Γεννήθηκε στη Λάρισα, μεγάλωσε στην Κρήτη. Το 2002, στα 14 χρόνια του, διαγνώσθηκε με όγκο στην κοιλιακή χώρα. Έπειτα από πολύμηνες θεραπείες, βγήκε από το νοσοκομείο νικητής. Έκτοτε, πολλά πράγματα άλλαξαν μέσα του. Τα μικρά και ασήμαντα έγιναν σημαντικά, η ζωή έγινε ξανά προνόμιο και αποφάσισε να τη ζήσει χωρίς περιορισμούς.
Κάπως έτσι ξεκίνησε το ταξίδι του, με συνοδοιπόρο μια φωτογραφική μηχανή. Ενώ όμως οι περισσότεροι φωτογράφοι εστιάζουν στα θέματα τους, εκείνος ζει με αυτά. Κοιμάται στα σπίτια τους, μεθάει, τρώει, διασκεδάζει και κλαίει μαζί τους. Οι ζωές τους αγγίζουν την δική του και το αντίστροφο. Στην Ουγκάντα, τη Βολιβία, την Αργεντινή, το Περού, τη Βραζιλία, τη Ρουάντα, την Ταϊλάνδη, την Καμπότζη, στο Βιετνάμ, στο Λάος και στην Ινδία, στην Ιρλανδία και αλλού. Μέχρι σήμερα έχει ταξιδέψει σε περισσότερες από 25 χώρες, έχει συνεργαστεί με κορυφαία διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, ενώ φωτογραφίες τους έχουν δημοσιευθεί σε κορυφαία έντυπα και sites όπως το περιοδικό Spiegel, το National Geographic, το περιοδικό Spiegel και η Huffington Post.
Συνέντευξη: Χαρίκλεια Βλαχάκη
Αρχικά θα ήθελα να σε ρωτήσω για τη σχέση σου με τη Λάρισα. Γνωρίζω ότι γεννήθηκες εδώ . Σε ποια ηλικία έφυγες για την Κρήτη; Εκτοτε είχες κάποια άλλη επαφή με τη Λάρισα;
Δυστυχώς η σχέση μου με την Λάρισα είναι μικρή. Γεννήθηκα το 1988, μείναμε για ένα χρόνο και έπειτα μετακομίσαμε στην Κρήτη. Μέχρι που ζούσε η γιαγιά μου περνούσαμε τις μέρες του Πάσχα εκεί. Δυστυχώς δεν έχω ζήσει την Λάρισα και πάνω από όλα το χωριό μου τα Αμπελάκια. Θέλω να γυρίσω εκεί κάποια στιγμή και να περάσω χρόνο.
Πότε και πού ήταν το πρώτο σου φωτογραφικό ταξίδι;
Κοιτώντας πίσω, όλα μου τα ταξίδια ήταν φωτογραφικά. Ο κινητήριος μοχλός τελικά ήταν πάντα αυτός. Τίποτα δεν θα ήταν ίδιο στην ζωή μου, χωρίς την οπτική που μου έδωσε η φωτογραφία. Το πρώτο μου ταξίδι ήταν στην Ιρλανδία.
Ποιοι τόποι ή ποιοι λαοί, από αυτούς που γνώρισες στα ταξίδια σου, σε συγκίνησαν
περισσότερο;
Ταξιδεύοντας ανακάλυψα ότι όλοι οι άνθρωποι είμαστε ίδιοι. Τα βασικά μας ένστικτα και οι τρόποι που λειτουργούμε και αντιλαμβανόμαστε τη ζωή είναι ακριβώς τα ίδια. Είμαι ανθρωποκεντρικός, στην φωτογραφία μου και στην ζωή μου και έτσι σε όποιο μέρος και αν έχω πάει έχω αναπτύξει σχέσεις, έχω κάνει φιλίες και έχω περάσει αξέχαστες ανθρώπινες στιγμές. Έτσι νιώθω ότι θα ήταν άδικο να ξεχωρίσω ένα συγκεκριμένο μέρος, θα ήταν σαν να διαλέγω τους ανθρώπους που με έβαλαν στις ζωές τους και με έκαναν μέρος των οικογενειών τους. Οπότε δεν θα το κάνω.
