πότισμα των καλλιεργειών τους, καθώς η στάθμη του Πηνειού ποταμού αρχίζει να υποχωρεί επικίνδυνα (2,30 μέτρα). Αυτές τις ημέρες έρχονται από τη λίμνη Πλαστήρα 1,9 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού, ενώ από σήμερα Δευτέρα η βοήθεια αυτή περιορίζεται στο 1,5 εκατομμύρια κμ νερό. Από την προσεχή Παρασκευή θα επιστρέψει στα 1,9 εκατομμύρια για 10 μέρες. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΤΟΕΒ Πηνειού Δημήτρη Τσιούρη «όλα τα χωριά που αρδεύονται από τους ταμιευτήρες δεν θα αντιμετωπίσουν κανένα πρόβλημα νερού, ενώ καταβάλλονται προσπάθειες - με το εναλλάξ πρόγραμμα άρδευσης- να μην προκύψουν προβλήματα για τα χωριά που ποτίζονται από τον Πηνειό ποταμό.
Στο «κόκκινο» βρίσκονται περιοχές, όπως η Μελία, η Γλαύκη και ο Πλατύκαμπος. Ελπίδα όλων ότι «με τη συνετή και ορθολογική διαχείριση του νερού και πιθανότητα με κάποιες βροχές το επόμενο διάστημα να μην κινδυνεύσουν από ξηρασία κάποια στρέμματα». Υπενθυμίζεται ότι αυτή την περίοδο νερό χρειάζεται κυρίως η βαμβακοκαλλιέργεια, ενώ το πότισμα στην ντομάτα ολοκληρώνεται και στην τευτλοκαλλιέργεια τα στρέμματα είναι λίγα. Αναφορικά με το παράπονο αρδευτή από την περιοχή του Καλοχωρίου, ο οποίος υποστηρίζει ότι έμεινε από νερό, ο κ. Τσιουρής χαρακτηρίζει το πρόβλημα «μεμονωμένο και πρόσκαιρο, καθώς προέκυψε βλάβη στο αρδευτικό σύστημα, η οποία και αποκαταστάθηκε στην πορεία».
Πληρώνει ο ΕΛΓΑ το υπόλοιπο 35%
Μέσα στην εβδομάδα αναμένεται να πραγματοποιηθεί η πολυπόθητη εξόφληση του υπολοίπου 35% των αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ για αποζημιώσεις (για ζημιές του 2019, ορισμένες εξ αυτών βεβαιώθηκαν στις αρχές του 2020). Το συνολικό ποσό ανέρχεται σε 62 εκατομμύρια ευρώ και αφορά περίπου 60.000 δικαιούχους.
Τον δρόμο για την καταβολή των χρημάτων άνοιξε εισροή των 35 εκατομμυρίων ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό ποσό που διατέθηκε για πρώτη φορά από το 2011 και ύστερα από προσωπική παρέμβαση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Στο μεταξύ λιγότερα από 1.000 ευρώ εισπράττει ένας στους δύο παραγωγούς ως αποζημίωση από τον ΕΛΓΑ, όπως αποτυπώνεται από τον ΕΛΓΑ, σύμφωνα με αναλυτικά στοιχεία της τελευταίας τετραετίας 2016-19. Σύμφωνα με την «ΥΧ» «το 2019 δόθηκαν αποζημιώσεις σε 58.723 δικαιούχους, δηλαδή σχεδόν το 10% των αγροτών. Από αυτούς οι 32.710 (ποσοστό 55%) εισέπραξαν ποσά μικρότερα των χιλίων ευρώ. Οι 23.867 (ποσοστό 40%) εισέπραξαν πόσα από 1.000 έως 10.000 ευρώ. Ενδιαφέρον παρουσιάζει όμως και ο αριθμός των παραγωγών που εισέπραξαν πάνω από 70.000 ευρώ (όριο στο οποίο μπήκε πρόσφατα το ανώτατο πλαφόν αποζημιώσεων). Ο αριθμός αυτός ήταν 25 το 2019, 22 το 2018, 26 το 2017 και 31 το 2016.
Διχάζει το κόστος συλλογής ντομάτας
Με αφορμή το μεταφορικό κόστος της ντομάτας στα εργοστάσια που ανακοίνωσε προ ημερών ο ΘΕΣΤΟ, Χαλκιώτης ντοματοπαραγωγός επισημαίνει το ακριβό κόστος συλλογής του προϊόντος από τους μηχανάτορες. Όπως υποστηρίζει «τα 11 ευρώ τον τόνο συν ΦΠΑ που πληρώνουν οι ντοματοπαραγωγοί είναι μεγάλο και ζητά τη μείωση», επικαλούμενος και την πτωτική πορεία του πετρελαίου. Από την πλευρά τους οι μηχανάτορες υποστηρίζουν ότι «το κόστος συλλογής της ντομάτας είναι 6 ευρώ και μέχρι τα 11 ευρώ/τ, προσδοκούν να καλύψουν τις φορολογικές και ασφαλιστικές τους εισφορές, καθώς και τα εργατικά.
