Σε μια εποχή που το επάγγελμα του δικηγόρου «πάσχει» από υπερπληθυσμό πτυχιούχων και αυξάνονται οι νέοι δικηγόροι, που δεν εγγράφονται καν στους δικηγορικούς συλλόγους, το σκηνικό αλλάζει άρδην. Προς το χειρότερο, για τους πτυχιούχους των κρατικών πανεπιστημίων και προς τα καλύτερο για τους πτυχιούχους των ιδιωτικών (κολεγίων). Το θέμα φυσικά αφορά όλους τους πτυχιούχους ανωτάτων σχολών, αλλά οι δικηγόροι πλήττονται πρώτοι, από την τροπολογία που ψήφισε η Βουλή, μετά τις συνεχείς πιέσεις της Ε. Ε.
Για τον λόγο αυτό η συντονιστική επιτροπή των προέδρων των δικηγορικών συλλόγων, αποφάσισε στα μέσα Ιουλίου, τη συγκρότηση ειδικής επιτροπής, για να ασχοληθεί με το θέμα της αναγνώρισης των πτυχίων των πανεπιστημίων των νομικών σχολών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση της επιτροπής, «οι σχετικές αιτήσεις εγγραφής πτυχιούχων πανεπιστημίων της Ε.Ε. έχουν αυξηθεί στους κατά τόπους δικηγορικούς συλλόγους. Πάντως, οι αιτήσεις αυτές θα παραμείνουν σε εκκρεμότητα, προκειμένου να υπάρξει ενιαία αντιμετώπιση του προβλήματος από όλους τους δικηγορικούς συλλόγους της χώρας».
Η ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ
Σύμφωνα με την τροπολογία, οι απόφοιτοι νομικών σχολών ευρωπαϊκών πανεπιστημίων και των συνεργαζόμενων με αυτά κολεγίων, θα εγγράφονται πλέον στους δικηγορικούς συλλόγους της χώρας, με την ίδια διαδικασία που ισχύει και για τους πτυχιούχους ελληνικών νομικών σχολών, δηλαδή με απλή προσκόμιση του πτυχίου και χωρίς την αναγνώριση του ΔΟΑΤΑΠ.
Πριν την ψήφιση του νόμου, οι απόφοιτοι κολεγίων ήταν υποχρεωμένοι να υπερπηδήσουν πολλά εμπόδια, για να ασκήσουν το επάγγελμα στην Ελλάδα. Έπρεπε να κάνουν αίτηση στο ΔΟΑΤΑΠ και μετά δώσουν εξετάσεις σε μαθήματα, σε ελληνικά πανεπιστήμια. Άλλη λύση ήταν να πάνε στην Κύπρο (κράτος της Ε. Ε.), για να κάνουν πρακτική 12 μηνών, ώστε να πάρουν άδεια δικηγορίας και μετά μπορούσαν να εγγραφούν σε δικηγορικού συλλόγους της Ελλάδας. Πιο δύσκολη ήταν η λύση, να κάνουν άσκηση στο κράτος, με το πανεπιστήμιο του οποίου συνεργάζεται το κολέγιο και στη συνέχεια να περάσουν στις εξετάσεις για τον επαγγελματικό τίτλο εκεί και μετά στην Ελλάδα για εγγραφή στους συλλόγους.
Σύμφωνα με τα νέα δεδομένα, οι κάτοχοι πτυχίου Νομικής ευρωπαϊκών πανεπιστημίων ή κολεγίων που συνεργάζονται επισήμως (έχουν δηλαδή αναγνωριστεί ως παραρτήματα) με ευρωπαϊκά ΑΕΙ, θα εγγράφονται στα βιβλία ασκουμένων των δικηγορικών συλλόγων της Ελλάδας με την ίδια διαδικασία που ισχύει για τους πτυχιούχους ελληνικών νομικών σχολών, δηλαδή με απλή προσκόμιση του πτυχίου τους. Μετά την πρακτική άσκηση 18 μηνών θα συμμετέχουν στον πανελλήνιο διαγωνισμό υποψηφίων δικηγόρων, ακριβώς όπως και οι πτυχιούχοι των ελληνικών νομικών σχολών.
ΟΙ ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ
Μετά και από κουβέντα με τον πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Λάρισας κ. Δημ. Κατσαρό, που μετέφερε τους προβληματισμούς της συντονιστικής επιτροπής των προέδρων, οι δικηγόροι θέτουν, σε γενικές γραμμές, μερικά ερωτήματα που θεωρούν σημαντικά:
Οι Δικηγορικοί Σύλλογοι της χώρας υποχρεούνται πλέον να δέχονται τα σχετικά αιτήματα εγγραφής των εν λόγω πτυχιούχων στο μητρώο ασκουμένων, χωρίς προηγούμενη διαδικασία αναγνώρισης; Σε επίπεδο της ακαδημαϊκής αναγνώρισης τίτλου σπουδών τίθεται μάλιστα το ζήτημα, αν παραβιάζεται το Ελληνικό Σύνταγμα και το ενωσιακό δίκαιο και αν θίγονται οι πτυχιούχοι των ελληνικών νομικών σχολών από τη χωρίς προϋποθέσεις εξομοίωση των πανεπιστημιακών πτυχίων τους με παντός είδους «τίτλους» σπουδών... Πέραν του ως άνω ζητήματος, ανακύπτουν σήμερα σοβαρά προβλήματα στην πράξη, διότι ο νομοθέτης παραγνώρισε πλήρως ότι το δίκαιο της Ένωσης δεν επιτάσσει «αυτόματη αναγνώριση» ούτε του επαγγέλματος του δικηγόρου ούτε της πρόσβασης σε αυτό.
Στο πλαίσιο αυτό, τίθενται ορισμένες -τυπικές, αλλά και ουσιαστικές- προϋποθέσεις που συγκροτούν ένα πλαίσιο «αναγνώρισης υπό όρους». Πρώτον: Ο αιτών θα πρέπει να προσκομίζει όχι μόνον τον τίτλο σπουδών, αλλά και βεβαίωση ότι με τον τίτλο αυτό έχει δικαίωμα πρόσβασης στο επάγγελμα του δικηγόρου στο κράτος προέλευσης (δηλ. στο κράτος που απέκτησε το πτυχίο). Δεύτερον: Λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορές των νομικών συστημάτων των εθνικών εννόμων τάξεων, ο αιτών θα πρέπει να αποδεικνύει ότι διαθέτει τις γνώσεις ή και τα προσόντα που απαιτούνται για την πρόσβαση στην επιδιωκόμενη πρακτική άσκηση. Γι’ αυτό λοιπόν, υπάρχει ο προβληματισμός: Αν επιτρέπεται στους δικηγορικούς συλλόγους να συστήσουν επιτροπές αξιολόγησης ή απαιτείται μια συνολική νομοθετική ρύθμιση...
Ε. ΡΗΓΟΠΟΥΛΟΣ
