της Περιφέρειας Θεσσαλίας, η οποία αναμένει το «πράσινο φως» για την πρόσληψη 3 γεωπόνων και παγιδοθετών από το ΥΠΑΑΤ. Ως προς τις διαδικασίες επιλογής των εργολάβων που θα τρέξουν το πρόγραμμα, η Περιφέρεια δηλώνει επίσης έτοιμη, αφού φέτος λήγει η 3ετής σύμβαση που υπέγραψε με τον εργολάβο». Στις προθέσεις της ΔΑΟΚ είναι να ξεκινήσουν έγκαιρα οι ψεκασμοί, με την εμφάνιση των πρώτων πληθυσμών δάκου, ώστε να ελέγξουν το φαινόμενο και να περιορίσουν τις επόμενες γενιές. Να σημειωθεί ότι πέρυσι η αντιμετώπιση του δάκου υπήρξε επιτυχής, καθώς οι προσβολές στα ελαιόδεντρα ήταν περιορισμένες. Οι ψεκασμοί κυμάνθηκαν ανάλογα την περιοχή από 2 ως 7. Την ίδια ώρα η ΔΑΟΚ Μαγνησίας ζήτησε πρόσθετη επιχορήγηση για την κάλυψη δαπανών του Προγράμματος Δακοκτονίας για το έτος 2021 από τα Υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Εσωτερικών. Σύμφωνα με την Υπηρεσία «η σκοπιμότητα της πρόσθετης επιχορήγησης έγκειται στη διασφάλιση της αδιάλειπτης παροχής των αναγκαίων υπηρεσιών δολωματικών ψεκασμών των ελαιόδεντρων για την υποστήριξη της συνεχούς προστασίας της ελαιοπαραγωγής από τον δάκο και τη συγκομιδή της καλύτερης δυνατής ποιότητας ελαιόκαρπου σε συνδυασμό με την αυξημένη παραγωγή εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου, που είναι τα προϊόντα που συμμετέχουν τα μέγιστα στη διαμόρφωση του αγροτικού εισοδήματος των παραγωγών για την πλειονότητα των περιοχών του Πηλίου και ιδίως των Σποράδων και του Αλμυρού (μονοκαλλιέργεια). Η πρόσθετη πίστωση ύψους 129.000 ευρώ ζητείται για την επανάληψη γενικού δολωματικού ψεκασμού, ο οποίος πέρυσι κρίθηκε επιβεβλημένος».
Αιτήσεις ΟΣΔΕ για εξισωτική αποζημίωση
Μέσω της εφαρμογής της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης (ΕΑΕ) έτους 2021 και έως τις 22 Ιουνίου καλούνται οι αγρότες να υποβάλλουν τις αιτήσεις τους για την εξισωτική αποζημίωση, σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Στη σχετική ανακοίνωση δεν περιλαμβάνονται τα ποσά που θα λάβουν οι αγρότες ωστόσο, εκτός απροόπτου και με βάση την περασμένη χρονιά, τα στρεμματικά ποσά αναμένεται να είναι: 12,5 ευρώ ανά στρέμμα για τις ορεινές περιοχές, 8,1 ευρώ για τις μειονεκτικές περιοχές και 2,5 ευρώ ανά στρέμμα για τις πρώην μειονεκτικές περιοχές.
ΕΝΤΑΞΗ ΝΕΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ
Στο μεταξύ δεκτοί θα γίνονται στο Μέτρο των Νέων Αγροτών οι υποψήφιοι δικαιούχοι που έκαναν αίτηση ΟΣΔΕ το 2020, ανεξαρτήτως αν εκείνη την περίοδο δήλωσαν εκμετάλλευση με Τυπική Απόδοση άνω των 12.000 ευρώ, σύμφωνα με διευκρινιστική απάντηση που έδωσαν οι διαχειριστικές αρχές.
