Της Λένας Κισσάβου
Στο προσκήνιο και πάλι η ύλη του μαθήματος των θρησκευτικών, που διδάσκεται στα σχολεία της χώρας μας, στο πλαίσιο του εθνικού διαλόγου για την παιδεία, με τον υπουργό Παιδείας κ. Ν. Φίλη να υποστηρίζει την κατάργηση του ομολογιακού χαρακτήρα του μαθήματος και την αναμόρφωσή του προς τη θρησκειολογία, ενώ από την άλλη, η θέση της Εκκλησίας, όπως αυτή εκφράζεται δια του Αρχιεπίσκοπου Αθηνών κ. Ιερώνυμου είναι υπέρ «της υποχρεωτικότητας του μαθήματος των θρησκευτικών, της τήρησης των ωρών διδασκαλίας στο τρέχον πρόγραμμα και του ορθόδοξου χαρακτήρα του».
Ο διάλογος για τα θρησκευτικά (που κρατά δεκαετίες) αναθερμάνθηκε γύρω από τη μορφωτική αποστολή και τον χαρακτήρα της σχολικής θρησκευτικής εκπαίδευσης, τις μαθησιακές ανάγκες που εξυπηρετεί και τη θέση της στο σύγχρονο σχολείο, ενώ ήδη ξεκίνησαν οι πρώτες ενστάσεις, μέρους των θεολόγων της χώρας, που αμφισβητούν ακόμη και τα μέλη που απαρτίζουν την επιτροπή διαλόγου για το μάθημα, του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής(ΙΕΠ).
Γενικότερα στη χώρα μας εμφανίζονται δύο τάσεις, η φιλελεύθερη και η συντηρητική, οι οποίες συγκλίνουν μόνον στην υποχρεωτική διδασκαλία του μαθήματος και διαφωνούν στο περιεχόμενο που αυτή θα έχει.
Ζητήσαμε και καταγράφουμε τις απόψεις θεολόγων της τοπικής μας κοινωνίας, για το θέμα.
«ΝΑΙ ΣΤΗΝ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ»
Ο διευθυντής του 14ου Γυμνασίου Λάρισας, θεολόγος –ιστορικός, κ. Νίκος Παύλου, μας λέει: «Κατ’ αρχήν είναι θετικό το ότι αναπτύσσεται ένας προβληματισμός. Πιστεύω ότι χρειάζεται σήμερα η αναμόρφωση του μαθήματος των θρησκευτικών, στα βιβλία και των δύο βαθμίδων εκπαίδευσης, αλλά αυτή θα πρέπει να στηριχθεί σε συγκεκριμένες βάσεις και πυλώνες.
Ζούμε σήμερα σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία, που οφείλει να μάθει για το τι πιστεύει ο πλησίον της και θεωρώ ότι ένα σύγχρονο μάθημα θρησκευτικών θα πρέπει να εμπεριέχει τα εξής τρία στοιχεία: Τη γνώση της ορθόδοξης παράδοσης, τη μελέτη της Βίβλου αλλά ως πολιτισμικό στοιχείο και τη γνώση των θρησκειών.
Αν εμπεριέχει όλα αυτά, τότε δεν θα υπάρχει και λόγος απαλλαγής αλλόθρησκων μαθητών, από το μάθημα, καθώς αυτό θα καλύπτει μια ευρεία γκάμα ενδιαφερόντων των νέων».
Τέλος ο κ. Παύλου αναφερόμενος στην επιτροπή που συγκροτήθηκε από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, για τον διάλογο των θρησκευτικών, υποστήριξε ότι έχει αξιόλογους επιστήμονες, αλλά άποψή του είναι ότι θα έπρεπε να συμπεριλαμβάνει και μάχιμους θεολόγους.
«ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ
ΤΟΥ ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΟΥ
ΤΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ»
«Αν καταργηθεί ο ομολογιακός χαρακτήρας των θρησκευτικών, τότε καταργείται αυτομάτως και το μάθημα. Δεν θα μιλάμε πλέον για θρησκευτικά, αλλά για άλλο μάθημα...», τονίζει ο πρόεδρος του παραρτήματος Λάρισας, της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων(ΠΕΘ) κ. Δημ. Οικονόμου.