Ταξιδεύεις μόνος ή με συνοδοιπόρους;
Ταξιδεύω αποκλειστικά μόνος. Μακάρι να μπορούσα να δώσω σε κάποιον να καταλάβει την ελευθερία που νιώθω όταν ταξιδεύω, με λόγια ή με εικόνες. Αν δεν το δουλέψεις όμως με τον εαυτό σου και δεν το κάνεις, δυστυχώς δεν μπορείς να το καταλάβεις. Είμαι ένας άνθρωπος που δεν του αρέσει το πρόγραμμα. Επιλέγω να είμαι ανοργάνωτος και αφήνω τις μυρωδιές τις εικόνες τους ήχους και τους ανθρώπους να μου δείξουν τον δρόμο. Αυτό είναι κάτι που δεν μπορείς να το κάνεις αν δεν είσαι μόνος. Επίσης η φωτογραφία είναι μοναχικό σπορ. Δεν μπορείς να βγάλεις την ίδια δουλειά αν είσαι με παρέα.
Σε ποια χώρα, πόλη ή ήπειρο νιώθεις, σαν να είσαι «σπίτι»;
Στα πρώτα δυο μου ταξίδια ήμουν αγχωμένος και στο κεφάλι μου, επικρατούσε χάος. Έβαλα λοιπόν στόχο με τον εαυτό μου, κάποια στιγμή στην ζωή μου να νιώθω άνετα σε όλο τον κόσμο. Να φεύγω για την άλλη άκρη του κόσμου χωρίς καμιά προετοιμασία ή χρήματα και φτάνοντας εκεί να νιώθω σαν να είναι η γειτονιά μου. Είμαι πολύ χαρούμενος που πλέον αυτή η άνεση είναι ένα γεγονός στην ζωή μου. Οπότε η απάντηση μου είναι ότι οπουδήποτε και να με «πετάξεις» στον πλανήτη, αυτό το μέρος θα το κάνω σπίτι μου, αν δεν είναι ήδη.
Πως επιλέγεις τον επόμενο προορισμό; Υπάρχει κάποια προεργασία σχετικά με το τι πας να φωτογραφήσεις ή πρόκειται για μια αυθόρμητη διαδικασία;
Είναι λίγες η φορές που οργανωμένα επέλεξα ένα προορισμό. Είμαι άνθρωπος που ενθουσιάζομαι πολύ εύκολα με οτιδήποτε και δεν με σταματάνε και πολλά πράγματα στο να κάνω αυτό που έβαλα στο μυαλό μου. Έτσι όταν μου καρφωθεί ένα μέρος στο μυαλό, απλά σηκώνομαι και πάω. Όσο για την οργάνωση, δεν οργανώνω ποτέ τίποτα. Μου αρέσει να μαθαίνω εμπειρικά και έτσι να λειτουργώ αυθόρμητα.
Με αφορμή την εξαιρετική - κατά τη γνώμη μου - δουλειά του John Koenig, αναφορικά με το ότι όλα (στην τέχνη) έχουν ξαναγίνει, θα ήθελα να σε ρωτήσω, αν συμμερίζεσαι αυτή την άποψη, σε ότι αφορά στη φωτογραφία. Πιστεύεις ότι όλα έχουν ειπωθεί; Η αρκεί μια διαφορετική οπτική για να επαναδιατυπωθούν;
Θα γίνω γραφικός και θα πω ότι δεν υπάρχει παρθενογένεση. Παλιότερα με εκνεύριζε όταν είχα μια ιδέα και έβλεπα ότι έχει γίνει ήδη. Πλέον το έχω αποδεχτεί και μάλιστα χαίρομαι όταν συνειδητοποιώ ότι το μυαλό μου έχει βρεθεί στο ίδιο σημείο με κάποιου άλλου. Είναι όμορφη σύμπτωση. Βέβαια όταν μιλάμε για τέχνη, συναισθήματα, φωτογραφία, όσο ίδια και να είναι μια ιδέα πότε δεν μπορεί να είναι 100% ίδια. Ακόμα και εγώ ο ίδιος αν προσπαθήσω να βγάλω μια ίδια φωτογραφία μου την επόμενη στιγμή δεν μπορώ να το πετύχω. Οπότε όλα έχουν ξαναγίνει και τίποτα δεν είναι ποτέ ίδιο.
