Θα τις επαναλάβω συνοπτικά για να τις θυμίσω στους αγρότες. Σημειώνω ότι φέτος αποφασίσαμε σε συνεργασία με της ΕΠΑΚΣ να σπείρουμε πολλά χωράφια με ακαλλιέργεια. Οι συνεργαζόμενοι αγρότες θα καλλιεργήσουν το μισό χωράφι τους όπως συνηθίζουν (συμβατική καλλιέργεια) και το μισό θα το σπείρουμε με ακαλλιέργεια για να έχουμε εκτεταμένα αποτελέσματα σύγκρισης. Ελπίζουμε ότι με τον τρόπο αυτό θα επιτύχουμε να πείσουμε τους αγρότες για την ωφέλεια που θα έχουν τόσο από πλευράς εύκολης εκτέλεσης της σποράς και μείωσης του κόστους παραγωγής όσο και την επίτευξη ικανοποιητικών αποδόσεων και υψηλότερου καθαρού εισοδήματος. Ποιες είναι οι πρακτικές που προτείνουμε;
1. Αμειψισπορά. Πρέπει να γίνει βίωμα όλων των αγροτών ότι η αμειψισπορά πληρώνει πίσω με σημαντικά οφέλη τόσο στην παραγωγή όσο και στη μείωση του κόστους παραγωγής. Όλες οι έρευνες παγκόσμια δείχνουν τα οφέλη της αμειψισποράς. Ατυχώς στη χώρα μας η επιλεκτική επιδότηση κάποιων καλλιεργειών δημιούργησε λογική μονοκαλλιέργειας και τώρα πρέπει να αλλάξουμε λογική.
2. Επιλογή της ποικιλίας και της ποιότητας του σπόρου. Ο παραγωγός πρέπει να επιλέξει ποικιλία που να δίνει υψηλές αποδόσεις αλλά και υψηλή ποιότητα σκληρού σίτου για τη βιομηχανία ζυμαρικών της χώρας. Να διατηρεί τα ποιοτικά χαρακτηριστικά ακόμα και όταν έχουμε μια μικρή βροχή. Χρήση πιστοποιημένου σπόρου είναι η βάση της καλής παραγωγής και ποιότητας. Ο παραγωγός να είναι βέβαιος ότι το αυξημένο κόστος του σπόρου θα πληρώσει πίσω η καλύτερη παραγωγή και ποιότητα του προϊόντος.
3. Βασική λίπανση. Καλά είναι να στηρίζεται σε ανάλυση δειγμάτων εδάφους για το φώσφορο και το κάλιο. Αν η προηγούμενη καλλιέργεια είναι ποτιστική ή ψυχανθές δεν χρειάζεται να εφαρμόσουμε άζωτο. Αυτό που υπάρχει στο έδαφος είναι αρκετό για τα πρώτα στάδια της φυτείας μέχρι την εφαρμογή της επιφανειακής αζωτούχου λίπανσης τον Φεβρουάριο. Για αυτό η προσθήκη αζώτου στη βασική λίπανση θεωρείται αύξηση κόστους χωρίς ανταπόδοση. Φυσικά σε μονοκαλλιέργειες σίτου καλά είναι να προσθέσουμε 2-3 μονάδες αζώτου (κιλά αζώτου /στρέμμα). Πρέπει να παρακολουθούμε την ανάπτυξη της φυτείας και να δούμε πώς ξεκινά το αδέλφωμα. Αν ξεκινά καλά τότε δεν χρειαζόμαστε άμεσα αζωτούχο λίπανση.
4. Ποσότητα σπόρου σποράς. Αυτή εξαρτάται από πολλές παραμέτρους όπως το βάρος 1000 σπόρων (σημειώνω ότι θέλουμε να έχουμε 750.000 φυτά- στάχυα το στρέμμα, και με μια ποικιλία που δημιουργεί 1,75 αδέλφια πρέπει να βάλουμε στο χωράφι 450.000 σπόρους το στρέμμα), η ποιότητα του σπόρου, η ποιότητα προετοιμασίας του χωραφιού, η εποχή σποράς. Είναι μια σύνθετη απόφαση που πρέπει να πάρει ο αγρότης και η εμπειρία του θα τον βοηθήσει να πάρει το σωστή. Το graniduronet που σας ανέφερα μπορεί να τον βοηθήσει σημαντικά. Μεγαλύτερη ποσότητα από όση χρειάζεται αυξάνει το κόστος παραγωγής χωρίς κάποια ωφέλεια.
5. Σπορά με καλής ποιότητας μηχανή. Η μηχανή πρέπει να είναι καλά συντηρημένη για να επιτυγχάνει ομοιόμορφη διανομή του σπόρου, τοποθέτηση στο επιθυμητό βάθος και καλή κάλυψη του σπόρου με έδαφος. Θα τονίσω ότι σε μια σειρά αγρών που δοκιμάσαμε την ακαλλιέργεια σε σύγκριση με συμβατική κατεργασία η ακαλλιέργεια μας έδωσε πάντα ίδιες ή και καλύτερες αποδόσεις με σημαντικά μειωμένο κόστος παραγωγής. Το όργωμα είναι ενεργοβόρος και κοστοβόρος εργασία που δημιουργεί σημαντικά προβλήματα. Σε μια χρονιά, όπως φαίνεται να εξελίσσεται η φετινή, με ξηρό φθινόπωρο ο αγρότης θα πρέπει να περιμένει πότε θα βρέξει για να οργώσει το χωράφι του. Αν μετά τη βροχή συνεχίσει βροχερός καιρός θα αναγκαστεί να κάνει τις εργασίες με υγρό έδαφος που θα το συμπιέσει με αρνητικές επιπτώσεις στην παραγωγή. Η σπορά θα γίνει αργά και με κακές συνθήκες κάτι που θα έχει επίπτωση στην ανάπτυξη της φυτείας. Να μην ξεχνάμε ότι καθυστερημένη σπορά και ανάπτυξη σημαίνει καθυστερημένη ωρίμανση και ο λίβας πάντα καιροφυλαχτεί να πάρει μερίδιο της παραγωγής.
6. Σε μονοκαλλιέργεια σιταριού πολλές φορές έχουμε αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση σκουληκιών οπότε πρέπει να παρακολουθούμε συχνά τη φυτεία μας για να επέμβουμε άμεσα αν χρειαστεί. Θα πρέπει εδώ με την ευκαιρία να τονίσω ότι καλά είναι να παρακολουθούμε από κοντά τη φυτεία μας επισκεπτόμενοι το χωράφι μας συχνά. Ξέρω ότι πολλοί αγρότες θεωρούν μη αναγκαίο να πηγαίνουν συχνά στα χωράφια με σιτάρι (ομολογώ ότι το έκανα και εγώ όταν πρωτοπήγα στα χωράφια της οικογένειας) αλλά αυτό είναι απόλυτα λανθασμένο.
Γράφει ο Φάνης Γέμτος*
* Ο Φάνης Γέμτος είναι γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
