Ρήση του Αμερικανού φιλόσοφου Ραλφ Έμερσον που αμέσως μου ήρθε στο μυαλό όταν αποφάσισα να επισκεφτώ στον Αετόλοφο Αγιάς, την πρώτη οργανωμένη λωτοκαλλιέργεια της περιοχής. Γιατί τι πιο ταιριαστή φράση θα υπήρχε για κάποιον που επιχειρεί ν’ ασχοληθεί συστηματικά στην καρδιά της Αγιάς, την κατεξοχήν μηλοπαραγωγική περιοχή της πατρίδας μας, μ’ ένα προϊόν που οι περισσότεροι γνωρίζουν μόνο από… τις περιπέτειες του Οδυσσέα κατά την επιστροφή του από τον πόλεμο της Τροίας…
Ένας ανήσυχος και δημιουργικός, λοιπόν, παραγωγός, απόφοιτος Γεωπονικής Σχολής συν τοις άλλοις, ο Αγιώτης Απόστολος Καφετσιούλης, το αποφάσισε και το έκανε πράξη να μπει και να βαδίσει στον άγνωστο κόσμο ενός άλλου πάλι μήλου, ασιατικής προέλευσης, του «μήλου της Ανατολής» όπως πυκνά συχνά αναφέρεται στη βιβλιογραφία, της «τροφής των θεών» για άλλους, του λωτού με την επιστημονική ονομασία το αρχαιοελληνικό «διόσπυρος».
«Η καλλιέργεια του λωτού έχει αποκτήσει ενδιαφέρον και στη χώρα μας λόγω της εμπορικής δυναμικής που εμφανίζει το ιδιαίτερο αυτό φρούτο και στην ευρωπαϊκή αγορά τα τελευταία χρόνια» μας λέει ο κ. Καφετσιούλης δείχνοντάς μας με καμάρι το κτήμα του. «Είναι ένα φρούτο με ιδιαίτερη οικονομική και διατροφική σημασία για τις χώρες της Ασίας, όπως για την Ιαπωνία, όπου είναι το εθνικό της φρούτο, την Κορέα και την Κίνα, η οποία κυριαρχεί στην παγκόσμια αγορά με τρία εκατομμύρια τόνους παραγωγή ετησίως. Στη χώρα μας καλλιεργείται σποραδικά σε κήπους από αρχαιοτάτων χρόνων, αλλά τις τελευταίες δεκαετίες ξεκίνησε μια προσπάθεια συστηματικής καλλιέργειας με την εισαγωγή γλυκών, εμπορικών ποικιλιών. Συστηματικοί οπωρώνες λωτού υπάρχουν στη Μακεδονία με κυριότερους στα Γιαννιτσά».
Η ποικιλία που καλλιεργεί ο κ. Καφετσιούλης είναι η Jiro. Είναι η ποικιλία με τη μεγαλύτερη εμπορική δυναμική αυτή τη στιγμή. Παράγει μεγάλου μεγέθους γλυκούς καρπούς, ελαφρώς πλακέ στο σχήμα. «Έχει ικανοποιητική αντοχή στις χειμερινές χαμηλές θερμοκρασίες και σε θερινούς καύσωνες» μας λέει ο παραγωγός και συνεχίζει «Τα αμμώδους σύστασης εδάφη φαίνεται να ευνοούν ιδιαίτερα την ανάπτυξη του δέντρου, μιας και το ριζικό του σύστημα δεν ανέχεται τον κακό αερισμό. Η περίοδος της άνθησης είναι στο πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου. Η καρποφορία των δέντρων αρχίζει από το τρίτο με τέταρτο έτος της ηλικίας τους και οι αποδόσεις μπορούν να φτάσουν σε καλές χρονιές τους 7 τόνους ανά στρέμμα, κατά την πλήρως παραγωγική ηλικία των δέντρων. Η ωρίμανση και συγκομιδή των λωτών γίνεται αυτήν την εποχή».
«Αυτό που πρέπει να σας επισημάνω κ. Γουργιώτη» λέει με έμφαση «και είναι ίσως το σημαντικότερο, πέρα από τα οφέλη που έχει ο συγκεκριμένος καρπός στην ανθρώπινη υγεία, είναι ότι το δέντρο του λωτού είναι πολύ ανθεκτικό σε προσβολές και η λωτοκαλλιέργεια ενδείκνυται για βιολογική παραγωγή. Προσβάλλεται από ελάχιστα έντομα και δεν παρουσιάζει μυκητολογικές προσβολές. Έτσι, ο λωτός θεωρείται από τα πιο καθαρά φρούτα σε υπολείμματα φυτοφαρμάκων».