Νιώθεις ότι μερικές φορές οι φωτογραφίες δεν λένε την αλήθεια;
Οι φωτογραφίες δεν λένε ποτέ την αλήθεια. Κάποιες φορές, λένε ίσως ένα μικρό κομμάτι τις αλήθειας. Πως μπορείς να μεταφέρεις κάτι από την ζωή των τεσσάρων διαστάσεων με μυρωδιές, ήχους, υφές και συναισθήματα σε μια και μοναδική εικόνα δύο διαστάσεων. Δεν μπορείς. Κάνεις δεν μπορεί. Σίγουρα κάποιες φωτογραφίες σου προκαλούν συναισθήματα αλλά αυτό γίνεται πάντα σε συνδυασμό με τις δικές σου εμπειρίες ή και φαντασία. Για αυτό και οι πιο όμορφες εικόνες που υπάρχουν είναι εκείνες που ζούμε τη στιγμή που τις ζούμε. Στις πιο όμορφες στιγμές τις ζωής μου και στα πιο εντυπωσιακά πράγματα που έχω συναντήσει δεν έχω σηκώσει ποτέ την μηχανή. Αυτές οι φωτογραφίες είναι για μένα και θα μείνουν για πάντα στο κεφάλι μου, δυστυχώς δεν μπορώ να τις μοιραστώ με κανέναν.
Σε μια συνέντευξη σου λες: Τα τελευταία οκτώ χρόνια ταξιδεύω σχεδόν συνέχεια, στην αρχή φωτογραφίζοντας σε ερασιτεχνικό επίπεδο και έπειτα σε επαγγελματικό. Τι είναι αυτό που διαφοροποιεί το ένα από το άλλο;
Σε εμένα δεν αλλάζει τίποτα. Άπλα όσο μεγαλώνω ελπίζω ότι γίνομαι και καλύτερος. Για μένα η διάφορα από φωτογράφο σε φωτογράφο είναι το πόσο αγαπάει και πόσο πάθος έχει για την δουλειά του. Τις περισσότερες φορές ένας ερασιτέχνης έχει μεγαλύτερη αγάπη και πάθος για την φωτογραφία από ένα επαγγελματία. Προσωπικά, επειδή ζω από την φωτογραφία, προσπαθώ να κρατάω την αγάπη και το πάθος μου σε ερασιτεχνικό επίπεδο και το επιχειρηματικό κομμάτι σε επαγγελματικό.
Ποια τα σχέδια σου για το μέλλον;
Η ιστορία (μου) μου έχει δείξει ότι δεν έχει σημασία τι σχεδιάζω. Σίγουρα κάτι καλύτερο ή απλά διαφορετικό θα προκύψει που θα με ενθουσιάσει και τελικά θα κάνω αυτό. Δεν κάνω σχέδια, κάνω όνειρα.
Που δεν έχεις ταξιδέψει ακόμη;
Υπάρχουν άπειρα μέρη που δεν έχω πάει ακόμα. Είμαι πολύ χαρούμενος που στα 26 μου χρόνια έχω πάει σε όλα αυτά τα μέρη που ονειρευόμουν να δω και να φωτογραφίσω. Έχω ακόμα πάρα πολλά χρόνια μπροστά μου να τα δω όλα ξανά και ξανά. Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσα πράγματα μπορεί να κάνει και να δει κάποιος μέσα σε ένα χρόνο, όταν βρίσκεται εκτός ρουτίνας και καθημερινότητας. Κάποια στιγμή μετά το 2012 που ήδη ταξίδευα για 3 χρόνια σχεδόν ασταμάτητα, το συνειδητοποίησα. Ένιωσα ότι οι άνθρωποι μπορούν να ζουν 10 ζωές με διαφορετικά δεδομένα, αλλά δυστυχώς ζούμε με το ζόρι μία.
Ποια είναι η πιο αισιόδοξη σκέψη σου;
Άνθρωποι που γελάνε δυνατά, οπουδήποτε, χωρίς να τους νοιάζουν οι γύρω τους.