Συντασσόμενος με τη θέση της Πανελλήνιας Ένωσης, ο κ. Οικονόμου, είναι αντίθετος με την κατάργηση του ομολογιακού χαρακτήρα των θρησκευτικών, ενώ καταγγέλλει ως μονομερή θέαση του ζητήματος του μαθήματος των θρησκευτικών που επιδιώκει το ΙΕΠ, με την προταθείσα Επιτροπή του.
Η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων, χαιρετίζει με μεγάλη ικανοποίηση την απόφαση για το μάθημα των θρησκευτικών που έλαβε πρόσφατα η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος και αναλυτικά η θέση της είναι η εξής: «Αποδέχεται ασμένως τη συνθετική και διαλλακτική λύση του προβλήματος που ταλανίζει τον θεολογικό κόσμο εδώ και πέντε χρόνια, στην οποία κατέληξε η Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, ενεργώντας «εν πνεύματι και αληθεία».
Θα συνεχίσει αταλάντευτα και με αμείωτη ένταση τον αγώνα της, εξαντλώντας κάθε νόμιμο μέσο, για να προφυλάξει το μάθημα των θρησκευτικών και τον θεολογικό κόσμο από κάθε απόπειρα επιβολής, που θα επιχειρηθεί από την πλευρά της Πολιτείας μέσα από μονομερείς ή τετελεσμένες αποφάσεις ή ενέργειες, που παραβλέπουν προκλητικά τη θέληση της πλειοψηφίας του θεολογικού κλάδου. Ήδη ο ορισμός Επιτροπής από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής(ΙΕΠ) στην οποία συμμετέχουν μόνο μέλη του συνδέσμου «ΚΑΙΡΟΣ» δείχνει τις «προθέσεις» της πολιτείας για μονομερή «διάλογο», δηλαδή για αντιδημοκρατική διάθεση επιβολής.
Η Ένωσή μας καταγγέλλει τη μονομερή θέαση του ζητήματος του μαθήματος των θρησκευτικών που επιδιώκει το ΙΕΠ με την προταθείσα Επιτροπή του.
Καταδικάζει εντονότατα τη συνέχιση αντιδημοκρατικών νοοτροπιών που δείχνουν ολοκάθαρα την προσπάθεια εμπαιγμού και διάσπασης του θεολογικού κόσμου, με τη δρομολόγηση προσχηματικών διαλογικών διαδικασιών από το ΙΕΠ, οι οποίες επιδιώκουν τη νομιμοποίηση αποφάσεων, που φαίνεται ότι ήδη έχουν ληφθεί».
ΑΠΑΛΛΑΓΗ
Να σημειωθεί ότι σήμερα παρέχεται η δυνατότητα σε μη χριστιανούς ορθόδοξους μαθητές, δηλαδή αλλόθρησκους ή ετερόδοξους ή άθρησκους, που επικαλούνται λόγους θρησκευτικής συνείδησης, να απαλλαγούν από την παρακολούθησή του.
Η απαλλαγή παρέχεται αποκλειστικά και μόνο για την προάσπιση της ελευθερίας της θρησκευτικής συνείδησης, όπως προβλέπεται από το Σύνταγμα.
Βέβαια έχουν παρατηρηθεί στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, φαινόμενα κατάχρησης του δικαιώματος απαλλαγής από τα θρησκευτικά, για λόγους που δεν συνδέονται με την ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης, αλλά γίνεται από μαθητές προκειμένου να απαλλαγούν από την ύλη μελέτης στο σχολείο.
Το φαινόμενο δε της απαλλαγής γενικότερα, μπορεί να προεκταθεί μελλοντικά και σε άλλα μαθήματα, καθώς ήδη έχει κατατεθεί στο Συνήγορο του Πολίτη αίτημα γονέα που ζητά να νομιμοποιηθεί και η απαλλαγή αλλοεθνών μαθητών στα ελληνικά σχολεία, από το μάθημα της ιστορίας.
