Η Αρκτική είναι η ταχύτερα θερμαινόμενη περιοχή του πλανήτη και καθώς λιώνει το μόνιμα παγωμένο υπέδαφος, απελευθερώνονται μέταλλα που καταλήγουν στις υδάτινες οδούς.
Σύμφωνα με τον Μπρετ Πουλέν, συντάκτη της μελέτης και επίκουρο καθηγητής Περιβαλλοντικής Τοξικολογίας στο Πανεπιστήμιο Καλιφόρνια Ντέιβις (University of California Davis) «πρόκειται για μια απρόβλεπτη συνέπεια της κλιματικής αλλαγής, που παρατηρούμε σε κάποια από τα πιο παρθένα ποτάμια της χώρας μας».
Η τήξη του μόνιμα παγωμένου υπεδάφους εκθέτει τα μέταλλα στο οξυγόνο σε μια διαδικασία γνωστή ως διάβρωση, η οποία αυξάνει την οξύτητα του νερού και διαλύει μέταλλα όπως ο σίδηρος -που δίνει στα ποτάμια της Αλάσκας το χρώμα της σκουριάς, ορατό ακόμη και σε δορυφορικές φωτογραφίες- , το κάδμιο, ο χαλκός και ψευδάργυρος. Η μελέτη υπογραμμίζει την πιθανή υποβάθμιση της ποιότητας του πόσιμου νερού και τον κίνδυνο για την αλιεία στην περιοχή της Αρκτικής.
Το φαινόμενο, όπως σημειώνει ο Guardian, παρατηρήθηκε για πρώτη φορά το 2018, όταν ερευνητές πρόσεξαν ότι τα μέχρι τον προηγούμενο χρόνο κρυστάλλινα νερά των ποταμών κατά μήκος του Μπρουκς Ρέιντζ, στη βόρεια Αλάσκα, είχαν πάρει ένα γαλακτερό πορτοκαλί χρώμα. Σε διάστημα ενός έτους εξαφανίστηκαν δύο τοπικά είδη ψαριών σε παραπόταμο του ποταμού Άκιλικ.
«Τα στοιχεία μας υποδεικνύουν ότι όταν το ποτάμι έγινε πορτοκαλί, παρατηρήσαμε μια σημαντική μείωση των μακροασπόνδυλων και του βιοϋμενίου [οργανωμένης συνάθροισης μικροβίων (π.χ. βακτηρίων, μυκήτων και πρωτόζωων)], στον πυθμένα του ρέματος, που συνιστούν ουσιαστικά τη βάση του τροφικού ιστού», δήλωσε ο Πουλέν για το φαινόμενο της σκουριάς, το οποίο «θα μπορούσε να αλλάξει το σημείο όπου μπορούν να ζήσουν ψάρια», όπως επεσήμανε.
ΑΛΛΑΖΕΙ Η ΧΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΠΟΤΑΜΩΝ
Το φαινόμενο της σκουριάς είναι εποχικό και συμβαίνει κυρίως τους θερινούς μήνες, όταν λιώνει σε μεγαλύτερο βάθος το παγωμένο υπέδαφος. Οι ερευνητές του University of California Davis, της Εθνικής Υπηρεσίας Πάρκων των ΗΠΑ και της Αμερικανικού Γεωολογικού Ινστιτούτου θέλουν τώρα να κατανοήσουν καλύτερα τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της αλλαγής της χημείας των υδάτων σε περιοχές με μόνιμα παγωμένο υπέδαφος, όπως στην Αρκτική, στην Αλάσκα, στη Ρωσία, τον Καναδά και τη Σκανδιναβία.
«Είναι μια περιοχή που θερμαίνεται με τουλάχιστον διπλάσια έως τριπλάσια ταχύτητα σε σχέση με τον υπόλοιπο πλανήτη. Αναμένουμε, λοιπόν, να συνεχιστούν τέτοιοι τύποι αντίκτυπου», δήλωσε ο επιστήμονας Σκοτ Ζόλκος του Κέντρου Κλιματικής Έρευνας Woodwell.
