Του Λεωνίδα Τζέκα
Η «Ε.τ.Δ.» ταξίδεψε μέχρι την Πελοπόννησο. Επισκεφθήκαμε τη Μονεμβάσια, με ξεναγό την Όλγα καλή φίλη και Λαρισαία στην καταγωγή, έχει εγκατασταθεί εκεί πολλά χρόνια τώρα.
Η Μονεμβάσια έχει πολλές ομορφιές, για τον ιστορικό, τον προσκυνητή, τον καλλιτέχνη ή για τον φυσιολάτρη αλλά και για τον απλό επισκέπτη. Μια διαφορετική ομορφιά βλέπεις εδώ, θαυμάζεις τη δύναμη της άγριας πέτρας που τόσο αρμονικά συντεριάζει με το μυστήριο της θάλασσας που την αγκαλιάζει. Η διάσπαρτη θαμνώδης βλάστηση ξεπετάγεται ανάμεσα από τις πέτρες, καμιά φορά, σαν έκπληξη μέσα από τους πέτρινους τοίχους και τα λίγα δέντρα σου προσφέρουν ίσκιο για να ξαποστάσεις.
«Αυτός ο βράχος ορθώνεται 350 μέτρα πάνω από τη θάλασσα – ακούω τη φωνή της Όλγας καθώς περπατάμε στα στενά σοκάκια – αναδύθηκε από τους αφρούς το 375 π.χ., την περίοδο που τρομεροί σεισμοί συντάρασσαν την Πελοπόννησο. Ως «άκρα Μινωα» την αναφέρει ο περιηγητής Παυσανίας στα Λακωνικά του. Πιθανότατα εκεί να ήταν ναύσταθμος των Μινωιτών, που ταξίδευαν μεταξύ Κρήτης και Πελοποννήσου.
Κατά την επιδρομή των Αβάρων το 588 μ.Χ. πολλοί Λάκωνες κατέφευγαν στην κορυφή του βράχου.
Σταδιακά και με τη φροντίδα των Βυζαντινών, ο στρατηγός Βελισάριος του Ιουστινιανού κατάλαβε τη στρατιωτική του αξία, ο βράχος οχυρώθηκε με ισχυρά τείχη, ενώ τα πηγάδια που ανοίχθηκαν εξασφάλιζαν την ύδρευση της πολιτείας.
Η πόλη αναπτύχθηκε σε δυο επίπεδα – τη διπλά οχυρωμένη Άνω Πόλη με τα αρχοντικά και τις εκκλησιές και την Κάτω Πόλη, φτωχότερη, που τα τείχη της βρέχονταν από τα κύματα του Μυρτώου.
Γι’ αυτό ονομάστηκε την εποχή εκείνη το «το Γιβραλτάρ της Ανατολής «, που θα τη διεκδικούσαν Νορμανδοί, Φράγκοι, Καταλανοι, Μαλτεζοι, Τούρκοι, Βενετοί, στρατεύματα του Πάπα αλλά και πειρατές.
Ο βράχος που επέβλεπε το Μυρτώο και τις θαλάσσιες επικοινωνίες με τους Αγίους Τόπους, πλούτιζε από το εμπόριο υφαντών και της περίφημης μαλβατζιάς ( τοπικό γλυκό κόκκινο κρασί ), δέχτηκε το 1147 την επίθεση των Νορμανδών.
Το 1249, μετά από τριετή πολιορκία, τον κυρίευσε ο Γουλιέλμος Βιλεαρδουινος.
Το 1263 ο Βιλεαρδουινος την επέστρεψε στο Βυζάντιο όταν αιχμαλωτίστηκε στη μάχη της Πελαγονίας. Το 1460 θα παραδοθεί στον πάπα, μετά στους Βενετούς και το 1540 στους Οθωμανούς. Η παράδοση στους Τούρκους οδήγησε πολλούς Μονεμβασιώτες στην εξορία.
Το 1690 η περιοχή ανακαταλείφθηκε από τους Νενετούς, για να επιστρέψει στους Τούρκους το 1715. Κατά την επανάσταση του 1821 πολιορκήθηκε από τους Λάκωνες και Κυνουρείς με την υποστήριξη των σπετσιώτικων πλοίων. Στις 23 Ιουλίου η πόλη απελευθερώθηκε. ΄΄
Ενδιαφέρουσα η ιστορική αναδρομή της Όλγας, όμως οι κουραστικές ανηφόρες μας οδήγησαν σε ένα γραφικό καφενέ, όπου απολαύσαμε την κρύα πορτοκαλάδα και την όμορφη θεά.
«Για πολλά χρόνια τα σπίτια του οικισμού ήταν εγκαταλειμμένα, πριν από 20 χρόνια περίπου οι άνθρωποι ξανάστησαν τις οικείες τους – συνεχίζει με χαρά η Όλγα- τις ξαναστεφάνωσαν με τις υπέροχες κεραμιδένιες στέγες και τις εξόπλισαν βάζοντας την σύγχρονη πινελιά. Πολλά κτίσματα έχουν γίνει καταστήματα ή ξενώνες τονίζοντας την τουριστική φυσιογνωμία του χώρου. Η είσοδος στο κάστρο γίνεται από την πύλη με το βενετσιάνικο οικόσημο και τα σημάδια από τις κανονιές των πολιορκητών. Όπως σε όλα τα μεσαιωνικά κάστρα, ο επισκέπτης πρέπει να βαδίσει σε ζιγκ - ζαγκ. Κολλητά στην πύλη βρίσκεται το σπίτι όπου γεννήθηκε ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος. Καθώς περπατάμε τα σπίτια δημιουργούν αψίδες, τα μπαλκόνια πατούν πάνω στις επάλξεις για να αντικρίσουν τη θάλασσα.
Ανάμεσα στα λιθόστρωτα σοκάκια, τις καμάρες, τα πέτρινα σπίτια και τις βυζαντινές εκκλησιές στη Μονεμβάσια υπάρχει και η παραλία Ξιφίας που προσφέρεται για μπάνιο, ενώ στις ταβέρνες μπορούμε να απολαύσουμε φρέσκα θαλασσινά.
Το ταξίδι τελειώνει, κρατάμε τις ομορφιές μέσα από τις φωτογραφίες και σας συνιστούμε ανεπιφύλακτα να επισκεφτείτε αυτά τα μέρη.
