Συνέντευξη στον Φώτη Καραγιάννη
Σημαντικές προτάσεις για τη ριζική αλλαγή του συστήματος υγείας στη χώρα μας καταθέτει ο πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου κ. Μιχάλης Βλασταράκος σε συνέντευξή του στην «Ε.τ.Δ.».
Με έκδηλη την αγωνία του για το μέλλον, ο επικεφαλής των Ελλήνων γιατρών προειδοποιεί ότι η ακολουθούμενη πολιτική των δραστικών περικοπών, με βάση καθαρά οικονομικά και όχι επιστημονικά κριτήρια, έχει φέρει το σύστημα στα όρια της κατάρρευσης! Προτρέπει λοιπόν τους κυβερνώντες να αλλάξουν ρότα όσο είναι ακόμη καιρός... Να αυξήσουν άμεσα τις δαπάνες για την υγεία στο 7%, του Α.Ε.Π. ώστε να καλυφθούν τα τεράστια κενά και οι ελλείψεις και να στρέψουν γρήγορα το ενδιαφέρον τους στην ενίσχυση της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, δίνοντας «ανάσες ζωής» στα νοσοκομεία και στους εξουθενωμένους γιατρούς τους.
Η συνέντευξη με τον πρόεδρο του Π.Ι.Σ. έχει ως εξής:
* Ο προϋπολογισμός του 2015 για την υγεία είναι ακόμη πιο μικρός από την περσινή χρονιά, σε σημείο που φτάνει στο 4,5% του Α.Ε.Π.! Που το πάει η κυβέρνηση κ. Βλασταράκο;
- Η κυβέρνηση εφαρμόζει τις δημοσιονομικές προσαρμογές. Ακολουθεί μια πολιτική, η οποία δυστυχώς έχει επιβληθεί απ’ τους δανειστές μας και αν δεν πάμε σε μια άλλη διαπραγμάτευση, να «ρίξουμε» χρήματα στην υγεία, θα αντιμετωπίσουμε τεράστια ζητήματα σε όλα τα επίπεδα... Στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας (φάρμακο, εξετάσεις του ασθενή και απαιτούμενη περίθαλψη) και στα νοσοκομεία. Άρα, είναι ανάγκη τάχιστα να πάμε σε έναν προϋπολογισμό υγείας που να καταρτίζεται με επιστημονικά και όχι οικονομικά κριτήρια και να εξυπηρετεί ανάγκες.
* Ποιο συγκεκριμένα;
- Ο προϋπολογισμός για την υγεία στη χώρα μας θα πρέπει να προσεγγίσει - έστω και επί του σημερινού Α.Ε.Π. που είναι περίπου 184 δισ. ευρώ - το 7% που αντιστοιχεί στο μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου βέβαια πολλές χώρες έχουν πολύ μεγαλύτερο Α.Ε.Π. Με λίγα λόγια θα πρέπει να πάμε στον διπλασιασμό των δαπανών για την υγεία! Βέβαια αυτό προϋποθέτει την είσπραξη εισφορών από τον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης... Αυτές όμως δεν υπάρχουν, αφού τα μαγαζιά κλείνουν και οι επιχειρήσεις αδυνατούν να πληρώσουν μισθούς στους εργαζομένους τους. Ακόμη και αυτοί που μπορούν, επιλέγουν να καλύψουν άλλες ανάγκες και δεν καταβάλλουν τα ασφάλιστρά τους, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν έσοδα και να οδηγούμαστε (ως κράτος) στην εύκολη λύση, είτε να μην πληρώνεται ο πάροχος υγείας, δηλαδή ο γιατρός, είτε να αυξάνεται η συμμετοχή των ασθενών στην περίθαλψή τους.
* Αυτά τα μεταφέρατε στην κυβέρνηση; Συναντηθήκατε με τον πρωθυπουργό κ. Αντώνη Σαμαρά, τι σας είπε;
- Τα έχω πει στον πρωθυπουργό, αλλά και σε όλους τους αρχηγούς των κομμάτων της Βουλής.
Σε μια συζήτηση εφ’ όλης της ύλης που διήρκησε δύο ώρες, είπα στον πρωθυπουργό ότι ο υπουργός σας (τότε ήταν ο κ. Α. Γεωργιάδης) αποδόμησε την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και αύξησε τη δευτεροβάθμια! Οι ασθενείς πλέον αντιμετωπίζουν ελλείψεις σε γιατρούς και οικονομικές δυσκολίες στην προμήθεια των φαρμάκων τους, γεγονός που έχει ως συνέπεια να αυξηθούν οι εισαγωγές στα νοσοκομεία κατά 300.000 (φέτος), αλλά και να μεγαλώσει το κόστος κατά 500 εκατ. ευρώ! Είναι αυτή λογική;
Ο πρωθυπουργός έδειξε κατανόηση, συζήτησε με τους υπουργούς, όμως οι επιταγές των δανειστών και της τρόικας κάθε στιγμή, είναι εκείνες που κατά την άποψή μου, εμποδίζουν οποιαδήποτε προσπάθεια!
ΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ
* Πιστεύετε ότι χρειάζεται ριζική αλλαγή πολιτικής στον τομέα της υγείας;
- Βεβαίως ναι! Χρειάζεται στροφή... Και συγκεκριμένα, ισχυρό πρωτοβάθμιο σύστημα υγείας σε όλα τα επίπεδα για να αποσυμφορηθούν τα νοσοκομεία, τα οποία βέβαια πρέπει να διαθέτουν γιατρούς όλων των ειδικοτήτων και τμήματα εκσυγχρονισμένα για να μπορούν οι ασθενείς να καλύπτουν τις ανάγκες τους στον τόπο που διαμένουν.
Η Διακήρυξη της Άλμα Άτα το λέει από το 1978...Στροφή στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας - οικογενειακός συμβεβλημένος γιατρός - αστικό κέντρο υγείας, ώστε στο νοσοκομείο να παραπέμπονται μόνο περιπτώσεις ασθενών που χρειάζονται νοσηλεία.
* Πώς χαρακτηρίζετε την κατάσταση στα νοσοκομεία της χώρας; Ποιο είναι το κλίμα που εισπράττετε από τους γιατρούς;
- Τα πράγματα είναι πάρα πολύ δυσάρεστα... Το οικονομικό θέμα είναι που τους έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα. Οι αποδοχές των γιατρών του Ε.Σ.Υ. έχουν μειωθεί κατά 50%, ενώ τα περισσότερα νοσοκομεία είναι υποστελεχωμένα. Οι γιατροί και το νοσηλευτικό προσωπικό, βιώνουν την ψυχική εξουθένωση σε όλη της την έκταση λόγω της υποστελέχωσης!
Από το σύστημα λείπουν 5.000 γιατροί, αν και διακηρύσσονται κάποιες προσλήψεις οι οποίες ωστόσο καθυστερούν!
Είπα και στον υπουργό να υπάρξει συνεννόηση με τα Υπουργεία Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Εσωτερικών για να αρθούν οι περιορισμοί 1 προς 5 ή προς 10, στον τομέα της υγείας και να γίνουν οι απαραίτητες προσλήψεις ανάλογα με τις ανάγκες.
Άμεσα χρειάζεται να στελεχωθούν με εξειδικευμένο προσωπικό οι 160 Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, για να μην ψάχνουν οι άνθρωποι μετά από ένα ατύχημα - από Μονάδα σε Μονάδα - άδειο κρεβάτι και να πεθαίνει στον δρόμο ο ασθενής τους. Πρέπει επίσης η προνοσοκομειακή φροντίδα, δηλαδή το Ε.Κ.Α.Β., να στηριχτεί ώστε να αντιμετωπίζεται άμεσα ένα οξύ περιστατικό.
* Για τη Θεσσαλία ποια είναι η εικόνα που έχετε;
- Επισκέφθηκα το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Λάρισας, συζήτησα με τον Ιατρικό Σύλλογο και τους φορείς όλα τα προβλήματα. Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν ελλείψεις, η περίθαλψη που προσφέρεται είναι ικανοποιητική... Όμως το Πανεπιστημιακό, υποδέχεται ασθενείς από ολόκληρη την περιφέρεια και έχει ανάγκη μεγαλύτερης στήριξης. Σε ό,τι αφορά τους άλλου νομούς, ειδικά η Καρδίτσα, τα Τρίκαλα αλλά και η Μαγνησία έχουν προβλήματα και αρκετές ελλείψεις.
ΚΑΛΥΨΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ
* Τι μέλλει γενέσθαι με την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας στη χώρα μας;
- Το Π.Ε.Δ.Υ. με την προκήρυξη των 900 και μόνο επικουρικών γιατρών, προβλέπω ότι δεν θα μπορέσει να... περπατήσει!
Για τις συμβάσεις των γιατρών με τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. που λήγουν στο τέλος του χρόνου, έχω πει ήδη στο Δ.Σ. του Π.Ι.Σ., ότι εφόσον ληφθούν οι πολιτικές αποφάσεις, είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε σε μια σύμβαση που θα εξασφαλίζει τις ανάγκες των ασθενών, αλλά και την αξιοπρεπή λειτουργία των γιατρών...
