Η «ΕτΔ» παρουσιάζει τα σημαντικότερα εξ αυτών, προς ενημέρωση όλων των ενδιαφερόμενων παραγωγών και επιχειρηματιών, αλλά και των απλών πολιτών, καθώς δικαίως όλα αυτά τα χρόνια πολλοί ήταν αυτοί που έψαχναν να βρουν τους βασικούς τουλάχιστον λόγους της πτωτικής τάσης της αξίας χρήσης που είχε ένα χρηματιστηριακό, δυναμικό αγροτικό προϊόν για την Θεσσαλία!
«ΜΥΣΤΙΚΑ» ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ
Ποιότητα για τις αγορές σημαίνει η παραγωγή μιας σταθερής και μετρήσιμης ποσότητας προϊόντος, όσο δυνατόν πιο ομοιόμορφου, με γνωστά ποιοτικά χαρακτηριστικά που θα ικανοποιούν μια συγκριμένη χρήση. Αυτό μπορεί να γίνει με ελεγχόμενη και οργανωμένη καλλιέργεια μέσω ενός συλλογικού σχήματος παραγωγής (Ομάδες-Οργανώσεις παραγωγών). Η ποιότητα ξεκινάει από το στάδιο της σποράς με την επιλογή της κατάλληλης ποικιλίας. Στη συνέχεια όμως η ποιότητα μπορεί να μεταβληθεί από διάφορους παράγοντες στο χωράφι που είναι οι εξής:
α) Ο τρόπος διαχείρισης της καλλιέργειας.
β) Οι καιρικές συνθήκες.
γ) Η διαδικασία συλλογής του προϊόντος.
δ) Ο τύπος της συλλεκτικής μηχανής (striper, picker) που θα χρησιμοποιηθεί.
ε) Η αποθήκευση (υγρασία σύσπορου).
Επίσης η ποιότητα μπορεί να μεταβληθεί και στο εκκοκκιστήριο εξαιτίας:
- Της μη κατάλληλης ταχύτητας εκκόκκισης.
- Του υπερβολικού καθαρισμού για την αφαίρεση ξένων υλών.
- Της χρήσης υψηλών θερμοκρασιών για την αφαίρεση της υπερβολικής υγρασίας στο σύσπορο.
- Της μηχανολογικής κατάστασης του εκκοκκιστηρίου.
Σε ό,τι αφορά στο ελληνικό βαμβάκι και τις αγορές, τρία βασικά ποιοτικά χαρακτηριστικά έχουν μεγάλη σημασία: το χρώμα, το micronaire (λεπτότητα της ίνας) και το μήκος της ίνας!
Ιδιαίτερα το κυτίο χρώματος θεωρείται η πιο σημαντική παράμετρος για τις αγορές. Χαμηλό κυτίο χρώματος σημαίνει χαμηλότερη ποιότητα και χαμηλότερη τιμή.
Τα λευκά βαμβάκια έχουν καλύτερη τιμή, ενώ το αντίθετο ισχύει για τα Κηλιδωμένα, διότι δημιουργούν προβλήματα στην επεξεργασία του προϊόντος. Υψηλό micronaireπουσημαίνει παχύτερες ίνες δεν είναι επιθυμητό για την αγορά. Καλό micronaire θεωρείται από 3,8 έως 4,5 (Αυστραλία) ή 3,7 έως 4,2 (ΗΠΑ-USD). Ακόμη, αποδεκτό θεωρείται και το micronair από 4,3 έως 4,9. Βαμβάκια με micronaire πάνω από 4,8 (χονδρά) ή κάτω από 3,6 (πολύ λεπτά) δεν προτιμούνται στις αγορές και έχουν χαμηλότερη τιμή διότι δημιουργούν προβλήματα στην επεξεργασία του προϊόντος, ενώ έχουν και περιορισμένη χρήση. Επιπλέον και το μήκος καθορίζει την τιμή του βαμβακιού! Συγκεκριμένα, βαμβάκια με μήκος κάτω από 28 χιλ. έχουν χαμηλότερη τιμή, ενώ με μήκους 28-29 χιλ. είναι απλά αποδεκτά. Πάνω από 29 χιλ. θεωρείται καλό μήκος για το προϊόν. Υπάρχουν βέβαια κι άλλα τεχνικά χαρακτηριστικά που ενδιαφέρουν κυρίως τα κλωστήρια, αλλά για τις αγορές έχουν μικρότερη σημασία.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Από τα αποτελέσματα των πολύ σημαντικών ερευνητικών δράσεων που υλοποίησε το Εθνικό Κέντρο Βάμβακος σε συνεργασία με τη Διεπαγγελματική Οργάνωση Βάμβακος και τα οποία παρουσιάστηκαν αναλυτικά στην πρόσφατη ημερίδα(23-2-2017) για την ποιότητα του ελληνικού βαμβακιού, ενδεικτικά προκύπτουν τα παρακάτω:
ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ
Από τη μελέτη των ποικιλιών φαίνεται ότι υπάρχουν ποικιλίες με υψηλό micronaire (λεπτότητα), δηλαδή παράγουν πιο χονδρή ίνα, που καλλιεργούνται σε μεγάλες εκτάσεις στη χώρα μας!
