«ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΙΚΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗΝ ΕΥΑΛΩΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ: ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΑΕΙΦΟΡΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ». Η ημερίδα οργανώθηκε από το Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Η πρώτη εικόνα που μου ήρθε μόλις είδα το τελικό πρόγραμμα ήταν ότι η ημερίδα θα είχε πρόβλημα, καθώς οι οργανωτές προσκάλεσαν πολλούς πολιτικούς και εκπροσώπους φορέων, οι οποίοι ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση και ήθελαν να μιλήσουν. Φαίνεται ότι το υδατικό πρόβλημα της Θεσσαλίας είναι ιδιαίτερα ελκυστικό θέμα για τους πολίτες της. Οι πολιτικοί μας και οι φορείς το αντελήφθησαν και προσπαθούν να μετέχουν στη συζήτηση για την επίλυσή του.
Αυτό είναι ιδιαίτερα θετικό και ενισχύει τις ελπίδες ότι το πρόβλημα θα μπει στις ράγες για να λυθεί τα επόμενα χρόνια (ευσεβείς πόθοι).
Το πρόβλημα της μεγάλης συμμετοχής πολιτικών και εκπροσώπων φορέων στις ημερίδες είναι ότι καταστρέφουν το πρόγραμμα, καθώς συνήθως μιλούν αρκετά (γενικά δεν έχουν περιορισμό χρόνου) εκθέτοντας τις απόψεις τους με αποτέλεσμα να υπάρχει καθυστέρηση στην περάτωσή της. Μια ημερίδα που προγραμματίζεται να τελειώσει στις 2:30 και τελειώνει στις 4:30 καταλήγει να έχει τις τελευταίες παρουσιάσεις σε ακροατήριο που αποτελείται από τους οργανωτές και καμιά δεκάδα υπομονετικών συνέδρων. Ένας από τους εφιάλτες των οργανωτών.
Στην ημερίδα αυτή όμως αποδείχθηκε ότι η συμμετοχή των πολιτικών δεν είναι πάντα προβληματική.
Γιατί όλοι οι ομιλητές ήταν ουσιαστικοί. Εδειξαν να γνωρίζουν το υδατικό πρόβλημα της Θεσσαλίας και προέβαλαν λύσεις που μας έκανε να ελπίζουμε σε καλύτερες μέρες το επόμενο διάστημα. Αρχικά ο υφυπουργός Γεωργίας κ. Σκρέκας (από τα Τρίκαλα) μας έδωσε τη σημαντική πληροφορία ότι με εντολή του Πρωθυπουργού συντάσσεται μελέτη με τα έργα υποδομής που χρειάζονται στη γεωργία και μέσα σε αυτά περιλαμβάνονται και αρδευτικά. Είναι γνωστό ότι η σημερινή κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός έχουν εκφραστεί θετικά για τη λειτουργία των έργων ταμίευσης νερού και αντίστοιχων Υδροηλεκτρικών Μεσοχώρας και Συκιάς και για τη μεταφορά ποσοτήτων νερού στη λεκάνη απορροής του Πηνειού όπως προβλεπόταν στα σχέδια Διαχείρισης Υδάτων του 2014 που με λαθροχειρία του κ. Φάμελου άλλαξαν το 2017.
Η μελέτη δίνει ελπίδες για ολικό σχεδιασμό έργων, προώθηση ταμίευσης νερού και σχεδιασμού έργων μεταφοράς (κλειστοί αγωγοί) και εφαρμογής νερού με τις ελάχιστες δυνατές απώλειες πολύτιμου νερού. Ο κ. Σκρέκας τόνισε ότι το περιβαλλοντικό πρόβλημα είναι ο κίνδυνος καταστροφής γόνιμων εδαφών από κακής ποιότητας αρδευτικό νερό.
