Η συμβατική εντατική καλλιέργεια που εφαρμόστηκε επί πολλά χρόνια στην περιοχή της Θεσσαλίας δημιούργησε σημαντικά προβλήματα στο περιβάλλον και την αειφορία του. Επιπλέον, δεν είναι βιώσιμη πια λόγω του υψηλού κόστους καλλιέργειας. Απαιτείται άμεση στροφή σε περισσότερο φιλοπεριβαλλοντικές πρακτικές με σκοπό την άριστη, όσο είναι εφικτό, διαχείριση των φυσικών πόρων με τη βοήθεια της κατάλληλης γνώσης και τεχνολογίας.
Ο καθηγητής Δημήτρης Καλφούντζος τόνισε ότι η βιώσιμη και με ορθολογικό τρόπο διαχείριση των υδάτινων πόρων είναι απαραίτητη σήμερα όσο ποτέ στην εποχή της κλιματικής αλλαγής για να μπορέσει η επόμενη γενιά να καλύψει τις ανάγκες της. Παρουσιάστηκε και η σημερινή κατάσταση της υπερκατανάλωσης των υδατικών πόρων της Θεσσαλίας. Για τη γεωργία, η ανεπάρκεια ειδικών γεωπόνων σε θέματα διαχείρισης του αρδευτικού νερού έχει ως αποτέλεσμα να μην χορηγούνται οι σωστές ποσότητες νερού στις καλλιέργειες ώστε αυτό να επηρεάζει αρνητικά τις αποδόσεις με σημαντικές απώλειες πολύτιμου νερού (υψηλό υδατικό αποτύπωμα των προϊόντων). Προτάθηκε μεταξύ άλλων η χρήση ψηφιακών εδαφολογικών χαρτών, ορίων χρήσης νερού ανά καλλιέργεια και μέτρηση της κατανάλωσης νερού ανά παραγωγό και καλλιέργεια.
Ο αναπληρωτής καθηγητής Βασίλειος Αντωνιάδης αναφέρθηκε σε κατάλληλες καλλιεργητικές τεχνικές, καλλιέργειες και εισροές που μπορούν να συνεισφέρουν στη βελτίωση της οργανικής ουσίας των εδαφών, καθώς τα θεσσαλικά εδάφη είναι πτωχά πια σε οργανική ουσία άρα και μειωμένης παραγωγικότητας. Έγινε περιγραφή δυνατοτήτων για φιλικές προς το περιβάλλον εισροές με σκοπό τη βελτίωση της γονιμότητας των εδαφών μέσω της βελτίωσης της συγκέντρωσης της εδαφικής οργανικής ουσίας. Επικεντρώθηκε στα ζωικά απεκκρίματα και στην ιλύ των βιολογικών καθαρισμών αστικών περιοχών. Σημείωσε και τους κινδύνους από τη ρύπανση των εδαφών με βαρέα μέταλλα που μπορεί να προέρχονται από τις ανωτέρω εισροές.
Ο επίκ. καθηγητής Ανέστης Καρκάνης επισήμανε ότι η χρήση χημικών ζιζανιοκτόνων είναι απαραίτητη για την επίτευξη υψηλών αποδόσεων. Αλλά είναι απαραίτητη η ολοκληρωμένη διαχείριση των ζιζανίων ώστε να περιορισθεί η χρήση ζιζανιοκτόνων σε συνδυασμό με την πίεση των ζιζανίων προς τις καλλιέργειες. Στην ολοκληρωμένη διαχείριση ζιζανίων στα φυτά μεγάλης καλλιέργειας, εργαλεία όπως η αμειψισπορά, η πυκνή σπορά, η ισορροπημένη λίπανση κ.ά., συμβάλλουν στη μείωση της πυκνότητας των ζιζανίων αλλά και στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας των καλλιεργειών. Στις δενδρώδεις καλλιέργειες η χημική ζιζανιοκτονία σε στενή σχετικά λωρίδα γης πάνω στη γραμμή φύτευσης των δέντρων και η κοπή τους στη μεγαλύτερη επιφάνεια του δενδρώνα είναι σήμερα εφικτή σε συνδυασμό με τη χρήση νερού και τη φυτοπροστασία.
Ο καθηγητής Νικόλαος Παπαδόπουλος τόνισε ότι, παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί τις τελευταίες δεκαετίες στην αντιμετώπιση των εχθρών των καλλιεργειών με την υιοθέτηση των προγραμμάτων ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας, οι απώλειες παραγωγής εξακολουθούν να είναι μεγάλες και στηρίζονται βασικά στη χρήση χημικών σκευασμάτων. Περιγράφηκαν περιπτώσεις χρήσης της σύγχρονης τεχνολογίας στην αντιμετώπιση των εντόμων (γεωργία ακριβείας, παρακολούθηση) που μπορεί να συμβάλει στη μείωση της χρήσης εντομοκτόνων και συνεπώς στην ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιδράσεών τους στο περιβάλλον και την υγεία των καταναλωτών.
Γ. Ρούστας