* Εξηγήστε παρακαλώ τι εννοείτε;
- Ο Π.Ι.Σ. λέει ότι οι ανάγκες πρέπει να εκτιμηθούν στη βάση της πραγματικότητας και όχι της πλασματικότητας! Τα ειδικά περιστατικά (καρδιολογικά, γστρεντερολογικά κ.ά.) να αντιμετωπίζονται από τους ειδικούς γιατρούς με μία αμοιβή που δεν θα τους ευτελίζει! Όχι στο 10ευρω που θεσπίστηκε με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, αλλά τουλάχιστον στο 20ευρω, κατά πράξη και περίπτωση (η ανακοστολόγηση) βέβαια, μέσα από Συλλογική σύμβαση με τον Π.Ι.Σ. και τους κατά τόπους Ιατρικούς Συλλόγους. Παράλληλα πρέπει να προχωρήσει η ηλεκτρονικοποίηση του συστήματος, ώστε να παρακολουθούνται online τα πάντα και ο κάθε γιατρός να λειτουργεί με βάση τα πρωτόκολλα για να αποφεύγονται οι υπερβολές και η κατασπατάληση πόρων.
Να σας πω πάντως, ότι για τους πρώην γιατρούς του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. που οι συμβάσεις τους έληξαν τον Νοέμβριο, έχει ήδη ληφθεί απόφαση από το Δ.Σ. του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. για ανανέωση.
«ΠΛΑΦΟΝ» ΔΙΑΣΩΣΗΣ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ
* Ποια είναι η θέση του Π.Ι.Σ.. για το «πλαφόν» στις διαγνωστικές εξετάσεις των ασθενών;
- Κοιτάξτε, διαχειριζόμαστε έναν μίζερο, χρεοκοπημένο προϋπολογισμό για την υγεία. Ήταν η καλύτερη δυνατή λύση στα σημερινά δεδομένα, μετά από εισήγηση όλων των εκπροσώπων που συμμετείχαν στην Πανελλήνια Επιτροπή Διαπραγμάτευσης, των Ομοσπονδιών, των προέδρων (μεγάλων και μικρών) Συλλόγων Εργαστηριακών Γιατρών, προκειμένου να μην κλείσουν τα μικρομεσαία εργαστήρια. Τι απαιτείται όμως συμπλήρωμα; Οι διαγνωστικές κατευθυντήριες οδηγίες μαζί με τους αριθμητικούς περιορισμούς, να ενσωματωθούν στο σύστημα της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Κοινωνικής Ασφάλισης (Η.ΔΙ.Κ.Α.) καθώς επίσης και η άμεση εφαρμογή της ηλεκτρονικής κάρτας υγείας για να μην γίνεται κατασπατάληση σε πράξεις.
Κάθε παραπεμπτικό που παράγεται με κριτήρια επιστημονικά από τον κλινικό γιατρό και εκτελείται από τον εργαστηριακό, θα πρέπει να αμείβεται. Υπάρχουν και εξετάσεις - μέσα από το νόμο - που μπορούν να γίνουν στις δημόσιες δομές και όχι στα ιδιωτικά εργαστήρια. Αυτά, σε ξεχωριστό παραπεμπτικό, ώστε να μην αδικείται και ο εργαστηριακός γιατρός και έτσι επανέρχεται το clawback, το rebate, ή το ατομικό «πλαφόν», το οποίο προσωπικά δεν πιστεύω σαν περιοριστικό μέτρο, όμως είναι η λύση για να μην αφανιστούν τα μικρομεσαία εργαστήρια προς όφελος των μεγάλων.
