Από τον Λεωνίδα Τζέκα
Τι θα ήταν τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά χωρίς κάλαντα, δώρα, ευχές μα προπαντός χωρίς τα υπέροχα γιορτινά γλυκά;
Τι θα ήταν χωρίς τη μυρωδιά των φρεσκοψημένων γλυκισμάτων; Χωρίς μελομακάρονα και κουραμπιέδες, χωρίς μεθυσμένα και βασιλόπιτα...
Οι γιορτές θέλουν τη γεύση τους και τη θέλουν αγνή και παραδοσιακή με τη νοστιμιά της σπιτικής συνταγής.
Η «Ε.τ.Δ.» ταξίδεψε στους Γόννους και βρέθηκε στο εργαστήριο του γυναικείου συνεταιρισμού «Αντιγονίδες», όπου παρακολούθησε την παρασκευή των χριστουγεννιάτικων γλυκισμάτων.
«Το μελομακάρονο ή μελομακάρουνο είναι ελληνικό γλύκισμα που παρασκευάζεται βασικά από αλεύρι, λάδι και μέλι – ακούω τη φωνή της κ. Μαγδαληνή Τσιούρβα, που με ξεναγεί στα μυστικά τις γιορτινής κουζίνας. Κατατάσσεται όπως και οι κουραμπιέδες στα πατροπαράδοτα γλυκίσματα που θεωρούνται απαραίτητα σε κάθε ελληνική οικία ιδιαίτερα στην περίοδο των Χριστουγέννων.
Η βασιλόπιτα γίνεται κυρίως από αλεύρι, αυγά, ζάχαρη και γάλα κατασκευάζεται σε διάφορα μεγέθη και είδη αλλά συνήθως είναι φουσκωτή, αφράτη και γλυκιά. Μην ξεχνάτε ότι η περιοχή μας είναι πλούσια και όλα τα υλικά που χρησιμοποιούμε είναι ντόπια και αγνά».
Στον πάγκο η κ. Ευανθία με τον πλάστη ετοιμάζει τα φύλλα για την πίτα, με απαλές κινήσεις ρίχνει το αλεύρι στο ζυμάρι που μεγαλώνει μέχρι να πάρει το σχήμα που πρέπει. Ακριβώς απέναντι η κ. Μαίρη βγάζει από τον φούρνο το ταψί με τα μελομακάρονα.
«Τα παλιά χρόνια στα σπίτια οι νοικοκυρές έφτιαχναν τα παραδοσιακά γλυκά, που γέμιζαν τα τραπέζια, όπως τα μελομακάρονα και τους κουραμπιέδες από το αγνό βούτυρο και με το επιμελημένο κτύπημα η γεύση τους ήταν μοναδική – μου διηγείται την ιστορία η κ. Μαγδαληνή, ενώ ταυτόχρονα ρίχνει άχνη ζάχαρης στους κουραμπιέδες - «Μέρες, που είναι, πρέπει να μυρίσει το σπίτι» έλεγαν γιαγιάδες και μαμάδες, καθώς πλησίαζαν τα Χριστούγεννα. Τα ταψιά γέμιζαν μελομακάρονα, κουραμπιέδες και κάθε γλυκιά απόλαυση ταιριάζει στην εποχή. Η αλήθεια είναι ότι οι συνταγές των γλυκών του λεγόμενου Δωδεκαήμερου, από τα Χριστούγεννα ως τα Φώτα, έρχονται από τα βάθη των χρόνων.
Τηρούμε με ευλάβεια της συνταγές, συνεχίζοντας την παράδοση των προγόνων μας. Έχουμε και λέμε: Κουραμπιέδες, μελομακάρονα, βασιλόπιτα, κανταΐφι και μπακλαβάς. Καθένα με τη δική του γεύση, με τις δικές του αναλογίες σε βούτυρο και σιρόπι, σε ελαιόλαδο, σε μπαχαρικά και τραγανές κρούστες φύλλων, σε καρύδια και αμύγδαλα».
Πυραμίδες από μελομακάρονα και κουραμπιέδες φιγουράρουν μέσα στις πιατέλες πάνω στον πάγκο περιμένοντας τη σειρά τους για σιροπάκι και άχνη.
Παρακολουθώ την κ. Ευανθία να φτιάχνει με μαεστρία έναν μπακλαβά μυρωδάτο, φρέσκο, και να ανακατεύει το σιρόπι σε κάθε φύλλο κρούστας, παράλληλα προσθέτει το καρύδι, το αμύγδαλο και το μέλι. Κάθε στρώση κι ένα βήμα προς τον γαστριμαργικό παράδεισο.
Η κ. Μαίρη ανοίγει το φύλλο του κανταϊφιού και με τα χέρια σε μικρές λωρίδες και κρατώντας στη μία παλάμη μια λωρίδα κανταΐφι βάζει με ένα κουταλάκι καρύδια στην άκρη τυλίγει μέσα στο χέρι το κανταΐφι προσέχοντας να μην το σφίξει πολύ γιατί θα σφίξει και με το ψήσιμο. Βάζει τα κανταϊφάκια στο ταψί.
Προσπαθώ να απαθανατίσω όλη αυτήν την ομορφιά γύρω, με τη φωτογραφική μηχανή. Νιώθω σαν να βρίσκομαι στο εργαστήριο του Αϊ Βασίλη και γύρω μου αυτές οι υπεροχές εικόνες και μυρωδιές με ταξιδεύουν στα παιδικά μου χρόνια.
«Νηστίσιμα κουλουράκια και σφολιατοειδή, υπέροχα λαχταριστά μελομακάρονα και κουραμπιέδες, νηστίσιμα τσουρέκια, γιορτινά σοκολατάκια, πεντανόστιμα μεθυσμένα, κανταϊφι, αφράτες βασιλόπιτες και πολλά άλλα! – η φωνή της κ. Μαγδαληνής με περηφάνια μου διηγείται τα κατορθώματα των 15 γυναικών που ασχολούνται με την κατασκευή των γλυκισμάτων. Που εμπλουτίζουν με τη γνώση τους την ποικιλία των εκλεκτών προϊόντων και γεύσεων για τις γιορτινές ημέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, δίνοντας έμφαση στην παράδοση και ανακαλύπτοντας τα μυστικά της πρόσμειξης αγνών υλικών και φρέσκων πρώτων υλών.
Τα τελευταία λόγια της οικοδέσποινας ήταν και μια όμορφη ευχή προς όλους τους αναγνώστες.
Στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι μας σε κοινή θέα στο σαλόνι, θα εναποθέσουμε τις πλούσιες πιατέλες με τα γλυκά των Χριστουγέννων, για να προσφέρουμε σε συγγενείς και φίλους που μας επισκέπτονται, για τα δείπνα «για το καλό, έτσι απλά!».
