Του Γιώργου Ρούστα
Σύσκεψη των υπηρεσιακών παραγόντων της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης της ΠΕ Λάρισας με τους μελετητές της Λάρισας που ασχολήθηκαν με το πρόγραμμα της νιτρορύπανσης πραγματοποιήθηκε χθες, προκειμένου να δοθούν κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την υποβολή ενστάσεων, διαδικασία που θα βρίσκεται σε εξέλιξη μέχρι τη Δευτέρα 1 Σεπτεμβρίου.
Η σύσκεψη ήταν αποτέλεσμα της έντονης δυσαρέσκειας που προκλήθηκε τόσο στους 270 δικαιούχους που φέρουν μηδενικό ποσό ενίσχυσης στο πρόγραμμα της πενταετίας και στους 113 δικαιούχους, που φέρουν επίσης μηδενικό ποσό ενίσχυσης στο πρόγραμμα της 2ετούς εφαρμογής όσο και στους εκατοντάδες δικαιούχους στους οποίους επιβλήθηκαν χρηματικές ποινές, με αποτέλεσμα τα ποσά που θα εισπράξουν για τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα να είναι μειωμένα σε μεγάλο βαθμό.
Όσον αφορά στις ευθύνες που υπάρχουν για τα πολλά προβλήματα που εντοπίστηκαν στις αναλυτικές καταστάσεις πληρωμής του προγράμματος νιτρορύπανσης του έτους 2012, παρατηρείται το φαινόμενο «το μπαλάκι να πάει από τον έναν στον άλλον». Η πίεση που ασκούν οι απορριπτόμενοι τόσο στους μελετητές όσο και στη ΔΑΟΚ και τον ΟΠΕΚΕΠΕ για την αποκατάσταση αδικιών είναι αφόρητη. Οι μελετητές μιλούν για ένα πολύπλοκο σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ, που δεν έλαβε υπόψη την σχετική ΚΥΑ και για λάθη στην παραμετροποίηση του συστήματος, ενώ εκφράζουν την πεποίθηση ότι οι περισσότερες ενστάσεις (αναμένονται να υποβληθούν πάνω από 1000) θα δικαιωθούν.
Στη χθεσινή σύσκεψη της ΔΑΟΚ, οι μελετητές πρότειναν στο πλαίσιο καλής συνεργασίας με τους υπαλλήλους, την παροχή της τεχνογνωσίας και της εμπειρίας που διαθέτουν, για την όσο το δυνατόν καλύτερη προετοιμασία των φακέλων υποβολής των ενστάσεων, οι οποίες θα εξεταστούν από 3μελή επιτροπή που θα συγκροτήσει η Διεύθυνση από υπαλλήλους, οι οποίοι δεν ασχολήθηκαν με την παραλαβή των αιτήσεων. Ταυτόχρονα η Διεύθυνση ζήτησε περαιτέρω ενημέρωση -σε συγκεκριμένα ζητήματα που έθεσαν οι μελετητές- από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
ΟΙ ΠΛΗΡΩΜΕΣ
Όσον αφορά στις πληρωμές, τόσο για τους εγκριθέντες του προγράμματος όσο και για αυτούς που θα υποβάλουν ένσταση η εκτίμηση είναι ότι θα δουν το χρώμα του χρήματος τέλος Σεπτεμβρίου. Βέβαια κανείς επίσημος φορέας ή πολιτικό πρόσωπο δεν προχωρά σε σχετικές επίσημες δηλώσεις, καθώς ισχύει το ρητό «όταν καείς στον χυλό, φυσάς και το γιαούρτι».
Είναι χαρακτηριστική η χθεσινή δήλωση του προέδρου του ΓΕΩΤΕΕ Γιάννη Γεωργιάδη στην «Ε»: «Αν σκεφτεί κανείς ότι οι πληρωμές έπρεπε να είχαν γίνει, βάσει αρχικού σχεδιασμού πριν από ενάμιση χρόνο και ακόμη περιμένουμε, ενώ από την αρχή του καλοκαιριού μας διαβεβαίωνε η Αθήνα ότι σύντομα θα είναι έτοιμοι οι πίνακες πληρωμής και φθάσαμε Σεπτέμβριο, δεν ξέρω ποιος σώφρων άνθρωπος θα προχωρούσε σε κάποια τέτοια εκτίμηση. Το μόνο θετικό και ελπίζω να μην αλλάξει είναι ότι όσοι έχουν ποινές και λαμβάνειν μειωμένα ποσά, δεν θα χρειαστεί να περιμένουν την εξέταση της ένστασης, αλλά θα πληρωθούν το αρχικό ποσό που προέκυψε από τους πίνακες και το επιπλέον που διεκδικεί θα περιμένει την ολοκλήρωση διαδικασίας των ενστάσεων».
Ακόμη ερωτηματικό παραμένει η πολιτική που θα ακολουθήσει ο ΟΠΕΚΕΠΕ, σχετικά με την εξέταση των ενστάσεων. Θα ασχοληθεί με αυτές μέσα στον Σεπτέμβριο ή θα τις αφήσει για μετά, δίνοντας προτεραιότητα στην καταβολή του υπολοίπου 50% της ενιαίας ενίσχυσης στους 900.000 αγρότες πανελλαδικά, η οποία χρονολογείται για τα μέσα Οκτωβρίου;
ΟΙ ΑΤΥΧΙΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Σχετικά με τη συνολική πορεία του προγράμματος μείωσης της νιτρορύπανσης, τίποτα δεν προμήνυε τις δυσκολίες και τις ατυχίες που θα αντιμετώπιζαν οι Θεσσαλοί αγρότες, που συμμετέχουν σε αυτό. Τα χαμόγελα που κυριαρχούσαν στους πρώτους συμμετέχοντες στην περιβαλλοντική αυτή δράση το 2005, έχουν μετατραπεί σε απογοήτευση και προβληματισμό, τόσο για τους δικαιούχους όσο και για τους μελετητές που έτρεξαν το πρόγραμμα, αφού αν δεν πληρωθούν σωστά και έγκαιρα οι πρώτοι, δεν θα δούνε αντίστοιχα το χρώμα του χρήματος και οι δεύτεροι.
Να σημειωθεί ότι την περίοδο 2005-2010 διατέθηκε ποσό 215 εκατ. ευρώ σε 11.000 αγρότες που ενέταξαν στη Δράση 2.1 «Προστασία των ευαίσθητων στα νιτρικά περιοχών» του Μέτρου 2.1.4., περίπου 130.000 στρέμματα πανελλαδικά, με τη Θεσσαλία να λαμβάνει τη μερίδα του λέοντος. Τον Νοέμβριο του 2010, επί υπουργίας Σκανδαλίδη αποφασίστηκε να ανοίξει η …«πίτα» του προγράμματος και σε άλλες περιοχές της χώρας, με αποτέλεσμα το ήδη μειωμένο κονδύλι που διέθεσε η ΕΕ να μοιραστεί σε περισσότερους δικαιούχους. Ακόμη οι πολλές περιβαλλοντικές υποχρεώσεις του προγράμματος, σε συνδυασμό με τις καθυστερήσεις στην πληρωμή των δικαιούχων είχε ως αποτέλεσμα στην έναρξη του νέου προγράμματος στη Θεσσαλία να ενταχθούν μόνο 3.000 περίπου παραγωγοί, εκ των οποίων οι 2.300 στο νομό Λάρισας.