Αναμονή για την τιμή του βαμβακιού
Λίγοι βαμβακοπαραγωγοί δελεάστηκαν από τις προσφερόμενες τιμές προπώλησης των 40 λεπτών το κιλό από τους εκκοκκιστές, καθώς όπως αποδεικνύεται «η πλειοψηφία προτίμησε να περιμένει περαιτέρω άνοδο της χρηματιστηριακής τιμής διεθνώς. Το διάστημα που διανύουμε οι διεθνείς τιμές υποχώρησαν από τα 64-65 cents/λίμπρα στα 60-61 σέντς.
Αισιοδοξία στον κάμπο με την ποικιλία «crimson»
Σε αυξημένες καλλιεργητικές φροντίδες προχωρούν αυτή την περίοδο και όλο τον Αύγουστο οι αμπελοκαλλιεργητές στον νομό Λάρισας, οι οποίοι καλλιεργούν επιτραπέζιο σταφύλι και ιδιαίτερα την ποικιλία «crimson», η οποία κερδίζει συνεχώς έδαφος στα κτήματα του κάμπου. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνεταιρισμού Grapeteam Δημήτρη Κοκκινούλη «τα σταφύλια μπαίνουν σε φάση ωρίμανσης, η παραγωγή εξελίσσεται ομαλά χωρίς ασθένειες, αν και δεν βοήθησε ο ήπιος χειμώνας, αλλά σίγουρα απαιτούνται αποτυχημένες καλλιεργητικές εργασίες προκειμένου να πετύχουμε την άριστη ποιότητα που έχουμε εξασφαλίσει από τα προηγούμενα χρόνια. Είναι νωρίς ακόμη να μιλήσουμε για ποσότητες και πολύ πρώιμο για τιμές. Η συγκομιδή στις πρώιμες ποικιλίες (κόκκινο, όψιμο σταφύλι, χωρίς κουκούτσια) θα ξεκινήσει περί τις 10 Σεπτεμβρίου και θα ολοκληρωθεί περί τις 20 Οκτωβρίου με τις λεγόμενες αμερικανικές ποικιλίες. «Ελπίζουμε μέχρι τότε να έχει λυθεί και το πρόβλημα της έλλειψης εργατών γης και να τους έχουμε κοντά μας» δηλώνει χαρακτηριστικά ο Χαλκιώτης παραγωγός. Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι ο Συνεταιρισμός πούλησε τη σοδειά του σε δύο εμπόρους από τη Μακεδονία με 90 λεπτά το κιλό. Εκτίμηση και αισιοδοξία των παραγωγών του Συνεταιρισμού είναι ότι και οι φετινές τιμές θα κυμανθούν στα ίδια και γιατί όχι σε καλύτερα επίπεδα, λόγω και της αυξημένης ζήτησης των φρούτων που παρατηρείται στη διεθνή αγορά.
Πώς η Γεωργία Ακριβείας μπορεί να συμβάλει
στην καλύτερη διαχείριση των αγροκτημάτων
Υποσχέθηκα να αφιερώσω μερικά κείμενα στις εφαρμογές της Γεωργίας Ακριβείας και πώς μπορούν να συμβάλουν στην καλύτερη διαχείριση των αγροκτημάτων. Αυτό πιστεύω ότι θα βοηθήσει τους αγρότες να καταλάβουν καλύτερα τι είναι και πώς μπορούν να επωφεληθούν. Έχω γράψει και παλαιότερα σημειώματα για τη γεωργία ακριβείας αλλά μια πιο συστηματική παρουσίαση πιστεύω θα βοηθήσει τόσο στην καλύτερη κατανόηση των τεχνικών όσο και στην προώθηση της εφαρμογής της.
Θα ήθελα σε πρώτη φάση να σας ενημερώσω ότι υπάρχει στο διαδίκτυο ελεύθερο ένα σχετικό βιβλίο στη διεύθυνση:
https://repository.kallipos.gr/handle/11419/2670
θα βρείτε τη φόρμα που στο κάτω μέρος σας δίνει τη δυνατότητα να κατεβάσετε το βιβλίο είτε σε μορφή αρχείου pdf είτε σε μορφή ηλεκτρονικού βιβλίου (electronicpublication). Το βιβλίο γράφηκε πριν πέντε χρόνια από τον Σπύρο Φουντά και τον υπογράφοντα. Στα πέντε χρόνια η τεχνολογία προχώρησε αρκετά αλλά το βιβλίο δίνει μια καλή εικόνα του αντικειμένου.