Όσο για τις τιμές που λαμβάνει, αυτές είναι στα συν - πλην 0,35 €/κιλό και η δική του ποσότητα διατίθεται μέσω εμπόρου στην αγορά της Αθήνας, ενώ πρέπει να υπογραμμίσουμε και τη μεγάλη, φιλόδοξη προσπάθεια που εσχάτως γίνεται από τον τοπικό Αγροτικό Συνεταιρισμό «Κίσσαβος» στο εμπόριο του λωτού, συνεταιρισμός ο οποίος εξάγει το προϊόν μέχρι στιγμής στην Κύπρο και διαθέτει επίσης ποσότητες στην εγχώρια αγορά, κυρίως στην Κρήτη και στην Αθήνα σε τιμές 0,50 – 0,70 €/κιλό συσκευασμένου προϊόντος.
ΟΦΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ
Ο λωτός είναι ιδιαίτερα ωφέλιμος για την υγεία, καθώς περιέχει πολυφαινολικά αντιοξειδωτικά φλαβονοειδών, όπως κατεχίνες, γαλοκατεχίνη και τη σημαντική αντικαρκινική ένωση, το βετουλινικό οξύ. Γλυκός και νόστιμος, ο λωτός είναι επίσης πλούσιος σε πολλά θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες Α και C, σύνθετες βιταμίνες Β, όπως φολικό οξύ, πυριδοξίνη, θειαμίνη, ζεαξανθίνη, λυκοπένιο, βήτα καροτίνη και κρυπτοξανθίνη. Είναι, επίσης, μια καλή πηγή μετάλλων, όπως το κάλιο, το μαγγάνιο, ο χαλκός κι ο φώσφορος. Τα αντιοξειδωτικά που περιέχει λειτουργούν ως προστατευτικά κατά των ελεύθερων ριζών και των αντιδραστικών ειδών οξυγόνου, αναπτύσσοντας αντίσταση κατά των λοιμώξεων και των επιβλαβών ασθενειών. Η φλούδα του περιέχει φυτοχημικά, τα οποία προστατεύουν από βλάβες που σχετίζονται με τη γήρανση.
Το σημαντικό διατροφικό καροτενοειδές, η ζεανθαξίνη που βρίσκεται στον λωτό, παρέχει ένα είδος φιλτραρίσματος του φωτός, αποτρέποντας την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας στους ηλικιωμένους. Λόγω των υψηλών ποσοτήτων ινών που προσφέρει, κρατά το στομάχι γεμάτο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Τα υψηλά επίπεδα ινών είναι επίσης απαραίτητα για τη σωστή πέψη. Έχει καθαρτικές ιδιότητες, γεγονός που το καθιστά ιδανικό για άτομα που πάσχουν από δυσκοιλιότητα και ηπατικά προβλήματα. Παρέχει αποτελεσματική ανακούφιση από την κατακράτηση υγρών. Η υψηλή περιεκτικότητα του λωτού σε ζάχαρη και φρουκτόζη ενισχύει το σώμα με ενέργεια και βοηθά στην ανακούφιση των συμπτωμάτων του στρες και της κόπωσης. Περιέχει υψηλά επίπεδα καλίου, τα οποία μειώνουν την υψηλή αρτηριακή πίεση και αποτρέπουν άλλες καρδιακές παθήσεις που σχετίζονται με την υπέρταση. Το βετουλινικό οξύ που περιέχει, βοηθά στην εξουδετέρωση των ελευθέρων ριζών και στην αποτροπή των βλαβών του DNA που σχετίζονται με τον καρκίνο. Ο λωτός χρησιμοποιείται ευρέως από τους Κινέζους παραδοσιακούς ιατρούς για τη φυσική ανακούφιση από τον λόξυγκα. Ενυδατώνει το δέρμα, αντιμετωπίζει τη λιπαρότητα, καθυστερεί την πρόωρη γήρανση, λειαίνει τις ρυτίδες προσθέτοντας φυσική λάμψη. Οι βιταμίνες Α, Β και C που περιέχει περιποιούνται και θρέφουν τα μαλλιά.
ΑΓΙΑ (Γραφείο «Ε»)
Του Νίκου Γουργιώτη