ΝΕΑ ΚΑΠ: Γενικότητες χωρίς ουσία, έργα υποδομών και Προστιθέμενη αξία

Γράφει ο Φάνης Γέμτος, γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Στο τρίτο σημείο ο κ. Οικονόμου αναφέρθηκε στις υποδομές. Αυτό είναι ένα άλλο ανέκδοτο των πολιτικών μας. Ιδιαίτερα οι υποδομές για εξασφάλιση αρδευτικού νερού είναι μια τραγική ιστορία. Όταν η έλλειψη έργων ταμίευσης νερού οδηγεί σε καταστροφή των υπόγειων υδροφορέων,

η έλλειψη ταμιευτήρων συμβάλλει στις πλημμύρες (βλέπε «Ιανός») που μας κόστισαν σε αποζημιώσεις το κόστος δύο μεγάλων ταμιευτήρων που θα περιόριζαν τις ζημιές και το κόστος άρδευσης εκτοξεύτηκε στα 100 ευρώ/στρ., τότε θα περιμέναμε από το ΥΠΑΑΤ να έχει ένα σχέδιο για τα προτεινόμενα έργα τόσο για τη ταμίευση νερού όσο και κυρίως για τον έλεγχο και τη μείωση των καταναλώσεων νερού. Μια ιεράρχηση των έργων με βάση εκτίμηση του κόστους - οφέλους ώστε να υπάρχει ένα μεσοπρόθεσμο σχέδιο χρηματοδότησης και εκτέλεσης. Σημειώνω ότι τα αναγκαία έργα είναι καταγραμμένα στα σχέδια διαχείρισης υδάτων (ΣΔΥ) τόσο του 2014 όσο και του 2017. Άκουσε κανείς κάτι σχετικό; Εγώ όχι. Άκουσα τον Αντιπεριφερειάρχη Πρωτογενούς τομέα να λέει ότι η Περιφέρεια έστειλε όλα τα πιθανά φράγματα στο Υπουργείο.
Αυτή είναι η δουλειά της Περιφέρειας; Να στέλνει τον κατάλογο των έργων των ΣΔΥ; Αυτά είναι καταγραμμένα. Δεν έπρεπε να έχει αξιολογήσει τα έργα αυτά και να βάλει σε μια σειρά προτεραιότητας ώστε η Κυβέρνηση να αναγκαστεί με πιέσεις να τα ξεκινήσει; Να ξεκινήσει και η ίδια κάποιες μελέτες που θα ωριμάσουν τα έργα; Χρήματα για μελέτες δρόμων και κόμβων βρίσκονται για διαχείριση υδάτων όχι. Ακόμη και τα έργα π.χ. κλειστών δικτύων που προγραμματίζει (και καλά κάνει η Περιφέρεια) έχουν κάποιο σχέδιο που ακολουθούν; Ή και αυτό είναι αποτέλεσμα πελατειακών σχέσεων; Και μέσα σε όλες αυτές τις αδυναμίες ορθολογικού σχεδιασμού έχουμε και τους «οικολόγους» του όχι σε όλα που εκμεταλλεύονται τις αδυναμίες (ή τα ηθελημένα λάθη) της διοικήσεως για να σταματούν κάθε αναπτυξιακό έργο της χώρας και φυσικά και τα έργα ταμίευσης νερού.
Η Ελλάδα είναι μια χώρα ορεινή με μικρές πεδιάδες. Το Μεσογειακό της κλίμα έχει τις βροχές συγκεντρωμένες τον χειμώνα και ελάχιστες το καλοκαίρι. Επομένως κάθε καλοκαιρινή καλλιέργεια που έχει τους μεγαλύτερους κύκλους εργασιών, θέσεις εργασίας και εισόδημα για τους αγρότες και όλους τους κατοίκους της γύρω περιοχής χρειάζεται άρδευση. Αντί να έχουμε ένα εκτεταμένο πρόγραμμα δημιουργίας ταμιευτήρων συγκέντρωσης του χειμερινού νερού για να το χρησιμοποιούμε το καλοκαίρι εμείς σφυρίζουμε αδιάφορα.
Ταυτόχρονα μπορούμε να παράγουμε καθαρή και εγχώρια υδροηλεκτρική ενέργεια (αντί να στρεφόμαστε στο εισαγόμενο φυσικό αέριο που συνεχίζει να είναι υδρογονάνθρακας και παράγει αέρια του θερμοκηπίου). Μεγάλα λόγια από τους πολιτικούς μας και καμία δράση. Τα ΕΣΕΚ (Εθνικό Σχέδιο Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής) των δύο τελευταίων κυβερνήσεων τα έβγαλαν εκτός σχεδίων.
