Συνήθως οι μαθητές είναι αυτοί που με τα καμώματά τους εξαντλούν τους δασκάλους τους μέσα στις τάξεις και οι τελευταίοι νιώθουν αποκαμωμένοι πέρα για πέρα. Όμως μια νέα καναδική επιστημονική έρευνα -η πρώτη του είδους της διεθνώς- δείχνει ότι μπορεί να συμβεί και το αντίστροφο: οι ψυχικά εξαντλημένοι δάσκαλοι να μεταφέρουν το στρες και τη βαρεμάρα τους στους μαθητές τους.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας, με επικεφαλής την επίκουρη καθηγήτρια δημόσιας υγείας Έβα Όμπερλε, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό κοινωνικής ιατρικής "Social Science & Medicine", συνέλεξαν δείγματα σάλιου από 406 μαθητές Δημοτικού, ηλικίας οκτώ έως 12 ετών, για να μετρήσουν το επίπεδο της ορμόνης του στρες κορτιζόλης.
Παράλληλα, μέτρησαν το ίδιο πράγμα σε 17 δασκάλους ηλικίας 34 έως 65 ετών, οι οποίοι επίσης απάντησαν σε ερωτηματολόγια, προκειμένου να διαπιστωθεί ο βαθμός που ένιωθαν να έχουν «καεί» συναισθηματικά μέσα στην τάξη και να μην αντέχουν άλλο να κάνουν μάθημα.
Διαπιστώθηκε ότι όσο μεγαλύτερη ήταν εκ των προτέρων η συναισθηματική εξάντληση ενός εκπαιδευτικού, τόσο πιθανότερο ήταν οι μαθητές του να έχουν αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης, άρα στρες. Τα υψηλά επίπεδα της εν λόγω ορμόνης έχουν συνδεθεί στο παρελθόν με μαθησιακές δυσκολίες των παιδιών και με ψυχολογικά προβλήματα.
«Τα ευρήματα δείχνουν ότι είναι δυνατό να λαμβάνει χώρα "μόλυνση" στρες στην τάξη ανάμεσα στους μαθητές και στους δασκάλους τους», δήλωσε η Όμπερλε. Παραμένει πάντως ασαφές -και δύσκολο να ξεκαθαρισθεί- σε ποιό βαθμό ο ένας επηρεάζει τον άλλο. Όπως είπε η ίδια, «δεν είναι πάντα σίγουρο ποιό προηγείται, το στρες του δασκάλου ή του μαθητή, αλλά μάλλον πρόκειται για ένα κυκλικό πρόβλημα». Εν ολίγοις, φαύλος κύκλος…
Σε κάθε περίπτωση, όπως επεσήμανε η καθηγήτρια Κίμπερλι Σόνερτ-Ράιχλ του ίδιου πανεπιστημίου, «είναι ξεκάθαρο από προηγούμενες πρόσφατες έρευνες ότι η διδασκαλία είναι ένα από τα πιο αγχωτικά επαγγέλματα και συνεπώς οι εκπαιδευτικοί έχουν ανάγκη από επαρκή υποστήριξη στη δουλειά τους για να τα βγάλουν πέρα με την ψυχική εξάντληση, έτσι ώστε να μην εξαπλώνουν το στρες σε όλη την τάξη. Αν δεν υποστηρίξουμε τους εκπαιδευτικούς, τότε διακινδυνεύουμε παράπλευρες απώλειες στην πλευρά των μαθητών».