Προθεσμίες για αλλοδαπούς και «πράσινο τρύγο»
- Μέχρι την 15η Ιουνίου 2021 μπορούν να υποβάλλουν αίτηση οι εργοδότες αγρότες στην αρμόδια υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης προκειμένου να μετακαλέσουν πολίτες τρίτης χώρας, για να εργαστούν στις καλλιεργητικές εργασίες του τρέχοντος χρονικού διαστήματος. Με νέα νομοθετική ρύθμιση γίνεται μια προσπάθεια διευθέτησης του ζητήματος, αφού όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου, η διαλειτουργικότητα της διαθέσιμης πλατφόρμας που προβλέφθηκε για την υποβολή των σχετικών αιτήσεων καθιστά την υλοποίησή της χρονοβόρα. - Μέχρι τις 29 Απριλίου 2021 θα γίνονται οι αιτήσεις των αμπελουργών για ένταξη στο πρόγραμμα πρώιμης συγκομιδής (πράσινος τρύγος). Οι αιτήσεις και τα απαραίτητα δικαιολογητικά θα πρέπει να κατατεθούν στις κατά τόπους αρμόδιες Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ). Το Πρόγραμμα εφαρμόζεται στο σύνολο της χώρας, με στόχο την αποκατάσταση ισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης στην αμπελοοινική αγορά, ώστε να αποφευχθεί η κρίση στην αγορά μέσω της στήριξης των μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων, ώστε αυτές να διατηρηθούν ή να καταστούν οικονομικά βιώσιμες. Δικαιούχος ένταξης στο πρόγραμμα είναι φυσικό ή νομικό πρόσωπο, ιδιοκτήτης, νόμιμος ενοικιαστής/διαχειριστής τεμαχίου γης καλλιεργημένου με αμπέλι ή αμπελώνα είναι εν δυνάμει δικαιούχος, υπό την προϋπόθεση ότι τα εν λόγω πρόσωπα είναι κάτοχοι αμπελοτεμαχίων, τα οποία είναι εγγεγραμμένα στο Αμπελουργικό Μητρώο. Ο ιδιοκτήτης, ενοικιαστής ή διαχειριστής του αμπελώνα πρέπει να είναι καταχωρημένος στο Αμπελουργικό Μητρώο ως ο αμπελοκαλλιεργητής του αμπελώνα μέχρι την ολοκλήρωση της πληρωμής του μέτρου από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Πληρώνονται Συνδεδεμένες Φυτικής Παραγωγής
Οι συνδεδεμένες ενισχύσεις ύψους έως και 30.909.908 ευρώ θα πληρωθούν μέχρι μεθαύριο Μεγάλη Τετάρτη, όπως ανακοίνωσε το ΥΠΑΑΤ στους δικαιούχους παραγωγούς ρυζιού, σακχαρότευτλων, βιομηχανικής τομάτας, σπόρων σποράς, σπαραγγιών, πορτοκαλιών χυμοποίησης, ροδάκινων χυμοποίησης, κορινθιακής σταφίδας. Την ίδια μέρα θα γίνει συμπληρωματική πληρωμή υπολοίπων από ελέγχους και ενστάσεις για τις συνδεδεμένες ενισχύσεις σκληρού σίτου, ειδικής ενίσχυσης βάμβακος, πρασινίσματος, βασικής ενίσχυσης, ενίσχυσης γεωργών νεαρής ηλικίας, βρώσιμων οσπρίων, κτηνοτροφικών ψυχανθών, σανοδοτικών ψυχανθών, καρπών με κέλυφος, μήλων. Μετά το Πάσχα και μέσα στον Μάιο, ο ΟΠΕΚΕΠΕ αναμένεται, όπως κάθε χρόνο, να καταβάλει τις ενισχύσεις στον τομέα της ζωικής παραγωγής. Εξαίρεση αποτέλεσε η περσινή χρονιά, καθώς ο Οργανισμός έτρεξε νωρίτερα την πληρωμή της συνδεδεμένης για το αιγοπρόβειο κρέας, λόγω της οικονομικής ζημιάς που προκάλεσε η πανδημία στους αιγοπροβατοτρόφους. Επίσης και ο ΕΛΓΑ αναμένεται να πληρώσει αποζημιώσεις που αφορούν ζημιές το 2020, μέσα στη Μεγάλη Εβδομάδα. Απαραίτητη προϋπόθεση για να λάβει ο δικαιούχος παραγωγός την αποζημίωση είναι να έχει καταβάλει τις ασφαλιστικές εισφορές της τελευταίας τριετίας, τις οποίες μάλιστα εφόσον της χρωστάει, έχει τη δυνατότητα να τις εξοφλήσει σε μεταγενέστερο χρόνο. Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΛΓΑ, το ποσοστό των παραγωγών που δεν είχαν αποπληρώσει τα ασφάλιστρά τους ανερχόταν σε περίπου 10%.
