Η χρήση της stripper μηχανής έχει προβληματίσει αρκετές επιχειρήσεις, την Πανελλήνια Ένωση Εκκοκκιστών και Εξαγωγών Βάμβακος (ΠΕΕΕΒ), αλλά και τη Διεπαγγελματική Οργάνωση Βάμβακος (ΔΟΒ), ότι η εν λόγω συλλεκτική μηχανή υποβαθμίζει την ποιότητα του ελληνικού βαμβακιού! Από την άλλη πλευρά όμως, βαμβακοκαλλιεργητές που τη χρησιμοποιούν ισχυρίζονται ότι με αυτόν τον τρόπο μειώνουν το κόστος παραγωγής, διότι έχει χαμηλότερη τιμή και μικρότερο κόστος συντήρησης… Επίσης, η stripper έχει αρκετά μικρότερο βάρος το οποίο επιτρέπει τη χρήση της όταν είναι υγρά τα χωράφια!
Σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη μηχανή εισήχθη στη χώρα μας κυρίως για να χρησιμοποιηθεί αντί της συμβατικής μηχανής Picker, όταν οι βροχές δεν επιτρέπουν τη χρήση της λόγω του μεγάλου βάρους που έχει και δεν μπορεί να «μπει» στα υγρά χωράφια.
Έκτοτε η χρήση της stripper μηχανής αυξάνεται συνεχώς και αυτό προκαλεί ανησυχία στην πλειονότητα των εκκοκκιστικών επιχειρήσεων, ζήτημα που απασχολεί πλέον σοβαρά την ΠΕΕΕΒ και τη ΔΟΒ.
Ο ΔΡ. Μ. ΝΤΑΡΑΟΥΣΕ
Για την όσο το δυνατόν επίλυση των εύλογων αποριών γύρω από το συγκεκριμένο θέμα, η «ΕτΔ» απευθύνθηκε στον προϊστάμενο του Εθνικού Κέντρου Βάμβακος Δρ. Μοχάμεντ Νταράουσε (φωτ.), ο οποίος επισήμανε τα εξής:
«Πράγματι, υπάρχει αυτός ο τύπος (stripper) της συλλεκτικής μηχανής στην Ελλάδα, η οποία αποτελεί έναν διαφορετικό τρόπο συγκομιδής του βαμβακιού και χρησιμοποιείται στις περιπτώσεις που δεν είναι εφικτή η χρήση της συμβατικής συλλεκτικής μηχανής Picker. Αυτό γίνεται όταν το έδαφος είναι πολύ υγρό και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη συγκομιδή η συμβατική μηχανή, λόγω του μεγαλύτερου βάρους της. Από τη διεθνή βιβλιογραφία, γνωρίζω επίσης ότι αυτή η συλλεκτική μηχανή έχει χαμηλότερο κόστος αγοράς και συντήρησης σε σύγκριση με τη συμβατική picker συλλεκτική μηχανή, αλλά αυτό είναι μια πλευρά του θέματος διότι υπάρχουν μειονεκτήματα στη χρήση της που δεν είναι γνωστά! Η χρήση της stripper μπορεί να είναι χρήσιμη κατ’ εξαίρεση, στις περιπτώσεις που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί η συμβατική μηχανή. Αυτό το λέω από την άποψη ότι, από τη στιγμή που δεν έχουν μελετηθεί οι επιπτώσεις στην ποιότητα όχι μόνο στην ίνα, αλλά και στα επόμενα στάδια της επεξεργασίας του προϊόντος, στη χώρα μας, δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί μέχρι να γίνει μελέτη για να δούμε τις επιπτώσεις στο τελικό προϊόν. Επομένως θα πρέπει πρώτα να έχει γίνει μια μελέτη για την επίδραση της χρήσης της στην ποιότητα του προϊόντος. Η πολιτική του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αλλά και της ΕΕ κατευθύνεται προς τη βελτίωση της ποιότητας. Επίσης η Ομάδα Εργασίας Βάμβακος είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι πρέπει να οργανωθεί η παραγωγή, με στόχο να βελτιωθεί η ποιότητα για καλύτερη τοποθέτηση του προϊόντος στη διεθνή αγορά.