Ακούμε σήμερα διάφορους όρους που αναφέρονται στη νέα γεωργία:
Έξυπνη γεωργία, Ψηφιακή γεωργία, Αυτοματοποιημένη γεωργία, Γεωργία ακριβείας, Ρομποτική γεωργία. Όλα αυτά έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: Την εφαρμογή των Τεχνολογιών της Πληροφορικής και των Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στη γεωργία. Η εφαρμογή των τεχνολογιών αυτών στη γεωργία άργησε καθώς τα πρώτα ηλεκτρονικά ήταν ευαίσθητα σε κραδασμούς, ακραίες θερμοκρασίες, πετρέλαια, λάδια κλπ. Η εφαρμογή των ΤΠΕ στη γεωργία ξεκίνησε στις αρχές του 1990 και σήμερα έχει αναπτυχθεί σε διάφορες μορφές. Η Γεωργία Ακριβείας (ΓΑ) είναι ένα μεγάλο τμήμα αυτών των εφαρμογών. Η διεθνής Εταιρεία ΓΑ (ISPA) έδωσε τον ακόλουθο ορισμό:
Η ΓΑ είναι μια στρατηγική διαχείρισης αγροκτημάτων που συλλέγει, επεξεργάζεται και αναλύει χρονικά, χωρικά και ατομικά δεδομένα καλλιεργειών, εδάφους κλπ. Τα συνδυάζει με άλλες πληροφορίες για τη στήριξη των αποφάσεων διαχείρισης του αγρού σύμφωνα με την εκτιμώμενη παραλλακτικότητα (μεταβλητότητα) για βελτιωμένη χρήση φυσικών πόρων, παραγωγικότητα, ποιότητα προϊόντων, αποδοτικότητα και βιωσιμότητα της γεωργικής παραγωγής.
Η ομάδα που ξεκινήσαμε τη ΓΑ στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (Φουντάς, Αγγελοπούλου, Μαρκινός Γέμτος) δώσαμε τον ακόλουθο ορισμό:
Η Γεωργία Ακρίβειας (ΠΑ) μπορεί να οριστεί ως η διαχείριση της χωρικής και χρονικής μεταβλητότητας στους αγρούς με τη χρήση Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ).
Από τους ορισμούς φαίνεται ότι ένα σύστημα γεωργίας ακριβείας ξεκινά από τη συγκέντρωση δεδομένων του χωραφιού (μετεωρολογικά στοιχεία, ηλεκτρική αγωγιμότητα και ανάγλυφο εδάφους, εδαφολογικές αναλύσεις, χαρτογράφηση παραγωγής, τηλεπισκόπηση). Τα δεδομένα αναλύονται και αποθηκεύονται σε βάση δεδομένων και αξιοποιούνται για εφαρμογή μεταβλητών δόσεων εισροών ή καλλιεργητικών φροντίδων. Τα στοιχεία που συγκεντρώνονται κάθε χρόνο αποθηκεύονται σε βάσεις δεδομένων που είναι διαθέσιμες στο παραγωγό. Το σύστημα συνεχίζεται και βελτιώνεται κάθε χρόνο. Οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται για την ανάλυση της παραλλακτικότητας είναι η ηλεκτρική αγωγιμότητα και το ανάγλυφο του εδάφους, η τηλεπισκόπηση αλλά και οι αισθητήρες που έρχονται σε επαφή με το έδαφος, η χαρτογράφηση της παραγωγής και της ποιότητας. Με βάση τα στοιχεία αυτά εφαρμόζονται μεταβλητές καλλιεργητικές φροντίδες όπως διαφοροποιημένη εφαρμογή λιπασμάτων, φυτοπροστατευτικών προϊόντων (π.χ. ζιζανιοκτόνων), ποσότητας σπόρου και νερού που οδηγούν σε σημαντική μείωση των εισροών και αντίστοιχη μείωση του κόστους παραγωγής και των αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον. Για να γίνουν όλα αυτά έχουν αναπτυχθεί διάφοροι αισθητήρες που μετρούν ιδιότητες των φυτών και του εδάφους, συστήματα που αναλύουν τα δεδομένα και προγράμματα που προτείνουν τεχνικές διαχείρισης και βοηθούν τους αγρότες στη λήψη αποφάσεων και συστήματα που πραγματοποιούν τις διαφοροποιημένες καλλιεργητικές φροντίδες.
Όλες αυτές οι νέες δυνατότητες της εφαρμογής των ΤΠΕ μπορούν να μειώσουν ουσιαστικά τις εισροές και να εξοικονομήσουν φυσικούς πόρους, ενώ θα μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Αυτά μπορούν να επιτευχθούν χωρίς να μειώσουν τις αποδόσεις. Αντιθέτως μπορούν να τις αυξήσουν. Σε πολλές περιπτώσεις μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων. Η γεωργία ακριβείας διαθέτει σήμερα τεχνολογίες που μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα και να δώσουν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Τα ρομποτικά συστήματα αναπτύσσονται και αναμένονται εφαρμογές στα επόμενα χρόνια. Η χώρα μας πρέπει να μετάσχει στην ανάπτυξη και εφαρμογή συστημάτων που θα βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά μας. Θα προσπαθήσω στα επόμενα σημειώματα να δώσω όσο συνοπτικά γίνεται τις νέες τεχνολογίες και κάποιες συμβουλές για την εφαρμογή τους.
Γράφει ο Φάνης Γέμτος, γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