«Οχι φωτοβολταϊκά σε επιλέξιμες εκτάσεις»
Επιστολή στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ζητώντας να βρεθεί λύση με τον κωδικό EL που πρέπει να έχει ένας νεοεισερχόμενος κτηνοτρόφος για να μπει στα νέα προγράμματα, καθώς η διαδικασία απόκτησής του από τη ΔΑΟΚ Περιφέρειας Θεσσαλίας είναι χρονοβόρα έστειλε η Ομοσπονδία Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας. Σύμφωνα με πληροφορίες της στήλης, η υφυπουργός Φωτεινή Αραμπατζή διαβεβαίωσε τον πρόεδρο Γιάννη Γκουρομπίνο ότι «το ΥΠΑΑΤ θα βρει μια λύση, εντούτοις η Ομοσπονδία παραμένει σε αναμμένα κάρβουνα, καθώς οι χρόνοι πιέζουν». Τελικά το θέμα λύθηκε από την Περιφέρεια Θεσσαλίας, καθώς σε πρόσφατη σύσκεψη που συγκάλεσε ο περιφερειάρχης Κώστας Αγοραστός με τον τεχνικό σύμβουλο της Ομοσπονδίας Κτηνοτρόφων και δήμαρχο Τυρνάβου Γιάννη Κόκουρα, αποφασίστηκε ο ενδιαφερόμενος νέος κτηνοτρόφος να αποκτήσει άμεσα τον πολυπόθητο κωδικό από την Κτηνιατρική Υπηρεσία, με την υποχρέωση να προσκομίσει μέχρι 31/12/21 την άδεια σταυλικών εγκαταστάσεων, το σχετικό τοπογραφικό και σε περίπτωση που υπάρχει συνιδιοκτησία τη γραπτή συναίνεση του συνιδιοκτήτη, όπως επίσης και να πληροί όλους τους υγειονομικούς όρους. Σε περίπτωση που αθετήσει τις παραπάνω υποχρεώσεις, τότε θα πρέπει να σφάξει το κοπάδι που υπάρχει στη συγκεκριμένη σταυλική εγκατάσταση για την οποία επιχειρεί να ενταχθεί στο νέο Πρόγραμμα. Ακόμη ο κ. Γκουρομπίνος σχολιάζοντας το αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον που υπάρχει για την εγκατάσταση φωτοβολταικών πάρκων σε λιβάδια και αγρούς, δηλώνει στην «ΕτΔ» ότι η Ομοσπονδία λέει «ναι σε αυτήν τη μορφή ενέργειας (ΑΠΕ), αλλά όχι σε επιλέξιμες εκτάσεις, γιατί κινδυνεύουν να εξαφανιστούν βοσκοτόπια και μαζί με αυτά και η ελληνική κτηνοτροφία».
Συμβουλές για καταπολέμηση της σφήκας καστανιάς
Το γραφείο Αγροτικής Ανάπτυξης του Δήμου Αγιάς ενημερώνει τους καστανοπαραγωγούς όλων των περιοχών του Δήμου ότι τα μέχρι τώρα αποτελέσματα της εξέτασης δειγμάτων καστανιάς, που συλλέχτηκαν το προηγούμενο διάστημα από τον συντονιστή της Ομάδας Αγροτικών Κρίσεων σε θέματα φυτοπροστασίας της Περιφέρειας δρ. Εντομολογίας, Δ. Σταυρίδη, σε συνεργασία με τους ερευνητές του Μπενακείου, δρ. Απ. Καπράνα και του ΕΛΓΟ «Δήμητρα» δρ. Δ. Αβτζή καθώς και το Γραφείο Αγροτικής Ανάπτυξης του Δήμου Αγιάς, διαπιστώθηκε η επιτυχής εγκατάσταση του παρασιτοειδούς Torimous sinensis, το οποίο καταπολεμά τη σφήκα της καστανιάς. Τη φετινή χρονιά και μετά από επισκέψεις γεωπόνων του Γραφείου Αγροτικής Ανάπτυξης του Δήμου σε κτήματα με διαπιστωμένες προσβολές, παρατηρήθηκε ότι άρχισαν αυτήν την περίοδο να εμφανίζονται οι καινούργιες προσβολές από σφήκα και οι οποίες στις επόμενες ημέρες θα διακρίνονται καθαρά. Καλό είναι οι παραγωγοί να επισκεφτούν τα κτήματα στις επόμενες ημέρες για να διαπιστώσουν εγκαίρως τυχών προσβολές από σφήκα και να ενημερώσουν το Γραφείο Αγροτικής Ανάπτυξης του Δήμου.
