Της Λένας Κισσάβου
Σαράντα ένας μαθητές στον νομό Λάρισας, διέκοψαν τη φοίτησή τους στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, τη σχολική χρονιά 2014-15, αποκτώντας μόνο το απολυτήριο γυμνασίου.
Η μετάβασή τους στην Α’ λυκείου, δεν έγινε ποτέ και οι λόγοι που εντοπίζονται για τη διακοπή του σχολείου, είναι κοινωνικοοικονομικοί.
Ο αριθμός τους αποτελεί το 1,49%, του συνόλου των μαθητών της γ’ γυμνασίου του νομού και σύμφωνα με τα στοιχεία που καταγράφει το «ΙΤΥΕ – Διόφαντος», είναι από τους μικρότερους στη Θεσσαλία και στη χώρα γενικότερα.
Συγκεκριμένα στη Θεσσαλία, εγκατέλειψαν το σχολείο και δεν συνέχισαν στο λύκειο: στα Τρίκαλα 56 μαθητές (4,77%), στη Μαγνησία 67 μαθητές (3,67%) και στην Καρδίτσα 12 μαθητές (1,25%).
Πανελλήνια δε, σε αυτή την ηλικία, τη συγκεκριμένη χρονιά, εγκατέλειψαν το σχολείο 3.763 μαθητές (3,84%), στους 98.110.
Γενικά στη χώρα μας, σύμφωνα με τα στοιχεία της ίδιας έρευνας, φαίνεται να μειώνεται κάθε χρόνο, όλο και περισσότερο η σχολική διαρροή, καθώς το 2014 ανήλθε στο 9% και το 2003 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 19,3%. Επίσης η Ελλάδα έχει πετύχει ήδη τον ευρωπαϊκό στόχο για σχολική διαρροή μικρότερη του 10%, για το 2020.
Ο σύμβουλος του υπουργού Παιδείας, κ. Θέμης Δημητρακόπουλος, ο οποίος είχε βρεθεί στη Λάρισα και είχε μιλήσει για το θέμα της σχολικής διαρροής, υποστήριξε ότι: «Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, οι αιτίες για τις οποίες οι νέοι εγκαταλείπουν πρόωρα την εκπαίδευση, το σχολείο, οφείλονται σε εκπαιδευτικούς παράγοντες σε ατομικές συγκυρίες και σε επικρατούσες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες. Μάλιστα η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου, φαίνεται πως συνδέεται στενά με τα μειονεκτούντα οικονομικο-κοινωνικά στρώματα που δυστυχώς εξαιτίας της κρίσης έχουν πληθύνει και επίσης με το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο του άμεσου οικογενειακού περιβάλλοντος, πράγμα που αποδεικνύει την αναγκαιότητα για μόρφωση ως ασπίδα στην πολυεπίπεδη κτίση που μαστίζει την κοινωνία και τη χώρα.
Τέλος, τα ρατσιστικά φαινόμενα και η μειωμένη αποδοχή της ιδιαίτερης πολιτισμικής ταυτότητας σε συνδυασμό με την κακή σχέση με τους εκπαιδευτικούς είναι ένας ακόμη επιβαρυντικός, συγκρουσιακός παράγοντας που τα χρόνια της κρίσης επιδεινώθηκε σοβαρά…».
Το υπουργείο Παιδείας στο πλαίσιο της προσπάθειάς του, να μειωθεί η σχολική διαρροή υλοποίησε πέρυσι δράσεις στο πλαίσιο του προγράμματος «Κοινωνικό σχολείο», σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας, Πολιτισμού και Αθλητισμού, Δημόσιας Τάξης και άλλους εμπλεκόμενους φορείς (όπως ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ., Σ.Ε.ΓΑ.Σ., ΕΣΔΥ, Ο.Κ.Α.Ν.Α.), όπου πραγματοποιήθηκαν προγράμματα που στόχο είχαν τη σωστή πληροφόρηση, την παροχή γνώσεων στους μαθητές και την ανάπτυξη των απαραίτητων δεξιοτήτων που θα συμβάλουν στη διαμόρφωση ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων.
Το πρόγραμμα «Κοινωνικό σχολείο», περιλάμβανε, μεταξύ άλλων, τους θεματικούς άξονες: Ρατσισμός και Ανθρώπινα Δικαιώματα, καθώς και Ναρκωτικά και Σχολικός Εκφοβισμός.
