Της Λένας Κισσάβου
Ο θάνατος του Βαγγέλη συγκλόνισε την ελληνική κοινωνία, όπως πριν λίγα χρόνια και του Άλεξ και δεν χρειάζεται να θρηνήσουμε άλλα παιδιά για να δούμε αυτό που βρίσκεται ακριβώς μπροστά μας, αλλά κλείνουμε τα μάτια σαν να μην υπάρχει, γιατί δεν ξέρουμε να το αντιμετωπίσουμε.
«Ο θάνατος ενός παιδιού, καλό θα είναι να τους κάνει όλους να σκεφτούν πολύ πιο σοβαρά το θέμα του σχολικού εκφοβισμού», δηλώνει κατηγορηματικά στην «Ε», η συντονίστρια του «Δικτύου για την πρόληψη της σχολικής βίας» στη Θεσσαλία, σχολική σύμβουλος κ. Λίνα Κόζυβα.
Εδώ και χρόνια, η κ. Κόζυβα, είναι από τους ανθρώπους που προσπαθεί, παρά τις αντίξοες συνθήκες ενός γραφειοκρατικού συστήματος και στην εκπαίδευση, να ευαισθητοποιήσει τους εκπαιδευτικούς γι’ αυτό το φαινόμενο, πηγαίνει σε σχολεία και τους επιμορφώνει για την αντιμετώπιση περιστατικών σχολικής βίας, προσπαθεί να πείσει να σπάσει η σιωπή, να μην βάζουν αυτά τα προβλήματα κάτω από το χαλί και να κάνουν το αυτονόητο: να τα προλάβουν και να τα αντιμετωπίσουν στην αρχή τους.
Το κενό στην ενημέρωση και στην επιμόρφωση εκπαιδευτικών, στην αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων, ήρθε να καλύψει το 2012 το Παρατηρητήριο για την πρόληψη της σχολικής βίας στη Θεσσαλία, με την υπογραφή του υπουργείου Παιδείας, το οποίο ουσιαστικά άρχισε να λειτουργεί από το 2013. Το 2014, ο τότε υπουργός Παιδείας «γκρεμίζοντας» τον στόχο του προηγούμενου, έβαλε το Παρατηρητήριο στα... συρτάρια, για να καταλήξει σήμερα να στηριχθεί σε πρόγραμμα ΕΣΠΑ, με την επωνυμία πλέον «Δίκτυο για την πρόληψη
της σχολικής βίας και του εκφοβισμού», με έδρα τη Λάρισα και υπό την ευθύνη της Διεύθυνσης Περιφερειακής Εκπαίδευσης Θεσσαλίας.
Οι φορείς που συμμετέχουν στο δίκτυο και είναι οι ίδιοι όπως και του «Παρατηρητηρίου», είναι οι εξής: Το τμήμα Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Θεσσαλίας, η Διεύθυνση Αθλητισμού Πολιτισμού και Κοινωνικής Πολιτικής του Δήμου Λαρισαίων, το Κέντρο Ψυχικής Υγείας Λάρισας, το Κέντρο Πρόληψης Εξαρτήσεων και Ψυχοκοινωνικής Υγείας ν. Λάρισας (ΟΚΑΝΑ) και ο Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ν. Λάρισας.
Οι δράσεις υλοποιούνται με ευθύνη της Περιφερειακής Διεύθυνσης Θεσσαλίας και με συντονίστριά τους την κ. Κόζυβα, η οποία διαπιστώνει ότι τα τελευταία χρόνια, κυρίως και λόγω της δημοσιότητας που παίρνουν πλέον τέτοια περιστατικά, το σχολείο …βγαίνει από τη σιωπή και ζητά βοήθεια, με τους εκπαιδευτικούς σε όλους του νομούς της Θεσσαλίας να εκδηλώνουν έντονο ενδιαφέρον να διδαχθούν πώς να διαχειριστούν το σχολικό εκφοβισμό.
