Για αυτό η ενσίρωση αποτύγχανε. Κάποτε δοκίμασαν να προσθέσουν σάκχαρα με τη μορφή μελάσσας από την επεξεργασία των ζαχαροτεύτλων αλλά η επιτυχία ήταν σχετικά μικρή καθώς η διανομή γίνονταν με ποτιστήρια στο σιρό που δεν εξασφάλιζε καλή διανομή. Η ιδέα που έδωσε καλά αποτελέσματα ήταν η προ-ξήρανση του χόρτου. Ουσιαστικά η προ-ξήρανση με την αφαίρεση νερού κάνει το χυμό που βγαίνει με τη συμπίεση από τη χορτομάζα πιο πυκνό (και σε υδατάνθρακες) και αυτό βοηθά τη δράση των μικροοργανισμών της γαλακτικής ζύμωσης και συμβάλλει στην επιτυχή συντήρηση του χόρτου. Η ενσίρωση σε μεγάλα κυλινδρικά δέματα των ψυχανθών έχει επιτυχία καθώς το χόρτο μπορεί μα μείνει λίγες ώρες να χάσει μέρος της υγρασίας και να ενσιρωθεί με χαμηλή υγρασία.
Μια μικρή σημείωση για τη προστασία του περιβάλλοντος. Όταν η χορτομάζα είναι πολύ υγρή τότε με τη συμπίεση έχουμε έξοδο υγρών. Αυτά είναι ιδιαίτερα φορτισμένα με οργανικά στοιχεία και με πολύ υψηλή ρυπαντική ικανότητα. Έχει υψηλότερο BOD5ακόμα και από τη κοπριά. Για αυτό προσοχή. Μην αφήνεται υγρά να διαχυθούν στο περιβάλλον. Προκαλούν μεγάλη ρύπανση. ΤοBOD5 (Biological Oxygen Demand ή το απαιτούμενο βιολογικό οξυγόνο για πέντε ημέρες για να αποδομηθεί η οργανικού ουσία ) είναι ένα μέτρο τη ρυπαντικής ικανότητας των οργανικών υλικών που βρίσκονται σε ένα υδάτινο σύστημα. Διότι η οργανική ουσία στο νερό αποτελεί καλό υπόστρωμα για τους μικροοργανισμούς που καταναλώνουν το οξυγόνο του νερού που λείπει από τους ανώτερους οργανισμούς όπως τα ψάρια με αποτέλεσμα να πεθαίνουν και να διαταράσσεται το οικοσύστημα. Για αυτό κατά τη δημιουργία του ενσιρώματος πρέπει οι αγρότες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί για να αποφύγουν ρύπανση του περιβάλλοντος.
Η ενσίρωση δίνει μια χαμηλού κόστους ζωοτροφή και πρέπει να χρησιμοποιηθεί από τους κτηνοτρόφους. Η λήψη της ενσιρωμένης τροφής από το σιρό πρέπει να γίνει με προσοχή και να λαμβάνεται κάθε φορά η ποσότητα που θα τροφοδοτηθεί στα ζώα με τη μικρότερη δυνατή ανάδευση του υλικού. Γιατί μόλις ο αέρας (το οξυγόνο) εισχωρήσει στη μάζα του αρχίζουν αερόβιες ζυμώσεις που το καταστρέφουν. Σήμερα υπάρχουν μια σειρά από μηχανήματα για την λήψη του ενσιρώματος από το σιρό που μπορούν να αναμιγνύουν και συμπυκνωμένες ζωοτροφές και να μοιράζουν τη τροφή κατ’ ευθείαν στα παχνιά των ζώων μειώνοντας ουσιαστικά την απαιτούμενη εργασία και το σχετικό κόστος.
Το πιο απλό είναι η χρήση φορτωτή μπροστά στο τρακτέρ που να αφαιρεί ποσότητες ενσιρώματος και να τις φορτώνει στο όχημα που το μεταφέρει στα παχνιά. Είναι προφανώς η μέθοδος που αναδεύει περισσότερο το ενσίρωμα αλλά φυσικά είναι η φθηνότερη λύση. Ειδικότερα μηχανήματα κάνουν τη αφαίρεση με ειδικά εξαρτήματα που ¨ξύνουν¨ το ενσίρωμα και αφαιρούν σταδιακά στιβάδες του που φορτώνουν άμεσα σε οχήματα διανομής. Στις εικόνες φαίνονται διάφορα τέτοια συστήματα. Κάποια από αυτά χρησιμοποιούν πριόνια που κόβουν κομμάτια ενσιρώματος με τη μικρότερη δυνατή ανατάραξη του. Άλλα έχουν κυλίνδρους με προεξοχές - δόντια που αφαιρούν σταδιακά στιβάδες ενσιρώματος με ελάχιστη διατάραξη.
Έχουν αναπτυχθεί και μηχανήματα για τη τροφοδοσία χόρτου ή ενσιρώματος από κυλινδρικά δέματα, Το δέμα «καρφώνεται» στο κέντρο, αφαιρούνται οι πλαστικές λωρίδες που το καλύπτουν και καθώς περιστρέφεται περνά μπροστά από ένα έλασμα που το «ξετυλίγει» και το τροφοδοτεί στο παχνί.
Ένα τελευταίο στοιχείο για τις καλλιέργειες για ενσίρωση. Ορισμένα φυτά όπως το καλαμπόκι δίνουν την άριστη παραγωγή με ορισμένο αριθμό φυτών το στρέμμα. Για το καλαμπόκι είναι γύρω στα 8.000 φυτά το στρέμμα. Το καλαμπόκι καλλιεργείται σε σειρές ανά 70 εκατοστά και οι μηχανές συγκομιδής έχουν ράμφη που συγκομίζουν το καλαμπόκι για ενσίρωση αλλά και για καρπό. Άλλες καλλιέργειες όμως όπως το σόργο αποδίδουν καλύτερα σε πυκνούς πληθυσμούς. Ενώ αρχικά καλλιεργούνταν σε σειρές των 70 εκατοστών όπως το καλαμπόκι τελευταία άρχισαν να καλλιεργούνταισε πυκνότερες σειρές και για αυτό δημιουργήθηκαν μηχανές συγκομιδής με κεφαλές που συγκομίζουν φυτά με διάφορες αποστάσεις μεταξύ των φυτών. Οι αγρότες – κτηνοτρόφοι πρέπει να δοκιμάσουν καλλιέργειες και τεχνικές που να μεγιστοποιούν τη παραγωγή και το αντίστοιχο κέρδος τους και να μη μένουν προσκολλημένοι σε αυτά που ξέρουν.
Γράφει ο Φάνης Γέμτος*
* Ο Φάνης Γέμτος είναι γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