Επίσης οι ποικιλίες έχουν μεγάλες διαφορές στα ποιοτικά χαρακτηριστικά και κυρίως στη λεπτότητα της ίνας (micronaire) και στο μήκος της. Αυτό σημαίνει ότι η ανάμειξη των ποικιλιών αυτών δημιουργεί προβλήματα στην ποιότητα του τελικού προϊόντος αλλά και στην τυποποίηση. Τα βαμβάκια που προέρχονται από τη διαδικασία της σποροπαραγωγής - που είναι μια ελεγχόμενη καλλιέργεια - έδειξαν εντυπωσιακά καλύτερο κυτίο χρώματος (πιο λευκά βαμβάκια) από τα βαμβάκια που προέρχονται από κανονική καλλιέργεια, τα οποία είχαν υποβαθμισμένη ποιότητα στο χρώμα και ήταν ελαφρώς κηλιδωμένα σε πολύ μεγάλο ποσοστό!
Αυτό αποδεικνύει ότι η χώρα μας έχει μεγάλες δυνατότητες να παραγάγει πολύ καλύτερο κυτίο χρώματος, ωστόσο αυτή η ικανότητα χάνεται δυστυχώς λόγω της κακής διαχείρισης και κακής οργάνωσης συνολικά της ελληνικής βαμβακοκαλλιέργειας!
ΓΙΑ ΤΑ ΠΟΙΟΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Από τη μελέτη των ποιοτικών χαρακτηριστικών 1% των παραγόμενων δεμάτων σε επίπεδο χώρας πρόκυψε ότι το ελληνικό βαμβάκι παρουσιάζει σημαντική αύξηση στο micronaire συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια (στοιχεία Οργανισμού Βάμβακος – Ο.Β.). Συγκεκριμένα, αυξήθηκε από 4,2 σε 4,7,micronaire, γεγονός που σημαίνει ότι παράγουμε πιο χονδρή ίνα. Πολύ περισσότερο παρατηρείται αύξηση του micronaire στη Θράκη, στην Ανατολική Μακεδονία, στη Στερεά Ελλάδα και λιγότερο στη Θεσσαλία.
Αξιόλογο ποσοστό του παραγόμενου βαμβακιού μας παρουσιάζει ανεπιθύμητα όρια για την αγορά στην λεπτότητα της ίνας κι αυτό αποτελεί σημαντικό πρόβλημα που χρήζει άμεσης αντιμετώπισης.
Τα ερευνητικά αποτελέσματα έδειξαν πρόσθετα ότι παράγουμε χαμηλό κυτίο χρώματος, που έχει υποβαθμιστεί σε σύγκριση με τα στοιχεία του Ο.Β. παλαιότερα (πολύ μικρή αναλογία λευκού τύπου). Παράλληλα είναι πολύ σημαντικές και οι διαφορές στα ποιοτικά χαρακτηριστικά μεταξύ γεωγραφικών θέσεων, κυρίως στο micronaire, +b&Rd (συνθέτουν το κυτίο χρώματος), ποσοστό κοντών ινών και μήκος.
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι τα τελευταία χρόνια, το ελληνικό βαμβάκι έχει χάσει ένα μέρος της πολύ καλής φήμης του, καθώς έχει υποβαθμιστεί η ποιότητά του. Απαιτείται λοιπόν η γρήγορη υλοποίηση ενός πλήρους σχεδίου βελτίωσης της ποιότητας για την ανάκτηση της χαμένης αίγλης του ελληνικού βαμβακιού στις διεθνές αγορές.
Τα αποτελέσματα έδειξαν πως αυτή η δυνατότητα υπάρχει, αλλά χρειάζεται καλύτερη οργάνωση, στόχευση και διαχείριση της παραγωγής, ενώ απαιτείται και μεγάλη άμεση στροφή στα συλλογικά σχήματα παραγωγής, για να επιτευχθεί σύντομα η προσδοκώμενη ανάκαμψη.
Το μήνυμα ελήφθη κι αυτός είναι ο μεγάλος στόχος της νέας πολυεπίπεδης προσπάθειας που ξεκίνησαν από κοινού το Εθνικό Κέντρο Ποιοτικού Ελέγχου Ταξινόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος Καρδίτσας, με τη Διεπαγγελματική Οργάνωση Βάμβακος, υπό τον συντονισμό του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Υπογραμμίζεται ότι έχει ήδη διαμορφωθεί ένα νέο πνεύμα συνεργασίας των μελών της αλυσίδας βάμβακος στη χώρα μας που άρχισε να αποδίδει καρπούς! Αυτό φάνηκε άλλωστε στην ημερίδα του Εθνικού Κέντρου Βάμβακος, όπου στο γεύμα εργασίας που ακολούθησε και στο οποίο παρευρέθηκαν σχεδόν όλοι οι εκπρόσωποι, τέθηκαν επί τάπητος όλα τα ζητήματα και συζητήθηκαν τρόποι συνεργασίας με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας του προϊόντος.
Του Φώτη Καραγιάννη
