Μίλησαν για διάφορα θέματα που δεν γνωρίζω όπως για μια λίμνη στην Τρίπολη που ήταν έτοιμη αλλά αναξιοποίητη και με τη δημιουργία αρδευτικού δικτύου αξιοποιήθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση. Είπαν όμως πολλά και για τη Θεσσαλία και κυρίως για τον Αχελώο και τα έργα που γίνονται σε πλήρη συμφωνία, που δεν μπορώ να μη σχολιάσω.
Σε κάποια στιγμή ο υπουργός αναφέρθηκε στα έργα του Αχελώου. Ο παρουσιαστής υπερθεμάτισε λέγοντας ότι δεν μπορούμε να πείσουμε τους αγρότες να μην καλλιεργούν βαμβάκι που θέλει πολύ νερό και να καλλιεργήσουμε «φαρμακευτική ή βιομηχανική κάνναβη» οπότε δεν θα χρειαζόμασταν το νερό (υποθέτω από τον Αχελώο). Ο παρουσιαστής εμφάνισε όλες τις ιδεοληψίες των δήθεν οικολόγων του όχι. Τους έχει μπει στο μυαλό και επαναλαμβάνουν όπου βρεθούν ότι το βαμβάκι είναι μια υδροβόρος καλλιέργεια. Αυτή φταίει για το έλλειμμα του νερού στη Θεσσαλία. Είχα κληθεί πριν πολλά χρόνια από την ΠΑΣΕΓΕΣ να μιλήσω σε ένα συνέδριο για το θέμα. Θα επαναλάβω ότι το βαμβάκι είναι μια καλλιέργεια με μέση κατανάλωση νερού. Χρειάζεται γύρω στα 500 κυβικά μέτρα νερού με άρδευση με καταιονισμό, όταν το καλαμπόκι θέλει 750 και η μηδική κοντά στα 1000 κ.μ. Βέβαια υπάρχει ο ηλίανθος που χρειάζεται λιγότερα, κοντά στα 300 ίσως και άλλες καλλιέργειες. Επομένως το βαμβάκι δεν είναι ο πρώτος καταναλωτής νερού. Αυτό που μου έκανε εντύπωση είναι οι γνώσεις του παρουσιαστή για την κάνναβη (ένα διαφημισμένο «έργο» της προηγούμενης κυβέρνησης). Μάλλον δεν θα γνωρίζει ότι η φαρμακευτική κάνναβη καλλιεργείται σε ειδικά προφυλαγμένα περιβάλλοντα με επενδύσεις που μάλλον δεν μπορεί να κάνει ο μέσος Έλληνας γεωργός. Φυσικά μπορεί να καλλιεργηθεί η κάνναβη στην ύπαιθρο με πολύ υψηλό εισόδημα όπως κάνουν αρκετοί ριψοκίνδυνοι (πριν λίγες μέρες βρέθηκε φυτεία στην Καρίτσα), αλλά δυστυχώς αυτό είναι παράνομο και επισύρει αυστηρές ποινές. Το εντυπωσιακό είναι ότι αναφέρθηκε στη βιομηχανική κάνναβη ως εναλλακτική λύση του βαμβακιού. Προφανώς με την εμπειρία της καλλιέργειας χιλιάδων στρεμμάτων στη χώρα, ο έμπειρος παρουσιαστής έχει στοιχεία για τη λύση του προβλήματος. (Σημειώνω ότι τα 2-3 τελευταία χρόνια έχει καλλιεργηθεί η βιομηχανική κάνναβη σε πειραματικό ή πιλοτικό επίπεδο. Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στο Βελεστίνο αλλά και στη Λάρισα έχει πειραματικές καλλιέργειες). Ο παρουσιαστής γνωρίζει ότι χρειάζεται πολύ λίγο νερό, γνωρίζει πώς καλλιεργείται, πώς συγκομίζεται, πού βρίσκονται οι εταιρείες που είναι έτοιμες να αγοράσουν το προϊόν για παραγωγή λαδιού, οικοδομικών υλικών κλπ. Εγώ μάλλον έμεινα πίσω και δεν τα έμαθα όλα αυτά ούτε κατάλαβα τις δυνατότητες της καλλιέργειας ώστε να μην επιμένω ότι το νερό του Αχελώου είναι απαραίτητο για να διατηρηθεί η παραγωγική γεωργία της Θεσσαλίας και να γίνουν βιώσιμες οι εκμεταλλεύσεις. Κρίνοντας από τους πληθυσμούς φυτών που συνιστώνται και την πυκνότητα σποράς της βιομηχανικής κάνναβης, φοβάμαι ότι μάλλον θα χρειάζεται νερό τουλάχιστον όσο και το βαμβάκι. Με την άντληση νερού από τους υπόγειους υδροφορείς της Θεσσαλίας που δυστυχώς εξαντλούνται (3 δισεκατομμύρια κ.μ. έχουμε αντλήσει ήδη πάνω από το όριο ασφαλείας σύμφωνα με τα σχέδια διαχείρισης υδάτων της που υπέγραψε ο κ. Φάμελλος) με κόστος άρδευσης 50 ευρώ/στρ. και πάνω όποια αρδευόμενη καλλιέργεια γίνεται ασύμφορη (εκτός από τα πολύ υψηλής αξίας οπωροκηπευτικά). Ενώ εάν παρείχαμε επιφανειακό αρδευτικό νερό (κόστος άρδευσης γύρω στα 10 ευρώ/στρ.) από αυτό που χύνεται στη θάλασσα θα κάναμε βιώσιμες πολλές εκμεταλλεύσεις. Στο μόνο που συμφωνώ από όσα λέγχθηκαν είναι ότι πραγματικά χρειαζόμαστε σωστά σχεδιασμένα αρδευτικά δίκτυα για να αξιοποιήσουμε το νερό από όπου και αν το συγκεντρώσουμε. Πρέπει όμως να το συγκεντρώσουμε δημιουργώντας συλλεκτήρες στα ορεινά και εκμεταλλευόμενοι και το υδραυλικό δυναμικό για να παράγουμε καθαρή ηλεκτρική ενέργεια. Αυτή η διαχείριση των νερών που διαθέτουμε ως χώρα αλλά και ως Θεσσαλία θα συντηρήσει τη σημερινή παραγωγική γεωργία και θα την κάνει πιο αποδοτική με εισαγωγή καλλιεργειών υψηλής αξίας, ενώ θα εξασφαλίσει το μέλλον ακόμα και με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Γράφει ο Φάνης Γέμτος*
* Ο Φάνης Γέμτος είναι γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
