Δεν είναι κακό για τη δημοκρατία μας ,οι νομοθετικές πρωτοβουλίες για τέτοια μεγάλα ζητήματα να φτάνουν σε γενικότερα ιδεολογικά, θεωρητικά ή και προγραμματικά διακυβεύματα, με ισχυρές αντίθετες απόψεις των κομμάτων.
Αυτό υποστηρίζει - σε συνέντευξή του στην «ΕτΔ» - ο τρίτος πολιτειακός παράγοντας της χώρας, πρόεδρος της Βουλής και ιστορικό στέλεχος της Ανανεωτικής και Ριζοσπαστικής Αριστεράς και του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Βούτσης.
Αποτιμώντας το νομοθετικό έργο της Βουλής, ο πρόεδρός της, αναγνωρίζει ότι «δεν μπορούμε να είμαστε ευχαριστημένοι και να θεωρούμε ότι η Βουλή λειτουργεί «κανονικά», όσο υπάρχουν δεσμευτικές υποχρεώσεις από αξιολογήσεις μνημονικού χαρακτήρα», ωστόσο λέει ότι «έγινε και είναι στα σκαριά πυκνό νομοθετικό έργο, που αφορά στην έγκριση δεκάδων κανονισμών και ευρωπαϊκών διατάξεων που εμπλουτίζουν την ελληνική νομοθεσία».
Αναφερόμενος στην προοπτική της Ευρώπης , δηλώνει ότι «απευχόμαστε μια Ε.Ε. των «πολλών ταχυτήτων» γιατί θα αποτελεί πρόσχημα για μόνιμες ανισότητες και εργαζόμαστε ώστε η χώρα μας να «συμβάλλει ουσιαστικά μέσα και από τη «συνεργασία του Νότου» στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής κοινωνικής ατζέντας».
Σχετικά με τις διεργασίες στον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς, εκτιμά ότι «αποτελεί πρωταρχικό στοιχείο γι’ αυτές τις δυνάμεις η επιλογή μιας προοδευτικής προγραμματικής ατζέντας, αντι-νεοφιλελεύθερης και αντι-δεξιάς, σε αντίστιξη με μια θολή και συντηρητική «αντι-ΣΥΡΙΖΑ» ατζέντα, την οποία εισηγούνται κοινωνικές και οικονομικές δυνάμεις που προσδοκούν την παλιννόστηση του παλαιού κομματικού συστήματος με μανδύα τη σημερινή ΝΔ» ενώ ερωτώμενος για το ενδεχόμενο κυβερνητικής προσέγγισης ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ μετεκλογικά, εκφράζει την άποψη ότι «η αναζήτηση επιμέρους συνθέσεων , δεν μπορεί παρά να είναι πρωτοβουλία στο πλαίσιο ή και ευρύτερα των δύο βασικών πολιτικών, όχι στενά κομματικών, πόλων που οριοθετούνται από την αριστερά και τη δεξιά».
Τέλος όσον αφορά στον περιφερειακό Τύπο και την προοπτική του, δηλώνει ότι «περνάει από τη φάση της εκτεταμένης διαπλοκής, στη φάση της αναζήτησης των σταθερών και των κανόνων που θα τον αναδείξουν και πάλι σε, με την καλή έννοια, «τέταρτη εξουσία» και πως «η παρούσα Κυβέρνηση στηρίζει θεσμικά την προσπάθεια να ορθοποδήσει».
Συνέντευξη στον Μπάμπη Λαμπαδιάρη
Αναλυτικά η συνέντευξη, έχει ως εξής:
* Κύριε Βούτση, παραδώσατε πρόσφατα στη Λευκωσία τον περίφημο πια "Φάκελο της Κύπρου". Να προσδοκούμε κάτι καινούριο απ' την αξιοποίησή του ή πρόκειται απλώς για ένα "εθνικό γραμμάτιο" που έπρεπε κάποτε να εξοφληθεί;
- Η ανασύσταση της ιστορικής μνήμης, η αποτίμηση ευθυνών και η αποφυγή σφαλμάτων, ώστε να μην οδηγηθεί η Κύπρος σε νέες τραγωδίες και να υπάρξει επιτέλους βιώσιμη λύση για μια ενιαία Κύπρο ισότιμο καθόλα μέλος της Ε.Ε., αποτελούν στοιχεία που μπορεί να επηρεαστούν θετικά μέσα από την πρόσβαση σε όλα τα στοιχεία της εθνικής τραγωδίας του ‘74 και τη δημοσιοποίηση που θα υπάρξει μετά από μερικούς μήνες. Αυτή πιστεύω πως είναι η ελπίδα όλων μας στην Ελλάδα και την Κύπρο, πέραν της σημαντικής πρωτοβουλίας για να εκπληρωθεί «το Εθνικό χρέος», που πράγματι επί 43 χρόνια μένει ανεκπλήρωτο και που αφορά στα γεγονότα και τις μαρτυρίες που συγκροτούν το «φάκελο της Κύπρου» και ήταν αντικείμενο επεξεργασίας της αρμόδιας εξεταστικής επιτροπής της Ελληνικής Βουλής πριν από 30 χρόνια.