Επίσης, τα τελευταία χρόνια έχει εισαχθεί στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και ο θεσμός της συμβουλευτικής υποστήριξης μαθητών, που είναι: «Οι συμβουλευτικοί σταθμοί νέων», οι οποίοι λειτουργούν στις Διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας και σκοπός τους είναι να προσφέρουν υποστηρικτική συμβουλευτική βραχείας διάρκειας σε γονείς, μαθητές, αλλά και εκπαιδευτικούς.
Παράλληλα και στα Κέντρα Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού (ΚΕΣΥΠ) -ένα εκ των 79 στη χώρα λειτουργεί και στη Λάρισα- γίνονται προσπάθειες να βοηθήσουν τους νέους να προσανατολιστούν επαγγελματικά, και να επιλέξουν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στο πλαίσιο των δυνατοτήτων τους, με επιλογές προσαρμοσμένες στις σημερινές συνθήκες και ανάγκες τους.
Επιπροσθέτως, τα ΚΕΣΥΠ υποστηρίζουν την εφαρμογή του ΣΕΠ στα σχολεία αρμοδιότητάς τους και συνεργάζονται με τους Σχολικούς Συμβούλους, που έχουν την παιδαγωγική καθοδήγηση, καθώς και τους εκπαιδευτικούς, που υλοποιούν θέματα του διδακτικού αντικειμένου «Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός».
ΣΤΑΜΑΤΟΥΝ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΠΟΥΔΕΣ
Παράλληλα όμως σήμερα, ένα άλλο φαινόμενο διαρροής, εμφανίζεται με σταδιακή αύξηση της έντασής του, αυτό των νέων που ενώ κάνουν την προσπάθειά τους να εισαχθούν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μέσω των πανελληνίων εξετάσεων, παρ’ όλα αυτά, ακόμη κι αν επιτύχουν, δεν πηγαίνουν στη σχολή που εισήχθησαν, εξαιτίας της οικονομικής αδυναμίας της οικογένειάς τους να τους στηρίξουν.
Αν δεν τα καταφέρουν να εισαχθούν σε σχολή της πόλης που διαμένουν, κι αν δεν υπάρχει η δυνατότητα μετεγγραφής τους σε αντίστοιχη σε ίδρυμα της πόλης τους, τότε αναζητούν νέες διεξόδους, σε κατώτερης βαθμίδας εκπαιδευτικές δομές, όπως τα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης, ή σε σχολές του ΟΑΕΔ, προσαρμόζοντας τη ζωή τους στις οικονομικές δυνατότητες της οικογένειάς τους.
Έτσι ενώ παλαιότερα πιθανόν να ακούγαμε πιο συχνά ότι ένας φοιτητής εγκατέλειψε τις σπουδές γιατί δεν του άρεσε η σχολή ή γιατί δεν μπορούσε να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις της, σήμερα πιο συχνά ακούμε ότι δεν μπορεί καν να σπουδάσει.
Είναι λυπηρό να συμβαίνει αυτό στη χώρα μας, όταν υπάρχει σε αυτή ένα μεγάλο ποσοστό νέων που... διψά για μάθηση και απόδειξη αυτού είναι ότι συνεχίζει τις σπουδές του και μετά την τριτοβάθμια εκπαίδευση, για την απόκτηση περισσότερων εφοδίων.
Σύμφωνα μάλιστα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή: «Αυξητική είναι η πορεία το 2013-14 στον αριθμό των μεταπτυχιακών φοιτητών καθώς διαμορφώθηκε στις 36.572, καταγράφοντας αύξηση 8,56%. Αυτοί που έλαβαν το μεταπτυχιακό τους έφθασαν τους 9.231. Αντίστοιχη με τα μεταπτυχιακά είναι και η πορεία των διδακτορικών φοιτητών, που το 2013-14 ανέρχονταν σε 23.795, καταγράφοντας αύξηση 3,77 ποσοστιαίων μονάδων».
ΜΕΙΩΝΕΤΑΙ Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ
* Επίσης από τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, προκύπτει ότι το 2013-14 καταγράφεται μείωση τόσο στον αριθμό των εκπαιδευτικών και των σχολικών μονάδων όσο και στον αριθμό των μαθητών συγκριτικά με το 2012-13.
