Όπως αναφέρει η Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη, μετά από το 1881 εγκαταστάθηκαν στο Συκούριο γεωργοί και επαγγελματίες προερχόμενοι κυρίως από τη Δυτική Μακεδονία και τη Βόρεια Ήπειρο. «Οικογένειες των οποίων η παρουσία ανιχνεύεται στα μέσα του 19ου αιώνα προέρχονται από τη Δάρδα, τη Ζουπάνιτσα (Άνω Λεύκη Καστοριάς), το Νεστόριο Καστοριάς, τη Δροσοπηγή Κόνιτσας και άλλα χωριά της ευρύτερης περιοχής της Ηπείρου» [1].
Από τα πρώτα ονόματα που αναφέρονται είναι αυτά των κτηματιών Δημητρίου και Ιωάννη Πρόγρη. Ο Δημήτριος γνώριζε άπταιστα τη βουλγαρική γλώσσα και εκτός από τις γεωργικές εργασίες, εκτελούσε παράλληλα χρέη διερμηνέα στα συμβολαιογραφεία [2], αλλά και στα δικαστήρια της Λάρισας.Στις αρχές της δεκαετίας του 1900 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αμερική [3].
Ο Ιωάννης Πρόγρης του Χρήστου όταν εγκαταστάθηκε στο Συκούριο, αρχικά εξάσκησε το επάγγελμα του καφεπώλη. Στις 21 Αυγούστου 1894 νυμφεύθηκε την Χρυσή (Χρυσούλα), θυγατέρα του κτηματία Πολύχρονου Δημόπουλου από το Συκούριο. Ο πεθερός του με δύο προικοσύμφωνα του παραχώρησε ως προίκα είδη οικιακής χρήσεως, κοσμήματα και έπιπλα αξίας 80 χρυσών τουρκικών λιρών καθώς και δύο αγροτεμάχια εκτάσεως 1.500 τ.μ. (αυλαγάς και αμπελώνας) που βρισκόταν στο χωριό Μπαϊσλάρ (Τερψιθέα Λαρίσης) [4].
Τον Μάρτιο του 1899, λίγους μήνες δηλαδή μετά από το τέλος της προσωρινής τουρκικής κατοχής της Θεσσαλίας (1897-1898), ο Ιωάννης Χ. Πρόγρης προχώρησε στην αγορά έντεκα ακινήτων (μία οικίας και δέκα αγροτεμαχίων συνολικής έκτασης 101 στρεμμάτων σε διάφορες τοποθεσίες του Συκουρίου (θέσεις: Τζουμά, ΜπουγιούκΓερ, Γιολ Αλντιντά, Γιοκά Μποζδάγ και άλλες). Τα ακίνητα ανήκαν προηγουμένως στην πλήρη κυριότητα της Φατμέ Χανούμ, χήρας του Οθωμανού κτηματία Μαχμούτ Σακήρ από το Μικρό Κεσερλή (Ελάτεια) που ετοιμαζόταν να μεταναστεύσει στην Τουρκία και το τίμημα που προσδιορίστηκε ανερχόταν στις 140 χρυσές τουρκικές λίρες (5.040 δρχ.) [5].Ελλείπουν πληροφορίες για την μετέπειτα τύχη του προαναφερθέντα.
Δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμα εάν ο χειρούργος οδοντίατρος Γεώργιος Πρόγρης ήταν γιος του Ιωάννη Πρόγρη. Ο Γεώργιος γεννήθηκε στο Συκούριο το 1901 και μετά από τις εγκύκλιες σπουδές στη γενέτειρά του εγγράφθηκε στο Οδοντιατρικό Σχολείο του Εθνικού Πανεπιστημίου (Αθήνα) απ’ όπου έλαβε το δίπλωμά του το 1925. Εργάστηκε για δύο χρόνια στο Συκούριο (μέχρι το 1927) και στη συνέχεια εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Λάρισα. Το ιδιόκτητο ιατρείο του βρισκόταν στην συμβολή των οδών Παλαιστίνης και Ανθίμου Γαζή, όπως φαίνεται σε διαφημιστική καταχώρηση (φωτογραφία). Κατά τη διάρκεια της κατοχής συνέχισε τη λειτουργία του ιατρείου του, ενώ παράλληλα επέδειξε έντονη αντιστασιακή δράση μέσα από τις τάξεις της ΕΠΟΝ Θεσσαλίας της οποίας διετέλεσε επί μακρόν πρόεδρος και συνεργάτης του περιοδικού «Ιερολοχίτες» (έκδοση του Συμβουλίου ΕΠΟΝ Θεσσαλίας) [6]. Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου εκτοπίστηκε για δύο χρόνια στην Ικαρία.