Δύο εκπαιδευτικοί -στο πλαίσιο των δράσεων του Δικτύου- έχουν οριστεί σε κάθε σχολείο, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης υπεύθυνοι να γίνουν τα «μάτια» του σχολείου τους για το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού, με συνεχή επιμόρφωσή τους.
Χτίζεται με λίγα λόγια, η αντιμετώπιση του φαινομένου σε κάθε σχολείο, ενώ σύμφωνα με την κ. Κόζυβα «Οι εκπαιδευτικοί αισθάνονται πιο ασφαλείς να μιλήσουν και να στραφούν σε βοήθεια, καθώς έχουν εμπιστοσύνη ότι μπορεί να βοηθηθούν από τον θεσμό του δικτύου».
«Θέλει βέβαια μεγάλο αγώνα ακόμη…», υποστηρίζει η κ. Κόζυβα, και εξηγεί: «Στην αρχή στο δίκτυο έρχονταν μόνο καταγγελίες γονέων για περιστατικά σχολικής βίας. Τελευταία …ανοίγονται και τα σχολεία, αναφέροντας τέτοια περιστατικά».
Στη χώρα μας παρατηρείται αύξηση στη συναισθηματική και στη λεκτική βία, με αποτέλεσμα πολλά παιδιά να είναι τα θύματα επιθετικών συμπεριφορών, τόσο εκ μέρους των συνομήλικων τους όσο και από μεγαλύτερα παιδιά, έχουν παρουσιάσει έρευνες και σίγουρα η Λάρισα δεν είναι έξω από αυτές.
ΣΗΜΑΤΑ S.O.S.
Σύμφωνα με την υπεύθυνη του Κέντρου Πρόληψης ΟΚΑΝΑ Λάρισας, ψυχολόγο, κ. Ειρήνη Κουφάκη, που στο πλαίσιο της δράσης του, έχει ασχοληθεί εδώ και χρόνια με το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού, πραγματοποιώντας σεμινάρια εκπαιδευτικών, παρεμβάσεις σε σχολεία και ειδικά προγράμματα: «Τα σήματα S.O.S. που εκπέμπει η σχολική κοινότητα της πόλης μας, γίνονται όλο πιο έντονα, με αύξηση των αιτημάτων σχολείων προς την υπηρεσία να παρέμβει σε περιπτώσεις επιθετικότητας μαθητών».
Ψυχολόγοι, κοινωνιολόγοι, δίνουν τα φώτα τους για τη διαχείριση καταστάσεων σχολικού εκφοβισμού και οι γνώσεις τους αποτελούν πολύτιμους οδηγούς, περισσότερο από ποτέ άλλοτε.
Η κ. Κουφάκη μάς είχε δηλώσει πρόσφατα: «Το 85% τω περιστατικών συμβαίνει μπροστά σε άλλους συμμαθητές τους. Κάποιοι ξέρουν τα περιστατικά που θα συμβούν πριν συμβούν. Το πρόβλημα είναι ότι οι περισσότεροι δεν μιλάνε γι’ αυτά, μένουν αμέτοχοι και απλοί παρατηρητές. Άλλοι τα επικροτούν και λιγότεροι κάνουν προσπάθειες να τα σταματήσουν.
Τους μαθητές που δεν μιλούν, τους κρατά ο φόβος, κι αυτός γεννήθηκε από συνάρτηση πολλών παραγόντων. Φοβούνται διότι πιστεύουν ότι και να μιλήσουν γι’ αυτά, είτε στους καθηγητές, είτε στους γονείς τους, δεν θα γίνει τίποτα. Υπάρχει η αίσθηση του αβοήθητου κι έτσι προτιμούν να μην ανακατευτούν, γιατί είναι πεπεισμένοι ότι δεν υπάρχει λύση».
Τα περισσότερα περιστατικά εκφοβισμού μαθητών και με σωματική βία, γίνονται στο σχολείο όταν δεν υπάρχει επιτήρηση των εκπαιδευτικών, στο δρόμο προς και από το σχολείο, ακόμη και μέσα στο λεωφορείο, μας ενημερώνει η κ. Κουφάκη.
