Παράλληλα παράγουμε σημαντικές ποσότητες υπολειμμάτων της διαβίωσής μας που θα μπορούσαν να ανακυκλωθούν και να παράγουν ενέργεια και λιπάσματα για τις καλλιέργειες. Σημειώνω ότι το 60% των στερεών αποβλήτων της Λάρισας, σύμφωνα με μελέτη του έγινε στο ΤΕΙ παλαιότερα (Τζαχάνης και Τσιρίκογλου), είναι ζυμώσιμα υλικά. Όλα αυτά, αν τα αξιοποιούσαμε θα μπορούσαν να μας δώσουν μια σημαντική κάλυψη των ενεργειακών μας αναγκών με αύξηση της τοπικής παραγωγής (ένα καλό με τις ΑΠΕ είναι ότι οι πολιτικοί μας δεν μπορούν να τις μεταφέρουν στην Αθήνα), με δημιουργία τοπικού εισοδήματος, θέσεων εργασίας, μείωση των εξωτερικών πληρωμών για εισαγωγή ορυκτών καυσίμων και προσαρμογή στις απαιτήσεις της ΕΕ για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Σημειώνω ότι η Ε.Ε. υποχρεώνει τα κράτη-μέλη της μέχρι 2020 να επιτύχουν το στόχο 20-20-20 δηλαδή μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 20%, κάλυψη του 20% της ενέργειας που καταναλώνουμε από ΑΠΕ και να επιτύχουμε 20% εξοικονόμηση ενέργειας. Είναι προφανές ότι πρέπει να επεκτείνουμε τη χρήση των ΑΠΕ αξιοποιώντας το δυναμικό της χώρας.
Η Ελληνική κυβέρνηση ήδη από το 2009 έχει εκπονήσει σχέδιο αξιοποίησης των ΑΠΕ για να επιτύχουμε τους στόχους που μας έθεσε η ΕΕ. Στο διάγραμμα που ακολουθεί φαίνεται η πρόβλεψη για το 2020 που καλύπτει το 40% της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ, το 20% της παραγωγής θερμότητας και ψύξης, 10% στα καύσιμα μεταφορών και το 20% στη συνολική κατανάλωση.
Η κατανομή της ηλεκτρικής ενέργειας που θα παράγεται από διάφορες πηγές των ΑΠΕ και των συμβατικών καυσίμων το 2020 θα είναι: 26-27% θα προέρχεται από λιγνίτη, 32% από φυσικό αέριο, το 22% θα προέρχεται από τον αέρα, 7% από υδραυλική ενέργεια , 6% από ηλιακή, 3% από βιομάζα και 2% από διάφορες πηγές (γεωθερμία κ.λπ.).
Είναι προφανές ότι το σχέδιο προβλέπει τη διατήρηση χρήσης του λιγνίτη με μειούμενη συμμετοχή και χρήση νέων τεχνολογιών που μειώνουν τις εκπομπές ρύπων που κάνουν τη ζωή στις γύρω περιοχές πραγματικά δύσκολη. Η είσοδος του φυσικού αερίου στο σύστημα επίσης θα παραμείνει υψηλή ενώ θα αυξηθούν ιδιαίτερα η αιολική και η υδροηλεκτρική ενέργεια. Παράλληλα συμμετοχή θα έχουν τα φωτοβολταϊκά. Τα μικρά υδροηλεκτρικά, το βιοαέριο (μεθανική ζύμωση), συμπαραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας από βιομάζα. Ιδιαίτερα για τα μεγάλα υδροηλεκτρικά προβλέπεται η δυνατότητα επανάντλησης νερού ως μέσου αποθήκευσης ενέργειας που περισσεύει.
Για τα νησιά προβλέπεται εκτός από τη διασύνδεσή τους με το δίκτυο της χώρας να αναπτυχθούν ΑΠΕ κυρίως ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά αλλά σε ορισμένα και γεωθερμία. Ανεμογεννήτριες στη θάλασσα είναι μια άλλη δυνατότητα αλλά και διάφορα υβριδικά συστήματα συνδυασμού διαφόρων πηγών σε μικρά νησιά χωρίς διασύνδεση. Η δυνατότητα χρήση ΑΠΕ για αφαλάτωση νερού είναι επίσης μια δυνατότητα.
Για την επιτυχία του στόχου του 20% μείωσης για θέρμανση –ψύξη προβλέπεται η μόνωση των κτιρίων (περίπου 6%) και χρήση ΑΠΕ, κυρίως βιομάζας για κάλυψη της θέρμανσης.
Για τις μεταφορές εκτός από τη χρήση βιοκαυσίμων προβλέπεται η βελτίωση του στόλου των οχημάτων με βελτιωμένης απόδοσης κινητήρες. Για τα βιοκαύσιμα προβλέπεται η επιβολή ποσοστού ανάμειξης στα χρησιμοποιούμενα καύσιμα και προσπάθεια μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τη παραγωγή τους σύμφωνα με τις Κοινοτικές οδηγίες.
Είναι προφανές ότι η χώρα μας έχει ένα φιλόδοξο πρόγραμμα αξιοποίησης των ΑΠΕ που διαθέτει σε μεγάλη αφθονία. Σε αυτό πρέπει να συμβάλλουμε όλοι. Αν δεν θέλουμε ανεμογεννήτριες στα Αγραφα ή στα Στουρναρέικα ή στην Ικαρία και υδροηλεκτρικά στον Αχελώο τότε προφανώς προκρίνουμε τη διατήρηση του λιγνίτη και των πετρελαϊκών σταθμών στα νησιά αν επιθυμούμε να έχουμε την ενέργεια που καταναλώνουμε σήμερα. Θα συνιστούσα σε όλους τους «οικολόγους» να πάνε να δουν τη κατάσταση στο οροπέδιο της Πτολεμαΐδας και της γύρω περιοχής για να καταλάβουν ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί η ρύπανση μέρους της χώρας για να παριστάνουν τους ευαίσθητους οικολόγους κάποιοι σε άλλες περιοχές της χώρας εκ του ασφαλούς.
Γράφει ο Φ. Γέμτος*
* Ο Φ. Γέμτος είναι γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
