Γράφει ο Φάνης Γέμτος*
Το ψεκαστικό για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της εργασίας του πρέπει αρχικά να έχει τις ορθές προδιαγραφές από την κατασκευή του. Πρέπει δηλαδή να είναι κατασκευασμένο σύμφωνα με τις προδιαγραφές της ΕΕ. Η καλύτερη διασφάλιση είναι το καινούργιο ψεκαστικό να έχει ελεγχθεί (δοκιμαστεί) από πιστοποιημένο ίδρυμα όπως το ΙΓΕΜΚ ή άλλο οργανισμό. Μετά την αρχική προμήθεια πρέπει να συντηρείται με σχολαστικότητα για να ψεκάζει ικανοποιητικά και να ανταποκρίνεται στους ελέγχους που επιβάλλει η ΕΕ στα ψεκαστικά άνω των πέντε ετών που ήδη έχει υιοθετηθεί και στη χώρα μας. Σημειώνω ότι μέχρι το επόμενο Νοέμβριο θα πρέπει να ελεγχθούν όλα τα ψεκαστικά άνω των πέντε ετών της χώρας μας για να μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Το κάθε ψεκαστικό πρέπει να συνοδεύεται από οδηγίες χρήσης που ο αγρότης πρέπει να διαβάζει προσεκτικά και να τις ακολουθεί. Ποια είναι τα σημεία που πρέπει να προσέξουμε:
1. Ο άξονας μετάδοσης της κίνησης από το δυναμοδότη του τρακτέρ στο ψεκαστικό (σταυρός) πρέπει να λειτουργεί καλά, να λιπαίνεται συστηματικά και να διατηρεί το πλαστικό περίβλημα προστασίας του όπως φαίνεται στο Σχήμα 1. Πρέπει επίσης να διατηρούνται στο ψεκαστικό τυχόν στοιχεία προφύλαξης του δυναμολήπτη.
2. Σημαντικό στοιχείο καλής λειτουργίας του ψεκαστικού είναι τα φίλτρα του. Το ψεκαστικό έχει δύο κύρια φίλτρα και από ένα στο κάθε ακροφύσιο. Ένα για το καθάρισμα του νερού στο ψεκαστικό δοχείο και ένα για καθάρισμα του ψεκαστικού υγρού πριν φτάσει στη αντλία. Αυτά πρέπει να είναι στη θέση τους, καθαρά και με τη παραμικρή φθορά να αντικαθίστανται.
3. Το κάλυμμα του δοχείου (Σχήμα 2) πρέπει να εφαρμόζει κανονικά και να κλείνει το άνοιγμα για να μην χύνεται ψεκαστικό υγρό κατά τους κραδασμούς όταν το δοχείο είναι γεμάτο. Η οπή αερισμού πρέπει να είναι πάντα ανοιχτή. Η δουλειά της είναι να μην αφήνει να δημιουργηθεί υποπίεση στο δοχείο όταν αδειάζει για να μην αλλοιώνει τη ροή του ψεκαστικού υγρού προς την αντλία.
4. Η αντλία πρέπει να συντηρείται σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή. Θα πρέπει να γίνεται αλλαγή λαδιών αλλά και παρακολούθηση της στάθμης του λαδιού πριν από κάθε χρήση. Τυχόν διαρροές πρέπει να επιδιορθώνονται αμέσως. Η αντλία πρέπει να λειτουργεί ομαλά χωρίς κραδασμούς που είναι ένδειξη προβλημάτων. Στην αρχή του χειμώνα, αλλά και για χρήση στη διάρκεια του χειμώνα πρέπει να αδειάζονται τα νερά ώστε να μην μένει νερό που αν παγώσει τα σπάσει την αντλία. Αν δεν αδειάζουν πλήρως τα νερά προσθέστε λίγη αλκοόλη για να κατεβάσετε το σημείο πήξεως του νερού.
5. Ο συσσωρευτής πίεσης (η φούσκα) (Σχήμα 3)των ψεκαστικών με παλινδρομικές αντλίες (εμβολοφόρες, μεμβράνης) πρέπει να έχει τη πίεση που ορίζει ο κατασκευαστής. Σημειώνω ότι το στοιχείο αυτό είναι απαραίτητο για τη καλή λειτουργία του ψεκαστικού καθώς ομαλοποιεί τη πίεση λειτουργίας και περιορίζει τις αυξομειώσεις .
6. Το μανόμετρο πρέπει να είναι στη θέση του, να είναι γλυκερίνης και να λειτουργεί καλά για να μας δείχνει τη πίεση λειτουργίας του ψεκαστικού (Σχήμα 4).
7. Το χειριστήριο πρέπει να λειτουργεί κανονικά με όλες τις βαλβίδες να ανοίγουν και να κλείνουν χωρίς διαρροές. Ο ρυθμιστής πίεσης πρέπει να ρυθμίζει τη πίεση όπου θέλουμε. Ένα σημαντικός στοιχείο είναι η λειτουργία της ανάδευσης. Θα πρέπει οι βαλβίδες που προκαλούν ανακύκλωση του ψεκαστικού υγρού στο δοχείο με τη λειτουργία της αντλίας να αναδεύει το ψεκαστικό υγρό. Για να δούμε αν δουλεύει καλά γεμίζουμε μισό το δοχείο με καθαρό νερό και πρέπει όταν βάζουμε σε λειτουργία την ανάδευση να τη βλέπουμε στο δοχείο.
8. Οι σωλήνες μεταφοράς του ψεκαστικού υγρού πρέπει να μην έχουν φθορές και να μην είναι πολύ κεκαμένες. Οποιαδήποτε φθορά ή διαρροή πρέπει να αποκαθίσταται άμεσα.
9. Ακροφύσια ή μπεκ. Είναι σημαντικά στοιχεία του ψεκαστικού. Από τη καλή τους λειτουργία εξαρτάται ο επιτυχημένος ψεκασμός. Πρέπει να τα ελέγχουμε για τυχόν φθορές και να μην αλλάζουμε τα στοιχεία τους με άλλα με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Τα μπεκ πρέπει να έχουν την ίδια παροχή κάτι που μπορούμε να ελέγξουμε μετρώντας την παροχή τους. Κρίσιμο στοιχείο για την καλή τους λειτουργία είναι η καλή λειτουργία των φίλτρων. Αν σωματίδια περάσουν από τα φίλτρα τότε βουλώνουν τα μικρά ανοίγματα των ακροφυσίων. Και τότε γίνονται τα τραγικότερα λάθη όπως το ξεβούλωμα με σύρματα, που αλλοιώνουν το άνοιγμα ή με φύσημα με το στόμα που προκαλεί αναπήδηση σταγόνων προς το χειριστή. Οι Γάλλοι προτείνουν αλλαγή των μπεκ κάθε δύο χρόνια προληπτικά. Το κόστος δεν είναι τόσο μεγάλο για να μην το κάνουμε και εμείς αν σκεφτούμε τα οφέλη από την καλή φυτοπροστασία των καλλιεργειών μας.
Τα πιο πάνω είναι γενικές οδηγίες και καλά είναι οι αγρότες να τις ακολουθούν σε συνδυασμό με τις οδηγίες χρήσης του κατασκευαστή.
* Ο Φάνης Γέμτος είναι γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