Μέθοδοι προστασίας από τους παγετούς και πώς πρέπει να εφαρμοστούν
Συνεχίζω από την προηγούμενη Δευτέρα
Ενεργητικές μέθοδοι που μπορούν να προστατεύσουν τουλάχιστον για τους παγετούς με λίγους βαθμούς κάτω από το μηδέν (-2ºC, -3ºC) ή και περισσότερους είναι οι εξής: Ανεμομείκτες, που αναδεύουν τον αέρα και καταστρέφουν τη θερμοροφή που δημιουργείται από την ακτινοβολία της θερμότητας από το έδαφος προς τον χωρίς σύννεφα ουρανό και μεγαλύτερη μείωση της θερμοκρασίας κοντά στο έδαφος. Πιθανή προστασία μέχρι -2ºC,-3ºC. Αντίστοιχη δουλειά μπορούν να κάνουν και ελικόπτερα που πετώντας προκαλούν ανάδευση του αέρα και μείωση του παγετού.
Άρδευση με κατάκλιση. Το νερό των γεωτρήσεων που έχει θερμοκρασία 15ºC -17ºC μπορεί να ανεβάσει τη θερμοκρασία. Πιθανή προστασία μέχρι -2ºC,-3ºC.
Εφαρμογή καταϊονισμού πάνω στα δέντρα με συνεχή ροή του νερού στη διάρκεια του παγετού και δημιουργία πάγου που προστατεύει ό,τι καλύπτει. Προστασία σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες κάτω από -3ºC.
Καύση άχυρου ή άλλων υλικών που παράγουν καπνό και θερμότητα και καταστρέφουν τη θερμοροφή.
Χρήση θερμαστρών που θερμαίνουν τον χώρο και περιορίζουν την πτώση της θερμοκρασίας.
Κάλυψη των δέντρων με πλαστικά που μπορούν να μειώσουν την ακτινοβολία. Μάλλον ακριβή λύση. Τα δίκτυα προστασίας από χαλάζι ίσως βοηθούν στη μείωση του παγετού όταν είναι απλωμένα.
Είναι πιθανόν κάποιοι ψεκασμοί να συμβάλλουν είτε στην καθυστέρηση της ανθοφορίας, είτε στη μείωση των ζημιών από τον παγετό.
Από τα πιο πάνω φαίνεται ότι υπάρχουν σημαντικές δυνατότητες πρόληψης της ζημιάς από παγετό, αλλά και αντιμετώπισης όταν αυτός συμβαίνει. Εδώ αρχίζουν τα αλλά. Πρώτον χρειαζόμαστε ένα σύστημα απεικόνισης των περιοχών που θα πρέπει να αποφεύγονται οι εγκαταστάσεις οπωρώνων ή πρώιμων ποικιλιών. Χάρτες που θα δείχνουν τους κινδύνους που υπάρχουν και θα συμβουλεύουν τους αγρότες. Χρειαζόμαστε επίσης ένα πρόγραμμα προειδοποιήσεων για επικείμενους παγετούς, ώστε οι αγρότες να παίρνουν άμεσα τα ενεργητικά μέτρα προστασίας. Οι ανεμομείκτες πρέπει να εγκατασταθούν και λειτουργούν αυτόματα, ενώ τα άλλα συστήματα πρέπει να ενεργοποιηθούν από τους αγρότες (π.χ. καύση αχύρου, άρδευση). Μπορεί να καλυφθεί το κόστος των ανεμομεικτών; Οι πρώτες πληροφορίες αναφέρουν ότι ένας μεγάλος ανεμομείκτης που καλύπτει 100 στρέμματα κοστίζει 30.000 ευρώ δηλαδή επένδυση 300 ευρώ/στρέμμα και προστατεύει παγετούς μέχρι 2ºC -3ºC. Αν σκεφτεί κανείς ότι μια χρονιά ζημιάς κοστίζει 1.000 ευρώ/στρ. η επένδυση δεν είναι απαγορευτική. Στη χώρα μας έχουν εγκατασταθεί κάποιοι αλλά ο ΕΛΓΑ δεν μελέτησε τι αποτελέσματα είχαν. Ίσως κάποιος άλλος να το έκανε. Ο κ. Νάνος έχει κάνει ένα σχετικό πρόγραμμα. Έχουν δοκιμαστεί ελικόπτερα; Δεν γνωρίζω. Η άρδευση είναι ένα σημαντικό μέσο προστασίας. Η κατάκλιση μπορεί να αυξήσει τη θερμοκρασία σημαντικά, ενώ ο καταϊονισμός περισσότερο. Οι αγρότες μου λέμε ότι οι ΤΟΕΒ δεν παρέχουν νερό αυτήν την εποχή. Δεν πρέπει να βρεθεί μια λύση;