* Η συμμετοχή των Ελλήνων ασφαλισμένων στη φαρμακευτική δαπάνη έχει αυξηθεί από το 10% (το 2008) στο 28% περίπου! Ποια είναι η εκτίμησή σας για την ανοδική πορεία του κόστους της φαρμακευτικής περίθαλψης για τους Έλληνες και της μείωσης της φαρμακευτικής δαπάνης για το κράτος;
- Η άποψη του Π.Ι.Σ. είναι ότι μειώνεται επικίνδυνα η συνεισφορά του κράτους στη φαρμακευτική δαπάνη. Το ποσό των 180 ευρώ που έχει φτάσει η κατά κεφαλή δαπάνη στην Ελλάδα, σε σχέση με τα 340 ευρώ στην υπόλοιπη Ευρώπη, είναι πολύ χαμηλό! Τα 2 δισ. ευρώ που διατίθενται για τα 10 εκατ. κατοίκους στη χώρα όπου περιλαμβάνεται και το κομμάτι των ανασφάλιστων, είναι πολύ λίγα! Θα έπρεπε για τους ανασφάλιστους να προβλεφθεί επιπλέον κονδύλι, δηλαδή να πάμε περίπου στα 2,4 δισ. ευρώ... Αλλιώς μειώνονται οι πιστώσεις ακόμη περισσότερο κι΄ αυτό σημαίνει, ή περιορισμούς στην περίθαλψη, ή αύξηση της συμμετοχής στα φάρμακα, ή αύξηση των μη αποζημιούμενων φαρμάκων! Πολύ φοβάμαι ότι η κατεύθυνση είναι να πάμε στο 35% (συμμετοχή των ασφαλισμένων στη φαρμακευτική δαπάνη) όπως είναι στην Πορτογαλία. Αυτή θα είναι μια λύση πολύ επώδυνη για όλους μας που θέλουμε να αποτρέψουμε.
ΓΕΝΟΣΗΜΑ ΚΑΙ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΙΣ
* Εσείς συμφωνείτε με την πολιτική προώθησης των γενόσημων φαρμάκων στο ελληνικό σύστημα υγείας;
- Εφόσον το γενόσημο είναι αξιόπιστο και παράγει το ίδιο αποτέλεσμα με τα πρωτότυπα, όπως είναι τα ελληνικά γενόσημα φάρμακα, συμφωνούμε απολύτως!
Θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι εμπιστεύομαι – όπως και οι γιατροί μας - το ελληνικό γενόσημο και την ελληνική φαρμακοβιομηχανία, η οποία δημιουργεί θέσεις εργασίας και στηρίζει την οικονομία της χώρας. Δεν εμπιστευόμαστε αδιάκριτα κάθε γενόσημο του τρίτου κόσμου που είναι ανέλεγκτο και όπως έχουμε πληροφορηθεί, τόσο στη Γερμανία, όσο και στην Αμερική, αποσύρονται διότι δεν μπορούν να ελέγξουν οι μεγάλες αγορές εργοστάσια όπως στην Κίνα, στην Ινδία, στο Πακιστάν και σε άλλες χώρες.
Υπάρχουν ωστόσο και πρωτότυπα φάρμακα που είναι μοναδικά και αναντικατάσταστα και αυτά θα πρέπει να γράφονται από τους γιατρούς.
* Ποιες είναι οι βασικές διεκδικήσεις του Π.Ι.Σ. από την κεντρική εξουσία;
- Θέλουμε τη δημιουργία ενός ενιαίου ολοκληρωμένου συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, το οποίο θα στηρίζεται:
α) στην αγωγή υγείας και στην αντιμετώπιση των δημόσιων κινδύνων υγείας
β) στην εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού
γ) σε δημόσιες δομές (αστικά κέντρα υγείας),
δ) στον οικογενειακό γιατρό ως σύμβουλο του ασθενή,
ε) στη σωστή διαχείριση του ιατρικού φακέλου ασθενή,
στ) στους συμβεβλημένους γιατρούς του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. οι οποίοι θα καλύπτουν τις πραγματικές ανάγκες.
Επιδιώκουμε, την ισχυροποίηση των νοσοκομείων μας και τη στελέχωσή τους με το απαραίτητο προσωπικό.
Ζητάμε ο προϋπολογισμός των δαπανών για την υγεία να αυξηθεί ως προαπαιτούμενο όλων αυτών και να προσεγγίζει το 7% σε ποσοστό επί του Α.Ε.Π. ώστε να αποκτήσει η χώρα μας ένα αξιόπιστο σύστημα υγείας.
Χαρακτηρίζουμε απολύτως αναγκαία την πλήρη ηλεκτρονικοποίηση του συστήματος υγείας για να επιτευχθεί η ορθολογική μείωση των δαπανών.
Υπογραμμίζουμε ότι θα πρέπει να δοθεί μεγάλη σημασία στην ενημέρωση του πληθυσμού για ασθένειες, ιούς και γενικότερα για όλα τα ζητήματα υγείας που δημιουργούνται κατά καιρούς σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.
Τέλος χρειάζεται η Πολιτεία να δείξει ιδιαίτερη προσοχή στις τοπικές δομές ψυχικής υγείας, αφού μπορούν να προσφέρουν πολλά στους Έλληνες που σήμερα έχουν ανάγκη από ιδιαίτερη υποστήριξη, λόγω της κρίσης.