Ο περιφερειάρχης κ. Αγοραστός ακολούθησε και έθεσε το αίτημα όλης της Θεσσαλίας για περάτωση των ημιτελών έργων του θεσσαλικού Αχελώου και μεταφορά ποσοτήτων νερού στη Θεσσαλία για περιβαλλοντικούς και παραγωγικούς σκοπούς. Πρότεινε να αναλάβει η Περιφέρεια τα έργα πολιτικού μηχανικού μετά την απεμπλοκή των έργων από διάφορα εμπόδια που έσπειρε κυρίως η προηγούμενη, αλλά και παλαιότερες Κυβερνήσεις. Και ο πρώην υφυπουργός Γεωργίας κ. Κόκκαλης δεν ξέφυγε από το γενικό πνεύμα για τις ανάγκες της Θεσσαλίας σε νερό παρ΄ όλο που ανέφερε τις γνωστές αιτιάσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τη νομιμότητα των έργων και τις αποφάσεις του ΣτΕ, που σκόπιμα στρεβλώνουν εμπλέκοντας και τη νέα Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Ενώ είναι σαφές ότι οι αποφάσεις για τα έργα είναι δουλειά των εκλεγμένων κυβερνήσεων και το ΣτΕ ελέγχει τη νομιμότητα των πράξεων της διοικήσεως. Φυσικά δεν τόλμησε να προτείνει τη κατεδάφιση των έργων που θα χρειαστούν τόσα εκατομμύρια ευρώ όσα για να τελειώσουν και να εξασφαλίσουν ενέργεια από τοπικές πρώτες ύλες και υδρευτικό και αρδευτικό νερό στη Θεσσαλία. Η σημερινή εικόνα των έργων και το σημείο όπου βρίσκονται φαίνονται σε ένα βίντεο που ο Κώστας Γκούμας έχει αναρτήσει στο Youtube στον σύνδεσμο: https://www.youtube.com/watch?v=pKQdrRJfXoo
Αξίζει τον κόπο να το δείτε για να καταλάβετε τι σημαίνει η μη περάτωση του έργου του ταμιευτήρα της Συκιάς.
Ο πρόεδρος της ΠΕΔ Θεσσαλίας κ. Νασιακόπουλος (και δήμαρχος του μεγαλύτερου αγροτικού Δήμου της χώρας) έθεσε το θέμα της συνεχούς μείωσης της στάθμης του νερού των γεωτρήσεων ακόμα και της εξάντλησής τους. Επικεντρώθηκε στο θέμα της κλιματικής αλλαγής που θα κάνει ακόμα πιο ευάλωτη τη Γεωργία μας και υποσχέθηκε υποστήριξη στις πρωτοβουλίες για ανάδειξη των προβλημάτων και προτάσεων για λύσεις.
Η ημερίδα ξεκίνησε με την παρουσίαση του προηγούμενου διευθυντή του ΙΚΒΦ Χρ. Τσαντήλα με θέμα την κλιματική αλλαγή. Ο ομιλητής αναφέρθηκε στην κλιματική αλλαγή που αναμένεται στο επόμενο διάστημα και έδωσε στοιχεία για τις επιπτώσεις που είναι: αύξηση της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας κατά 1,4 -5,8°C (σημείωσε ότι από το 1780 μέχρι το 2000 η άνοδος ήταν μόνο 0,9°C), αύξηση της στάθμης των θαλασσών κατά 17 εκατοστά, μείωση του πάχους των πάγων των πόλων και αύξηση των ακραίων καιρικών φαινομένων.
Επισήμανε τις επιπτώσεις στη φυτική παραγωγή, όπως αύξηση της βλαστικής περιόδου, αλλά και μείωση των χαμηλών θερμοκρασιών (απαραίτητες για πολλά καλλιεργούμενα είδη), αύξηση των αρδευτικών αναγκών, ακραία καιρικά φαινόμενα (ξηρασίες και καύσωνες), αύξηση της εποχιακής δραστηριότητας των εντόμων και ασθενειών και των κινδύνων από αυτές.
Για την Κτηνοτροφία οι υψηλότερες θερμοκρασίες και ξηρασίες θα μειώσουν την παραγωγικότητα των βοσκοτόπων και θα αυξήσουν ασθένειες και παράσιτα. Για τη Θεσσαλία ειδικότερα αναφέρθηκε σε κινδύνους ερημοποίησης περιοχών (από διάβρωση, μείωση οργανικής ουσίας, αλατότητα), καθώς και κατάκλιση εδαφών από τη θάλασσα (Δέλτα Πηνειού), αλλά και προβλήματα στη διαχείριση του νερού. Έκανε εκτιμήσεις για τις επιπτώσεις και κατέληξε στην πρόταση μέτρων για τη διαχείριση εδαφικών πόρων, διαχείριση υδάτινων πόρων. Διαχείριση της βιοποικιλότητας και βοσκοτόπων. Υπερκατανάλωση ύδατος και ενέργειας.
Γράφει ο Φάνης Γέμτος, γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