* Τα προβλήματα που έχουν αρκετές χώρες της Ε.Ε. - με ανεργία, προσφυγικό, άνοδο ακροδεξιών, τρομοκρατία κ.λπ. - και η επαπειλούμενη αυστηροποίηση του πλαισίου δικαιωμάτων, εκτιμάτε πως αυξάνουν τις φυγόκεντρες τάσεις και τη συνοχή της; Μπορούν και πρέπει να υπάρξουν θεσμικά αντίμετρα για την εμβάθυνση και ισχυροποίησή της;
- Το 2017 θα είναι έτος ορόσημο καθώς διεξάγεται σε όλα τα επίπεδα η συζήτηση για «το μέλλον της Ε.Ε.». Απευχόμαστε μια κατάληξη της Ε.Ε. των «πολλών ταχυτήτων» γιατί θα αποτελεί πρόσχημα για μόνιμες ανισότητες αλλά και για επιμέρους Ενωσιακές ολοκληρώσεις, όπως αυτή που ήδη γίνεται από τις χώρες του Βίσεγκραντ, οι οποίες αποδομούν το ενωτικό πρόσημο της αλληλέγγυας αντιμετώπισης των μείζονων κοινωνικών θεμάτων και συγκλίσεων, αλλά και υποθάλπουν φαινόμενα εθνικής αναδίπλωσης και περιχαράκωσης που επί της ουσίας θα είναι διαλυτικά για την Ευρώπη.
Η χώρα μας συμβάλει ουσιαστικά μέσα και από την «συνεργασία του Νότου» στη διαμόρφωση της κοινωνικής ατζέντας. Παράλληλα, αποτελεί πλέον αναγνωρισμένο πόλο σταθερότητας στα σύνορα τριών ηπείρων, που είναι και σύνορα της Ε.Ε., ενώ μπορεί να διαδραματίζει και δημιουργικό ρόλο στη συμβολή όλων των Βαλκανικών χωρών, σε μια Ε.Ε. που θα έχει τη δυνατότητα να επιλύει προβλήματα και να αναδεικνύει το ρόλο της ως πόλο ειρήνης, σταθερότητας, οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικών συγκλίσεων στο σύγχρονο πολυπολικό κόσμο της παρούσας φάσης της παγκοσμιοποίησης .
* Το τελευταίο διάστημα ήταν πυκνό σε νομοθετικό έργο. Υπάρχει αντίστοιχο "αριστερό αποτύπωμα" ή εκτιμάτε πως κυριαρχεί μια διαχειριστική λογική που απορρέει απ' τις συμβατικές μας υποχρεώσεις έναντι των δανειστών; Είστε ευχαριστημένος απ' την ποιότητα του έργου της Βουλής;
- Η δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος – μνημονίου και η πρώτη έξοδος της χώρας μας στις αγορές αποτελούν ορόσημο στον οδικό χάρτη ώστε να βγει η χώρα μας, μετά από ένα χρόνο, από τις αυστηρές μνημονικές δεσμεύσεις και επιτηρήσεις. Αυτή η νέα κατάσταση ανατροφοδοτείται με το θετικό πρόσημο που υπάρχει σε αρκετούς τομείς της πραγματικής οικονομίας και φυσικά γονιμοποιεί ένα νέο στάδιο διακυβέρνησης με πυκνές νομοθετικές πρωτοβουλίες, ιδιαίτερα σε κρίσιμα κοινωνικά μέτωπα, στο μέσον ακριβώς της κυβερνητικής θητείας. Έχω επανειλημμένα δηλώσει δημόσια ότι υπάρχουν επιμέρους ζητήματα στα οποία πρέπει να υπάρξει περαιτέρω βελτίωση για τη διεξαγωγή της νομοθετικής εργασίας. Άλλωστε, έχουν ληφθεί και σχετικές αποφάσεις αναπροσαρμογής του Κανονισμού της Βουλής.
