H αλεπού ο... σκύλος των αρχαίων

Προτού οι σκύλοι και οι γάτες γίνουν συγκάτοικοί μας

Οι πρόγονοί μας ίσως είχαν ως κατοικίδια... αλεπούδες, πολύ προτού οι σκύλοι και οι γάτες γίνουν συγκάτοικοί μας, σύμφωνα με νέα έρευνα.

Οπως καταδεικνύουν αρχαιολογικά ευρήματα που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Royal Society Open Science, οι αρχαίες κοινωνίες της Νότιας Αμερικής έτρεφαν τεράστιο σεβασμό στις αλεπούδες, σε τέτοιον βαθμό ώστε τις έθαβαν δίπλα τους, σε ανθρώπινα νεκροταφεία. Οι επιστήμονες, παρότι και στο παρελθόν είχαν διατυπώσει την ίδια υπόθεση, αιφνιδιάστηκαν βρίσκοντας τον σχεδόν άθικτο σκελετό μιας αλεπούς θαμμένο σε ανθρώπινο τάφο, ηλικίας 1.500 χρόνων, στην Παταγονία.
Οπως εκτιμούν ως πιθανότερη ερμηνεία του ευρήματος, η αλεπού ήταν για τις αρχαίες αυτές κοινωνίες μια πολύτιμη συντροφιά ή ακόμη και κατοικίδιο. Αναλύσεις DNA δείχνουν πως το ζώο έτρωγε μαζί με τους προϊστορικούς κυνηγούς-συλλέκτες και ανήκε στον εσωτερικό κύκλο των κοινωνιών τους. «Πρόκειται για ένα πολύ σπάνιο εύρημα, με την αλεπού να φαίνεται πως είχε εξαιρετικά στενό δεσμό με άτομα από την κοινωνία των κυνηγών-συλλεκτών», σημειώνει η δρ Οφελί Λεμπρασέρ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.
«Θεωρώ πως ήταν κάτι πολύ περισσότερο από σύμβολο, πραγματικά νομίζω πως ήταν συντροφιά», προσθέτει η ίδια.
Η αλεπού βρέθηκε στο Cañada Seca, σε μια αρχαία τοποθεσία ταφής στην Αργεντινή, στην οποία κάποτε κατοικούσαν ομάδες τροφοσυλλεκτών.
Η αλεπού, με την επιστημονική ονομασία Dusicyon avus, ήταν μέτριου μεγέθους και βάρους 10-15 κιλών. Εξαφανίστηκε ως είδος περίπου 500 χρόνια πριν, λίγες εκατοντάδες χρόνια αφότου έφτασαν στην Παταγονία τα εξημερωμένα σκυλιά.
«Φαίνεται πως θάφτηκε σκοπίμως στο νεκροταφείο αυτό. Είναι μια πρακτική που είχε υποστηριχθεί και στο παρελθόν. Όμως, το να ανακαλύπτουμε το απολίθωμα μιας αλεπούς ήταν πραγματικά μια ευχάριστη έκπληξη για εμάς», τόνισε η Λεμπρασέρ, ζωαρχαιολόγος και επικεφαλής της νέας μελέτης. Μία αλεπού του ίδιου είδους είχε βρεθεί σε πολύ αρχαιότερο τάφο σε άλλη περιοχή της Αργεντινής, περίπου δέκα χρόνια πριν. Ενώ, στο παρελθόν, ο εντοπισμός δοντιών άγριων αλεπούδων σε αρχαία νεκροταφεία της Αργεντινής και του Περού υποδείκνυε τη συμβολική αξία του ζώου στις αρχαίες αυτές κοινωνίες.
Ωστόσο, η ανακάλυψη ενός σχεδόν ολόκληρου σκελετού αλεπούς σε ανθρώπινο τάφο είναι εξαιρετικά σπάνια ως αρχαιολογική καταγραφή, σε παγκόσμιο επίπεδο.