«Οι φιλόσοφοι έχουν ερμηνεύσει τον κόσμο με διάφορους τρόπους. Το θέμα όμως είναι να τον αλλάξουν», έγραφε ο Καρλ Μαρξ το 1845. Αυτό ακριβώς προσπάθησε να κάνει και ο καθηγητής κ. Ζήσης Παπαδημητρίου στην πολυτάραχη ζωή του.
Με αφορμή το θάνατό του, αναδημοσιεύουμε τη συνέντευξη που ακολουθεί με τίτλο "Ζω με την ελπίδα μιας κοινωνικής επανάστασης", και η οποία δόθηκε το 2009 στη δημοσιογράφο της "Ελευθερίας", Χαρίκλεια Βλαχάκη.
Από τους Γόνους στο Βερολίνο και από εκεί, στο Αμβούργο, στο Παρίσι, στη Λισσαβόνα, στη Χιλή, ανάμεσα σε διανοούμενους, αντάρτες, κι εργάτες, ασπάσθηκε τις ιδέες της αριστεράς, ήρθε σε ρήξη με πολιτικούς εκφραστές της και παρέμεινε ασυμβίβαστος στις «αιρετικές» - για πολλούς- απόψεις του. Παλεύοντας όμως. Πάντα στο πλευρό «των ταπεινών και των καταφρονεμένων», στην πρωτοπορία επαναστατικών και εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων, στον μεγάλο και συναρπαστικό αγώνα της ζωής, για περισσότερη ζωή, λιγότερη καταπίεση, σταθερή Δικαιοσύνη και απεριόριστη ελευθερία σε κάθε της μορφή.
Η ιστορία ξεκινά κάπου στα μέσα του 1815 όταν οι πρόγονοι του κ. Παπαδημητρίου αφήνουν πίσω τους τις πατρογονικές εστίες και από την Φούρκα της Ηπείρου μετοικούν στην Καλλιπεύκη του Ολύμπου. Το 1880 η οικογένεια κατεβαίνει λίγο πιο χαμηλά και εγκαθίσταται στο Ντερελί, τους σημερινούς Γόννους, όπου και αγοράζει από τους Τούρκους, ακίνητη περιουσία η οποία αποτελείται από σπίτια, κτήματα και μαγαζιά.
Σε ένα από αυτά τα σπίτια -το μοναδικό που διατηρείται μέχρι σήμερα- γεννιέται και μεγαλώνει ο Ζήσης Παπαδημητρίου. «Τελειώνοντας το δημοτικό, στην οικογένεια τέθηκε το ερώτημα «τι θα κάνει το παιδί» και η απάντηση ήταν ότι έπρεπε να μάθω γράμματα. Στους Γόννους τότε, όπως και στα υπόλοιπα χωριά, δεν υπήρχαν γυμνάσια οπότε το 1951 φεύγω από το χωριό και μετακομίζω στη Λάρισα. Φοίτησα στο 2ο Γυμνάσιο και το 1957, πράγμα σπάνιο για την εποχή, έφυγα για το εξωτερικό προκειμένου να συνεχίσω τις σπουδές μου».
Αναχωρεί λοιπόν για το Δυτικό Βερολίνο, όπου και εισάγεται στο Πολυτεχνείο στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών. Οι εποχές είναι ταραχώδεις, τα πνεύματα βρίσκονται σε εγρήγορση και ο Ζήσης Παπαδημητρίου είναι πιο διψασμένος από ποτέ. «Κατά τη διάρκεια της παραμονής μου στο Βερολίνο, από το ’57 έως το ‘63, ήρθα σε επαφή με διάφορα πνευματικά και καλλιτεχνικά ρεύματα. Το Βερολίνο τότε ήταν μια ζωντανή πόλη, εξαιτίας του διαχωρισμού του, και λίγο πολύ αποτελούσε τη βιτρίνα του Δυτικού κόσμου απέναντι στο υπόλοιπο Βερολίνο που ήταν η πρωτεύουσα της Κομμουνιστικής Ανατολικής Γερμανίας. Έτσι λοιπόν, είχα την ευκαιρία να γνωρίσω από κοντά και να έρθω σε επαφή με πολύ σημαντικούς ανθρώπους.
Για να καταλάβετε το κλίμα που επικρατούσε, εκείνη την εποχή στα θέατρα κυριαρχούσαν τα έργα του Albert Camus, του Jean-Paul Sartr, του Βeckett, του Ionesco, μέσα από τα οποία, μυηθήκαμε αρχικά στο πνεύμα των υπαρξιστών. Παράλληλα είχαμε την δυνατότητα να επισκεπτόμαστε και το Ανατολικό Βερολίνο, όπου συνήθιζα να παρακολουθώ τις παραστάσεις στο Berliner Ensemble, το θέατρο του Brecht, το οποίο μετά τον θάνατο του το 56, διεύθυνε η γυναίκα του Helene Weigel, την οποία και γνώρισα. Μέσω αυτόν των επαφών λοιπόν, είχα μια πολύ έντονη σχέση με τον πνευματικό κόσμο του Βερολίνου σπουδάζοντας παράλληλα στο Πολυτεχνείο».
Το ‘63 επιστρέφει στην πατρίδα, προκειμένου να εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις. «Βρέθηκα στην Ελλάδα σε μια πολύ δύσκολη χρονική στιγμή και έζησα γεγονότα όπως τη δολοφονία του Λαμπράκη, τις εκλογές τον Νοέμβρη του 63 -όπου εξελέγη ο Γεώργιος Παπανδρέου με σχετική πλειοψηφία- τις εκλογές του Φλεβάρη του 64, με αποτέλεσμα, παρά το γεγονός ότι η οικογένεια μου ήταν αριστεροφιλελεύθερη ή καλύτερα σοσιαλιστές, εγώ να αναπτύξω αριστερή ιδεολογία. Το να ενταχθώ στην αριστερά και συγκεκριμένα στην ΕΔΑ όντας ακόμα φαντάρος, ήταν τότε καθοριστικής σημασίας για εμένα. Εγκατέλειψα ωστόσο το κόμμα το 1967 μετά τη δολοφονία του Γκεβάρα στη Βολιβία».