Από το 1950 έως το 1962 διετέλεσε πρόεδρος του Οδοντιατρικού Συλλόγου Λαρίσης. Ο αείμνηστος Μπαρμπής Βοζαλής σημειώνει: «Τα χρόνια μετά το 1950, εξαιτίας των λιγοστών οδοντιάτρων και της εξαντλητικής εργασίας που έκαναν με το ποδοκίνητο τουρ, κανένας δεν ήθελε να αναλάβει την ηγεσία του Οδοντιατρικού Συλλόγου. Έφτασε μάλιστα σε σημείο ο τότε Πανελλήνιος Σύλλογος, λόγω της μη δημιουργίας διοικητικού συμβουλίου να θελήσει να μας υπάγει στον Οδοντιατρικό Σύλλογο Τρικάλων. Προ αυτού λοιπόν του κινδύνου ανέλαβε ο Γεώργιος Πρόγρης ο οποίος προσέφερε πάρα πολλές υπηρεσίες και μπορούμε να πούμε ότι αυτός έθεσε τις βάσεις για τη μετέπειτα άνοδο του Ο.Σ.Λ.» [7]. Τον Μάρτιο του 1962 εξελέγη μέλος του Πανελληνίου Οδοντιατρικού Συλλόγου [8].
Ο Γεώργιος Πρόγρης απεβίωσε στη Λάρισα το 1965. Είχε διατελέσει δημοτικός σύμβουλος και πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου της Λάρισας. Τον Ιανουάριο του 1966, η χήρα σύζυγός του Ευφημία, δώρισε στον Δήμο της Λάρισας (δήμαρχος Αλέξανδρος Χονδρονάσιος) μέρος της μεγάλης βιβλιοθήκης του, η οποία έγινε ομόφωνα αποδεκτή από το Δημοτικό Συμβούλιο [9].
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1]. Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη, «Επιτόπιες έρευνες στη Θεσσαλία. Παρατηρήσεις σε ζητήματα του λαϊκού πολιτισμού», Επετηρίς Κέντρου Λαογραφίας, τ. 31-32 (2004-2008), σ. 21-142. Ειδικώς σ. 71.
[2]. Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχεία Νομού Λάρισας (ΓΑΚ/ΑΝΛ), Συμβολαιογραφικό Αρχείο Αγαθάγγελου Ιωαννίδη, φκ. 055, αρ. 19935 (23 Μαΐου 1896).
[3]. Σκριπ (Αθήνα), 20 Οκτωβρίου 1909.
[4]. Αρχείο Ιωαννίδη, φκ. 046, αρ. 16740 και 16741 (17 Αυγούστου 1894).
[5]. Αρχείο Ιωαννίδη, φκ. 062, αρ. 22733 (30 Μαρτίου 1899).
[6]. Οντέτ Βαρών, Ελληνικός Νεανικός Τύπος (1941-1945): Καταγραφή. Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας, Αθήνα 1987, σ. 71.
[7]. ΜπαρμπήςΒοζαλής, Πορτραίτα πρωτοπόρων οδοντιάτρων της Λάρισας, Λάρισα 2006. Από την επίσημη ιστοσελίδα του Οδοντιατρικού Συλλόγου Λαρίσης.
[8]. Μακεδονία (Θεσσαλονίκη), 20 Μαρτίου 1962.
[9]. ΓΑΚ/ΑΝΛ, Πρακτικά Δημοτικού Συμβουλίου Λαρίσης, φκ. 038, 21 Ιανουαρίου 1966.
