Του Φίλιππου Ζάχαρη
Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα συμπεριέλαβαν την αμερικανική υπηρεσία πληροφοριών NSA και την Βρετανική ομόλογό της GCHQ στον επίσημο κατάλογο των «εχθρών του διαδικτύου». Αυτό προκύπτει από την ομώνυμη έκθεση που έδωσε στην δημοσιότητα πριν από λίγες ημέρες η εν λόγω οργάνωση, ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας κατά της λογοκρισίας στο Internet στις 12 Μαρτίου.
Η έκθεση κατονομάζει συνολικά 32 αρχές και φορείς σε όλο τον κόσμο, οι οποίες διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην καταστολή των επικριτικών φωνών και ανεπιθύμητων πληροφοριών στο διαδίκτυο: Πρόκειται για μυστικές υπηρεσίες και υπουργεία, πάροχους υπηρεσιών Διαδικτύου αλλά και ρυθμιστικές αρχές σε ορισμένες χώρες που επεμβαίνουν δραστικά στην διαδικτυακή χρήση.
Η έκθεση εστιάζει το ενδιαφέρον στις συχνά ελάχιστα γνωστές γραφειοκρατίες στο κέντρο της κρατικής παρακολούθησης αλλά και στις συσκευές λογοκρισίας. «Ο κεντρικός ρόλος των οργανισμών, όπως η NSA και η GCHQ αναφορικά με την εκτεταμένη επιτήρηση εκατομμυρίων ανθρώπων είναι πολύ πιο σοβαρός καθώς φρενάρει την δυτική κριτική στα αυταρχικά κράτη, όπως η Κίνα, η Σαουδική Αραβία και το Τουρκμενιστάν», δήλωσε το μέλος του διοικητικού συμβουλίου των Δημοσιογράφων χωρίς σύνορα, Matthias Spielkamp στο Βερολίνο. «Αυτός που κατασκοπεύει τους πολίτες του, δεν διακιούται να κατηγορεί άλλες κυβερνήσεις και να πιέζει δήθεν για μεγαλύτερο σεβασμό και ελευθερία της πληροφόρησης στο Διαδίκτυο.»
Οι αποκαλύψεις του Edward Snowden έδειξαν πώς NSA και GCHQ έχουν σκοπίμως δημιουργήσει τρωτά σημεία στο λογισμικό και την υποδομή πληροφορικής και έχουν κάνει εύκολη την πρόσβαση στους κόμβους των επικοινωνιών μέσω Διαδικτύου, με αποτέλεσμα την απρόσκοπτη παρακολούθηση εκατομμυρίων αθώων πολιτών. Αυτές οι υπηρεσίες πληροφοριών έχουν μετατρέψει το Διαδίκτυο σε εργαλείο μηχανισμού ασφαλείας, σε βάρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η προστασία της ιδιωτικής ζωής, της ελευθερίας της έκφρασης και του Τύπου.
Σύμφωνα με την οργάνωση, περαιτέρω εχθροί του Διαδικτύου είναι η ρωσική υπηρεσία πληροφοριών FSB, το Ανώτατο Συμβούλιο του Ιράν για τον κυβερνοχώρο και η κινέζικη υπηρεσία πληροφοριών διαδικτύου, η οποία σχεδιάζει τις πολιτικές λογοκρισίας της κυβέρνησης στο Πεκίνο. Παρομοίως, η αρχή της ασφάλειας του δικτύου της Αιθιοπίας INSA αλλά και ο τηλεφωνικός πάροχος του Τουρκμενιστάν, Turkmen - Telecom, περιλαμβάνονται στον συγκεκριμένο κατάλογο – με αρμοδιότητες που έχουν επεκταθεί με την πάροδο του χρόνου πολύ πέραν των θεμιτών βασικών λειτουργιών τους.
Το γεγονός ότι ακόμη και θεσμοί δημοκρατικών κρατών δεν έχουν ανοσία σε αυτές τις εξελίξεις, υπηρεσίες που παραδοσιακά θεωρούνται πρωτοπόροι στον τομέα της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών, δείχνει το μέγεθος του προβλήματος. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα του Κέντρου της Ινδίας για την Ανάπτυξη της Τηλεματικής, που κατόπιν κυβερνητικής εντολής έχει εξελίξει κεντρικά τμήματα του μηχανισμού παρακολούθησης. Όμως και άλλες μυστικές υπηρεσίες, όπως η γερμανική Υπηρεσία Πληροφοριών αλλά και η γαλλική DGSE, οι οποίες δεν περιλαμβάνονται στον κατάλογο των εχθρών του διαδικτύου, εντούτοις παρακολουθούν την κίνηση στο Διαδίκτυο και συνεργάζονται στενά με την NSA.
Για πρώτη φορά οι δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα συμπεριλαμβάνουν φέτος και τρεις διεθνείς εμπορικές εκθέσεις παρακολούθησης στους εχθρούς του Διαδικτύου: Πρόκειται για την ISS World, την Technology against crime και την Milipol. Σε χώρες όπως Συρία, Βιετνάμ, Τουρκμενιστάν και Μπαχρέιν, η κρατική εξουσία ελέγχει απόλυτα την υποδομή του. Στη Συρία και το Ιράν, το διαδίκτυο στραγγαλίζεται προκειμένου να εμποδιστεί η διάδοση των εικόνων κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων. Η Κίνα, η Συρία και το Σουδάν, επίσης, έχουν περιορίσει σημαντικά την κίνηση στο Διαδίκτυο εντός των συνόρων τους για την πρόληψη της διάδοσης κρίσιμων πληροφοριών.
Άλλες χώρες, από την άλλη, έχουν υποχρεώσει τους παρόχους υπηρεσιών Διαδικτύου να αφαιρούν ανεπιθύμητο περιεχόμενο από το Internet ή να φιλτράρουν και να μπλοκάρουν ορισμένες ιστοσελίδες. Όπως βλέπουμε λοιπόν, τα πράγματα με το διαδίκτυο δεν πάνε και τόσο καλά. Οι κυβερνήσεις, χρησιμοποιώντας κατάλληλα τις υπηρεσίες πληροφοριών όχι απλά φιλτράρουν την επικοινωνία αλλά επιδιώκουν να ελέγξουν την κάθε κίνηση και διάθεση επικοινωνίας μεταξύ των πολιτών. Η διαδικτυακή κοινότητα δεν θα μπορούσε να μείνει ανέπαφη, βλέπετε, από τις παγκόσμιες εξουσίες. Και δεν είναι μόνο τα αυταρχικά κράτη, όπως διαπιστώνουμε, αλλά και όλα αυτά που κόπτονται για την περιβόητη ελευθερία διακίνησης ιδεών.
Τα δεδομένα λοιπόν αλλάζουν μέρα με την μέρα. Οι εξελίξεις γίνονται ολοένα και πιο δραματικές εις ότι αφορά την διακίνηση πληροφοριών και μηνυμάτων στο διαδίκτυο. Θα έλεγε κανείς ότι ένας νέος Μεσαίωνας επικρατεί από όλους αυτούς που έχουν μετατρέψει εδώ και δεκαετίες την ζωή σε κόλαση. Οι ευκαιρίες ελάχιστες, ο έλεγχος ασφυκτικός. Και πάνω από τα κεφάλια των ανθρώπων ένας απίστευτος βραχνάς που λαμβάνει διαστάσεις επιδημίας. Μια επιδημία ανίατη που συντηρείται εσκεμμένα από τις εξουσίες προς όφελος των εκάστοτε γεωπολιτικών συμφερόντων. Ένας βραχνάς που τρέφεται από την επιβαλλόμενη σιωπή.
