Η εκδήλωση είχε μεγάλη επιτυχία με ιδιαίτερα καλή οργάνωση και μεγάλη συμμετοχή των αγροτών. Είναι εντυπωσιακό ότι και σε ημερίδα στο ΤΕΙ για την καλλιέργεια ξηρών καρπών είχε επίσης μεγάλη συμμετοχή. Αυτά είναι ενδείξεις αλλαγής νοοτροπίας των αγροτών που πλέον επιζητούν ενημέρωση και πληροφόρηση. Τελειώνει ο ξερόλας αγρότης; Ας ελπίσουμε. Βέβαια φαίνεται ότι το κλειδί της μεγάλης συμμετοχής ήταν η παρουσία του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Γεωργίας κι Κασίμη και του κ Τσιατούρα της μονάδας επενδύσεων του Υπουργείου που αναφέρθηκαν στο Πρόγραμμα Γεωργικής Ανάπτυξης που υλοποιείται και κυρίως στην επικείμενη προκήρυξη των Σχεδίων Βελτίωσης. Δεν αμφιβάλλω ότι η επιδότηση επενδύσεων στη γεωργία είναι σημαντική και βοηθά τους αγρότες να αναπτύξουν τις επιχειρήσεις τους αλλά η προσκόλληση στις επιδοτήσεις έχει σημαντικές αρνητικές πτυχές στις οποίες έχω αναφερθεί πολλές φορές. Είναι αλήθεια ότι γίνεται μια προσπάθεια εξορθολογισμού των σχεδίων βελτίωσης με ορθότερη εκτίμηση των επιλέξιμων τρακτέρ κάτι που βρίσκει από όσα κατάλαβα αρκετές αντιδράσεις από τους αγρότες και τους μελετητές των προτάσεων.
Εγώ όμως θα αποφύγω τις πληροφορίες για τα Σχέδια Βελτίωσης (πιστεύω κάποιος καλύτερα ενημερωμένος από εμένα μπορεί ίσως να το κάνει) και θα παραμείνω στο τεχνικό τμήμα της ημερίδας. Ίσως θα επανέλθω στο μέλλον στο θέμα του μεγέθους των τρακτέρ και της βιωσιμότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων.
Στο δεύτερο τμήμα της ημερίδας τρεις αγρότες, πρωτοπόροι στο τομέα τους παρουσίασαν τα αγροκτήματά τους και την υιοθέτηση πρακτικών που είναι όχι μόνο καινοτόμες και πρωτοποριακές αλλά πρέπει να αποτελέσουν υπόδειγμα για όλη τη χώρα. Για αυτό θα αφιερώσω λίγο χρόνο για να περιγράψω τη δουλειά τους.
Η πρώτη παρουσίαση ήταν από τον κ Κώστα Κράββα έναν αγρότη από την περιοχή της Χαλάστρας Θεσσαλονίκης με καλλιέργεια ρυζιού. Το αγρόκτημα είναι 1200 στρέμματα σε 20 αγροτεμάχια. Απασχολεί ένα μόνιμο και ένα εποχιακό προσωπικό. Έχει τρία τρακτέρ 135, 110 και 72 ίππων και πλήθος παρελκομένων για όλες τις δουλειές του αγροκτήματος. Για να φανεί πόσο οργανωμένη είναι η εκμετάλλευση σας δίνω στην Εικόνα 1 τα καλλιεργούμενα στρέμματα και τις αποδόσεις από το 1988 μέχρι το 2015. Μ]Και μόνο το διάγραμμα αυτό δείχνει τη καλή οργάνωση της επιχείρησης.
Το 2015 αποφασίζει να υιοθετήσει τις νέες τεχνολογίες της γεωργίας ακριβείας στη μονάδα του. Είχε την ευτυχή συγκυρία να συνεργαστεί με την εταιρεία ΟΙΚΟΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΕ, μια εταιρεία που εξειδικεύεται στις υπηρεσίες στους αγρότες και διαθέτει drones με κάμερες που μπορούν να κινούνται άνω από την καλλιέργεια και να τη χαρτογραφούν. Η ΟΙΚΟΝΑΝΑΠΤΥΞΗ διαθέτει μια ομάδα νέων επιστημόνων που ενδιαφέρονται να αναπτύξουν ανάμεσα σε άλλες δραστηριότητες εφαρμογές γεωργίας ακριβείας και να δράσουν ως σύμβουλοι αγροτών. Η αλλαγή απαιτούσε νέες επενδύσεις για να εφαρμοστούν οι τεχνικές της γεωργίας ακριβείας. Όπως περιγράφει ο ίδιος «Το 2016 αγοράστηκαν 2 καινούρια τρακτέρ 260 hp και 115 hp, 7 καινούρια παρελκόμενα, υπολογιστές, μετεωρολογικός σταθμός, software και λοιπός εξοπλισμός, σε ένα πλήρες πακέτο αξίας 500,000 ευρώ περίπου». Στα νέα παρελκόμενα περιλαμβάνονται ένας λιπασματοδιανομέας και ένα ψεκαστικό για εφαρμογή μεταβλητών δόσεων με βάση χάρτες εφαρμογής.