Εν συνόλω μπορεί να αποτιμηθεί ότι στη διάρκεια των δύο συνόδων της τρέχουσας τετραετούς περιόδου της Βουλής, έγινε και είναι στα σκαριά να γίνει ακόμα πυκνό νομοθετικό έργο, που αφορά στην έγκριση δεκάδων κανονισμών και ευρωπαϊκών διατάξεων που εμπλουτίζουν κατά το Σύνταγμα την Ελληνική νομοθεσία. Επίσης, επί δυο χρόνια δεν έχει υπάρξει καμία Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, που είναι συνταγματική μεν, αλλά έκτακτη διαδικασία εκτός Βουλής. Παρ’ όλα αυτά όμως είναι σαφές ότι όσο υπάρχουν δεσμευτικές υποχρεώσεις από αξιολογήσεις μνημονικού χαρακτήρα, οι οποίες και τυγχάνουν επείγουσας διαδικασίας από τη Βουλή, δεν μπορούμε να είμαστε ευχαριστημένοι και να θεωρούμε ότι η Βουλή λειτουργεί «κανονικά». Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι γνωστό ότι όχι μόνο δεν μπορούν με άνεση οι βουλευτές όλων των κομμάτων να μελετήσουν τις σχετικές ρυθμίσεις που έχουν συμφωνηθεί, αλλά δεν μπορούν και να αλλάξουν ή και να εξαλείψουν εύκολα τέτοιου είδους συμφωνηθείσες ρυθμίσεις.
* Πριν από λίγες ημέρες δηλώσατε ότι η Ελλάδα είναι ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος και όχι Ταλιμπάν της Ορθοδοξίας, γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση του υπουργού Αμυνας. Παράλληλα, στην πρόσφατη συζήτηση για την Παιδεία, κυριάρχησαν θέματα όπως άσυλο, σημαιοφόροι, έπαρση, εκκλησιασμός και λιγότερο η σχέση της παιδείας με έρευνα, καινοτομία, κοινωνία, οικονομία κ.λπ. Πρόκειται για επιλογή ή για ατζέντα που «ξέφυγε»;
- Δεν είναι κακό για τη δημοκρατία μας το να φτάνουν σε γενικότερα ιδεολογικά, θεωρητικά ή και προγραμματικά διακυβεύματα, με ισχυρές αντίθετες απόψεις των κομμάτων, οι σχετικές τρέχουσες νομοθετικές ρυθμίσεις για μείζονα ζητήματα σαν αυτά που προαναφέρατε. Αυτό που θα πρέπει να αποφεύγεται είναι ο διχαστικός λόγος, οι προσωπικές υβριστικές στοχοποιήσεις αλλά και η ιδεοληπτική πρόσληψη θεμάτων που στον 21ο αιώνα, στο πλαίσιο μάλιστα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θεωρείται αυτονόητη η προσέγγιση και γιατί όχι η συνθετική επίλυσή τους. Όσο για τη διαφορά απόψεων σε μια σειρά ζητήματα με τους ΑΝΕΛ, ήταν γνωστή και ορατή εξαρχής, χωρίς όμως επί δυόμισι χρόνια το εύρος των διαφωνιών να υπονομεύει καθοριστικά την κυβερνητική συνεργασία.
* Πολλοί κατηγορούν την κυβέρνηση ότι μπαίνει αρκετά στα χωράφια της Δικαιοσύνης. Πώς αξιολογείτε αυτή την αντιπαράθεση; Υπάρχει τρόπος να αμβλυνθούν οι αντιθέσεις;
- Δεν υπάρχουν χωράφια της Δικαιοσύνης, ούτε της Κυβέρνησης, ούτε της Βουλής. Τα χωράφια της πολιτικής, της θεσμικής και της κοινωνικής δημοκρατίας, αρδεύονται και καρποφορούν μέσα απ’ το συγκεκριμένο ρόλο και την ισορροπία που επιτάσσει το Σύνταγμα ανάμεσα στις εξουσίες, στην κατανόηση που επιδεικνύεται στο γράμμα και την ουσία του Συντάγματος και των Νόμων, όσο και στην ευαισθησία να αφουγκραζόμαστε όλοι το κοινωνικό αίσθημα και το κοινωνικό γίγνεσθαι.
Δεν είναι ασαφή τα όρια ανάμεσα σε όσους κυβερνούν, σε όσους νομοθετούν και σε όσους ελέγχουν και αποδίδουν δικαιοσύνη.