Ομοφωνία κυβέρνησης και αντιπολίτευσης. Κανείς δεν εξήγησε γιατί. Με τόσους «οικολόγους» να βάζουν εμπόδια στα έργα σε λίγο δεν θα γίνεται τίποτα στη χώρα.
Η Θεσσαλία έχει το μεγαλύτερο πρόβλημα διαχείρισης του νερού, αλλά δεν είναι η μόνη. Πολλές περιοχές της Ανατολικής Ελλάδας (η Δυτική έχει περίσσευμα που καταλήγει στη θάλασσα) έχουν τα ίδια προβλήματα. Οι αγρότες στρέφονται προς την εκμετάλλευση των υπογείων υδάτων. Καθώς δεν υπάρχει κανένας έλεγχος η εκμετάλλευση παύει να είναι ανανεώσιμη, η στάθμη κατεβαίνει και το κόστος άρδευσης αυξάνεται.
Τελικά αρχίζει η είσοδος θαλασσινού νερού που θα κάνει τα νερά ακατάλληλα με κίνδυνο να καταστραφεί γόνιμη γεωργική γη. Υπάρχει κάποιο σχέδιο από την κυβέρνηση; Η αντιπολίτευση ούτε κουβέντα με τις ιδεοληψίες της εναντίων των υδροηλεκτρικών έργων. Τα αποκαλεί φαραωνικά, επικαλείται δήθεν αποφάσεις του ΣτΕ και τελειώνει. Φυσικά δεν τολμά να πει στους αγρότες ότι πρέπει να μειώσουν τις αρδευόμενες εκτάσεις, ούτε να κατεδαφιστούν τα ημιτελή έργα και να χαθούν τα χρήματα που ξοδεύτηκαν. Και η χώρα πάει προς τα βράχια. Η έλλειψη κάθε σχεδιασμού από το ΥΠΑΑΤ (αλλά και τη Κυβέρνηση γενικότερα) προσπαθούν να κρύψουν με τις γενικότητες των υπουργών που μας επισκέφτηκαν. Αντίλογος από την Περιφέρεια, τον ηγέτη της περιοχής δεν ακούστηκε. Αντίθετα έστειλε την μπάλα στην εξέδρα. Όπως έκαναν και οι υπουργοί με τη διαβούλευση. Συμπέρασμα: Καμία συζήτηση για έργα.
Το επόμενο θέμα που έθεσε ο κ. Οικονόμου είναι η προσπάθεια για αύξηση της προστιθέμενης αξίας στα προϊόντα μας. Αυτό το συνέδεσε πάλι με τις επιδοτήσεις. Πραγματικά η νέα ΚΑΠ φαίνεται να προωθεί καλλιεργητικές πρακτικές, όπως βιολογική γεωργία, μείωση χημικών, κ.λπ. Ο κ. Οικονόμου αναφέρθηκε στις δυνατότητες που δίνουν τα βιολογικά προϊόντα, η θωράκιση των ΠΟΠ, η θωράκιση απέναντι σε αθέμιτες πρακτικές, η επανατοποθέτηση προϊόντων και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Πολύ σωστά. Το ερώτημα που έπρεπε κατά τη γνώμη μου να απαντήσει είναι πώς μπορούμε να τα πετύχουμε αυτά. Και κυρίως πώς θα παράγουμε προϊόντα που πιστοποιώντας τα ως ΠΟΠ θα αποκτήσουν συγκριτικό πλεονέκτημα στις αγορές. Επομένως πρέπει να πρώτα ΠΑΡΑΓΟΥΜΕ. Η δουλειά του υπουργού δεν είναι να διαπιστώνει ότι η φέτα είναι ένα συγκριτικό μας πλεονέκτημα, αλλά να μας πει τι μέτρα θα πάρει για να αυξήσουμε την παραγωγή μας, τις εξαγωγές και τα κέρδη των αγροτών και της οικονομίας μας και κυρίως πώς να μη χάσουμε το πλεονέκτημα. Να κάνουμε ΠΟΠ ή κάτι άλλο το κατσικάκι της Ελασσόνας και τελικά μην έχουμε κατσίκια να πουλήσουμε τι έννοια έχει; Υπάρχει κάποιο σχέδιο για όλα αυτά; Αυτό θα έπρεπε να τεθεί στη διαβούλευση.