Του Κώστα Γκιάστα
Φωτ. Λεωνίδας Τζέκας
«Δεν μπορώ να σας καταλάβω με τίποτα εσάς τους Έλληνες. Σας έχουν με την πλάτη στον τοίχο αλλά πίνετε χαλαρά τον καφέ σας, γελάτε δυνατά, λέτε συνέχεια φιλάκια και διαρκώς αγκαλιάζεστε. Όταν το πρωτοείδα δεν μπορούσα να το πιστέψω. Τόση αισιοδοξία;».
Η Λιθουανή Jurgita μπορεί να είναι μια από τις εκατοντάδες ξένες φοιτήτριες που βρίσκονται στην Ελλάδα αυτό το διάστημα μέσω του προγράμματος Erasmus, αλλά είναι ίσως η μοναδική που γνωρίζει καλά ελληνικά. Της ζητάμε να μαζέψει την παρέα της και να μας περιγράψουν τη χώρα μας, την πόλη μας, το φαγητό μας, τη στάση μας για το προσφυγικό, την οικονομική μας κρίση. Να μας πούνε πώς μας βλέπουνε και μάλιστα εντός έδρας...
Σε ένα δίκλινο δωμάτιο της Εστίας των ΤΕΙ Λάρισας, η 22χρονης υποψήφια για μεταπτυχιακό στα οικονομικά μάς ανοίγει με χαμόγελο την πόρτα της. Πριν ακόμα δούμε τον Γάλλο Nikola, τη συμπατριώτισσά του Manon και τις Τσέχες Nicola, Sarka το μάτι μας πέφτει σε μια ελληνική σημαία στον τοίχο. Το ανοιχτό παράθυρο φέρνει μια αύρα στον χώρο και ο ήλιος φωτίζει τα 5 νεανικά πρόσωπα, που σαν να πήραν λίγο χρωματάκι από το πρώιμο ελληνικό καλοκαίρι.
Στο βάθος παίζει το σίριαλ «Είσαι το ταίρι μου» περασμένης δεκαετίας: «Είναι ένας εύκολος τρόπος να μάθω καλύτερα τα ελληνικά» λέει η Jurgita. «Με την ευκαιρία πάντως ο πιο ωραίος Έλληνας είναι αυτός» και με το δάχτυλο δείχνει τον Γεωργούλη. Μόλις της είπαμε πως είναι Λαρισαίος, τον αγάπησε ακόμα περισσότερο.
Πριν ακόμα ξεκινήσουμε τις ερωτήσεις, ζητούν αντιστροφή ρόλων αφού ψάχνουν να μάθουν αν θα παραμείνουμε στο ευρώ. «Θέλουμε να συνεχίσουμε εδώ αλλά όλα φαίνονται επικίνδυνα». Με τι καρδιά να της πεις πως από το ’17 θα γίνουν ακόμα πιο δύσκολα τα πράγματα; «Μέχρι το τέλος του 2016 με ευρώ θα είμαστε» τις καθησυχάζουμε μειδιώντας.
«Έχετε μια ψυχολογία που τη ζηλεύουμε. Πιστεύουμε όμως πως πηγάζει από τις κλιματικές σας συνθήκες. Κοίτα λιακάδα έξω». Οι δύο Τσέχες πριν από δύο εβδομάδες μιλώντας με συγγενείς τους, μάθαιναν τηλεφωνικά πως χιόνιζε στην πόλη τους. «Εμείς φορούσαμε παπούτσια καλοκαιρινά. Γι’ αυτό μας ζηλεύουν όλοι που επιλέξαμε την Ελλάδα».
Λένε τα καλύτερα για τις κτιριακές εγκαταστάσεις των ΤΕΙ και τον τρόπο διδασκαλίας των καθηγητών «σε κάνουν να νιώθεις φίλος τους. Στη Λιθουανία είμαστε σα στρατιώτες» μα όχι για το ελληνικό φαγητό «αλμυρό με πολύ λεμόνι και γενικά έντονο. Έξω από τα δικά μας» κάτι που ομολογουμένως δεν το περιμέναμε.
Ζητάμε να μας περιγράψουνε μια τυπική τους μέρα, μα δεν έχουν «Κάθε μέρα είναι ξεχωριστή». Ταξιδεύουν πολύ, γύρω από τη Λάρισα αλλά και στα νησιά «Αχ η Μήλος είναι εξωτική» συμφωνούν ομαδικά. Δηλώνουν εντυπωσιασμένοι από την ομορφιά που αντίκρισαν αλλά και τη... χαλαρότητα των δρομολογίων στα Μέσα Μεταφοράς. «Σου λένε πως έρχεται και τέταρτο και πλέον ξέρουμε πως δεν το εννοούν. Στην αρχή νευριάζαμε μα τώρα το συνηθίσαμε. Μια φορά χάσαμε και το τρένο λόγω μιας διαμαρτυρίας από το πλοίο. Στην Τσεχία αν συνέβαινε αυτό θα μας έδιναν τα λεφτά πίσω». Μας περιγράφουν την εμπειρία με τους πρόσφυγες που τους έκλεισαν τον δρόμο όταν πήγαιναν Καλαμπάκα. Τους είδαν εκεί και στον Πειραιά. «Όταν βλέπαμε για τη Λέσβο νομίζαμε πως θα είναι έτσι σε όλη τη χώρα τόσο τραγικά. Όμως δεν είναι τόσο πολύ». Συμφωνούν και οι Γάλλοι: «Η τηλεόραση τα δείχνει όλα διαφορετικά όπως και με τα κάπιταλ κοντρόλ. Με ρωτάν οι φίλοι πώς βγάζω χρήματα και πώς κινούμαι μα δεν είναι όπως τα δείχνει η τηλεόραση και μας πληροφορούν τα ΜΜΕ».
Τους ζητάμε να μας πούνε κοινά στοιχεία με τις πόλεις τους. Εκεί δυσκολεύονται. «Ααα εγώ βρήκα» πετάγεται η Manon. «Έχετε φανατικό κοινό στο ποδόσφαιρο για την ομάδα σας. Είμαι από το Σαιντ Ετιέν και ξέρω. Πήγα στο Arena σας και είδα ένα ματς με μια ομάδα από την Αθήνα. Την κερδίσαμε 1-0». Κρατάμε τον πρώτο πληθυντικό στην έκφραση...
Πέντε παιδιά που θα θυμούνται τη δική τους Ελλάδα και θα τη διαφημίζουν, όπου σταθούν και βρεθούν. Δεν θα μιλάνε για τα κάπιταλ κοντρόλ και τις δυσκολίες αλλά για τον ήλιο, τις ομορφιές και το δυνατό μας γέλιο. Φιλάκια...