Όλη αυτή η πληροφορία που παρέθεσα οδηγεί στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν δυνατότητες να βοηθηθούν οι δενδροκαλλιεργητές (αλλά και ο ΕΛΓΑ που δεν μπορεί να πληρώνει υπερβολικές αποζημιώσεις) να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Ποιος θα το κάνει αυτό; Περίμενα μετά τις διαδοχικές ζημίες να κινητοποιηθούν οι αρμόδιες υπηρεσίες: Η Διεύθυνση Γεωργικής Ανάπτυξης, ο αντιπεριφερειάρχης Γεωργίας, ο Περιφερειάρχης, το Υπουργείο Γεωργίας και η Κυβέρνηση γενικότερα. Καταλαβαίνω ότι οι ζημιές του «Ιανού» ήταν θεαματικότερες, αλλά σε κόστος ζημιάς του αγροτικού τομέα δεν νομίζω να έχει μεγάλη διαφορά. Όπως και για τον «Ιανό» οι δράσεις πρέπει να είναι σε δύο κατευθύνσεις: άμεση ανακούφιση των παραγωγών με αποζημιώσεις και μέτρα για την αντιμετώπιση του μακροχρόνιου προβλήματος. Ελπίζω να μη γίνει και στην περίπτωση αυτήν η ίδια ιστορία. Δηλαδή να περιοριστούμε στις άμεσες αποζημιώσεις και ελάχιστα (εκτός από την εξαγγελία της κατασκευής του φράγματος στον Ενιπέα) για τη μελλοντική αποτροπή παρόμοιων πλημυρών και την αποκατάσταση της γονιμότητας των εδαφών. Έχω την αίσθηση ότι το ΥΠΑΑΤ δεν πρόκειται να ασχοληθεί ιδιαίτερα με το θέμα. Η Αθήνα είναι πολύ μακριά από τα χωράφια για να νιώσουν τα προβλήματα επιβίωσης των αγροτών. Δεν ισχύει όμως το ίδιο με τους τοπικούς φορείς. Οι υπηρεσίες της Περιφέρειας πρέπει να κινητοποιηθούν άμεσα, ώστε να ξεκινήσει μια συζήτηση για τις δυνατότητες περιορισμού των προβλημάτων. Κατά τη γνώμη μου η Περιφέρεια πρέπει άμεσα να προκηρύξει ένα πρόγραμμα μελέτης των μεθόδων προστασίας της παραγωγής των δέντρων από παγετούς. Να εγκατασταθεί ένα σύστημα προειδοποιήσεων επικείμενου παγετού. Να εγκατασταθούν άμεσα ανεμομείκτες και να μετρηθούν τα αποτελέσματα. Το ίδιο για άρδευση είτε επιφανειακή, είτε με καταϊονισμό, αλλά και καύση υλικών, όπως άχυρα (με υποχρέωση συμμετοχής όλων των παραγωγών για επιτευχθεί καλύτερο αποτέλεσμα) και να αξιολογηθούν το κόστος και η ωφέλεια. Το πρόγραμμα θα πρέπει να έχει ιδιαίτερο τμήμα ενημέρωσης των αγροτών για τα αποτελέσματα ώστε να εφαρμοστούν άμεσα. Το κόστος δεν νομίζω να είναι απαγορευτικό για τα οικονομικά της Περιφέρειας. Το όφελος όμως για τη γεωργία, αλλά και γενικότερα για την οικονομία της Θεσσαλίας από την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων θα είναι τεράστιο.
Αυτό που δεν πρέπει να κάνουμε είναι να μείνουμε απαθείς και να περιμένουμε τον από μηχανής Θεό να μας σώσει. Αυτό θα καταστρέψει το πιο παραγωγικό κομμάτι της γεωργίας μας.
Γράφει ο Φάνης Γέμτος, γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