ΞΕΝΕΣ ΥΛΕΣ/ΚΟΝΤΕΣ ΙΝΕΣ
Για να επιτύχουμε τον στόχο, αυτό πρέπει να υπάρχει συνεννόηση και συνεργασία και να μελετήσουμε τις επιπτώσεις από κάθε δράση, όπως είναι αυτό που συμβαίνει σήμερα με τη συλλογή του προϊόντος με τον νέο τύπο συλλεκτικής μηχανής χωρίς να γνωρίζουμε τις επιπτώσεις. Στην Ελλάδα δεν έχουμε κάνει μελέτη για το θέμα αυτό, μπορώ όμως να σας εκθέσω τι λέει η διεθνής βιβλιογραφία. Από τη διεθνή βιβλιογραφία είναι δεδομένο ότι αυτή η συλλεκτική μηχανή αυξάνει σημαντικά τις ξένες ύλες, σε ποσοστό που μπορεί να φτάσει μέχρι 25% στο σύσπορο. Αυτό όμως έχει επίπτωση στην εκκόκκιση και στα επόμενα στάδια επεξεργασίας του προϊόντος, όπου απαιτείται μακρά διαδικασία καθαρισμού στο εκκοκκιστήριο, στα κλωστήρια, ενώ σύμφωνα με μελέτες έχει επίπτωση και στην ύφανση. Η διεθνής βιβλιογραφία αναφέρει ότι ο τρόπος συλλογής με stripper μειώνει το μήκος της ίνας, που μπορεί να φτάσει τα 2,7 mm, αυξάνει το ποσοστό των κοντών ινών, μειώνει τον δείκτη της ομοιομορφίας και το κυτίο του χρώματος που είναι σημαντικός παράγοντας για την αγορά. Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι αυξάνει σημαντικά τον αριθμό των neps (κομπάκια),που μπορεί να φτάσει σε ποσοστό μέχρι 30% ανάλογα και με την ποικιλία, με αρνητική επίπτωση στην ποιότητα, κυρίως στα κλωστήρια και στα επόμενα στάδια επεξεργασίας. Οι αυξημένες ξένες ύλες, τα πράσινα φύλλα, τα τεμάχια καρυδιών, σε συνδυασμό με τις υψηλές υγρασίες του βαμβακιού που προκύπτει από αυτόν τον τρόπο συλλογής, προκαλούν δυσλειτουργία στην εκκόκκιση και μείωση της απόδοσης! Πέραν από αυτά, η βιβλιογραφία αναφέρει αρνητικές επιπτώσεις στην κλώση και στην ύφανση, διότι απαιτούνται αυξημένες ανάγκες απαλλαγής από ξένες ύλες ή απόβλητα (waste). Οι επιπτώσεις αυτές είναι μεγαλύτερες όταν η συλλογή με τη μηχανή αυτή γίνεται σε υγρές συνθήκες, κυρίως παρουσία πράσινων καρυδιών, φύλλων και ανώριμων ινών λόγω περιβαλλοντικών συνθηκών.
ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΩΝ
Για να μειωθούν οι αρνητικές επιπτώσεις από τη χρήση της, η διεθνής βιβλιογραφία αναφέρει ότι, θα πρέπει η συλλογή με τη συγκεκριμένη μηχανή να γίνει σε ξηρές συνθήκες, να υπάρξει πλήρης ωρίμανση καρυδιών και να γίνει πλήρης αποφύλλωση της καλλιέργειας, χωρίς παρουσία πράσινων καρυδιών και φύλλων, πράγματα που δεν νομίζω ότι μπορεί να τηρηθούν εύκολα. Σχετικά με τα πλεονεκτήματα που αναφέρονται για τη συγκριμένη συλλεκτική μηχανή, όπως το χαμηλότερο κόστος και το μικρότερο βάρος θα πρέπει να συνεκτιμώνται και με τα μειονεκτήματα, όπως, η αυξημένη ενέργεια που απαιτείται για τη μεταφορά του αυξημένου βάρους, η αυξημένη ενέργεια που χρειάζεται στην εκκόκκισή του, το κόστος της αυξημένης εκκόκκισης λόγω και των αυξημένων ξένων υλών, η μείωση της τιμής λόγω μειωμένης ποιότητας, οι ανάγκες σε αποφύλλωση και σε αποξήρανση, οι συνθήκες που απαιτούνται για τη σωστή χρήση της είτε είναι περιβαλλοντικές είτε είναι καλλιεργητικές, όπως και ο κατάλληλος τύπος της ποικιλίας. Αντιλαμβάνεστε ότι δεν είναι μόνο θέματα κόστους και βάρους αλλά είναι πολλά πράγματα που θα πρέπει να μελετηθούν. Η ανάμειξη βαμβακιών προερχόμενων από διαφορετικούς τύπους συλλεκτικών μηχανών, όπως των stripper και picker, δημιουργεί πρόβλημα στην τυποποίηση του προϊόντος και στην απώλεια της ταυτότητάς του. Σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει τέτοιο προϊόν να εκκοκκίζεται χωριστά και να έχει σήμανση ως βαμβάκι προερχόμενο από stripper συλλεκτική μηχανή. Η άποψη μου είναι ότι, πριν να γίνει η χρήση αυτού του νέου τύπου συλλεκτικής μηχανής, θα πρέπει σε συνεννόηση και με τη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων στον χώρο, να γίνει μια εξειδικευμένη μελέτη στις συνθήκες της χώρας, για να δούμε τα μειονεκτήματα και τα πλεονεκτήματα και αν το ισοζύγιο είναι θετικό ή αρνητικό».