Οι τεχνολογίες που εφαρμόστηκαν ήταν οι ακόλουθες (Εικόνα 3):
* Τηλεπισκόπηση με χρήση εναέριων μέσων και δορυφορικών εικόνων που απεικόνιζαν το χωράφι σε τακτά χρονικά διαστήματα.
* Δημιουργία χαρτών του χωραφιού (έδαφος , καλλιέργεια κλπ) με γεωστατιστικές μεθόδους
* Σύστημα πλοήγησης στο χωράφι μεγάλης ακρίβειας με χρήση GPS που δημιουργούσε γραμμές tramline.
* Στα τρακτέρ εγκαταστάθηκαν συστήματα αυτόματης πλοήγησης για να ακολουθούν ακριβώς την πορεία που προγραμματίζεται στο χωράφι.
* Έγινε εφαρμογή μεταβλητών δόσεων εισροών με χρήση κατάλληλου εξοπλισμού που λειτουργούσε με χάρτες εφαρμογής με χρήση των στοιχείων που συγκεντρώνονταν από τους αισθητήρες και τη τηλεπισκόπηση.
* Χρησιμοποιήθηκε ένα ολοκληρωμένο σύστημα επικοινωνίας των αισθητήρων και των άλλων συστημάτων που λειτουργούσαν στο αγρόκτημα.
Η εφαρμογή της Γεωργίας ακριβείας άρχισε το 2016. Έγινε χαρτογράφηση παραγωγής και μετρήσεις στο χωράφι που επέτρεψαν τη δημιουργία ζωνών διαχείρισης δηλαδή ζωνών του χωραφιού με ομοιόμορφα χαρακτηριστικά. Από τις ζώνες αυτές λήφθηκαν δείγματα εδάφους και έγιναν αναλύσεις για τα θρεπτικά στοιχεία που περιείχαν και διαπιστώθηκαν τυχόν ελλείψεις ή ανισορροπίες που διορθώθηκαν με την επόμενη εφαρμογή λιπασμάτων. Στη διάρκεια της βλαστικής περιόδου με χρήση εικόνων από δορυφόρους ή εναέρια αυτόνομα ελικοπτεράκια έγινε ανίχνευση χαρακτηριστικών των φυτών και δημιουργήθηκαν χάρτες εφαρμογής επιφανειακής αζωτούχου λίπανσης αλλά και μεταβλητών δόσεων φυτοπροστατευτικών προϊόντων. Οι αλγόριθμοι για την εφαρμογή των μεταβλητών δόσεων αναπτύχθηκαν σε συνεργασία με την ΟΙΚΟΑΝΑΠΤΥΞΗ ενώ εφαρμόστηκαν και πρότυπα ανάπτυξης που βοήθησαν στη λήψη αποφάσεων για διάφορες καλλιεργητικές φροντίδες.
Τα αποτελέσματα για το 2017 ήταν πραγματικά εντυπωσιακά. Ο κ Κράββας τα συνόψισε: Επιτεύχθηκε 14.1% αύξηση παραγωγής από το Μ.Ο. των αποδόσεων 10ετίας των χωραφιών μας, σε μια μέτρια ως κακή χρονιά για το ρύζι (Εικόνα 5). Οι δαπάνες για λιπάσματα και φάρμακα ήταν μειωμένες κατά 20% περίπου. Η βιομηχανική απόδοση και το ειδικό βάρος είναι πολύ αυξημένα. Ιδιαίτερα αυξημένα τα ποσοστά πρωτεϊνών του τελικού προϊόντος. Έχει εξαλειφθεί τελείως το άγχος λήψης αποφάσεων και όλοι ξέρουν ακριβώς τι πρέπει να γίνει και πότε.
Γράφει ο Φάνης Γέμτος*
* Ο Φάνης Γέμτος είναι γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