* Οι διεργασίες στην Κεντροαριστερά σας φοβίζουν για τυχόν επάνοδο των παραδοσιακά ΠΑΣΟΚογενών ψηφοφόρων στη φυσική τους κοίτη; Ο ΣΥΡΙΖΑ τις παρακολουθεί, ετοιμάζει κάποια πρωτοβουλία προσέγγισης (ενδεχομένως μέσω του σοσιαλιστών του Ευρωπαϊκού Νότου) ή δεν τον ενδιαφέρουν;
- Οι επιμέρους πολιτικές οντότητες και ταυτότητες των χώρων που εκφράζουν παραδοσιακές δυνάμεις κεντρώας και σοσιαλδημοκρατικής κατεύθυνσης, αναδιατυπώνονται ιστορικά μέσα στο συνεχώς μεταλλασσόμενο κάδρο της κρίσης σε ευρωπαϊκή και εθνική κλίμακα. Με αυτήν την έννοια, αποτελεί πρωταρχικό στοιχείο γι’ αυτές τις δυνάμεις η επιλογή μιας προοδευτικής προγραμματικής ατζέντας, αντι-νεοφιλεύθερης και αντι-δεξιάς, σε αντίστιξη με μια θολή και συντηρητική «αντι-ΣΥΡΙΖΑ» ατζέντα, την οποία εισηγούνται και θέλουν να υπαγορέψουν όσες κοινωνικές και οικονομικές δυνάμεις προσδοκούν την παλιννόστηση του παλαιού κομματικού συστήματος με βιτρίνα και μανδύα τη σημερινή Νέα Δημοκρατία. Στην Ευρώπη γίνονται διεργασίες αντίστοιχης οριοθέτησης, οι οποίες προσδοκούμε να αντιστοιχηθούν θετικά και στο δικό μας πολιτικό σκηνικό.
* Τις προηγούμενες ημέρες ο αντιπρόεδρος της ΝΔ Κ. Χατζηδάκης δήλωσε ότι το κόμμα του, ακόμα κι αν κερδίσει τις εκλογές, θα επιδιώξει συνεργασίες με άλλες δυνάμεις προκειμένου να σχηματίσουν κυβέρνηση "με κορμό τη ΝΔ". Αντίστοιχες δηλώσεις έχουν γίνει στο παρελθόν και από στελέχη του κυβερνώντος κόμματος για μετεκλογική συνεργασία δυνάμεων με "βασικό κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ". Πώς βλέπετε την προοπτική κυβερνητικής συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ στο μέλλον σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας, όποτε κι αν γίνουν εκλογές;
- Όποιος συνεχίζει να πιστεύει, μετά τη δραματική οκτάχρονη εμπειρία της κρίσης, ότι με το πρόσχημα της εθνικής ενότητας είναι χρειαζούμενες κυβερνήσεις ευρέως οικουμενικού φάσματος ή σχήματα τεχνοκρατών και εμπειρογνωμόνων, προφανώς δεν έχει αντιληφθεί ότι οι αιτίες της κρίσης, οι «μνημονιακές θεραπείες» που επιλέχθησαν, και ιδιαίτερα οι λύσεις και οι εναλλακτικές για το μέλλον της χώρας μετά τα μνημόνια, αποτελούν δημιούργημα και εκφάνσεις πολιτικών και στρατηγικών απόψεων που είτε εκπροσωπούν είτε αμφισβητούν την ηγεμονία της ακραίας νεοφιλελεύθερης αντίληψης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και στη χώρα μας. Επομένως, η αναζήτηση επιμέρους συνθέσεων για την Ελλάδα μετά τις επόμενες εκλογές το 2019, δεν μπορεί παρά να είναι πρωτοβουλία στο πλαίσιο ή και ευρύτερα των δυο βασικών πολιτικών, όχι στενά κομματικών, πόλων που οριοθετούνται από την αριστερά και τη δεξιά.
* Και μια εκτίμηση για τα τεκταινόμενα στον Τύπο και δη τον περιφερειακό. Πιστεύετε ότι ο νόμος Παππά, που ψηφίστηκε την περασμένη εβδομάδα, δημιουργεί προϋποθέσεις νοικοκυρέματος στον χώρο ή θα συνεχιστούν οι σχέσεις εξάρτησης και άρα υποβάθμισης του ρόλου του ως μέσο ανάδειξης και προβολής των περιφερειακών και τοπικών θεμάτων;
- Ο χώρος του Τύπου πέρασε και περνάει μια βαθιά κρίση, που ελπίζω να είναι μεταβατική. Περνάει από τη φάση της εκτεταμένης διαπλοκής, στη φάση της αναζήτησης των σταθερών και των κανόνων που θα τον αναδείξουν και πάλι σε, με την καλή έννοια, «τέταρτη εξουσία». Δηλαδή, σε πυλώνα ενημέρωσης και κριτικής, ζώσας δημοκρατικής αντιπαράθεσης, που θα επηρεάζει δημοκρατικά και καθοριστικά και το ίδιο το πολιτικό σκηνικό. Ο περιφερειακός Τύπος αποτελεί μεγάλο τμήμα ποσοτικά και ποιοτικά αυτής της προσπάθειας και νομίζω ότι η παρούσα Κυβέρνηση στηρίζει θεσμικά την προσπάθεια να ορθοποδήσει.
