασικό στο νηπιαγωγείο είναι να καταλάβουν τα παιδιά γιατί χρειάζεται να μάθουν να γράφουν και να διαβάζουν. Στο νηπιαγωγείο, εξάλλου, διαμορφώνεται ένα περιβάλλον μάθησης που παρέχει στα νήπια ευκαιρίες να βιώσουν λειτουργικές εμπειρίες γραφής, προκειμένου να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που τους δίνει η τάξη, όπως να δανείζονται βιβλία από τη βιβλιοθήκη αλλά και να παράγουν δικά τους κείμενα με διάφορους επικοινωνιακούς στόχους, π.χ. να γράφουν προσκλήσεις για εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν στο νηπιαγωγείο, να φτιάχνουν αφίσες ή να διαμορφώνουν κανόνες για την ομαλή λειτουργία της τάξης. Έτσι η τεχνική της γραφής κατακτάται προοδευτικά καθώς τα παιδιά διαβάζουν και γράφουν για συγκεκριμένους επικοινωνιακούς στόχους που έχουν νόημα για τα ίδια.
Με τις αρρώστιες τι κάνω;
Οι αρρώστιες είναι δυστυχώς μια πραγματικότητα. Σε όποια ηλικία και αν αρχίσει να πηγαίνει το παιδί στον παιδικό σταθμό θα αρρωσταίνει συχνά για τον πρώτο χρόνο τουλάχιστον. Αυτό γίνεται γιατί η έκθεση του παιδιού σε ιούς και μικρόβια χτίζει, το βοηθά να αποκτήσει ανοσολογική μνήμη ώστε στο μέλλον να μην αρρωσταίνει τόσο συχνά.
Μικρές συμβουλές
- Συζητήστε για τον παιδικό σταθμό. Μιλήστε του με θετική διάθεση για αυτή τη νέα εμπειρία και περιγράψτε τη με ρεαλιστικά στοιχεία. Μην προσπαθήσετε να το δελεάσετε λέγοντας ότι όλα θα είναι τέλεια, γιατί κάτι τέτοιο εξιδανικεύει την πραγματικότητα. Προφανώς στον παιδικό θα πρέπει να αντιμετωπίσει και δυσάρεστες στιγμές, ενδεχομένως να έρθει σε σύγκρουση με κάποιο παιδάκι για ένα παιχνίδι, να νιώσει θυμό και απογοήτευση. Αυτό όμως είναι αναμενόμενο καθώς στόχος της κοινωνικοποίησης μέσω του παιδικού σταθμού είναι να μάθει να διαχειρίζεται και να βρίσκει λύσεις σε δύσκολες συναισθηματικές καταστάσεις.
- Εξηγήστε του τον ρόλο της δασκάλας, ότι θα μπορεί να την εμπιστεύεται και να νιώθει ασφάλεια κοντά της, ότι θα του μάθει τραγουδάκια και πολλά ακόμη ενδιαφέροντα πράγματα. Αν εσείς δείξετε εμπιστοσύνη στο πρόσωπο της, τότε θα την εμπιστευθεί και το παιδί.
- Επισκεφτείτε μαζί με το παιδί τον παιδικό σταθμό, λίγες ημέρες πριν την έναρξη. Δείξτε του και άλλα σχολεία όπου φοιτούν μεγαλύτερα παιδιά και εξηγήστε του με απλά λόγια την εκπαιδευτική διαδικασία.
- Κάντε μαζί του τα ψώνια για το νέο ξεκίνημα, όπως μια μικρή τσαντούλα, ένα παγουράκι και ότι άλλο μπορεί να χρειαστεί.
- Προσπαθήστε να το προσαρμόσετε στο πρωινό ξύπνημα, σύμφωνα με το ωράριο προσέλευσης στον παιδικό σταθμό.
